پارلمان لبنان پس از بیش از دو سال بن‌بست، موفق به انتخاب رییس‌جمهور جدید شد که به باور ناظران گامی حیاتی به سوی ایجاد ثبات در این کشور است.
دیدارنیوز: پارلمان لبنان روز پنجشنبه پس از بیش از دو سال بن بست، موفق به انتخاب رییس‌جمهور جدید شد که به باور ناظران گامی حیاتی به سوی ایجاد ثبات در کشوری است که در تلاش برای بهبود از فاجعه اقتصادی و جنگی ویرانگر است.
گروهی از ناظران همچنین ادعا می‌کنند که احتمالا این انتخاب به عنوان یک پیشرفت به سوی تشکیل دولتی با اختیارات لازم برای اداره کشور پس از بن بست تحت حکومت موقت ضعیف محسوب می‌شود. همزمان آن‌گونه که رسانه‌های غربی، چون نیویورک تایمز مدعی شدند، در شرایط کنونی و با انتخاب عون حامیان بین‌المللی لبنان، ازجمله ایالات‌متحده، به طور ضمنی اشاره کرده‌اند که حمایت مالی از این کشور پس از جنگ، به فعل و انفعال‌ها و رویکرد احتمالی رییس‌جمهوری منوط است.
نیویورک تایمز در ادامه مدعی است که رییس‌جمهور جدید به عنوان فردی با حمایت ایالات‌متحده و مورد احترام گسترده در لبنان شناخته می‌شود، چراکه او از سال ۲۰۱۷ فرماندهی نیرو‌های مسلح کشور را برعهده داشته است، اکنون، اما این گمانه‌زنی وجود دارد که آیا جایگاه عون به او این امکان را می‌دهد تا بتواند بستر را برای اجرای کامل قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل فراهم کند یا خیر.
به این بهانه روزنامه اعتماد برای بررسی ابعاد مختلف پیامد‌های احتمالی انتخاب رییس‌جمهور جدید لبنان با محمدعلی سبحانی، سفیر اسبق ایران در بیروت گفتگو کرده است.
سبحانی به تاثیرگذاری انتخاب رییس‌جمهور جدید بر فرآیند آتش‌بس شکننده میان لبنان و اسراییل تاکید کرد و گفت چنین گزاره‌ای می‌تواند زمینه را برای برقراری صلح هموار کند. مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.
محمدعلی سبحانی، سفیر اسبق ایران در بیروت در پاسخ به سوالی در این باب که انتخاب رییس‌جمهوری نظامی برای لبنان چه معنا و پیامد‌های می‌تواند برای این کشور داشته باشد، گفت: نظام سیاسی لبنان و تاریخچه این کشور پس از استقلال نشان می‌دهد که این بازیگر هرگاه درگیر اختلافات داخلی باشد، قدرتی برای اتخاذ تصمیمات بزرگ ملی نداشت و هر چند مصداق‌هایی وجود دارد که عکس این گزاره را ثابت می‌کند.
به باور سبحانی انتخاب رییس‌جمهور در این کشور نه‌تن‌ها زمینه‌ساز اتحاد در داخل با هدف تعریف ابتکار عمل جهت ساخت و پیشرفت خواهد شد، بلکه موجب می‌شود حامیان لبنان نیز در شکل‌گیری اتحاد و شرایط بهتر با یکدیگر همراه شوند؛ این متغیری است که بر کل منطقه تاثیرگذار خواهد بود.
سبحانی در ادامه گفت: اختلافات اخیر منجر به ایجاد خلأ سیاسی شده بود. زمانی که انتخابات مجلس برگزار شد، انتخاب رییس‌جمهور به دلیل عدم توافق بر سر این موضوع به تاخیر افتاد. از طرفی دیگر اکنون که آتش بس میان اسراییل و لبنان برقرار شده است، این آتش بس نیز به نظر می‌رسید که شکننده باشد. برای حفظ این آتش‌بس، نیاز جدی به وحدت و توافق وجود دارد، زیرا اکنون که شرایط این کشور مساعد نیست انتخاب آقای ژوزف عون به عنوان رییس‌جمهور لبنان مهم‌ترین تاثیر خود را بر جلوگیری از فروپاشی آتش بس و پایان درگیری‌ها بین اسراییل و لبنان خواهد گذاشت. این دیپلمات پیشین این را هم گفت که آقای ژوزف، که فردی نظامی و فرمانده ارتش لبنان است، کمتر در حواشی داخلی لبنان حضور داشته، چراکه او فردی نظامی است. اما اگر بخواهیم ارزیابی کنیم که آیا او می‌تواند شرایط جدید را مدیریت کند و مشکلات فعلی لبنان را حل کند، بله او می‌تواند، اما فراموش نکنیم که انتخاب او در نتیجه یک توافق بین‌المللی و منطقه‌ای بود که بدون آن انتخاب ایشان ممکن نبود. به باور سبحانی، انتخاب ایشان و تشکیل یک دولت قوی و متحد می‌تواند به مدیریت بحران‌ها و درگیری‌های اخیر کمک کند و به لبنان این امکان را بدهد که به سمت ثبات و پیشرفت حرکت کند.
سفیر اسبق ایران در بیروت ضمن اشاره به لابیگری و توافقات پشت پرده‌ای در پس این انتخاب گفت که احتمالا توافقاتی میان طوایف لبنانی به ویژه نمایندگان شیعیان و حزب‌الله حاصل شده است.
