داعش به عنوان اهرم فشار آمریکا و ترکیه علیه اروپا همیشه مورد استفاده قرار گرفته و میگیرد. کاملا مشخص است اروپاییها مایل به بازگشت این تیم تروریستی نیستند، اما ترکیه و آمریکا درصددند تا به آنها فشار آورند تا اتباع خود که به داعشیها پیوسته بودند را بپذیرند، اروپا هم تا به امروز در این خصوص مقاومت به خرج داده است.
دیدارنیوز ـ آنکارا عملیات نظامی در شمال سوریه را به بهانه مقابله با شبه نظامیان کرد و ایجاد یک «منطقه امن» برای اسکان آوارگان سوری، از هفدهم مهر آغاز کرده است و دولت سوریه از این تجاوز نظامی ترکیه به شدت انتقاد کرده و آن را اشغالگری جدید خوانده است. ایران و روسیه نیز درباره تبعات این عملیات ترکیه هشدار دادهاند؛ به ویژه اینکه میتواند فرآیند راهحل سیاسی در ادلب را تحتالشعاع قرار دهد، اما آنچه بسیار این روزها هراس آور شده، گسترش مجدد داعش است. به عبارتی دیگر، عملیات زمینی ترکیه در شمال سوریه به هراس از تقویت داعش دامن زده است و با وجود آنکه آمریکا تقویت داعش در سایه این حمله را از جمله خطوط قرمز خود اعلام کرده، اما به نظر میرسد که خطر جان گرفتن مجدد جهادگرایان در سوریه جدی باشد.
از جمله روسای جمهوری که نسبت به این مسئله واکنش نشان داده اند امانوئل ماکرون رئیسجمهور فرانسه بود. او بامداد سهشنبه با رؤسای جمهور سه کشور آمریکا، ترکیه و عراق به صورت تلفنی درباره وضعیت سوریه و عملیات نظامی آنکارا در شرق رودخانه فرات صحبت کرد. ماکرون در تماس با دونالد ترامپ رئیسجمهور ایالات متحده هشدار داد که تصمیم وی برای خارج کردن نظامیان آمریکایی از سوریه و عملیات نظامی متعاقب ترکیه در مناطق شمال شرقی این کشور، خطر ظهور مجدد گروه تروریستی داعش را افزایش داده است. به نوشته خبرگزاری فرانسه به نقل از کاخ الیزه، وی خطاب به ترامپ تاکید کرد که واشنگتن و دیگر اعضای ائتلاف بینالمللی ضد داعش، باید مانع ظهور مجدد داعش بعد از خروج آمریکاییها از شمال سوریه شوند.
رئیسجمهور فرانسه سپس با رجب طیب اردوغان همتای ترکیهای خود تلفنی صحبت کرده و از نگرانی پاریس و دیگر کشورهای اروپایی از فرار زندانیان داعشی در بند شبهنظامیان کُرد بعد از عملیات ترکیه گفت. بر این اساس، مکالمه ماکرون و اردوغان واگرایی عمیق بین دیدگاههای این دو درباره عواقب تهاجم ترکیه به شمال شرق سوریه را بیش از پیش نشان داد.
ماکرون همچنین با «برهم صالح» رئیسجمهور عراق نیز تلفنی صحبت کرده و خواستار افزایش همکاریهای دوجانبه در موضوع مبارزه با داعش شد.
امیر موسوی کارشناس مسائل خاورمیانه درگفتوگو با دیدارنیوز در رابطه با تجدید قوا و ظهور مجدد داعش به واسطه حمله ترکیه به سوریه گفت: نیروی داعش از ابتدا توسط ترکیه و با همکاری آمریکا و کشورهای منطقه وارد خاک سوریه و عراق شد و در آنجا حضور گستردهای پیدا کرد.
وی در ادامه تاکید کرد: ترکیه تنها کشوری بود که در مدت تسلط داعش در شرق فرات و موصل، نفت آنها را خریداری میکرد و آن را به رژیم صهیونیستی میفروخت و مبالغ نقدی را تحویل این گروه تروریستی میداد. این کشور در مقابل فروش نفت، خدمات و تسهیلات فرودگاهی برای تردد اعضای گروه داعش؛ چه از اروپا که به ترکیه میآمدند و چه برعکس، در نظر میگرفت.
این کارشناس روابط بینالملل در این رابطه یادآور شد: ترکیه در تمام این مدت نشان داد که حساسیتی در برابر داعش ندارد، حتی در استانبول تجمعاتی با پرچم داعش برگزار شد و کسی نسبت به این کار اعتراضی نکرد. ادعای آمریکا هم مبنی بر اینکه بابت داعشیهای زندانی نگرانیهایی دارد، دروغ است، زیرا این افراد برای انجام ماموریتهای جدید در اردوگاههایی در شرق فرات جمعآوری شده بودند تا در زمان مناسب، مجددا مورد استفاده قرار گیرند.
موسوی در ادامه تصریح کرد: نگرانی آمریکا بابت این است که افراد فوق، متفرق شوند یا توسط مردم مورد حمله قرار گیرند، زیرا همانطور که اشاره شد برای آنها سرمایهگذاری کردند و الان برخی از اعضای داعش در سوریه و عراق تنها از نظرها مخفی و ناپدید شدهاند و در واقع از بین نرفتهاند، به این معنا با توجه به اینکه خلافتشان از بین رفته است، از آنها به عنوان مزدور استفاده میشود.
وی با اشاره به فواید عملیات ترکیه برای تجدید فعالیت داعش اظهار داشت: نشانه این مسئله هم جنگیدن بسیاری از این افراد در کنار ارتش ترکیه با کردها است. در عملیات ترکیه علیه کردهای سوریه از آنها که به معنای واقعی، مشکل جدی برای دنیا به حساب میآیند، استفاده میشود، البته در این رابطه هم که مطرح شده زندانیهای داعشی از تعداد بالایی برخوردار هستند، چنین نیست، این گروه با خانوادههای خود در اردوگاههای درنظر گرفته شده حضور دارند، بنابراین به همین دلیل تعداد زیادی به نظر میرسند.
این کارشناس روابط بینالملل درباره ابراز نگرانی اروپا از گسترش نیروهای داعش بیان کرد: داعش به عنوان اهرم فشار آمریکا و ترکیه علیه اروپا همیشه مورد استفاده قرار گرفته و میگیرد. کاملا مشخص است اروپاییها مایل به بازگشت این تیم تروریستی نیستند، اما ترکیه و آمریکا درصددند تا به آنها فشار آورند تا اتباع خود که به داعشیها پیوسته بودند را بپذیرند، اروپا هم تا به امروز در این خصوص مقاومت به خرج داده است.
موسوی در پایان افزود: مسئله دیگر در استفاده از فشار داعش بر اروپا تحقق اهدافشان است. به طور نمونه ترکیه به اتحادیه اروپا بابت پذیرش کشورش در اتحادیه از این طریق فشار وارد میسازد. با این شیوه، در صورت عدم پذیرش خواستههایشان توسط اروپاییها داعشیها را روانه خواهند ساخت و به عبارتی دیگر مورد معامله قرار میدهند.