بلاک چین، ساختار و کاربردهای آن + ویدئو و مثال تصویری

دیدارنیوز ـ حامد سیاسی‌راد: بلاک چین چیست؟ کارکرد آن چگونه است؟ چه نسبتی با رمزارزها و به خصوص بیت کوین دارد؟ چه فرصت‌هایی را برای استفاده کنندگان از این سیستم ایجاد می‌کند؟ بلاک چین چه مشکلات و محدیدت‌هایی دارد؟ در چه حوزه‌هایی قابل استفاده است؟ آیا می‌توانیم بلاک چین خودمان را بسازیم؟ این‌ها سؤالاتی اساسی در رابطه با بلاک چین است، سؤالاتی که بنا داریم در این مطلب به آن‌ها پاسخ دهیم.

مفهوم بلاک چین چیست؟

مفهوم بلاک چین اولین بار با پیدایش بیت کوین به وجود آمد و پادشاه ارز‌های دیجیتال از این راهکار برای ذخیره اطلاعات مربوط به دارایی کاربران بهره برد.

برای درک بهتر بلاک چین به مثال زیر توجه کنید:

من در یک جمع ۱۰۰ نفری، برگه‌ای حاوی اطلاعات را بالا می‌گیرم و همه با تلفن همراه‌شان از آن برگه عکس می‌گیرند. حالا اگر من آن اطلاعات را نابود کنم، یا تغییری در آن بدهم، دیگر برای آن جمع قابل پذیرش نیست، چون آن‌ها یک کپی از نسخه اصلی را دارند، مگر اینکه موبایل همه را بگیرم و آن را حذف کنم.

این جمعی که از آن صحبت کردیم می‌تواند چندین میلیون نفر باشد که در بیت کوین و اتریوم و سایر ارز‌های دیجیتال بلاک چینی شاهد آن هستیم و یا به صورت خصوصی برای یک گروه خاص استفاده شود.

بلاک چین‌ها می‌توانند به صورت خصوصی و برای اهداف خاص در یک نهاد یا سازمان مورد استفاده قرار بگیرند که به آن بلاک چین سازمانی (Enterprise blockchain) هم می‌گویند. البته به عقیده بسیاری از کارشناسان، بلاک چین‌های سازمانی نمی‌توانند هدف اصلی این فناوری یعنی تمرکززدایی را به ارمغان بیاورند.

رابطه بیت کوین و بلاک چین چیست؟

همان‌طور که گفتیم، یکی دیگر از کلماتی که در کنار بلک چین و ارز‌های دیجیتال خیلی زیاد شنیده ایم، بیت کوین است. برخی به اشتباه تصور می‌کنند که بلاک چین و بیت کوین یکسان هستند. در ادامه به تعریف بیت کوین و تفاوتش با بلاک چین می‌پردازیم.

تعریف بیت کوین در ویکی پدیا به این صورت بیان شده: یک رمز ارز و نظام پرداخت جهانی با کارکرد‌های مشابه پول بی پشتوانه است. ولی از نظر قانونی هنوز هیچ کشوری آن را به عنوان پول قانونی نشناخته است. از نظر فنی بیت کوین نخستین پول ارز دیجیتال است. چراکه بدون بانک مرکزی کار می‌کند؛ و دارای تراکنش همتا به همتا، زیرا بدون واسطه کار می‌کند.

پس تعریف بلاک چین چیست حتی در ویکی پدیا هم با بیت کوین چیست متفاوت است. درواقع، ارز‌های دیجیتال مانند بیت کوین، یکی از کاربرد‌های بلاک چین هستند.

برای توضیح بهتر و ساده‌ی این دو، می‌توان گفت که همه‌ی ما هر روز از اینترنت استفاده می‌کنیم. اینترنت فناوری ویژه‌ای برای اشتراک گذاری اطلاعات است. درواقع یک موتور تحقیق برای هر آنچه بخواهیم! به همین ترتیب، بلاک چین فناوری ویژه‌ای برای ثبت اطلاعات غیر متمرکزی است که یکی از محبوب‌ترین آن‌ها بیت کوین است.

بیتشر بخوانید: صفر تا صد بیت کوین به زبان ساده

درست است که ما بیشتر نیاز‌های خود را از طریق گوگل برطرف می‌کنیم، ولی هیچ گاه گوگل را با اینترنت اشتباه نمی‌گیریم. پس درست است که کاربردی‌ترین بلاک چین بیت کوین است، ولی آن را خود بلاک چین نباید بدانیم.

استفاده‌های دیگر بلاک چین

پس از آن که بلاکچین در چندین ارز دیجیتال مورد استفاده قرار گرفت و کم کم مختصصان با آن آشنا شدند، نوبت آن رسید تا این فناوری به حوزه‌های دیگر وارد شود. متخصصان دریافتند که این فناوری بسیار پرکاربرد‌تر از چیزی است که در ابتدا فکر می‌کردند. آن‌ها دریافتند که از این تکنولوژی می‌توان در زمینه‌های بسیاری استفاده کرد.

