پیام راهبردی تهران در بیروت

دیدارنیوز: در شرایطی که منطقه غرب آسیا در پیچ و خم بحران‌ها و تحولات ساختاری قرار دارد، سفر سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، به لبنان در روز سه‌شنبه، بیش از یک سفر دیپلماتیک ساده است؛ این سفر را باید به مثابه گامی راهبردی و نشانه‌ای از بازتعریف سیاست خارجی تهران در منطقه دانست.

سید عباس عراقچی پس از برگزاری دیدار‌های کلیدی در قاهره صبح امروز به بیروت رفت و در بدو ورود بر پایه‌های اساسی روابط ایران و لبنان تأکید کرد و توضیح داد که روابط دیرینه، مبتنی بر احترام متقابل، حفظ استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی لبنان در این برهه حساس منطقه‌ای، بیش از هر زمان دیگر اهمیت دارد. او همچنین محکومیت آشکار اشغالگری رژیم صهیونیستی را نه صرفاً موضعی سیاسی، بلکه تعهدی در راستای حمایت از ثبات و امنیت در منطقه توصیف کرد.

در این سفر منطقه‌ای دیدار‌های متعدد عراقچی با مقامات ارشد لبنانی از جمله رئیس‌جمهور جوزف عون، نخست‌وزیر نواف سلام، وزیر امور خارجه یوسف رجی و رئیس پارلمان نبیه بری، نمایانگر رویکرد چندوجهی و جامع تهران به لبنان است؛ رویکردی که فراتر از ابراز همدلی صرف، به دنبال بازسازی واقعی و مشارکت عملی در عرصه‌های اقتصادی و سیاسی است.

در گفت‌و‌گو با رئیس‌جمهور لبنان، عراقچی با تأکید بر آمادگی شرکت‌های ایرانی برای مشارکت در بازسازی لبنان، فصل جدیدی از همکاری‌های اقتصادی را نوید داد. این امر در حالی است که لبنان با بحران‌های مالی و سیاسی گسترده‌ای مواجه است و حضور ایران در این مسیر، گواهی بر تعهد تهران برای ایفای نقش فعال‌تر در تحولات منطقه است.

نخست‌وزیر لبنان نیز در این ملاقات، ضمن استقبال از سفر عراقچی، بر لزوم گسترش روابط دوجانبه مبتنی بر منافع و احترام متقابل تأکید کرد. دیدار با وزیر خارجه لبنان، با محوریت تحولات منطقه و پرونده هسته‌ای ایران، نشان‌دهنده همسویی سیاسی و دیپلماتیک دو کشور در مواجهه با چالش‌های مشترک است.

از سوی دیگر، دیدار با رئیس پارلمان لبنان و تأکید بر حمایت از گفت‌و‌گو‌های ملی و وحدت داخلی لبنان، موید این نکته است که ایران سیاستی مبتنی بر احترام به حاکمیت ملی و عدم دخالت در امور داخلی دیگر کشور‌ها را سرلوحه دیپلماسی خود قرار داده است؛ سیاستی که در این سفر به شکل بارز نمایان شد.

عراقچی همچنین در مراسم رونمایی از ترجمه عربی کتاب «قدرت مذاکره» به تشریح فلسفه مذاکرات ایران پرداخت و بر این نکته تأکید کرد که مذاکره بدون قدرت واقعی داخلی، ابتر و بی‌ثمر خواهد بود. این سخنان، ضمن بازتاب رویکرد واقع‌بینانه ایران، بیانگر پیچیدگی و ماهیت راهبردی گفت‌و‌گو‌های هسته‌ای است که در شرایط تحریم و فشار‌های خارجی ادامه دارد.

سفر عراقچی به لبنان در حالی صورت می‌گیرد که این کشور با بحران‌های داخلی عمیقی دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ از فروپاشی اقتصادی و ناتوانی در بازسازی گرفته تا پیچیدگی‌های سیاسی ناشی از تنوع گروه‌های قومی و مذهبی که هرکدام منافع و گرایش‌های متفاوتی دارند. در این شرایط، دیپلماسی تهران تلاش می‌کند ضمن احترام به حاکمیت ملی لبنان، از طریق حمایت از گفت‌و‌گو‌های داخلی و بازسازی اقتصادی، ثبات نسبی را در این کشور بازیابد. در این میان، نقش بازیگران خارجی همچون آمریکا، رژیم صهیونیستی و کشور‌های غربی و عربی، که هر یک با منافع متضاد در لبنان حضور دارند، به شدت بر تحولات این کشور تأثیرگذار است.

ایران با این سفر پیام روشنی ارسال می‌کند که آماده است به عنوان یک بازیگر منطقه‌ای با ثبات و متحدی قابل اتکا، نقش‌آفرینی کند؛ نقشی که می‌تواند نه تنها در مقابله با نفوذ غرب و اشغالگری اسرائیل موثر باشد، بلکه به بازتعریف مناسبات منطقه‌ای و متوازن‌سازی قدرت میان بازیگران مختلف کمک کند. این رویکرد در نهایت می‌تواند لبنان را از وضعیت شکنندگی کنونی خارج کرده و به نقطه تعادلی در معادلات پرتنش غرب آسیا بدل کند. بدین ترتیب، بیروت در نقشه دیپلماسی منطقه‌ای تهران به عنوان پلی حیاتی ظاهر می‌شود که از طریق آن می‌توان تحولات گسترده‌تر منطقه را تحت تأثیر قرار داد و روند‌های تازه‌ای در مسیر صلح و ثبات به وجود آورد.