محمد نبی حبیبی، دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی، صبح امروز پس از یک عارضه قلبی در آستانه چهل سالگی انقلاب، دار فانی را وداع گفت. او پس از مرحوم حبیبالله عسگراولادی، مسئولیت دبیرکلی حزب موتلفه اسلامی را عهدهدار بود.
دیدارنیوز- موتلفه یک حزب سیاسی–مذهبی در ایران محسوب میشود که در سال ۱۳۴۲ از ائتلاف ۳ هیئت مذهبی به نامهای هیئت مسجد امینالدوله، هیئت مسجد شیخعلی و هیئت اصفهانیها، با پیروی از امام خمینی شکل گرفت. این تشکل به جناح راست و اصولگرایان سنتی تمایل دارد و در محیط سیاسی ایران، قشر «بازاریهای مذهبی» را نمایندگی میکند. موتلفه همچنین درزمینه امور خیریه و تأسیس نهادهایی نظیر مدرسه اسلامی و صندوقهای قرضالحسنه نیز فعالیت دارد.
به گزارش دیدارنیوز هیئتهای مؤتلفه در زمان ایجاد به شدت تحتتأثیر اندیشههای امام خمینی(ره) بودند و برای نخستین بار در تظاهرات ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ نقش ایفا کردند و در انقلاب اسلامی نیز علیه حکومت پهلوی فعالیت داشتند. پس از پیروزی انقلاب هم به منسجمترین نیروی سیاسی جناح راست بدل شدند و یکی از پرنفوذترین جناحها در حزب جمهوری اسلامی بشمارمیآمدند که دستِکم تا پایان دهه نخست انقلاب، این جایگاه را حفظ کردند و در سال ۱۳۶۶ در پی انحلال حزب جمهوری اسلامی، حزب موتلفه اسلامی به عنوان یک حزب مستقل به فعالیت خود ادامه داد.
ارتباط با فداییان اسلامی از جمله مواردی است که همواره به موتلفه نسبت داده میشود، اما همانطور که فعالان در این حزب هم مطرح میکنند با فدائیان اسلام، هیچ ارتباطی نداشتند و تنها از مشی مشترکی در خصوص مبارزه مسلحانه برخوردار بودند که در دوران فعالیتهای سیاسی مربوط به انقلاب اسلامی، تقریبا تمام گروههای سیاسی ازاین وجه مشترک بینصیب نمانده بودند.
از افراد سرشناس این حزب میتوان به مرتضی مطهری، سیدمحمد بهشتی، سیدعلی اندرزگو، محمدجواد باهنر، حبیبالله عسگراولادی، حسن عباسپور، اسدالله بادامچیان، محمدنبی حبیبی، علاءالدین میرمحمدصادقی، سید مصطفی میرسلیم، جعفر شجونی، حسن غفوریفرد و محسن رفیقدوست اشاره کرد.
نقش موتلفه پس از انقلاب
پس از پیروزی انقلاب و پس ازکنارهگیری دولت موقت مهدی بازرگان، اعضای موتلفه درموقعیتهای کلیدی اقتصادی و امنیتی مستقر شدند. عضویت علیاکبر پرورش و حبیبالله عسگراولادی مسلمان در دولت رجایی، حضور در کمیتههای انقلاب، دادستانی اسدالله لاجوردی و ریاست وی بر زندان ها، مدیریت کمیته امداد، مدیریت بنیاد مستضعفان، مدیریت دانشگاه آزاد و یک دوره وزارت ارشاد میرسلیم، نشان از نقش این تشکل در نهادهای مختلف داشته است.
در ماجرای نامه انتقادی ۸ نفره نمایندگان مجلس در مورد ماجرای مک فارلین (که با عتاب شدید امام خمینی(ره) مواجه شدند) وماجرای مقاومت ۹۹ نفره نمایندگان جناح راست در مقابل حکم امام (ره) در دفاع از دولت میرحسین موسوی، برخی اعضای جمعیت موتلفه حضور فعال داشتند.
اعضای موتلفه که از همان ابتدا؛ به گفته مهدی عراقی، هیچ روشنفکری در میان خود نداشتند، به آرامی به دشمنی با روشنفکران و نشانههای آن نیز کشیده شدند. این تشکل همواره در انتخابات ریاستجمهوری ایران، نقش فعالی داشتهاست. البته در بیشتر موارد نامزدهای مورد حمایت مؤتلفه در انتخابات ریاست جمهوری شکست خوردهاند. در نخستین دوره، جلالالدین فارسی نامزد منتخب حزب بود. در دومین انتخابات، دو تن از اعضای حزب یعنی حبیبالله عسکراولادی و سید علیاکبر پرورش در انتخابات نامزد شدند، اما علیرغم این موضوع حزب رسماً از محمدعلی رجایی –نامزد حزب جمهوری اسلامی که در انتخابات پیروز شد– حمایت کرد، این اتفاق در انتخابات سال ۹۶ هم روی داد و با وجود آنکه مصطفی میرسلیم نامزد رسمی این حزب بود، اما حمایت از ابراهیم رئیسی در دستور کار قرار گرفت.
