اعلام نامزدی سعید محمد بعد از کنار رفتن از فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا واکنشهای زیادی را در میان اصلاحطلبان و اصولگرایان برانگیخته است. واکنشهایی که غالبا چندان مثبت نیست.
دیدارنیوز: سعید محمد رئیس پیشین قرارگاه خاتمالانبیا هفته گذشته رسماً برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ اعلام کاندیداتوری کرد، اما کاندیداتوری او نه فقط انتقاداتی را از سوی اصلاحطلبان برانگیخت بلکه به مذاق اصولگرایان هم اصلاً خوش نیامد.
سعید محمد از جمله کسانی بود که زمزمه تمایلش برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰، موجی از بحثها درباره ورود نظامیان به انتخابات را برانگیخت. زمزمههای تمایل او به کاندیداتوری در پاییز امسال شنیده شد، زمانی که محمد هنوز ریاست قرارگاه خاتمالانبیا سپاه را برعهده داشت. نام او در کنار کاندیداهای احتمالی دیگری، چون حسین دهقان، محسن رضایی و محمدباقر قالیباف که همگی یا نظامی هستند یا سابقه کار در سپاه را دارند، این شائبه را ایجاد کرد که انتخابات پیش رو ممکن است مسیری برای ورود نظامیان به پاستور باشد. آن هم در شرایطی که ورود نظامیان به سیاست از سوی بنیانگذار نظام منع شده است.
در هر حال، سعید محمد هفته گذشته از سمت خود به عنوان رئیس قرارگاه خاتمالانبیا استعفا داد و در متنی که به عنوان متن استعفایش منتشر کرد، بر این موضوع که دلیل این استعفا حضور در انتخابات ریاست جمهوری است، صحه گذاشت. در بخشی از متن استعفای محمد آمده است: «از آنجا که احتمال دارد به دلیل حضور اینجانب در فضای انتخاباتی شائبههایی متوجه نهاد مقدس سپاه شود، در راستای صیانت از سپاه و قرارگاه انقلابی- جهادی خاتمالانبیاء، از سمت خود استعفا میدهم.»
یک روز بعد در نوزدهم اسفند ماه یعنی سهشنبه هفته قبل، محمد با انتشار ویدئویی در فضای مجازی رسماً کاندیداتوری خود در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را اعلام کرد. محمد در آن ویدئو ضمن بیان اینکه «راه سختی پیش رو دارد» تأکید کرد که «محکم جلو میرود».
اعلام رسمی کاندیداتوری سعید محمد، اما به مذاق هیچ کس خوش نیامد. اصلاحطلبان که از قبل بر مخالفت خود در خصوص کاندیداتوری نظامیان تأکید کرده بودند، بار دیگر نسبت به ورود نظامیان به سیاست و به ویژه دولت هشدار دادند. اما اصولگرایان نیز که سعید محمد به آنها نزدیکی سیاسی دارد، از حضور محمد استقبال نکردند. او که به خاطر ارائه اسنادی علیه قالیباف به شورای نگهبان مورد غضب طیف هوادار قالیباف است، از سوی دیگر مخالفان قالیباف یعنی راست سنتی هم حمایت دریافت نکرد.
همانگونه که گفته شد از همان زمانی که نام چهرههای نظامی از جمله سعید محمد به عنوان کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری مطرح شد، اصلاحطلبان بخشی از انرژی خود را صرف مخالفت با ورود نظامیان به انتخابات کردند. در نتیجه طبیعی است که با اعلام رسمی کاندیداتوری دومین کاندیدای نظامی آنها واکنش نشان دهند. لازم به ذکر است که تاکنون سه نفر رسماً اعلام کاندیداتوری کردهاند که از میان آنها دو نفر یعنی دهقان و محمد نظامی هستند.
در اولین واکنش نسبت به کاندیداتوری سعید محمد، محمدرضا خباز از اعضای حزب اعتماد ملی به انتقاد پرداخت. او ابتدائاً تأکید کرد که «اینکه آقایان میگویند فقط یک فرد نظامی میتواند کشور را نجات دهد و بس، به نظر بنده توهین به ملت، دانشگاهیان، نخبگان و فرهیختگان کشور است. یعنی کشور را به میدان جنگ تشبیه میکنند» و سپس، ضمن بیان این که «تا به حال تعداد کاندیداهای نظامی کم نداشتیم» گفت که مردم به نظامیها رأی نمیدهند. او مثالهایی از سابقه کاندیداتوری نظامیان آورد و تأکید کرد که مردم «آگاهند که فرد نظامی به درد امور نظامی میخورد و به مردم مثل سرباز نگاه میکند و فکر میکند همه کشور پادگانی است که ایشان فرمانده آن پادگان است و همه باید در مقابلش خبردار بایستند و همگی به او بله قربان بگویند.»
خباز در نهایت به شخص سعید محمد اشاره کرد و از اینکه او کاملاً از تمامی سمتهای نظامی خود کناره نگرفته است، انتقاد کرد و گفت: «چه اشکالی دارد فرد پنج شش ماه مرخصی بگیرد و با تحویل دادن تمام امکانات، مثل یک شهروند عادی میآمد و کاندیدا میشد؟! اما اگر هر گونه وابستگی داشته باشد و این امکانات در مسیر آن حرکت قرار بگیرد، هم خلاف شرع، هم خلاف عقل، هم خلاف قانون و هم خلاف منطق است.»
