این بیست و دومین برنامه مجله اقتصادی دیدارنیوز است که با اجرای لیلا قصاب‌زاده به بررسی آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان در هفته گذشته می‌پردازد و با حضور کارشناسان و صاحب نظران تقدیم شما مخاطبان گرامی می‌شود.
دیدارنیوز: به نام حضرت دوست؛ درود بر شما بینندگان و همراهان عزیز. اینجا استودیوی تلویزیونی دیدارنیوز و من لیلا قصاب‌زاده با یک مجله اقتصادی دیدار همراه شما هستم.
گزیده خبرهای این مجله اقتصادی:
۱- خلق پول از هیچ؛ آیا بانک‌های خصوصی موتور تورم هستند؟
۲- برنج ایرانی قربانی جدید خشکسالی؛ ۳۰۰ هزار تن کاهش تولید
۳- حذف چهار صفر؛ جراحی اقتصادی یا مسکن؟
ویدیوی این مجله خبری را می‌توانید اینجا، یوتیوب و آپارات ببینید
خلق پول از هیچ؛ آیا بانک‌های خصوصی موتور تورم هستند؟
در نظام اقتصادی ایران، پدیده‌ای عجیب و پیچیده در حال رخ دادن است که بسیاری آن را نوعی «سرقت قانونی» می‌دانند؛ سرقتی نه با اسلحه، بلکه با مجوز رسمی بانک مرکزی و در قالب خلق پول توسط بانک‌های خصوصی.
کارشناسان می‌گویند بانک‌ها با دریافت ۱۰۰ واحد سپرده، تنها ۱۰ واحد را نزد خود نگه داشته و باقی را وام می‌دهند. این روند تکرارشونده باعث می‌شود از یک سپرده اولیه، در نهایت تا ۸۰۰ واحد پول جدید خلق شود؛ خلقی که اگر به درستی هدایت نشود، می‌تواند به بحران بدهی، چاپ پول، افزایش نرخ ارز و تورم منجر شود.
اما سوال کلیدی اینجاست: بانک‌های خصوصی این وام‌های میلیاردی را دقیقا به چه کسانی می‌دهند؟
برای بررسی ابعاد این موضوع، گفت‌و‌گو می‌کنم با فرهاد بیاشاد، اقتصاددان و تحلیل‌گر مسائل اقتصادی. آقای بیاشاد با توجه به امکان خلق چند برابری پول از محل سپرده‌ها، این پرسش مطرح است که این منابع در اختیار چه بخش‌هایی از اقتصاد قرار می‌گیرد؟ و چرا با وجود این حجم از وام‌دهی، همچنان بخش تولید با کمبود نقدینگی مواجه است؟
برنج ایرانی قربانی جدید خشکسالی؛ ۳۰۰ هزار تن کاهش تولید
غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، با اشاره به تداوم خشکسالی در کشور اعلام کرد: دیگر نمی‌توان با کم‌آبی مقابله کرد، بلکه باید خود را با آن سازگار کنیم.
وی گفت: اجرای الگوی کشت و ممنوعیت کشت برنج در استان‌های غیرشمالی باعث شده تولید برنج ایرانی در سال جاری حدود ۳۰۰ هزار تن کاهش یابد.
این وضعیت، هشداری جدی، برای آینده امنیت غذایی کشور است.
تمام جریان‌های ارزی رصد می‌شود
بانک مرکزی با استناد به قانون برنامه هفتم توسعه، شیوه‌نامه‌ای برای شفاف‌سازی جریان‌های ارزی صادر کرده است.
بر اساس این ابلاغیه، صادرکنندگان، صرافی‌ها، مؤسسات اعتباری و نهاد‌های عمومی غیردولتی مکلفند اطلاعات دقیق دارایی‌ها و درآمد‌های ارزی خود را ماهانه و حداکثر تا پنجم هر ماه به بانک مرکزی ارائه دهند.
این اطلاعات شامل نوع ارز، محل نگهداری، نحوه دریافت، میزان نقدشوندگی و سایر مشخصات دارایی‌های ارزی خواهد بود.
