دیدارنیوز - سید عطاالله مهاجرانی نماینده‌ی اسبق مجلس و وزیر ارشاد دولت اصلاحات در یادداشتی در وبلاگ خود با عنوان «بیانیه ۲۲۵ نفره، مذاکره با امریکا» نوشت:
بیانیه با امضای ۲۲۵ نفر، که آمریکا و ایران را به مذاکره بدون قید و شرط دعوت می‌کند؛ از جهات مختلف شایسته توجه و بررسی و ارزیابی ست. در برنامه صفحه ۲ بی بی سی فارسی در روز سه شنبه گذشته به بخشی از موضوع پرداختم؛ اما مجال کافی برای بررسی دقیق تر و جامع وجود نداشت. از سویی به مطالب آقای رضا علیجانی ، -از امضا کنندگان بیانیه هم- فرصت پرداختن نبود.
۱- در خرداد ماه سال گذشته بیانیه‌ای با همین موضوع و مضمون با امضای ۱۰۱ نفر منتشر شد. البته مضمون آن بیانیه تحت تاثیر شرایط و موقعیت آن روزگار، تهدید صریح آمریکا و اعلام شرایط دوازده گانه توسط وزیرخارجه امریکا، سقوط ارزش پول ملی و افزایش بی مهار قیمت دلار- در لندن یکی از کارشناسان می گفت دلار تا پنجاه هزارتومان هم بالا خواهد رفت!- پیامدهای شورش دی ماه ۱۳۹۶، مذاکره ترامپ با رهبر کره شمالی در سنگاپور در ۲۲ خرداد ۹۷، موجب شد که بیانیه ـ البته با انگیزه دلسوزی و خیر خواهی برای ملت ایران ـ منتشر شود. محور های بیانیه همان است که در بیانیه خرداد ۱۳۹۸ با ۲۲۵ امضا تکرار شده است. البته این نکته شایسته تامل است که بسیاری از امضا کنندگان بیانیه سال پیش، بیانیه امسال را امضا نکرده‌اند. به عنوان مثال افرادی که نامشان با حرف الف شروع می‌شود، در بیانیه ۱۰۱ نفره، خرداد سال پیش ۱۲ نفرند، اما فقط سه نفر از آن جمع بیانیه جدید را امضا کرده‌اند.
مشکل بیانیه‌هایی از این دست این است، که فردی بیانیه را می‌نویسد. با دوستان در دسترس مشورت می‌کند. آن‌ها امضا می‌کنند و با دیگران تماس می‌گیرند و امضاها جمع می‌شود. گاهی هم لیست امضا دارند و با اذن فحوا، امضاها را در ذیل بیانیه قرار می‌دهند. بیانیه ۲۲۵ نفره هم، گرچه علی الاصول به اعتبار امضاها یک کار جمعی است. اما اشکالات جدی یک کار فردی پرورده نشده را داراست.
۲- بیانیه از همان آغاز، که بدون مخاطب آغاز شده است. اشاره به فقر و بیکاری و افزایش هزینه‌های زندگی مردم ایران دارد. به عبارت دیگر از همان ابتدا اعتراف می کند که ترامپ و دولت او در استراتژی «محاصره و محدودیت فلج کننده، به موفقیت رسیده‌اند.
۳- بیانیه به نگرانی از وقوع جنگ به تکرار اشاره می‌کند. گویی جنگ فقط برای ایران هزینه و ویرانی زیرساخت‌ها را به بار می‌آورد و جنک طلبان آسیبی نخواهند دید و دچار ویرانی نخواهند شد.
هر دو نکته فراز ابتدایی بیانیه، نسنجیده و اعتراف به تاثیرگزاری سیاست‌های امریکاست.
۳- بیانیه از مذاکره بدون قید و شرط سخن می‌گوید. کدام مذاکره بدون قید و شرط!؟ امریکا مدتی پیش سپاه پاسداران را به عنوان سازمان تروریستی دولتی اعلام کرد و هفته پیش محدودیتی تازه برای فروش محصولات پتروشیمی ایران وضع کرد. همچنان برای فروش نفت ایران و روابط بانکی و مالی اشکال و اختلال ایجاد می‌کند.
قبل از سفر وزیر خارجه آلمان هایکو ماس به ایران، جان بولتون به ابوظبی رفت. با ولیعهد، عملا حاکم امارات و مشاور امنیت ملی، برادر دیگر محمد بن زاید، گفتگو کرد. وزیر خارجه آلمان هم به شکل غیر متعارف پیش از سفر به ایران به امارات رفت، در ابوظبی محمد بن زاید پنج شرط برای مذاکره مطرح کرد! یک شرط تازه هم این بود که کشورهای عربی بایست طرف مذاکره باشند، منظورش از کشورهای عربی عربستان و امارات و بحرین است.
مذاکره بی قید و شرط فقط یک لفظ نیست. امریکا همواره در حوزه های محتلف سیاسی و اقتصادی و تبلیغاتی به اعمال شرایط و قید مشغول است. چگونه می توان از تعبیر بی قید و شرط استفاده کرد؟ البته وقتی پمپئو وزیر خارجه آمریکا در سال گذشته ۱۲ شرط معین کرد. و ایران اعتنایی نکرد. از آن شرایط به ظاهر عقب نشینی کردند. بولتون این روزها بیشتر به ونزوئلا می پردازد تا ایران. استراتژی براندازی دولت ونزوئلا هم تا به حال به نتیجه نرسیده است. پلیس و نیروهای امنیتی آمریکا البته در اشغال سفارت ونزوئلا در واشنگتن و نیویورک موفق شدند!