البته، فقط اصلاحطلبان و اصولگرایان نبودند که روی خوش به محمد نشان ندادند بلکه اعتدالگرایان هم به انتقاد از او پرداختند. همان روز نوزده اسفند مهرداد لاهوتی نماینده اعتدالگرای مجلس یازدهم در خصوص کاندیداتوری سعید محمد چنین موضع گرفت: «تصور من این است سعید محمد با انگیزه ریاست جمهوری وارد نشده است. احتمالاً همان نقشی را ایفا خواهد کرد که آقای جهانگیری یا قالیباف در انتخابات ۹۶ ایفا کردند. استنباط من این است که اجماع اصولگرایان روی سعید محمد کار سخت و دشواری باشد. او نهایتاً میتواند در صحنه حضور داشته و در توافق با کاندیدای نهایی به کار خود ادامه دهد.»
اشاره لاهوتی به این است که برخی تحلیلگران معتقدند حضور سعید محمد در قامت کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری به قصد رقابت تا لحظه آخر نیست بلکه او بنا دارد با سازماندهی ستادها و نیروهایی در نهایت به نفع کاندیدایی که احتمال پیروزی دارد، کنار بکشد و پست دولتی بالا بگیرد.
در هر صورت سعید محمد انتظار حمایت از اصلاحطلبان و یا اعتدالگرایان نداشت؛ او به جریان اصولگرا تعلق دارد و چشم به آن اردوگاه دارد. اما آنها نیز روی خوشی به محمد نشان ندادند.
خبر تأیید نشدهای در رسانهها وجود دارد که چندی پیش محمد اسنادی به شورای نگهبان تحویل داده که نشان میدهد قالیباف در پرونده فساد هولدینگ یاس که قائم مقامش عیسی شریفی در آن متهم است، نقش داشته است. بر همین اساس میشود فهمید که طیفی از اصولگرایان که حامی قالیباف هستند، هیچ روی خوشی به محمد نشان نخواهند داد و اگر او به نیت کنار کشیدن به نفع کاندیدای در حال پیروزی و گرفتن پست بالا به صحنه آمده، اصلاً روی قالیباف حسابی ندارد.
آنگونه که گفته میشود شورای ائتلاف اصولگرایان به کاندیداتوری قالیباف نظر دارد و در مقابل شورای وحدت با آن مخالف است. اما سعید محمد در این چند روز از سوی اعضای شورای وحدت مورد حمله قرار گرفته است.
حمیدرضا ترقی درباره او چنین گفت: «سعید محمد هنوز در جامعه فرد شناخته شدهای نیست و به همین خاطر شانس چندانی برای موفقیت ندارد» و افزود: «کسی از دیدگاهها و مواضع او خبر ندارد و کارنامهاش در قرارگاه خاتمالانبیا که اخیر برای نخبگان مطرح شده، مورد توجه مردم نیست. ضمن اینکه در نظرسنجیها نیز خیلی عقب است.»
از آن مهمتر، اسدالله بادامچیان دبیرکل حزب مؤتلفه که از ارکان شورای وحدت است، حمله بسیار تندتری به سعید محمد کرد. او ضمن انتقاد از کاندیداتوری چهرههای نظامیای مثل محمد گفت که «مردم به این نوع کاندیداها رأی نمیدهند چرا که میترسند کشور تبدیل به پادگان شود.» بادامچیان البته تصریح کرد که با کاندیداتوری هر نظامیای مخالف نیست و کسانی، چون شهید قاسم سلیمانی که «ویژگیهای خاص» داشت، استثنا هستند، اما محمد و یا قالیباف از تیپ دیگری هستند.
بادامچیان در نهایت هم گفت: «سردار سعید محمد استعفا بدهد نه اینکه از قرارگاه خاتم الانبیاء کنارهگیری کند و به عنوان مشاور فرمانده سپاه منصوب شود و فعالیت کند. از این رو این شائبه که از امکانات سپاه استفاده شود در جامعه ایجاد میشود. خود سپاه نیز چنین عقیدهای دارد چراکه مردم در این حالت میگویند این رئیسجمهور سپاه است؛ بنابراین سپاه هم این را نمیخواهد.»
در نتیجه، با اطمینان کامل میشود گفت که سعید محمد شانسی برای حمایت از سوی شورای وحدت ندارد. اما عجیبتر آن که اصولگرایان رقبای کم فروغ دیگری را هم در مقابل او قرار دادند. حسین کنعانی مقدم از فعالان سیاسی اصولگرا گفته که سعید محمد باید از محسن رضایی برای آمدن به صحنه اجازه میگرفت چرا که نظامیان باید از فرمانده خود کسب اجازه کنند. گرچه کنعانی مقدم اثرگذاری جدی در جریان اصولگرا ندارد، اما اظهارات او نشان میدهد که کسی، چون محسن رضایی که همیشه کمترین حمایتها را جلب میکرده به نسبت سعید محمد وضعیت بهتری دارد.
*منبع روزنامه روزان