در حال حاضر بلاکچین‌های مختلفی با کاربرد‌های فراوان در حال استفاده هستند. هر کدام از این بلاک چین‌ها بسته به زمینه‌ای که در آن استفاده می‌شوند ویژگی‌های خاص خودشان را دارند.

فناوری زنجیره بلوکی خدمات مبتنی بر تراکنش را دگرگون کرده است و برای مثال در زمینه‌های زیر بکار گرفته شده است.

• پول دیجیتال (Digital Currency)

• قرارداد هوشمند (Smart Contracts)

• اوراق بهادار (Securities)

• ثبت و نگهداری سوابق (Record Keeping)

• اینترنت اشیا (Internet of things)

• رای گیری‌های دیجیتال (e-voting)

این فناوری در گستره وسیعی از کاربرد‌های مالی و غیر مالی قابل استفاده است. برای استفاده از زنجیره بلوکی در صنعت، بورس اوراق بهادار، بیمه و بانکداری، پزشکی، مطالعات و پروژه‌های متعددی در جریان است. اینترنت اشیا توزیع شده، زیرساخت امنیتی بدون کلید، دفاتر اسناد رسمی، ذخیره‌سازی توزیع شده و سیستم‌های آموزشی بعضی از دیگر کاربرد‌های این فناوری به‌شمار می‌آیند.

سه رکن تکنولوژی بلاک‌چین

‌‎سه ویژگی اصلی تکنولوژی بلاک‌چین که موجب شده که با استقبال گسترده روبرو شود عبارتند از:

• ‎عدم تمرکز

• ‎شفافیت

• ‎تغییر ناپذیری

‌‎رکن اول: عدم تمرکز

‌‎پیش از بیت‌کوین و بیت‌تورنت، ما بیشتر با خدمات و مدل‌های متمرکز آشنا بودیم. به بیان ساده‌تر، ما یک نهاد متمرکز داریم که تمام داده هارا ذخیره می‌کند و برای بدست آوردن اطلاعات مورد نیاز، تنها باید با این نهاد در تعامل بود.

‌‎مثال دیگر سیتم متمرکز بانک‌ها هستند. آن‌ها پول شما را نگهداری می‌کنند و تنها راهی که می‌توان مبلغی را از آن به کسی پرداخت کرد از طریق بانک است.

کلاینت سرور یا سیستمی که در آن یک سرور مرکزی مسئول فراهم کردن داده هاست مثال کاملی است از:

هنگامی که در گوگل به جستجو می‌پردازید، شما در واقع یک درخواست به سرور ارسال می‌کنید که سپس با اطلاعات مربوطه به شما باز می‌گردد. این نمونه ساده یک کلاینت سرور است.

‌‎سیستم‌های متمرکز برای سال‌ها برای ما مفید واقع شدند، اما در عین حال ضعف و آسیب‌پذیری‌های خود را نیز دارند.

‌‎در ابتدا، از آنجایی که آن‌ها متمرکز هستند، تمام داده‌ها در یک نقطه ذخیره می‌شوند و این امر آنرا به هدف قابل دسترس و راحتی برای حمله احتمالی هکر‌ها تبدیل می‌کند.

‌‎اگر قرار باشد سیستم متمرکز، ارتقای نرم‌افزاری داده شود یا به اصطلاح بروزرسانی (upgrade) شود، کل سیستم را متوقف می‌کند.

‌‎یا برای مثال فرض کنید آن نهاد متمرکز به هر دلیلی خاموش شده و از کار بیافتد، در اینصورت هیچکس قادر نخواهد بود به اطلاعاتی که مالک آن است دسترسی داشته باشد.

‌‎یا در بدترین حالت اگر در نظر بگیریم، چه اتفاقی می‌افتد اگر اطلاعات این نهاد مخدوش شود؟ در آن صورت تمام داده‌های موجود در بلاک‌چین به خطر می‌افتد.

‌‎اما چه می‌شود اگر ما این نهاد متمرکز را کنار بگذاریم؟

‌‎در یک سیستم غیرمتمرکز، اطلاعات توسط یک نهاد واحد ذخیره نمی‌شود. در حقیقت، همه افراد در این شبکه این اطلاعات را در اختیار دارند.

‌‎ در یک شبکه غیرمتمرکز، اگر می‌خواهید با دوست خود ارتباط برقرار کنید، می‌توانید مستقیماً بدون حضور شخص ثالث این کار را انجام دهید. ایدئولوژی اصلی پشت بیت‌کوین نیز همین بود. تنها شمایید که مسئولیت پول خود را بر عهده دارید. شما می‌توانید بدون نیاز به مراجعه به بانک پول خود را به هر کس که می‌خواهید ارسال کنید.