حزب موتلفه در انتخابات ۱۳۷۶ از علیاکبر ناطق نوری حمایت به عمل آورد. در انتخابات ۱۳۸۸ هم پس از حرف و حدیثهای فراوان در بین اعضای خود، به این نتیجه رسید که از محمود احمدینژاد حمایت کند و در بیانیهای ۶ دلیل برای حمایت خود برشمرد که همین مسئله مهمترین ضربه را به جمعیت موتلفه وارد کرد، در نتیجه چنین تصمیمی نه رقیبان سنتی؛ بلکه جوانان راستگرا، این حزب را کنار زدند که از آن به بعد با وجود آنکه تلاش داشتند خود را در زمینه سیاسی فعال نشان دهند، اما با موفقیت بسیار کمی روبرو شدند و در واقع میتوان گفت که دوره موتلفه در همان سال به سرآمد و تبدیل به حزبی شد که تنها از آن نامی برای اعضای نه چندان جوان آن باقی ماند.
از دبیرکلی عسگراولادی تا حبیبی
حبیبالله عسگراولادی مسلمان، نماینده رهبر انقلاب در کمیته امداد امام خمینی، برای چند دهه رهبری این گروه را به دست داشت، او پس از حوادث سال ۸۸ دراظهارنظری متفاوت با سایراصولگرایان، میرحسین موسوی و مهدی کروبی را «برادر» خود خطاب کرد و گفت که آنها «فتنهساز نیستند» و با وجود «انتقاد اعضای شورای مرکزی حزب»، وی بار دیگر بر این موضع پافشاری کرد.
وی پس از بیان این بحث مورد انتقاد شدید اصولگرایان و حزب موتلفه قرار گرفت لذا اعلام کرد که «اگر اظهارات او برای حزب مؤتلفه اسلامی مشکلساز شده، حاضر است از این حزب برود، اما اظهاراتش بر اساس یک وظیفه الهی مطرح شده و خواسته که قبل از مرگ به وظیفهاش عمل کند و ناگفتههای باقیمانده را بگوید.»
محمد نبی حبیبی همواره مقلد امام خمینی (ره) بوده و در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بسیاری از استانهای کلیدی ایران مانند تهران، فارس و خراسان بزرگ، مسئولیت هایی را در کارنامه سوابق خود داشته است. او که دارای فوق لیسانس جامعه شناسی از دانشگاه تهران است، در دورهای به عنوان شهردار تهران، خدماتی را نصیب این کلان شهر کرد که از جمله آن میتوان به پروژه متروی تهران اشاره کرد که مراحل ابتدایی ساخت این پروژه از زمان شهرداری وی شروع شد.
وی در بخشی از آخرین گفتوگوی خود با تسنیم که آذرماه سال جاری انجام شده است، در تشریح چالشهای پیش روی شهرداری در مسیر ساخت مترو گفته بود: "از آنجا که یکی از اهداف من در شهرداری تهران راهاندازی مجدد این پروژه پس از انقلاب بود، در همان روز معارفه اعلام کردم که من با اجرای طرح مترو در تهران موافقم در حالیکه میدانستم عدهای از شخصیتهای مسئول حتی در سطح وزرا با آن مخالفند."
محمدنبی حبیبی که از سال ۷۳ در عضویت حزب موتلفه قرار داشت، از مردادماه سال ۸۳ و پس از آنکه مرحوم حبیبالله عسگراولادی از دبیرکلی این حزب استعفا داد، از سوی شورای مرکزی به عنوان دبیرکل جدید انتخاب شد و در این حدود چهارده سال در این سِمت به فعالیت پرداخت.
از دیگر سوابق کاری دبیرکل فقید حزبموتلفه، میتوان به قائم مقامی بنیاد بینالمللی غدیر، مدیرعاملی شرکت پست جمهوری اسلامی، معاون وزیر راه و ترابری، ریاست سازمان هواپیمایی کشور، معاون وزیربازرگانی، قائم مقامی رئیس بنیاد مستضعفان و جانبازان و ریاست ستاد اقامه نماز تهران اشاره کرد.
حبیبی از منتقدان پروپاقرص سیاست خارجی در دولت روحانی بود که بارها برجام و لایحه پالرمو را مورد نقد قرار داد و پذیرش کنوانسیون «پالرمو» را به معنای خلع سلاح سپاه پاسداران می دانست. او منشاء بسیاری از مشکلات کشور را فعالیت اصلاح طلبان معرفی کرده بود و دردوران انتخابات مجلس اعتقاد داشت که برخی استراتژیستهای دوم خردادی در پی دوقطبی های کاذب و تخریبی هستند و نمیخواهند دو قطبی کارآمدی و عدم کارآمدی برای انتخابات شکل بگیرد.