دیدارنیوز - وی در ادامه در پاسخ به اینکه شما تاکنون در روند تایید مصوبات مجلس، به مصوبهای برنخوردهاید که بتوان آن را به همهپرسی گذاشت؟ اگر بله، چرا تاکنون پیشنهاد برگزاری این مسئله را ارائه نکردهاید؟ افزود: اگر ما به قانون اساسی و اینکه همهپرسی را در کجا مطرح کردهایم و چگونگی شکلگیری آن دقت کنیم، شاید پاسخ سوال روشن شود.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: ما در قانون اساسی یک همهپرسی بر اساس اصل 59 داریم که معمولاً به آن میگویند همهپرسی تقنینی یعنی آنجا که مجلس اختیار قانونگذاری را که از مردم گرفته است، به مردم واگذار و مستقیما به آرای مردم مراجعه میکند که البته تشریفاتی هم دارد که من نمیخواهم به آن بپردازم. یک همهپرسی هم داریم که در حوزه اصلاح قانون اساسی است که بر اساس اصل 177 اگر نیاز به اصلاح قانون اساسی باشد، به آن مراجعه خواهیم کرد. جز این دو مورد، دیگر همهپرسی خاصی را در قانون اساسی نداریم ولی آنچه در اصل 110 آمده است که فرمان همهپرسی است از جمله اختیارات رهبری میداند.
وی تاکید کرد: بنابراین هم در همهپرسی اصلاح قانون اساسی و هم در همهپرسی اصل 59 که همهپرسی تقنینی است مراحل و تشریفات مشخص است، یعنی در اصل 59 قانون اساسی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تشریفات خاص رئیسجمهوری میتوانند موضوع را برای رایگیری مردمی ارجاع کنند. این موارد به این معناست که فرد یا نهاد دیگری مثل شورای نگهبان یا قوهقضائیه نمیتوانند پیشنهاد برگزاری همهپرسی را دهند چراکه این مورد جزء اختیاراتشان نیست. شورای نگهبان قوانین را از حیث مغایرت و عدم مغایرت با موازین اسلامی و قانون اساسی بررسی و بر اساس آن اعلام نظر میکند ولی اصولاً همهپرسی قانون اساسی تشریفات خاص خودش را دارد.
کدخدایی تصریح کرد: مثلاً در قانون اساسی وظیفه تفسیر قانون اساسی به عهده شورای نگهبان گذاشته شده و رهبری یا روسای قوای سهگانه و اعضای شورای نگهبان میتوانند درخواست تفسیر کنند، خب یک زمانی ممکن است شما بگویید چرا فلان وزیر درخواست تفسیر نمیکند، پاسخ مشخص است چون نمیتواند و چنین اختیاری برای او در نظر گرفته نشده است؛ درباره همهپرسی برای شورای نگهبان همین وضع حاکم است.شورای نگهبان هرگز نمیتواند پیشنهاد برگزاری همهپرسی را ارائه دهد یا اینکه از ابتدا در روند آن دخالت کند، دخالت شورای نگهبان زمانی است که همهپرسی در حال انجام است. مثلاً در اصل 59 شورای نگهبان بر اساس تفسیر، باید نظر خود را ارائه کند در غیر اینصورت وظیفه و اختیاری ندارد بنابراین شورای نگهبان نمیتواند پیشنهاد برگزاری همهپرسی را ارائه دهد.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به اینکه در طول این سالها هیج زمانی نبوده که احساس کنید مثلا فلان قانون نیازمند برگزاری همهپرسی است؟ تصریح کرد: خب مثل یک شهروند عادی و مثل یک آدم عادی چرا. مثلاً شما ممکن است الان به ذهنتان برسد در فلان موضوع خوب است که یک همهپرسی در کشور برگزار شود. این مسئله فقط در ذهن شماست و شما میتوانید درباره آن مطلب بنویسید، مقاله بنویسید، سخنرانی کنید ولی اختیار قانونی دیگری ندارید. شورای نگهبان نیز همین وضعیت را دارد.