اجرای قانون تعرفه پرستاری؛ سیزده سال انتظار مدافعان سلامت

دیدارنیوز ـ آیدا شاکر*: ویروس کرونا باعث شد نقش پراهمیت بخش بهداشت و درمان به خصوص کادر پرستاران و بهیاران در حفظ سلامت شهروندان بیش از پیش نمایان شود. مدافعین سلامت که سال­‌هاست در خط مقدم مبارزه با بیماری­‌ها می­‌جنگند و در سال اخیر و به دنبال شیوع ویروس کووید ۱۹ از جان خود نیز در این راه مایه گذاشتند، اما همین پرستاران بیش از یک دهه پس از تصویب قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری در سال ۸۶،  در انتظار اجرا شدن این قانون هستند تا دستمزد خدماتی که خود به بیماران ارائه می­‌کنند به خودشان ارائه شود.

مطابق قانون تعرفه خدمات پرستاری، خدماتی که توسط پرستاران انجام می­‌شود باید به حقوق ثابت آن­ها اضافه شود. در حال حاضر این خدمات به این دلیل که با مهر و نسخه پزشک انجام می­‌شود به حساب پزشکان واریز شده و پرستاران از مجموع آن سهم اندکی با عنوان "کارانه" دریافت می­‌کنند که در برابر خدماتی که ارائه می‌­کنند، عادلانه نیست.

در استان همدان نیز همانند سایر کشور، پرستاران سهمی از خدماتی که خود به بیماران ارائه می­‌کنند، ندارند و کارانه اندکی که به آنان داده می­‌شود نه بر اساس زحمات آنان بلکه درصد کوچکی‌ست از مجموع دریافتی ماهانه بیمارستان از بیماران. از سیزده سال پیش که مجلس دریافت مبلغ خدمات پرستاری را به عنوان حق انکارناپذیر به آنان داد، تا امروز این قشر در انتظار اجرای این قانون و رسیدن به حق خود هستند. حتی شیوع پاندمی کرونا و رنج­‌هایی که پرستاران طی این سال سخت متحمل شده‌اند نیز باعث نشده است اقدام موثری در راستای اجرایی شدن قانون تعرفه خدمات پرستاری انجام شود.

پرستاران چه می‌گویند؟

یکی از کارمندان حوزه بهداشت و درمان همدان که نخواست نامی از او ببریم در خصوص این قانون می­‌گوید: قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری سال ۸۶ در مجلس شورای اسلامی تصویب شد که بنابر این قانون پرستاران می‌­توانستند مبلغ تعرفه خدماتی که در تمامی بیمارستان­‌های کشور توسط خودشان ارائه می‌­شود، خود دریافت کنند، زیرا درحال حاضر این مبلغ به حساب پزشکی واریز می­‌شود که نسخه را مهر کرده باشد هرچند که خود پزشک این خدمات را انجام نمی­‌دهد و در اصل این خدمات از وظایف کادر پرستاری هستند.

این کارمند حوزه بهداشت و درمان استان معتقد است: از آن­جایی که اجرای قانون تعرفه خدمات پرستاری سبب کم شدن میزان دریافتی تعرفه پزشکان و نرخ خدمات بیمارستان می‌­شود متاسفانه اغلب پزشکان با اجرای این قانون منافع اقتصادی خود را در خطر دیده و با آن مخالفت می­‌کنند؛ بنابراین شاید دلیل اصلی اجرا نشدن این قانون ممانعتی است که از سوی پزشکان دیده می­‌شود.

او اظهار می‌­کند: حتی اجرای طرح تحول سلامت نیز تاثیری در بهبود شرایط پرستاران و اجرایی شدن قانون تعرفه خدمات پرستاری نداشت با وجود اینکه در این طرح حدود ۶ هزار خدمت جدید برای پزشکان تعرفه گذاری شد و به خدمات و دریافتی آنان اضافه شد.

همچنین در ادامه این بحث یکی از پرستاران بیمارستان قلب فرشچیان همدان که به دلیل مسائل کاری نامش نزد دیدار محفوظ است، بیان می­‌کند: سیزده سال از تصویب قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری گذشته است و ما همچنان منتظر حق ابتدایی خود در این زمینه هستیم و در نتیجه به جز حقوق ثابت ماهیانه و مبلغ ناچیزی از مجموع کارانه بیمارستان ما سهمی از خدماتی که خودمان ارائه می‌­کنیم نداریم و هرچه ما "می­‌کاریم" پزشک شیفت "درو" می­‌کند و جزو خدمات او ثبت می‌­شود.

بیشتر بخوانید: تلخی‌های زندگی کودکان اوتیستیک؛ این جا عضوی به درد آورده است روزگار

این پرستار تاکید می­‌کند: از آنجایی که در حال حاضر تمامی خدمات پرستاری نظیر گرفتن نوار قلب، سوند معده، مانیتورینگ قلبی، پانسمان، بخیه زدن و... مستلزم دریافت مهر پزشک هستند این خدمات در سیستم با نام پزشک ثبت می­‌شود و تعرفه آن به حساب او واریز می­‌شود و این درحالی است که این خدمات لزوما نیاز به مهر پزشکی ندارند و می‌­توانند با مهر پرستاری نیز انجام شوند چراکه در نهایت نیز این خدمات توسط خود پرستاران ارائه می‌­شود، ولی چون با نام آن­ها ثبت نشده است به حسابشان واریز نمی­‌شود. متاسفانه از آنجایی که مدیران و مسئولان این حوزه و همچنین رئیس­ بیمارستان‌­ها همگی از قشر پزشکی هستند و اجرای این قانون سبب کم شدن تعرفه پزشکان و سود بیمارستان­‌ها می­‌شود سال­‌هاست به نحوی اجرای آن را پشت گوش می‌­‌اندازند.