رکن دوم: شفافیت

‌‎یکی از جذاب‌ترین مفاهیم در بلاک‌چین که غالباً از آن سوء برداشت می‌شود مفهوم «شفافیت» است. برخی می‌گویند بلاک‌چین به ما حریم خصوصی می‌دهد در حالی که برخی دیگر معتقدند بلاک‌چین کاملاً شفاف است. فکر می‌کنید چرا این اتفاق می‌افتد؟

‌‎هویت شخص از طریق رمزنگاری‌های پیچیده پنهان می‌شود و فقط توسط آدرس عمومی‌شان (public address) نشان داده می‌شود؛ بنابراین اگر شما دنبال تاریخچه تراکنش فردی بگردید بجای داشتن نام و تعداد بیت‌کوین، چنین چیزی خواهید داشت:

“۱MF۱bhsFLkBzzz۹vpFYEmvwT۲TbyCt۷NZJ sent ۱ BTC”

همان‌طور که مشاهده کردید مشخصات هویتی شخصی که بیتکوین ارسال کرده رمزگذاری شده و محفوظ می‌ماند. ‎

عکس زیر از تراکنش‌های اتریوم (Ethereum) منظورمان را روشن می‌سازد:

بنابراین، در حالی که هویت واقعی فرد محفوظ می‌باشد، اما هنوز هم می‌توان تمام تراکنش‌هایی را که توسط آدرس عمومی آن‌ها انجام شده است مشاهده کرد. این سطح از شفافیت قبلاً هرگز در یک سیستم مالی وجود نداشته است.

‌‎اگر از منظر ارز دیجیتالی (cryptocurrency) بنگریم، چنانچه آدرس عمومی یکی از این شرکت‌های بزرگ را بشناسید، به سادگی می‌توانید آن را در یک مرورگر کپی کرده و به تمام تراکنش‌هایی که انجام داده‌اند دسترسی داشته باشید و این قضیه بالاجبار همه چیز را شفاف می‌کنید، چیزی که در گذشته اجباری در موردش وجود نداشته است.

‌‎گرچه باید قبول کنیم که همیشه این‌طور نیست. ما می‌دانیم که اکثر این شرکت‌ها تراکنش‌های خود را، یا حداقل تمامی تراکنش‌های خود را با استفاده از ارز دیجیتالی انجام نمی‌دهند. اکنون تصور کنید چه می‌شد اگر بلاک‌چین برای مثال با زنجیره تأمین آن‌ها ادغام می‌شد؟

‌‎حال می‌شود دید که چرا چیزی شبیه به این می‌تواند برای صنعت مالی بسیار مفید باشد.

رکن سوم: تغییر ناپذیری

‌‎در بلاک‌چین تغییر ناپذیری به این معنا است که به محض ورود چیزی به زنجیره بلوک، نمی‌توان آن را دستکاری کرد.

‌‎می‌توانید تصور کنید که این موضوع چقدر می‌تواند برای مؤسسات مالی ارزشمند باشد.

‌‎تصور کنید اگر مردم بدانند که دیگر قادر نیستند تا به اسناد و مدارک و حساب‌های شرکت‌ها دست ببرند، از چند مورد اختلاس می‌توان جلوگیری کرد! و دلیل این موضوع همان قابلیت هَش رمزنگاری شده است.

‌‎به زبان ساده‌تر، هَشینگ (hashing) به معنای گرفتن ورودی با سایز‌های متفاوت و تولید خروجی با یک اندازه ثابت می‌باشد.

‌‎حال بیایید ببینیم فرایند هَشینگ چگونه کار می‌کند. کاری که انجام می‌دهیم این است که یک سری ورودی‌های خاصی را وارد می‌کنیم. برای مثال قصد داریم از (SHA-۲۵۶) که معادل الگوریتم ایمن هشینگ ۲۵۶ است استفاده کنیم.

همانطور که در الگوریتم SHA-۲۵۶ مشاهده می‌کنید، مهم نیست ورودی شما چقدر بزرگ یا کوچک باشد، خروجی ما همیشه دارای طول ثابت ۲۵۶ بیت می‌باشد.

‌‎زمانی که شما با حجم وسیعی از داده‌ها و تراکنش‌ها سروکار دارید، این قضیه تبدیل به امری حیاتی می‌شود؛ بنابراین در اصل بجای حفظ داده ورودی ما می‌توانیم هَش را مورد بررسی قرار دهیم.

‌‎یک تابع هش شده به کلاس ویژه‌ای از توابع هش گفته می‌شود که دارای ویژگی‌های مختلفی است که آن را برای رمزنگاری ایده آل می‌کند.