رهبر کره جنوبی، معشوق و محبوب ترامپ هم، سر تیم مذاکره کننده با امریکا را اعدام کرد و ژنرالی را که با آمریکایی ها فالوده خورده بود، انداخت توی استخر ماهی های گوشتخوار پیار.
۴- در گفتگوی بی بی سی، استدلال غریب و شگفت آوری توسط اقای علیجانی مطرح شد. امریکا زور دارد و از برجام خارج می شود. ما باید این توازن قوا- البته مسامحه در تعبیر بود- در جهان را به رسمیت بشناسیم. جهان سیاست، جهان حقیقت و عدالت نیست، به من هم توصیه فرمودند که باید مثل یک دولتمرد تحلیل کنم نه مثل چومسکی! این تعابیر که در حقیقت دیدگاهی‌ست که بیانیه بر اساس آن تنظیم شده است. با تسلیم در برابر امریکا فاصله زیادی ندارد. بین سطور این تعابیر، این مضمون و مفهوم است که ما نمی توانیم در برابر آمریکا مقاومت کنیم.
در کف شیر نر خونخواره ای
غیر تسلیم و رضا کو چاره ای
۵- آقای علیجانی در تایید و ترجیح مذاکره به دو نمونه ژاپن و ویتنام اشاره کردند. هر دو مورد به کلی خارج از موضوع مذاکره ایران با امریکا در شرایط فعلی است.
اولا: ژاپن در برابر آمریکا مطلقا تسلیم شد و آمریکا تمام شرایط خود را بر ژاپن دیکته و اعمال کرد. مذاکره‌ای وجود نداشت.
ثانیا: ویت‌کنگ‌ها از موضع برابر و بلکه برتر، در همان شرایطی که در جبهه‌ها می‌جنگیدند و ارتش آمریکا را در ویتنام، زمینگیر و فلج کرده بودند و با یک سیاست تبلیغاتی بسیار موثر، کوس رسوایی و مردم کشی آمریکا را در جهان و بلکه در خود آمریکا به صدا در آورده بودند، در شرایطی که به لحاظ نظامی دست برتر را داشتند و فضای سیاسی اجتماعی جهان و آمریکا به نفع آنان بود، با آمریکایی ها مذاکره کردند، از سال ۱۹۵۵ تا سال ۱۹۷۵، بیست سال تمام جنگیده بودند، بیش از یک میلیون شهید در راه آرمان و استقلال و آزادی خود داده بودند. در چنان شرایطی با امریکا گفتگو کردند. امریکا ناگزیر از فرار از ویتنام و پذیرش شکست شد. فرار سفیر آمریکا، مارتین از بام سفارت با آخرین هلی کوپتر ارتش آمریکا، نماد شکست آمریکا شد.
۶- در فاصله بیانیه ۱۰۱ نفره تا بیانیه ۲۲۵ نفره، مقاومت در برابر زیاده خواهی ترامپ جواب داده است، سفر نخست وزیر ژاپن نشانه‌ای از همان مقاومت و ایستادگی در برابر افزون طلبی آمریکاست.
۷- برنی سندرز، نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، سخن بسیار قابل توجهی را مطرح کرد. «اگر ترامپ واقعا می خواهد با ایران مذاکره کند، به برجام برگردد، آن وقت در باره ملاحظات آمریکا در باره برجام گفتگو کند.»
البته برجام موافقت نامه‌ای بین آمریکا و ایران نیست. چند جانبه است، که همه‌ی اطراف موافقتنامه بایست حضور داشته باشند.
۸- ما در لندن شاهد سفر ترامپ بودیم! یک شارلاتان به تمام معنا. تظاهراتی با جمعیتی عظیم علیه او انجام شد. گفت تظاهرات طرفداران من جمعیتشان بیشتر بود، مطبوعات چون از من متنفرند، نشان ندادند! در همین لندن رئیس مجلس با سخنرانی ترامپ مخالفت کرد. و اجازه نداد ترامپ در پارلمان انگلستان سخنرانی کند. شهردار لندن علیه ترامپ موضع گرفت، ترامپ هم همزمان گفت: شهردار لندن مثل شهردار نیویورک ابله است! و قدش هم نصف قد شهردار نیویورک است! با خانم ترزا می ملاقات کرد، که ضعیف ترین نخست وزیر انگلستان بعد از چرچیل بود! ترامپ از موفقیت با شکوه سفرش توییت کرد:
This trip has been an incredible success for the President!
اصلا به چنین آدمی، که آشکارا خودشیفته و روانپریش است و هر روز دروغی تازه می گوید، چگونه می توان اعتماد کرد و مذاکره؟
۹- به گمانم امضا کنندگان بیانیه، گرچه با انگیزه خیرخواهی و دلسوزی برای ملت ایران و بیم از جنگ، بیانیه را امضا کرده اند، اما با تاسف ادبیات بیانیه، ادبیاتی نامناسب و دیدگاهی که بیانیه بر اساس آن نوشته شده است، شایسته نقد جدی ست و پذیرفتنی نیست.
مسیح علیه السلام به یاران و حواریون خود، توصیه می کند: مثل کبوتر ساده و مثل مار هوشیار باشید! ( انجیل متی، فصل ۱۰ آیه ۱۶)
