دیدارنیوز - دکتر سعید نمکی در مراسم افتتاح ۷۵ مرکز پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان با اشاره به نزدیک بودن سالروز پیروزی انقلاب اسلامی گفت: پیش از انقلاب اسلامی از هر ۱۰۰۰ کودک حدود ۱۳۰ کودک به یک ماهگی نمیرسیدند. از هر ۱۰۰۰ کودک، خانوادهها ۱۲۰ کودک را قبل از یک سالگی از دست میدادند. همچنین از هر ۱۰۰۰ کودک جشن تولد پنجمین سال ۱۴۷ کودک گرفته نمیشد و آنها از بین میرفتند. در عین حال از هر ۱۰۰ هزار زن باردار ۲۴۵ زن به دلیل عوارض زایمان و بارداری جان میباختند. در آن زمان مجموع تعداد پزشکان خارجی و ایرانی در کشور ۱۴ هزار و ۷۰۰ نفر بود و میزان واکسیناسیون ما نیز ۳۰ درصد بود. همچنین بین ۶۰۰ تا ۶۱۰ دانشجوی پزشکی داشتیم.
وی افزود: این در حالیست که خوشبختانه امروز در تمامی این شاخصها به کمتر از یک دهم مرگ و میر رسیدهایم و سالها پیش توانستیم در بین ۲۳ کشور شرق مدیترانه رتبه اول را به دست آوریم. در حال حاضر بیش از ۶۰۰۰ دانشجوی پزشکی داریم و نزدیک به ۱۴۰ هزار پزشک ما در دورترین نقاط کشور به مردم ارائه خدمت میکنند. همچنین پوشش واکسیناسیون در کشور به ۱۰۰ درصد رسیده است، با این تفاوت که واکسنهای جدیدی هم به پروتکل واکسیناسیون کشور اضافه شده و برای خدمات درمانی به هیچ خدمتی در خارج از مرزها محتاج نیستیم.
نمکی با بیان اینکه به جرأت میتوان گفت که در عرصه سلامت دستاوردهایی گران سنگتر از سایر عرصهها داشتهایم، ادامه داد: در عین حال با اجرای طرح تحول نظام سلامت در دولت تدبیر و امید گام جدیدی در زمینه رسیدگی به فرودستان، کاهش هزینههای کمرشکن، تهیه دارو برای بیماران خاص و صعب العلاج و گسیل پزشکان به مناطق دورافتاده و ماندگاری آنها برداشته شد که امیدواریم با شیوه مناسب و با در نظر گرفتن جنبههای اقتصادی عالمانهتر و توسعه این برنامهها و همچنین با استقرار نظام ارجاع، پزشک خانواده، تکمیل پرونده الکترونیک سلامت، اجرای گایدلاینها و اصلاح نظام پرداخت به سمت DRG بتوانیم به طور منطقی، معقول و مستمر این طرح را ادامه دهیم؛ آن هم به گونهای که نه تنها با تغییر وزیر بلکه با تغییر رئیس جمهور هم «ز باد و ز طوفان نیابد گزند» و این طرح ادامه یابد.
سرپرست وزارت بهداشت با بیان اینکه ما با پنج دلار کودکانمان را علیه شش بیماری مهلک واکسینه کردیم، گفت: اما ناگهان طوفان بیماریهای غیر واگیر از راه رسید. باید توجه کرد که خرج یک روز شیمی درمانی معادل هزینه واکسیناسیون یک شهرک یا یک روستای بزرگ است. همچنین هزینه یک شب بستری در CCU و ICU در ارزانترین کشورها ۱۰۰۰ دلار است. به هر حال طوفان بیماریهای غیرواگیر که تلنباری از ندیدنهای گذشته ماست، ما را به شدت گرفتار کرده و باید برنامهها و عملکردهای جدیدی برای آن طراحی کنیم. به یاد دارم در زمانی که به عنوان معاون بهداشتی در وزارت بهداشت بودم، اداره کل بیماریهای غیر واگیر را ایجاد کردیم، زیرا میدانستیم در گذر از بیماریهای واگیر به سمت همه گیری و سیمای جدیدی از گرفتاریها در زمینه بیماریهای غیرواگیر خواهیم رفت.
نمکی ادامه داد: امروزه فرق بیماریهای واگیردار با بیماریهای غیرواگیر در این است که اولاً بیماریهای واگیردار با هزینه کمتری قابل پیشگیری بوده و دوماً نیازی به مشارکت بین بخشی عظیمی ندارد و در وزارت بهداشت قابل اجرا هستند. این در حالیست که بیماریهای غیرواگیر هزینه بر بوده و نیازمند مشارکت بین بخشی عظیمی در کشور هستند و وزارت بهداشت کمترین تأثیر را در اجرا و بیشترین تأثیر را در سیاستگذاری و تدوین بستهها دارد.