حذف چهار صفر؛ جراحی اقتصادی یا مسکن؟
در حالی‌که لایحه حذف چهار صفر از پول ملی قرار است شهریور در مجلس بررسی شود، بسیاری از نمایندگان و کارشناسان نسبت به آن هشدار داده‌اند.
گرچه هدف، صرفه‌جویی در چاپ اسکناس عنوان شده، اما منتقدان می‌گویند این اقدام بدون ثبات اقتصادی و کاهش تورم، صرفاً یک سیاست نمایشی است.
محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه، نیز تاکید کرده: «اگر حذف صفر‌ها بخشی از یک بسته اقتصادی نباشد، فقط توهم کاهش تورم ایجاد می‌کند و سود اصلی به جیب ذی‌نفعان تورم می‌رود.»
در این خصوص صحبت می‌کنم با وحید شقاقی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی تهران. آقای شقاقی به نظر شما آیا حذف چهار صفر از پول ملی، می‌تواند به بهبود شرایط اقتصادی منجر شود؟
وام میلیاردی، فقط برای ۸ متر خانه!
با وجود افزایش سقف وام خرید مسکن در تهران به ۵۰۰ میلیون تومان برای هر نفر، کاهش مدت بازپرداخت به ۱۰ سال و افزایش اقساط به حدود ۲۱ میلیون تومان در ماه، بررسی‌ها نشان می‌دهد این وام تنها برای خرید ۸ متر خانه در پایتخت کفایت می‌کند.
در حالی که قیمت هر متر واحد مسکونی در تهران از ۱۱۹ میلیون تومان گذشته، وام مسکن عملاً به ابزاری ناکارآمد برای خانه‌دار شدن تبدیل شده و قدرت خرید متقاضیان را به پایین‌ترین سطح تاریخی رسانده است.
آغاز مبهم واردات خودرو؛ ثبت‌نام بدون جزئیات شفاف
اولین مرحله از عرضه خودرو‌های وارداتی در سال ۱۴۰۴ در شرایطی آغاز شده که هنوز جزئیات مهمی مانند قیمت نهایی، تعرفه‌های قطعی و آیین‌نامه‌های اجرایی مشخص نشده‌اند.
این ابهامات، نگرانی‌هایی را در میان مصرف‌کنندگان و کارشناسان به وجود آورده است. تعلیق موقت آیین‌نامه تعرفه‌ای و بی‌ثباتی در سیاست‌های ارزی نیز روند واردات را با مشکلات جدی مواجه کرده است. کاهش قدرت خرید مردم نیز بر استقبال از این خودرو‌ها تأثیر گذاشته است.
کارشناسان تأکید دارند که دولت باید هرچه سریع‌تر ابهام‌ها را رفع و چارچوب قانونی و اجرایی مشخصی ایجاد کند تا بازار به ثبات برسد.
دامداران زیر فشار گرانی؛ چالش تأمین علوفه به دام‌های مولد رسید
منصور پوریان، رئیس شورای تأمین‌کنندگان دام، از افزایش قیمت نهاده‌های دامی طی یک ماه اخیر خبر داد و گفت دامداران برای نگهداری و پرورش دام نیاز به علوفه مناسب دارند، اما گرانی جو و یونجه، روند تولید را دچار مشکل کرده است.
او افزود: اگرچه نهاده در بازار وجود دارد، اما کاهش واردات جو و افت سطح زیرکشت یونجه باعث شده قیمت‌ها بالا برود. این موضوع نه تنها دام‌های کشتاری، بلکه دام‌های مولد را نیز تحت‌تأثیر قرار داده است.
عوامل برنامه:
تهیه‌کننده و کارگردان: سهیل محمدیان
فیلمبردار: شایان اسفندیاری
مجری و سردبیر: لیلا قصاب‌زاده
تدوین: حسین بابازاده
با تشکر از: فرهاد بیاشاد و وحید شقاقی کارشناسان این برنامه
و با تشکر از نیکو مجدی
