جدی نگرفتن آتشبس از جانب ترکیه و شبه نظامیان کرد سوریه، طبیعی به نظر میرسد و حتی اگر به طور جد هم مورد توجه قرار میگرفت، اجرای آن سخت بود، زیرا ارتش ترکیه به تنهایی وارد عملیات نشده و یکسری نیروهای محلی سوری با انگیزههای خاص هم با او در حال همکاری هستند. حتی درصورت وجود ارادهای برای برقرار شدن آتشبس، به سرانجام رساندن آن بسیار دشوار است، زیرا اکنون ترکیه احساس میکند دست بالا را دارد، در این وضعیت، دو کشور هم مرتب یکدیگر را متهم میسازند که دیگری باید کوتاه آید.
دیدارنیوز ـ براساس توافقی که روز پنجشنبه هفته گذشته بین مایک پنس، معاون رئیسجمهوری آمریکا و رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه حاصل شد، آنکارا با آتشبس پنج روزه در شمال سوریه موافقت کرد و بر این اساس به شبه نظامیان کرد، پنج روز مهلت داده شد تا سلاحهای سنگین خود را تحویل دهند و تا عمق سی کیلومتری از مرز میان سوریه و ترکیه عقبنشینی کنند اما به رغم آنکه بلافاصله نیروهای قسد(نیروهای سوریه دموکراتیک)، متعهد به رعایت آتشبس شدند و امجد عثمان، سخنگوی شورای دموکراتیک سوریه این امر را اعلام کرد و دیده بان حقوق بشر سوریه هم در بخش دیگری آن را مطرح ساخت و آرامش نسبی بر محورهای خطوط تماس در اطراف شهرک عین عیسی در شمال شهر رقه برقرار شد اما ظاهرا اردوغان، چندان به این توافق معتقد نبود و مجددا به سوریه حمله ور شد.
سازمان دیدهبان حقوق بشر سوریه اعلام کرده است که حمله راکتی نیروهای ترکیه و مخالفان سوری همپیمانش علیه شهر راس العین (سری کانییه) در نوار مرزی را رصد کرده است. خبرگزاری رویترز نیز گزارش داد درگیریها بین نیروهای ترکیه و نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) در راس العین رخ داده است.
دیده بان حقوق بشر سوریه، پیشتر از هدفگیریهای متقابل با سلاحهای سنگین و خمپاره بین نیروهای ترکیه و نیروهای قسد در محورهای صولان، بغدیک و هولاقی در شرق عین العرب (کوبانی) خبر داده بود. با این حال ریدور خلیل، مسؤول روابط عمومی نیروهای سوریه دموکراتیک (قسد) در گفتگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرد که این نیروها طبق توافق آنکارا و واشنگتن از مناطق مرزی به طول ۱۲۰ کیلومتر میان دو شهر رأس العین و تل أبیض و عمق ۳۰ کیلومتر در داخل اراضی سوریه خارج خواهند شد. از سوی دیگر، یاسین اوکتای، مشاور رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه نیزبا اشاره به جزئیات منطقه امن در شمال سوریه گفت: جزئیات و عمق منطقه امنی که قرار است ایجاد شود در نشست با مقامات آمریکا مورد بررسی قرار گرفت و طرف ترکیهای بر ضرورت ایجاد یک منطقه امن در مرزهای سوریه به عمق ۳۲ کیلومتر و طول ۴۴۴ کیلومتر تأکید کرد و در نهایت دو طرف در این باره به توافق رسیدند.
لازم به یادآوری است که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه از دوهفته قبل، عملیات نظامی را در شمال سوریه تحت نام «چشمه صلح» علیه حزب کارگران کردستان و گروه تروریستی دولت اسلامی (داعش) آغاز کرد که نقدهای فراوانی را به دنبال داشت. اردوغان در این رابطه گفته است که هدف اصلی این حملات، پاکسازی منطقه از گروههای به زعم او "تروریست" و ایجاد یک "منطقه امن" برای اسکان حدود دو میلیون جنگزده سوری است، درحالی که عملیات ترکیه در داخل خاک سوریه باعث بروز یک بحران انسانی دیگر شده و صلیب سرخ بینالملل میگوید به دنبال عملیات ترکیه در شمال سوریه، ۲۰۰ هزار سوری خانه و کاشانه خود را ترک کردهاند.
جعفرحقپناه کارشناس ترکیه در گفتگو با دیدارنیوز در خصوص وضعیت آتشبس برقرار شده مابین ترکیه و سوریه گفت: قطعا ترکیه اجرای این دوره کوتاهمدت آتشبس را منوط به اعمال شدن خواستههای خود میبیند. خروج نیروهای شبه نظامی کرد از محدوده ۳۲کیلومتری و تخلیه شهرهای مهم کردی هم مرز با ترکیه و حضور آنان، وضعیت به شدت شکنندهای را به وجود آورده است.
حقپناه دراین خصوص که برخی آتشبس را کاپیتولاسیون یا نمایش فریبکارانه دانستهاند، ابراز کرد: هنوز زود است که چنین تحلیلهایی را مطرح کرد، زیرا این دوره هنوز به پایان نرسیده است، اما به طور مسلم، مسئله مورد اشاره ربطی به مفهوم کاپیتولاسیون ندارد و در واقع، زمانی مشخص شده که در آن باید تضمینهایی به نیروهای شبه نظامی کرد داد تا بتوانند بدون مواجهه با عملیات ترکیه و متحدانش، خود و افراد غیر نظامی را از آن منطقه خارج سازند، بنابراین باید دید این مسیر در یک یا دو روز آینده چگونه طی میشود.
این کارشناس امور مربوط به ترکیه درباره شکستن آتشبس بین ترکیه و سوریه از سوی ترکیه گفت: جدی نگرفتن آتشبس از جانب دو طرف طبیعی به نظر میرسد و حتی اگر به طور جد هم مورد توجه قرار میگرفت، اجرای آن سخت بود زیرا ارتش ترکیه به تنهایی وارد عملیات نشده و یکسری نیروهای محلی سوری با انگیزههای خاص هم با او در حال همکاری هستند.
حقپناه درادامه اضافه کرد: حتی درصورت وجود ارادهای برای برقرار شدن آتشبس، به سرانجام رساندن آن بسیار دشوار است، زیرا اکنون ترکیه احساس میکند دست بالا را دارد، در این وضعیت، دو کشور هم مرتب یکدیگر را متهم میسازند که دیگری باید کوتاه آید.
وی پیش بینی خود را از آینده جنگ ترکیه و سوریه چنین توضیح داد: از آنجا که متغیرهای زیادی در این جنگ تاثیر دارد، بنابراین نمیتوان پیش بینی خاصی داشت، ولی بدون تردید ترکیه توان حضور بلند مدت در منطقه و مواجهه با واکنشهای منفی خارجی را ندارد، بنابراین تلاش میکند تا برسر کارتهای بیشتر و از موضع بالا وارد فاز معامله با بازیگران ذی نقش شود.
این کارشناس امور مربوط به ترکیه درباره دلیل دشواری اجرای آتشبس اضافه کرد: در کنار مطالبی که اشاره کردم باید این نکته را هم افزود که در واقع اقتضائات صحنه، دشواریها را به هر دو طرف تحمیل میکند.