سبحانی در پاسخ به این سوال که اولویت آقای عون در لبنان چه می‌تواند باشد، گفت: به نظر می‌رسد که مهم‌ترین اولویت رییس‌جمهور لبنان در حال حاضر حفظ آتش‌بس باشد. همان‌طور که از او نقل شده است، لبنان فقط دو همسایه دارد: اسراییل و سوریه. روابط لبنان با سوریه نیز عادی نیست و قبل از انتخاب رییس‌جمهور، دو نگاه متفاوت در مورد لبنان بر سوریه حاکم بود. اکنون، اما دولتی که روی کار آمده، محصول اتحاد است و از همین رو با توجه به مرز‌های طولانی که لبنان با سوریه دارد، ضرورت ایجاد روابط متعادل با دمشق غیرقابل انکار است. بنابراین، شاهد خواهیم بود که بحران سوریه به عنوان اولویت دوم لبنانی‌ها دنبال می‌شود و آن‌ها به ساماندهی وضعیت و روابط خود با دمشق توجه خواهند کرد.
به باور سبحانی این وضعیت فرصتی برای نیرو‌های منطقه‌ای ایجاد می‌کند، چراکه لبنان مانند سایر کشور‌ها نیست و نظام طایفه‌ای بیش از پنجاه سال است در این کشور بر اثر نشست‌ها و توافقات طائف در گذشته جایگزین قانون اساسی لبنان شده است. به واقع اکنون قدرت‌های منطقه‌ای روابط طوایف لبنان را به هیچ عنوان منفی تلقی نمی‌کنند. سبحانی در ادامه گفت که به عنوان مثال، رابطه ایران با بخش شیعیان لبنان می‌تواند تقویت شود و کمک‌هایی به آن‌ها ارایه شود. حتی در دوران پهلوی نیز ایران به شیعیان لبنان کمک‌هایی کرده است. از سوی دیگر، فرانسه به واسطه مارونی‌ها کمک می‌کرد و اکنون می‌تواند به این کمک‌ها ادامه دهد و عربستان هم از طریق سعودی‌ها به لبنان کمک می‌کرد و اکنون نیز می‌تواند به فعالیتش ادامه دهد.
سفیر اسبق ایران در ادامه این را هم گفت که وحدت نظری که در تشکیل دولت و انتخاب رییس‌جمهور لبنان مشاهده می‌شود، خود به نوعی نشان‌دهنده وحدت نظری میان کشور‌های تاثیرگذار مانند امریکا، فرانسه، عربستان و ایران است. سوریه که البته اکنون شرایط نامشخصی دارد، اما در آینده نقش جدی خواهد داشت. بنابراین به باور سبحانی، لبنان می‌تواند فرصتی باشد برای کاهش تنش در کل منطقه و انتخاب رییس‌جمهور لبنان می‌تواند نشانه‌ای مثبت از بهبود شرایط در این کشور باشد و به تفاهمی منطقه‌ای و بین‌المللی برای کاهش تنش‌ها در سطح لبنان منجر شود.
سبحانی در ادامه گفت که می‌توان این فرض را درنظر گرفت که شاید شرایط کنونی از وضعیت مطلوب دوران ریاست‌جمهوری خاتمی تاثیر پذیرفته باشد که روابط بسیار خوبی با فرانسه و عربستان داشتیم و تنش‌ها با امریکا نیز کمتر بود. شرایط کنونی می‌تواند مشابه شرایط آن زمان باشد مشروط بر اینکه همه احزاب و کشور‌های ذکر شده، به اضافه گروه‌های داخلی لبنان، به درک مشترکی برسند. سبحانی در پاسخ به دیگر سوال در این باب که این انتخاب چه پیامی می‌تواند برای حزب‌الله داشته باشد، گفت: این سوالی انحرافی است، چراکه فقط حزب‌الله نیست که از این انتخاب تاثیر می‌پذیرد. هر چند که حزب‌الله علی‌رغم مخالفت‌هایی که پیش از این اعلام کردم وارد درگیری با اسراییل به واسطه حمایت از غزه شد، اما برمبنای قطعنامه ۱۷۰۱ توانست از این مرحله عبور کند و اعلام کرد که با نیرو‌های لبنانی و سایر گروه‌ها برای حفظ لبنان و کاهش تنش‌ها همکاری می‌کند.
سبحانی در ادامه گفت که حزب‌الله در سال‌های اخیر دو حرکت عمده انجام داده که از جامعه سیاسی لبنان جدا بوده است: یکی حمایت از بشار اسد و دیگری حمایت یکپارچه از غزه پس از هفت اکتبر. اما برقراری آتش‌بس موقت با اسراییل برمبنای قطعنامه سازمان ملل نشان‌دهنده تغییرات در رویکرد حزب‌الله و تلاش برای حفظ وحدت با سایر نیرو‌های لبنانی است. سفیر اسبق ایران در بیروت در پایان این گفتگو تاکید کرد که انتخاب ژوزف به عنوان رییس‌جمهور و اظهارات او، به شرطی که جریاناتی مانع از اقدامات آتی او نشوند، می‌تواند به ایجاد توافقی بین‌المللی کمک کند که لبنان را از درگیری‌ها و معضلات دور نگه دارد. همه احزاب، ازجمله حزب‌الله، باتوجه به خواسته‌های خود و شرایط موجود، می‌توانند با سایر نیرو‌های دیگر همکاری کنند تا آینده لبنان را از تنش و درگیری دور کنند و به سمت ثبات و آرامش پیش بروند.