برای اینکه بگوییم که یک تابع هَش از نظر امنیتی مطمئن است باید یک سری ویژگی‌هایی را دارا باشد که یک ویژگی مهم آن به نام «اثر بهمنی» (Avalanche Effect) است، حال این اثر بهمنی به چه معناست؟

‌‎اگر ما تغییر ناچیز در ورودی ایجاد کنیم، تغییراتی که در هَش منعکس می‌شوند گسترده خواهند بود.

‌‎بیاییم توسط SHA-۲۵۶ آنرا امتحان کنیم:

مشاهده کردید؟ با اینکه حرف اول را فقط از حرف بزرگ لاتین به حرف کوچک تغییر دادیم، اما می‌بینیم که تغییری که در هَش خروجی رخ داده به مراتب گسترده و وسیع است.

‌‎اکنون بیایم تا به مقوله قبلی‌مان که در مورد معماری یا ساختار بلاک‌چین بود بپردازیم.

‌‎چیزی که گفتیم چنین بود:

بلاک‌چین دارای لیستی مرتبط شامل داده و یک نشانگر هَش است که به بلوک قبلی اشاره دارد، و بدینصورت است که ما یک زنجیره واحد داریم.

نشانگر هَش به چه معناست؟ نشانگر هَش نشانگریست که علاوه بر دارا بودن آدرس بلوک قبلی، هَش داده درون بلوک قبلی را نیز دارا است. همین تفاوت ساده بلاک چین را امن و مطمئن می‌سازد.

‌‎تصور کنیم که هکری به بلوک سه حمله کرده و داده‌ها را تغییر می‌دهد. بخاطر ویژگی‌ای که توابع هَش دارند، تغییر کوچکی در داده‌ها هَش را به کلی دگرگون می‌سازد. این بدین معناست که تغییر ناچیزی در بلوک سه، هَش‌های ذخیره شده در بلوک دو را تغییر می‌دهند که خود باعث تغییر در بلوک یک و… می‌شود و این امر به کلی زنجیره را تغییر می‌دهد که امری غیر ممکن است. این همان ویژگی است که بلاک چین‌ها را تغییر ناپذیر می‌کند.

ساختار و عناصر تشکیل دهنده بلوک‌ها:

“بلوک‌ها” در بلاک‌چین متشکل‌اند از تکه‌های دیجیتالی حاوی اطلاعات

آن‌ها بطور مشخص دارای سه بخش هستند:

• ‎بلوک‌ها اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها نظیر تاریخ، زمان و مبلغ دلار (ریال) آخرین خرید شما از دیجی کالا را ذخیره می‌کنند. (توجه داشته باشید که دیجی کالا در اینجا صرفاً جهت مثال بکار رفته و سایت خرده فروشی دیجی کالا حین نگارش این مقاله با قائده بلاک‌چین عمل نمی‌کند.)

• ‎بلوک‌ها اطلاعات مربوط به شخصی که در تراکنش شرکت می‌کند را ذخیره می‌کند. بلوکی برای خریدتان از دیجی کالا در نظر گرفته می‌شود که نام شما را بهمراه digikala.com,Inc ثبت می‌کند. بجای استفاده از نام حقیقی شما، خرید شما بدون هرگونه اطلاعات هویتی و با استفاده از یک امضای دیجیتالی منحصر به فرد ثبت می‌شود، چیزی شبیه به یک نام کاربری.

• ‎بلوک‌ها اطلاعاتی را که آن‌ها را از دیگر بلوک‌ها متمایز می‌کند ذخیره می‌کنند. همانطور که ما اسم‌هایی داریم تا ما را از یکدیگر متمایز سازند، هر بلوک کد منحصر به فردی را که هَش (hash) نامیده می‌شود ذخیره می‌کند تا با استفاده از آن بتوانیم هر بلوک را از دیگری متمایز سازیم.

‌‎حال آنکه بلوکی که در بالا مثال زدیم اطلاعات تنها یک خرید از دیجی کالا را ذخیره می‌کند، اما آنچه که در واقعیت اتفاق می‌افتد کمی متفاوت است. تنها یک بلوک در بلاک‌چین بیت‌کوین در حقیقت می‌تواند تا سقف ۱مگابایت داده را ذخیره کند. بسته به سایز تراکنش‌ها، یک بلوک به تنهایی می‌تواند تا چند هزار تراکنش را زیر یک سقف جای دهد.

کاربرد بلاک چین چگونه است؟

در ابتدا باهم در نمودار زیر روند کار بلاکچین مرور کنیم:

حال بگذارید به چرخه عملیات با جزییات بیشتری بپردازیم:

وقتی یک بلوک داده‌ی جدیدی را ذخیره می‌کند، آن داده به زنجیره بلوک اضافه می‌شود. بلاک‌چین، همانطور که از نامش پیداست، متشکل از چند بلوک است که بصورت رشته‌ای بهم متصل است. برای اینکه یک بلوک به زنجیره بلوک اضافه شود، به چهار چیز نیاز داریم:

• تراکنشی باید انجام شود.

