دولت باید مسکن مهر را به جای «طرح ملی مسکن» به سرانجام برساند

دیدارنیوزـ طرح ملی مسکن که به زودی وارد مرحله اجرایی خواهد شد، بر ساخت ۲۰۰ هزار واحد توسط شهر‌های جدید، ۱۰۰هزار واحد توسط بنیاد مسکن و ۱۰۰ هزار واحد توسط شرکت بازآفرینی شهری دلالت دارد. بر همین اساس، پیش بینی شده است در شهر‌های جدید، تولید و احداث مسکن به روش مشارکتی باشد. در این شیوه، شرکت عمران شهر‌های جدید با همکاری انبوه‌سازان یا توسعه‌گران به ساخت واحد‌های مسکونی در شهر‌های جدید اقدام می‌کند. زمین و پروانه از شرکت عمران شهر‌های جدید به انبوه‌سازان و توسعه‌گران، ارائه و در مقابل سرمایه‌گذاری و ساخت نیز توسط انبوه سازان انجام می‌شود.

حتما طراحان این برنامه به خوبی آگاه هستند که طرحی در کشور تحت عنوان مسکن مهر کلید خورد که با وجود گذشت ۶ سال از پایان عمر دولت احمدی نژاد (شروع کننده طرح مسکن مهر) هنوز به پایان نرسیده است. ساماندهی این طرح زمانی آغاز شد که قیمت مسکن به شدت افزایش یافته بود اما نه تنها به کاهش قیمت آن کمکی نکرد، بلکه به دلیل ارزان سازی، بیشترین خسارت را به مردم در نتیجه وقوع زلزله کرمانشاه وارد ساخت.

به نظر می‌رسد به جای آنکه دولت درصدد پیاده سازی طرحی نو در خصوص مسکن برای کنترل قیمت آن برآید، بهتر آن است تا همان مسکن مهر را سرو سامان بخشد و برای بهسازی بافت فرسوده، سرمایه گذاری نماید.

مهدی سلطان‌محمدی کارشناس مسکن در خصوص طرح ملی مسکن در گفتگو با دیدارنیوز گفت: طراحان "طرح ملی مسکن" معتقدند که این برنامه تاثیرگذار خواهد بود و توانایی ایجاد تغییر بر وضعیت فعلی بازار مسکن را دارد، اما ادامه سیاست‌های مسکن مهر در مقیاس کوچکتر محسوب می‌شود، بنابراین در صورتی که مسکن مهر را موفق بدانیم، این طرح هم با توفیق روبرو خواهدشد.

وی در این‌ رابطه که "طرح ملی مسکن" بر قیمت‌ها موثر واقع می‌شود یا خیر، بیان کرد: هرحرکتی دراین رابطه بی‌تاثیر نیست، ولی بر قیمت‌های فعلی مسکن یا عرضه و تقاضا در این زمینه تاثیر چندانی نخواهد گذاشت، دلیل آن هم همان مسکن مهر است که مورد اشاره قرار گرفت، زیرا در مقیاس‌های بسیار بزرگتر، طرح مورد اشاره، کلید خورد ولی مسکن با بیشترین افزایش قیمت در سال‌های بین ۹۰ و ۹۱ روبرو شد، بنابراین در صورتی که روش‌هایی از این دست توانایی تقلیل قیمت را داشته باشد، باید در آن مقطع، این اتفاق روی می‌داد.

این کارشناس مسکن در این‌باره افزود: علاوه بر مسئله‌ای که در بالا مورد اشاره قرار گرفت، این نکته هم نباید فراموش شود که در ابتدا منابع تامین‌کننده چنین طرح‌هایی باید مشخص شود. همچنین نیاز است تا این مسئله مورد تاکید قرار گیرد که بهره‌برداری از طرح‌های جدید به خصوص در زمینه مسکن نیاز به یک دوره ۳ یا ۴ ساله دارد، در کنار تمام این موارد بسیاری از پروژه‌های مسکن مهر هنوز نیمه‌کاره باقی مانده و به فرجام نرسیده است. درست‌تر آن است تا اولویت‌های قبلی یعنی تکمیل مسکن مهر و بافت‌های فرسوده که اظهار نظر‌های فراوانی طی این سال‌ها درباره آن‌ها مطرح شده را به سرانجام برساندند.

سلطان‌محمدی در ادامه تاکید کرد: سیاست "طرح ملی مسکن" از جمله کار‌هایی است که به نظر می‌رسد تحت فشار افکارعمومی و مجلس طرح شده است، زیرا دولت از این طریق نشان می‌دهد اقداماتی در دست دارد ولی به خوبی می‌داند کار‌های این چنینی، بازار را تغییر نمی‌دهد. دلیل آن هم این است که وزارت مسکن، کار اصلی خود را معطل گذاشته و در حرکت‎هایی که مطلوبیت عامه دارد، ورود پیدا می‌کند تا پاسخی برای مطالبات در دست داشته باشد.

وی در خصوص مشکلات موجود در این زمینه توضیح داد: بیشترین حجم مشکلات مسکن به شهر‌های بزرگ مربوط می‎شود، در این شهر‌ها هم امکانی برای عرضه زمین وجود ندارد، مگر آنکه بافت‌های فرسوده را مورد بهسازی قرار دهند که متاسفانه در این رابطه هنوز به روش اجرایی درستی دست پیدا نکردیم و کار مورد توجهی صورت نگرفته است. روش‌های خانه سازی (طرح ملی مسکن) در شهر‌های کوچک به نتیجه می‌رسد که بحران مسکن هم در آنجا به اندازه شهر‌های بزرگ حاد نیست و عرضه و تقاضا رویه خاص خود را دارد.

این کارشناس مسکن در خصوص تاثیر چنین طرح‌هایی بروضعیت منازل استیجاری نیز تصریح کرد: تا زمانی که این منازل بخواهد به بهره‌برداری برسد، چند سال زمان می‌برد، بنابراین درباره منازل استیجاری هم موثر واقع نخواهد شد، اما در صورتی که دولت خود در خصوص منازل استیجاری، سرمایه‌گذاری انجام دهد و مردم را برای آن تشویق کند در دراز مدت ممکن است تاثیر داشته باشد، ولی در کوتاه مدت هیچ اثری به جا نخواهد گذاشت.

سلطان محمدی در ادامه یادآور شد: بیشترین افزایش قیمت مسکن عمدتا متوجه تورم است و اجاره بها هم با قیمت مسکن و تورم، تناسب پیدا می‌کند و تا زمانی که تورم کنترل نشود، این شیوه‌ها نیز کارساز نخواهد بود بنابراین قدم اول آن است که تورم را مورد کنترل درآورد. مسئله دوم این است که در شهر‌های بزرگ، سیستم ارتباطات با حاشیه‌ها درست شود، در واقع اکنون تهران با شهر‌های اطراف مشکل دارد و ساکنان حاشیه تهران ساعت‌ها باید طی کنند تا خود را به این شهر برسانند. قاعدتا این موارد، فشار به تهران برای سکونت را بالا می‌برد در حالی‌که ظرفیت تکمیل است.

وی در پایان تاکید کرد: دولت باید زیرساخت‌ها را به گونه‌ای آماده سازد که مردم برای زندگی در شهر‌های جانبی تشویق شوند و از آن طریق مداخله کند، دولت اگر تلاش خود را صرف پیاده کردن سیاست‌هایی کند که چندان هم محسوس نیست و به چشم نمی‌آید، بسیار موثرتر واقع خواهد شد.