وی درخصوص تاثیر اجرای این قانون در شغل پرستاران می‌­افزاید: مسلما اجرای این قانون سبب می­‌شود ما حاصل دسترنج خود را دریافت کنیم و این انگیزه کار و خدمت رسانی بهتر را نیز در پرستاران بیشتر می­‌کند بخصوص در این روز‌ها که بیماری کرونا بسیاری از افراد کادر پرستاران و بهیاران را بیمار و ناتوان و خسته کرده است.

این پرستار همدانی همچنین با ارائه توضیحاتی در خصوص میزان حمایت مسئولان استان از پرستاران پس از شیوع کرونا، می‌­گوید: در ابتدای شیوع این بیماری قرار بود به پرستاران خصوصا پرستاران بخش کرونا بیمارستان‌­ها مبلغی با عنوان "حق کرونا" پرداخت شود که متاسفانه پرداخت نشد. از لحاظ تجهیزات نیز برای فراهم کردن تجهیزات تلاش شده است، اما متاسفانه هنوز هم کاستی­‌هایی وجود دارد.

او در انتها بیان می­‌کند: حدود ۸۰ الی ۹۰ درصد از کادر بیمارستان ما به این بیماری آلوده شده‌اند و هنوز هم بسیاری از آنان در مرخصی استعلاجی هستند تنها حمایت مسئولان بیمارستان نیز در این راستا تایید مرخصی­‌های استعلاجی به افرادی‌ست که بیمار شده‌اند، زیرا تا پیش از این به علت کمبود نیرو با استعلاجی‌­ها موافقت نمی­‌شد.

دستور صریح رهبری

هادی زرینی رئیس نظام پرستاری استان همدان ضمن اشاره به قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری، می‌­گوید: براساس قانون، ۲۵۰ خدمت مشخص ثبت شده است که توسط پرستاران ارائه و پول آن توسط بیماران پرداخت می­‌شود اگرچه این مبلغ به حساب بیمارستان واریز می­‌گردد. قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری برای اصلاح این شرایط و دستیابی پرستاران به حق قانونی خود مبنی بر دریافت مبلغ خدماتی که ارائه می‌­کنند از سال ۸۶ تصویب شده است، اما هنوز و با گذشت بیش از یک دهه از تصویب آن، به اجرا درنیامده است. در سال اخیر و به دنبال شیوع ویروس کرونا مطالبه برای اجرایی شدن این قانون نیز شدت گرفته است در این راستا رهبر کشور نیز صراحتا به اجرایی شدن این قانون دستور دادند.

زرینی تاکید می‌­کند: اجرای این قانون دارای سه مزیت عمده است. در درجه اول، چون این قانون باعث کم شدن تعرفه خدمات می­‌شود، مبلغ پرداختی بیماران نیز کاهش می‌­یابد و درواقع به نفع بیماران است. از سوی دیگر بیمه‌­گزاران پول کمتری را برای تعرفه­‌ها به بیمارستان پرداخت می‌­کنند. در نهایت پرستاران نیز دستمزد خدماتی که خودشان به بیماران ارائه کردند را دریافت خواهند کرد.

وی می­‌افزاید: متاسفانه دولت با توجیه کمبود ردیف بودجه برای اجرای این قانون سال‌­هاست اجرای این قانون را عقب انداخته است، درحالی که قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری نیاز به بودجه خاصی ندارد و تنها نیازمند یک عزم ملی برای اجرایی شدن است، زیرا همین الان نیز بابت این خدمات توسط بیماران پول پرداخت می­‌شود که به حساب بیمارستان ثبت می­‌شود.

هادی زرینی اظهار می­‌کند: ما از پزشکان نیز انتظار داریم برای اجرای این طرح پرستاران را همراهی کنند، زیرا بدون شک پزشکی در کار خود موفق عمل خواهد کرد که پرستار خوب و توانمند و با انگیزه در کنار خود داشته باشد.

رئیس سازمان نظام پرستاری استان همدان در خصوص حمایت مسئولان دولتی از پرستاران استان در شرایط شیوع بیماری کرونا بیان می‌­کند: بعد از پاندمی کرونا مسئولان استان تلاش بسیاری در جهت حمایت از خط مقدم مبارزه با این بیماری به عمل آوردند. به عنوان مثال با تلاش مسئولان و رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان، طی سال اخیر سهمیه استان برای جذب نیرو افزایش قابل توجهی یافت که این همکاران جدید از سال ۱۴۰۰ آغاز به کار خواهند کرد و همچنین روند و نظم  پرداخت کارانه و اضافه کار‌های پرستاران استان در دانشگاه علوم پزشکی بهبود یافته که جای تقدیر از مسئولان استان همدان را دارد.    

*خبرنگار و مسئول دفتر دیدار در استان همدان