بیاییم با همان مثال خرید دیجی کالا پیش برویم. بعد از اینکه بصورت شتابزده از رسید‌های پرداخت گذشتید، خریدتان را نهایی می‌کنید. همانطور که در بالا به آن پرداختیم، در بسیاری از موارد یک بلوک بطور بالقوه هزاران تراکنش را بصورت گروهی در می‌آورد، از این رو خرید شما بصورت پکیج همراه با اطلاعات تراکنش کاربر‌های دیگر در می‌آید.

• تراکنش باید تایید شود.

پس از انجام خرید، تراکنش شما باید مورد تایید قرار گیرد. در سایر اطلاعات اسناد یا پرونده‌های عمومی مانند کمیسیون بورس اوراق بهادار، ویکیپدیا، یا حتی کتابخانه محلی شما، شخصی مسئول وارسی اطلاعات جدید وارد شده می‌باشد. اما در بلاک‌چین این امر بر عهده شبکه‌ای از کامپیوترهاست. وقتی شما خریدی از دیجی کالا انجام می‌دهید، آن شبکه کامپیوتری بسرعت بررسی می‌کند که آیا تراکنش به درستی انجام گرفته است یا خیر. به عبارت دیگر، آن‌ها اطلاعات خرید را به همراه زمان تراکنش، مبلغ ریال (دلار) و خریدار تطبیق می‌دهند.

• تراکنش باید در یک بلوک ذخیره شود.

بعد اینکه تراکنش شما بعنوان یک تراکنش صحیح مورد تایید قرار گرفت، یک چراغ سبز دریافت می‌کند. مبلغ ریال (دلار) تراکنش، امضای دیجیتالی شما و امضای دیجیتالی خود دیجی کالا همه و همه در یک بلاک ذخیره می‌شود. آنجاست که تراکنش شما به صد‌ها یا هزاران تراکنش دیگر شبیه به خود ملحق می‌شود.

• یک هَش باید به بلوک تعلق بگیرد.

تا زمانی که تمامی تراکنش‌های بلوک‌ها تایید شد، یک کد دارای شناسه منحصر بفرد (هَش) به آن تعلق می‌گیرد. به بلوک همچنین هَش آخرین بلوک اضافه شده به بلاک‌چین داده می‌شود. وقتی که تراکنش به اصطلاح هَش شد، آنوقت آن بلوک میتواند به بلاک‌چین یا زنجیره بلوک اضافه شود.

‌‎وقتی بلوک جدید به زنجیره بلوک اضافه شد، در دسترس عموم قرار می‌گیرد و برای همه، حتی شما، قابل مشاهده می‌شود. وقتی شما به زنجیره بلوک بیت‌کوین نگاه می‌کنید، می‌بینید که به داده تراکنش، اطلاعات مربوط به زمان، مکان و شخصی توسط آن بلوک به زنجیره اضافه شده دسترسی دارید.

در واقع کاربرد‌های بلاک چین عبارتند از.

یک) عدم امکان تقلب و تداخل در تراکنش ارز‌های دیجیتالی نظیر بیت کوین

دو) ثبت و نگهداری اطلاعات و داده‌ها

سه) نقش فرایند بلاک چین در صنعت حمل و نقل و ارسال کالا و محصولات

چهار) امکان تبدیل دارایی‌ها به ارز‌های دیجیتالی و سهولت در انتقال آن‌ها

پنج) ثبت اطلاعات ضروری مانند معاملات بورس، انواع حسابرسی‌ها

شش) مورد استفاده سازمان‌ها و ارگان‌ها تحت عنوان بلاک چین سازمانی و همچنین مورد استفاده شرکت‌های فناوری محور

هفت) نقش بلاک چین بر ارتقاء نظام اقتصادی و تبادلات مالی

ویژگی‌های کلیدی ساختار بلاک چین

بلاک چین دارای مزایای بسیار زیادی برای کسب و کار‌ها است. در ادامه به چند ویژگی آن می‌پردازیم.

• رمزنگاری: تراکنش‌های بلاک چین به دلیل محاسبات پیچیده و اثبات‌های رمزنگاری در بین کاربران مورد تایید و اعتماد است.

• تغییرناپذیری: هر سابقه‌ای که در بلاک چین ثبت می‌شود را نمی‌توان تغییر داد یا حذف کرد.

• نظارت: به این نکته اشاره دارد که می‌توان مبدا هر تراکنش موجود در دفترکل بلاک چین را پیگیری کرد.

• غیرمتمرکزسازی: هر عضو ساختار بلاک چین به کل دیتابیس توزیع شده دسترسی دارد. برخلاف سیستم‌های متمرکز محور، الگوریتم جامع می‌تواند کنترل شبکه را امکان پذیر سازد.