نمکی با بیان اینکه امروز یکی از مشکلات ما سرطانها هستند، گفت: هر چند که سرطان در کشور ما هنوز با نرمهای جهان فاصله دارد، اما نباید آن را نادیده بگیریم. همواره اعلام کردهام که بار بیماریها تلنبار ندیدنهای دیروز ماست. اگر در گذشته امروز را دیده بودیم به سیاه چالههای بیماریهای غیرواگیر نمیافتادیم. حال برای پیشگیری از سرطان اولین گام آموزش است. ما باید به مردم برای تغییر شیوه زندگی، داشتن تحرک، پرهیز از رژیم غذایی نادرست که امروزه فست فود یکی از مشکلات فرهنگی ما در تغذیه است، کاهش استرسها و … ارائه دهیم. در عین حال اگر جامعه شادمانتری داشته باشیم، سرطان کمتری خواهیم داشت. بارها از صدا و سیما خواستهایم که جو اجتماعی را شادتر کند. ما استرس را در سرطانزایی ام المرض میخوانیم. بنابراین با روحیهای شاد میتوانیم به درمان بیماران کمک کنیم.
واکسن HPV به برنامه واکسیناسیون ملی میآید
وی با بیان اینکه ما واکسن HPV را وارد پروتکل واکسیناسیون خواهیم کرد، گفت: در این زمینه رئیس انسیتو پاستور اعلام کردند که در ساخت واکسن HPV با کمک بخش خصوصی کار را پیش میبریم تا بتوانیم آن را با قیمت ارزانتر تولید کرده و گروههای هدف را علیه HPV واکسینه کنیم.
نمکی ادامه داد: همچنین در زمینه تشخیص بیماریها هم از همه بخش پژوهش کشور خواهش کردهایم که به سمت تشخیص زودرس حرکت کنیم؛ چرا که اگر در مراحل اولیه تومور را تشخیص دهیم میتوانیم عمر طولانی را برای بیمار تضمین کنیم. در عین حال در حوزه درمان هم باید به سمت شیوههای مدرن برویم. هر چند که شیوههای مدرن گرانقیمت هستند، اما اگر بتوانیم به شیوه مدرن درمان اقدامات را انجام دهیم به مراتب عوارضی که برای بیمار ایجاد میشود، کمتر است. البته استفاده از داروها و درمانهای مدرن باید به شکلی باشد که مافیای تبلیغاتی دارو نتوانند هزینههای سنگینی را به کشور تحمیل کنند. بلکه داروهای مؤثر را به پروتکل درمانی کشور اضافه کنیم و بیمهها را مکلف به تبعیت از آنها کنیم.
نمکی با تاکید بر لزوم مشارکت خیرین و سازمانهای مردم نهاد در حوزه پیشگیری و درمان سرطان گفت: خیرین باید به کمک این موضوع بیایند. از طرفی ما هم باید راه را برای خیرین باز کنیم. یکی از خطاهای استراتژیک ما این است که به عنوان دولت میخواهیم خودمان همه کار را انجام دهیم اما حرکات متعددی به شکل زیبا از سوی خیرین در کشور شکل گرفته و ما باید آنها را تشویق کنیم که در کنار دولت به عرصه بیایند و برای کاهش آلام بیماران گام بردارند.
نمکی در حاشیه این مراسم با حضور در جمع خبرنگاران با تاکید بر لزوم انجام واکسیناسیون علیه بیماریهای خاصی که میتواند از طریق برخی ویروسها منجر به سرطان شود، گفت: در این زمینه در زمانی که معاون بهداشتی بودم واکسیناسیون علیه ویروس هپاتیت B را آغاز کردیم و به همین دلیل امروزه کمتر موارد ابتلاء به سرطان کبد را میبینیم. در این زمینه طبق برنامههایمان قرار است واکسیناسیون علیه HPV یا EBV را هم در پروتکلهای واکسیناسیون در آینده وارد کنیم.
وی گفت: اینکه بخواهیم امروزه اهداف خاصی را برای کاهش سرطان تعیین کنیم کار دشواری است؛ زیرا با موجی از بیماریهای غیرواگیر به ویژه سرطانها مواجهایم. اما اگر بتوانیم رنج ابتلاء به سرطانها را ثابت نگهداریم و از افزایش سالیانه آن جلوگیری کنیم، با توجه به رشد جمعیت و با توجه به عوامل آلاینده و سرطان زا که در همه کشورهای جهان وجود دارد، ثابت نگهداشتن این رنج هم کار بزرگی است. کما اینکه ما در حال هدفگذاری برای برخی سرطانها مانند سرطان پروستات، پستان و … هستیم تا بتوانیم این سرطانها را با تمهیداتی و با آزمایشهای دورهای رِنجشان را سالانه به طور متوسط پنج درصد کاهش دهیم.