گلايه‌هاي كارگران (گزارشی درباره افزایش اعتراضات کارگری در کشور)

دیدارنیوز - اعتصاب، اين تنها راه باقيمانده براي بيان اعتراضاتي بود كه سرفصل مشترك آن دستمزدهاي دريافت نشده، دفترچه بيمه‌هاي تمديدنشده و حق بيمه‌هاي واريز نشده بود. قراردادهاي موقت و كوتاه‌مدت – در حد يك ماه – و مسائلي مثل تعديل نيروي كار، تعطيلي برخي كارخانه‌ها و كارگاه‌هاي توليد و نداشتن يك تشكل كارگري از جمله ديگر موضوعات مورد اعتراض كارگران است.
 
٢٠ اعتراض در يك ماه
تنها ١٢ ميليون نفر از ٢٢ ميليون نفر شاغل در كشور مشمول قانون كار بوده و ١٣ ميليون كارگر ديگر با مشكلات معيشتي بسياري دست به گريبان هستند. براي بيان همين مشكلات و گلايه‌ها نيز دست به اعتراض مي‌زنند. تازه‌ترين مصداق آن اعتراض كاميون‌داران است اما بايد ٢٠ اعتراض كارگري طي يك ماه گذشته را نيز به آن افزود.

واقعيت آن است كه افزايش ١٩,٨ درصدي حداقل دستمزد در سال ٩٧ در كنار فاصله فاحش دستمزد با سبد معيشت خانوار كه توسط شوراي عالي كار حدود ٢ ميليون و ٦٤٥ هزار تومان تعيين شد، نمي‌تواند گرهي از هزار و يك گره زندگي كارگران را بگشايد. سوال‌هاي بي‌پاسخ بسياري ذهن كارگران را مشغول كرده است. سوال‌هايي مثل اينكه چه به سرشان مي‌آيد؟ چه زماني بيكار مي‌شوند؟ چگون نان شب خود را تامين كنند؟ چطور هزينه بيمارستان اعضاي خانواده خود را تامين كنند؟ و... همه اين سوالات بي‌جواب و دغدغه‌ها به انضمام برخي سياه‌نمايي‌ها و پالس‌هاي منفي، خواب را از چشم كارگران ربوده و روزهاي‌شان را به اعتراض و اعتصاب آميخته است.

اعتراضات كارگري دلايل واضحي دارد؛ دستمزد پايين، حقوق معوقه، واگذاري كارخانه‌ها و صنايع به بخش خصوصي، نداشتن تشكل مستقل و بيمه‌هاي بلاتكليف. وقتي سفره كارگر خالي مي‌شود، راه‌حلي جز اعتراض براي كارگران باقي نمي‌ماند. همين است كه طي يك ماه گذشته بيش از ٢٠ خبر اعتصاب كارگري در سراسر كشور منتشر و منعكس شد. مهم‌ترين اين اعتراضات را ٥٠٠ كارگر هپكو، كاميون‌داران شهرهاي مختلف كشور، ٤٠٠ كارگر شركت حمل و نقل خليج فارس، كارگران فولاد قزوين، كارگران بيكار شده فاز ١٩ پارس جنوبي، كارگران تعديل‌شده شركت حمل و نقل آبادان و ٢٠٠ كارگر كارخانه خودرو‌سازي «اكيا خودرو» رقم زدند.
 
اعتراض به خصوصي‌سازي
اين اولين‌بار نبود كه كارگران هپكو دست به اعتراض مي‌زدند. رشته مشكلات آنها سر دراز دارد. برخي كارگران اين كارخانه نزديك به ٩ ماه است كه هيچ دستمزدي دريافت نكرده‌اند. كارگران هپكو طي چند سال گذشته و بعد از واگذاري اين كارخانه به بخش خصوصي، بارها به عدم پرداخت دستمزد خود اعتراض كرده و خواستار بازگرداندن مالكيت آن به دولت شدند. دور نخست اعتراضات‌شان از سال ٩٥ آغاز شد. همان وقت كه توليد كارخانه به‌شدت كاهش يافت. آن روزها كه سالانه ٢ هزار و ٥٠٠ خودرو توليد مي‌شد گذشته و كار به جايي رسيده بود كه در سال ٩٥ فقط ١٤ و در سال ٩٦ تنها ٨ خودرو توليد كردند. از ٢ هزار كارگر اين كارخانه تنها ٧٠٠ نفر باقي مانده و همين تعداد نيز عملا كاري براي انجام دادن ندارند. كارگران منشا اصلي مشكلات هپكو را در واگذاري اين كارخانه به بخش خصوصي مي‌دانند و بر همين اساس دولتي شدن كارخانه را در صدر مطالبات خود قرار داده‌اند.

 

چندي قبل براي طرح اين خواسته از اراك به تهران آمده و مقابل سازمان خصوصي‌سازي تجمع كردند. اوج اعتراضات‌شان اما طي روزهاي ٢٣ تا ٢٦ ارديبهشت بود. در آخرين روز از تجمعات خود راه آهن شمال به جنوب اراك را بستند و همين اقدام اعتراضي واكنش فرماندار اراك را به همراه داشت. او وعده داد كه مطالبات كارگران را پيگيري مي‌كند اما كارگران تا سي و يك ارديبهشت بيشتر صبر نكرده و اعتراضات را از سر گرفتند. فرداي همين روز مقرر شد تا مديريت اين كارخانه موقتا به سازمان خصوصي‌سازي واگذار شود و دولت معوقات كارگران اين كارخانه را بپردازد. نتيجه اعتراضات كارگران اين شد كه پنجشنبه گذشته، ٣ ماه از دستمزد معوقه خود را دريافت كردند.
 
اعتراض براي معيشت
اعتراضات كاميون‌داران نسبت به پايين بودن نرخ كرايه‌ها، پايين بودن حقوق بازنشستگي رانندگان، عوارض ماشين‌هاي سنگين و چند مطالبه ديگر با شروع خردادماه به اوج خود رسيد. همين شد كه در حدود ٢٩ استان كشور دست از كار كشيدند و اين اعتصاب سه‌روزه ثمربخش بود. به گفته معاون حمل و نقل سازمان راهداري و حمل و نقل بنا شد تا از شنبه كرايه رانندگان كاميون تا سقف ٢٠ درصد افزايش يابد.
 
تنها ١٢ ميليون نفر از ٢٢ ميليون نفر شاغل در كشور مشمول قانون كار بوده و ١٣ ميليون كارگر ديگر با مشكلات معيشتي بسياري دست به گريبان هستند. براي بيان همين مشكلات و گلايه‌ها نيز دست به اعتراض مي‌زنند.