• ناشناس بودن: تمام کاربران شبکه بلاک چین به جای هویت کاربری دارای آدرس هستند. این امر باعث ناشناس ماندن کاربران به ویژه در ساختار بلاک چین عمومی می‌شود.

• شفافیت: نمی‌توان در سیستم بلاک چین خللی ایجاد کرد. این امر بسیار نامحتمل است، زیرا به توان محاسباتی بسیار عظیمی برای بازنویسی کامل شبکه بلاک چین نیاز است.

انواع بلاک چین

بلاکچین‌ها در حالت کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند. بلاک چین‌های عمومی و خصوصی.

بلاک چین عمومی

بلاکچین عمومی به شبکه‌ای گفته می‌شود که در آن تمام افراد می‌توانند به شبکه دسترسی داشته باشند و به شبکه آن وارد شوند. در این شبکه‌ها تمام افراد آزادند تا در صورت تمایل به آن وارد شوند. بلاک چین‌های بیت کوین، اتریوم و سایر ارز‌های دیجیتالی از نمونه‌های بلاک چین عمومی هستند.

بلاک چین خصوصی

در این نوع شبکه‌ها افرادی به عنوان سرویس دهنده و یا به اصطلاح گره‌های شبکه حضور دارند و آن‌ها هستند که به سایر افراد در شبکه اعتبار می‌بخشند. این شبکه‌ها در اختیار عموم قرار ندارد و برای آن که کسی بتواند به آن شبکه وارد شود و به عنوان گره فعالیت کند در ابتدا باید مورد بررسی و شناسایی سایر افراد شبکه قرار گیرد. برای مثال می‌توان به بلاک چین‌های شرکتی اشاره کرد که از آن‌ها برای پرداخت حقوق کارمندان و سایر امور مالی استفاده می‌شود.

بلاک چین انحصاری

برخی از شبکه‌های بلاکچین عمومی و خصوصی هستند که به صورت انحصاری فعالیت می‌کنند. نوع عمومی این شبکه‌ها به این صورت است که اطلاعات موجود در شبکه برای همه قابل مشاهده است، اما تأیید و ثبت اطلاعات در آن‌ها توسط افراد خاصی صورت می‌گیرد. در نمونه‌های خصوصی اطلاعات موجود در شبکه تنها برای افراد خاصی تأیید و ثبت می‌شود و همچنین توسط افراد محدودی قابل مشاهده است.

مشکلات و محدودیت‌های بلاک چین شامل چه مواردی می‌شوند؟

در هر انقلاب فناوری، موارد نامناسبی نیز وجود دارد. بعضی از افراد حاضر در صنعت بلاک چین خاطر نشان کرده‌اند که در خصوص بلاک چین بیش از حد اغراق شده است، در حالی که در واقعیت این فناوری محدودیت‌هایی نیز دارد و برای بسیاری از تعاملات دیجیتالی نامناسب می‌باشد.

اما پس از تحقیق و توسعه، موفقیت و شکست و آزمون و خطا‌های بسیار زیاد، مشکلات و محدودیت‌های کنونی بلاک چین را دریافته‌ایم.

پیچیدگی

فناوری بلاک چین شامل واژگان کاملا جدیدی است.

بلاک چین باعث شده است که رمزنگاری بسیار رایج‌تر شود، اما این صنعت بسیار تخصصی از کلمات تخصصی اشباع شده است. خوشبختانه اقدامات زیادی برای ارائه واژه نامه‌ها و فهرست‌هایی وجود دارد که آموختن آن‌ها آسان و فراگیر می‌باشد.

حجم شبکه

بلاک چین‌ها همانند تمام سیستم‌های توزیع شده چندان در مقابل عوامل مخرب مقاوم نیستند. در نتیجه به حملات پاسخ می‌دهند و به تدریج رشد می‌کنند.

هرچند این امر به شبکه بزرگی از کاربران نیاز دارد. اگر یک بلاک چین، شبکه مستحکمی با گرید‌های توزیع شده از نود‌ها نباشد، بهره کامل بردن از قابلیت‌های آن دشوار می‌شود.

بحث و تبادل نظر‌هایی در خصوص این موضوع وجود دارد که آیا این مورد برای پروژه‌های بلاک چین دارای مجوز یک نقطه ضعف به حساب می‌آید یا خیر؟

کارمزد تراکنش‌ها، سرعت شبکه

پس از آنکه بیان شد بیت کوین برای چند سال اول فعالیت خود تقریبا رایگان است، اما در حال حاضر شاهد این هستیم که بیت کوین دارای کارمزد تراکنش قابل توجهی است.

تا اواخر سال ۲۰۱۶، بیت کوین فقط می‌تواند تا ۷ تراکنش در ثانیه را پردازش کند و کارمزد هر تراکنش حدود ۰.۲ دلار است و قابلیت ذخیره سازی تنها ۸۰ بایت اطلاعات را دارد.

