وضعیت تالاب بختگان و تلف شدن هزاران فلامینگو که در فصل بهار این تالاب را برای زیست انتخاب میکنند یکی از مهمترین خبرهای حوزه محیط زیست است و تنها مقصر این اتفاق وزارت نیرو است به دلیل ندادن حقابه.
دیدارنیوز ـ نسرین نیکنام: این روزها تالاب بختگان و استان فارس میزبانان خوبی برای مهمانهای خود نیستند، چون از آن تالاب پر آب که قطره قطره آن جان و حیات میبخشید دیگر خبری نیست و حالا خطر مرگ به دلیل تشنگی فلامینگوها و سایر حیواناتی که زندگیشان به بقای این تالاب بستگی داشت تهدید میکند.
حامیان حیات وحش در ایران میگویند خطر مرگ دستکم ۵ تا ١٢ هزار جوجه فلامینگو در تالاب بختگان را تهدید میکند و آنها از بیآبی و تشنگی میمیرند.
تشدید روند خشکسالی در ایران و اجرای پروژههای سدسازی از یک سو و برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی از حوضه تالاب بختگان از سوی دیگر باعث شده این تالاب با خشکسالی گسترده و مزمن مواجه شود و حالا به این همه مشکل بی تفاوتی وزارت نیرو درباره رها سازی حقابه این تالاب هم اضافه کنید، آن وقت میشود فهمید که این روزها در آن منطقه از کشور چه میگذرد چرا کسی به فریاد این حیوانات نمیرسد؟ چرا سازمان محیط زیست نه در این باره و نه درباره هیچ مشکل محیط زیستی اقدام جدی نمیکند؟ انگار برای هیچ کس مهم نیست که هر روز جان هزاران فلامینگو به خاطر تشنگی به خطر میافتد و هزاران چرای دیگری که هنوز پاسخی برای آن یافت نشده است.
البته مدیرکل محیط زیست استان فارس به دلیل تماسهای مکرر رسانهها پاسخهایی به پرسشهای مطرح شده داده است اما به نظر میرسد هیچ کدام از این پاسخ ها برای فلامینگوها حلال مشکل نبوده است.
حمید ظهرابی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان فارس نه تنها از تعداد فلامینگوهای مهاجر خبر ندارد، بلکه اظهار امیدواری کرده که خود فلامینگوها شرایط موجود را درک کنند و در لانههایی که ساختند جوجه آوری نکنند چون آمارشان سه تا شش برابر میشود و آن وقت مشکل بزرگتر میشود!
او در ادامه از یک اتفاق قابل انکار صحبت کرد و با بیان اینکه اگر آب به بختگان نرسد فلامینگوها تلف میشوند گفت: فلامینگوها مطابق هر سال در تالاب بختگان جوجه آوری داشتند، این پرندگان از اواخر اسفندماه ۹۹ در تالاب بختگان کلونیهای جوجه آوری را تشکیل دادند و بیم آن میرود با توجه به شرایط خشکسالی سال جاری تلفات قبل از رسیدن به زمان پرواز با آمار بالایی اتفاق بیفتد.
این مقام مسئول با بیان اینکه در کنار درخواست برای رها کردن آب از منابع بالادستی سایر گزینههای نجات فلامینگوها نیز بررسی میشود افزود: استادان و صاحبنظران محیط زیست نظرشان این است که حوضچههای آب در نزدیک کلونیهای زیست فلامینگوها ایجاد شود و در این صورت حدود چهار کیلومتر باید آب را با لوله به بختگان منتقل کنیم چون رساندن آب و بر هم نزدن امنیت جوجهها و والدین مهمترین اصول است.
البته ظهرابی این را هم گفت که امسال علیرغم رهاسازی حقابه به دلیل کاهش شدید بارندگیها که در پنجاه سال اخیر بی سابقه بوده ، وقوع بحران در این زمینه قابل پیش بینی است از این رو اداره کل حفاظت محیط زیست فارس با استمرار پایشهای روزانه راهکارهای دیگر حفاظتی را در دست بررسی دارد و با تشکیل کارگروهی متشکل از استادان دانشگاه شیراز، کارشناسان محیط زیست و سمنها برنامه نجات بخشی اضطراری فلامینگوها را در دست تهیه و اجرا دارد.
نکته قابل تامل این است که تخصیص حقابه مشخص به تالاب بین المللی بختگان و احیای این زیستگاه ارزشمند که از وظایف قانونی وزارت نیرو و تعهدات کشور ما در کنوانسیون رامسر است؛ وزارت نیرو با این تعلل هم باید پاسخگوی افکار عمومی باشد هم مجامع بین المللی هر چند به نظر می رسد این وزارتخانه خیلی به دنبال انجام وظیفه خود نیست.
حقابهی تالاب بختگان حدود یکصد میلیون مترمکعب در سال است که عمدتا یا در سدهایی چون سد «درودزن» ذخیره میشود و یا در اختیار زمینهای کشاورزی بالادست تالاب قرار میگیرد. قرار بود وزارت نیرو حدود ۵۰ میلیون مترمکعب برای تالاب بختگان در نظر بگیرد و آن را در تالاب رها کند ولی با توجه به خشکسالی وسیع امسال، این وزارتخانه هنوز حاضر به رها ساختن این حجم آب نشده است.
از آنجایی که سازمان محیط زیست به عنوان مسئول و متولی پاسخگو در این زمینه اقدام جدی و کاربردی انجام نداده است این بار هم مانند دفعههای قبل این مردم هستند که دست به کار شدند و با راه اندازی کارزار تلاش میکنند این حق قانونی را از وزارت نیرو پس بگیرند.
حامیان حیات وحش میگویند شعار خودکفایی در تولید گندم و ساختن سدهایی چون سیوند، ملاصدرا و درودزن در بالادست تالاب بختگان که گویا برای رونق کشاورزی در استان خشک فارس انجام شده، این تالاب را عملا خشکانده و از نقشه ایران حذف کرده است.
اکنون در فضای مجازی کارزار درخواست برای رها ساختن آب به دریاچه بختگان با هشتگهای #بختگان #بختگان_را_دریابید #جوجه_فلامینگوها_را_نجات_دهید از جمله توئیتر فارسی به راه افتاده است. شرکتکنندگان در این کارزار خواست رها ساختن آب از سوی وزارت نیرو و واکنش کمیسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی برای جلوگیری از یک نسلکشی بزرگ پرندگان در ایران هستند و به جد می توان گفت که اگر این حقابه به تالاب برگردانده نشود بزرگترین فاجعه زیست محیطی در ایران رقم میخورد.