بیشتر بخوانید: منظور از ماینینگ چیست؟

هم چنین استفاده از بلاک چین بیت کوین، جنبه‌های جرایم سیاسی نیز دارد. این جرایم نه برای تراکنش‌ها، بلکه برای ذخیره سازی اطلاعات است. این مورد، مسأله‌ای است که به تدریج در حال حساس شدن است و بازخورد‌های خوبی در خصوص آن وجود ندارد، زیرا ماینر‌ها را مجبور به پردازش و ثبت مجدد اطلاعات می‌کند.

خطای انسانی

اگر از بلاک چین به عنوان دیتابیس استفاده شود، اطلاعاتی که وارد این دیتابیس می‌شود باید از کیفیت بالایی برخوردار باشند. اطلاعات ذخیره شده بر روی بلاک چین به خودی خود قابل اعتماد نیستند، بنابراین باید از ابتدا به طور دقیق ثبت شوند.

عبارت ورودی بدردنخور، خروجی بدردنخور (اصطلاحی است به این معنی که اگر به برنامه اطلاعات ورودی بیهوده داده شود، نتایج بیهوده‌ای به عنوان خروجی تولید خواهد شد) در سیستم ثبت بلاک چین همانند دیتابیس متمرکز صدق می‌کند.

نقاط ضعف امنیتی اجتناب ناپذیر

یک نقطه ضعف امنیتی مهم در بیت کوین و سایر ارز‌های دیجیتال وجود دارد: اگر بیش از نیمی از رایانه‌های فعال که به شبکه سرویس ارائه می‌دهند و به آن‌ها نود گفته می‌شود دروغ بگویند، آن دروغ به واقعیت تبدیل می‌شود. به این موضوع، حمله ۵۱ درصدی می‌گویند و توسط ساتوشی ناکاموتو هنگام عرضه بیت کوین به آن توجه ویژه‌ای شده است.
به این دلیل، استخر‌های ماینینگ بیت کوین توسط جامعه به دقت نظارت می‌شوند تا از این موضوع اطمینان حاصل شود که هیچکس به چنین نفوذی در شبکه دست نیابد.

سیاست

از آنجایی که پروتکل‌های بلاک چین، مدل‌های نظارتی دیجیتالی شده را امکان پذیر می‌سازد و به دلیل آنکه ماینر‌ها نوع دیگری از مدل نظارت تشویقی را شکل می‌دهند، مخالفت‌های عمومی بسیار زیادی بین بخش‌های مختلف جامعه کریپتو وجود دارد.

این اختلاف‌ها ویژگی قابل توجه صنعت بلاک چین است و اکثرا پیرامون فورک زدن از بلاک‌چین بیان می‌شوند. فورک زدن به فرآیندی گفته می‌شود که شامل به روزرسانی پروتکل بلاک چین است، در صورتی که اکثریت کاربران بلاک‌چین با آن موافق باشند.

این بحث‌ها می‌تواند بسیار فنی باشد و گاهی اوقات اوج بگیرد، اما برای کسانی که به ترکیب دموکراسی، اجماع و فرصت‌های جدید نظارتی علاقه‌مند هستند، در‌های جدیدی را به روی اطلاعات می‌گشاید.

بلاک چین خود را ایجاد کنید

به طور خلاصه، فناوری بلاک چین را از منظر تجاری، قانونی و فنی می‌توان به عنوان یک راهکار بسیار خوب در نظر گرفت. بلاک چین می‌تواند به کسب و کار‌ها در خصوص اجرای آسانتر اقدامات روزانه خود در شبکه همتا به همتا کمک کند. از لحاظ قانونی نیز تمام واسطه‌ها از دفترکل بلاک‌چین کنار گذاشته می‌شوند و تمام ارتباطات فقط بین طرفین تراکنش ایجاد می‌شود. از نظر فنی نیز کنترل، امنیت و حریم خصوصی اطلاعات داخل سیستم را تضمین می‌کند.

فناوری بلاک چین به سازمان‌ها و شرکت‌ها ویژگی‌هایی از جمله امکانات زیر ارائه می‌دهد:

• امکان انجام سریعتر تراکنش‌ها با اعتماد کامل

• کاهش هزینه برای کسب و کار‌ها یا فرآیند‌های بین سازمانی و حذف واسطه‌ها، ناکارآمدی‌ها و تقلید‌های

• معرفی تعامل دیجیتالی مدرن

• ارائه فرصت برای کنترل فرآیند‌های تجاری و تراکنش‌ها بدون وجود کنترل مرکزی

• حذف تقلب، حملات سایبری یا سایر جرایم الکترونیکی

بلاک چین با مکانیزم‌های شفاف خود و حداکثر شفافسازی ممکن، سرانجام نحوه انجام تراکنش افراد و جوامع را متحول خواهد کرد. جای تعجبی وجود ندارد که بسیاری از پروژه‌ها از بلاک چین استفاده می‌کنند. برای مثال، TenX کاربران را در خرج کردن ارز‌های دیجیتال کمک می‌کند، EOS.IO کاربرد‌هایی برای برنامه‌های غیرمتمرکز ارائه می‌دهد، آگر (Augur) با تحلیل‌های بازار به پیش بینی رویداد‌های آینده می‌پردازد.

آینده بلاک چین روشن به نظر می‌رسد. بلاک چین در حوزه‌هایی نظیر جذب سرمایه، معاملات سهام، اقتصاد و به بسیاری از جنبه‌های سلامت و سایر صنایع به کار گرفته می‌شود.

آینده بلاک چین

همان طور که گفتیم این فناوری مدت زیادی نیست که از عرضه عمومی آن می‌گذرد و هنوز در حال پیشرفت و ارتقا قرار دارد. با توجه به پتانسیل بالایی که در این تکنولوژی وجود دارد می‌توان پیش بینی کرد که در آینده‌ای نه چندان دور در بسیاری از ابعاد زندگی روزمره خود با آن رو به رو خواهیم شد. قابلیت‌هایی که این تکنولوژی اکنون از آن‌ها بهره می‌برد و بسیار محبوب شده‌اند عبارت‌اند از تمرکز زدایی، شفافیت، امنیت و سرعت.

ارز‌های دیجیتال و نظام مالی غیرقابل تحریم

آیا برایتان این سؤال پیش آمده است که چرا ارز‌های دیجیتال موفق شده‌اند به این سرعت انقدر محبوب شوند؟ جواب این سوال واضح است. چون دیگر لازم نیست مردم اموال خودشان را در بانک‌ها و موسسات مالی نگهداری کنند. با وجود ارز‌های دیجیتال مردم به طور کامل مدیریت اموالشان را بر عهده دارند. ارز‌های دیجیتال به نوعی واسطه‌ها را تا حدی حذف کرده‌اند.

از طرف دیگر استفاده از ارز‌های دیجیتال این قابلیت را در بر دارد که اموال شما به دلایل سیاسی ارزششان تغییر نمی‌کند و در واقع ارز‌های دیجیتال ارزش دارایی شما را حفظ می‌کنند.

به عنوان مثال تحریم‌های مالی دیگر تأثیری بر روی دارایی‌های دیجیتال ندارد و ارزش دارایی شما در صورت پایین آمدن ارزش پول ملی کاهش نمی‌یابد.

این تنها قسمتی از کاربرد‌های بلاکچین در زمینه ارزی است. این فناوری هنوز راه بسیار زیادی را در پیش دارد و زمینه‌های بسیار زیادی برای آن به وجود خواهد آمد.

نظر بزرگان درباره فناوری بلاک چین

ویتالیک بوترین (بنیان گذار اتریوم)

بلاک چین می‌تواند مشکل دست کاری و سوء استفاده از اطلاعات را بر طرف کند. هنگامی که با افرادی در غرب درباره سوء استفاده از اطلاعاتشان صحبت می‌کنم، آن‌ها این موضوع را رد می‌کنند و می‌گویند کاملاً به بانک، گوگل و فیسبوک اعتماد دارند و اصلا فکر نمی‌کنند که این شرکت‌ها از اطلاعات آن‌ها سوء استفاده می‌کنند. اما وقتی با مردم سایر نقاط دنیا مثل هند، آفریقا، روسیه و مردم اروپای شرقی صحبت می‌کنم، آن‌ها این طور فکر نمی‌کنند.

بلاک چین فقط مخصوص کشور‌های ثروتمند نیست، بلکه فرصتی است برای کشور‌هایی که هنوز به ثروت بالایی دست پیدا نکرده‌اند.

مایکاح وینکلسپکت (مؤسس و مدیر کموانی آمریکایی جم)

بلاک چین می‌تواند یک پایگاه داده، یک پروتکل و یا یک نرم افزار باشد. هنگامی که در بلاک چین اطلاعات ذخیره شوند، دیگر امکان تغییر و دست کاری در آن‌ها وجود ندارد. این گونه طراحی باعث می‌شود که بلاک چین بتواند یک سابقه تاریخی دائم را ایجاد کند.

آجای ویج (معاون مدیر و رئیس بخش خدمات مالی کمپانی اینفوسیس)

بلاک چین برای این طراحی شد تا بتواند جلوی کلاهبرداری در معاملات را بگیرد. این فناوری یک پایگاه داده توزیع شده است که در آن هر کسی می‌تواند اعتبار معاملات انجام شده را بررسی نماید.

جوزف لوبینپ (یکی از بنیان گذاران اتریوم)

بلاک چین در مدت ۱۰ تا ۲۰ سال آینده، تمام اقتصاد جهان را فرا خواهد گرفت.