مذاکرات آتش‌بس در دوحه بدون حماس

دیدارنیوز: این گفتگو‌ها که تلاشی برای پایان دادن به ۱۰ ماه درگیری در نوار غزه و بازگرداندن ۱۱۵ گروگان اسرائیلی و خارجی به خانه است، در حالی برگزار می‌شود که همچنان سایه انتقام احتمالی ایران از اسرائیل بر سر مذاکرات سنگینی می‌کند.

با اعزام کشتی‌های جنگی، زیردریایی‌ها و هواپیما‌های جنگی ایالات متحده به منطقه برای دفاع از اسرائیل واشنگتن امیدوار است توافق آتش‌بس در غزه بتواند خطر یک جنگ منطقه‌ای گسترده‌تر را خنثی کند.

مقامات حماس که اسرائیل را مانع آتش‌بس می‌دانند به این مذاکرات نپیوستند. یک مقام این گروه فلسطینی به خبرگزاری رویترز گفت که میانجی‌ها قصد دارند پس از این مذاکرات با مقام‌های حماس در دوحه گفتگو کنند. این خبرگزاری همچنین اضافه کرده که هیئت اسرائیل شامل افرادی، چون دیوید بارنیا، رئیس سازمان جاسوسی این کشور، رونن بار، رئیس سرویس امنیت داخلی و نیتزان آلون از فرماندهان ارشد ارتش اسرائیل هستند.

بیل برنز، رئیس سیا و برت مک گورک، فرستاده آمریکا در خاورمیانه، به نمایندگی از واشنگتن در این مذاکرات شرکت می‌کنند. مذاکراتی که توسط امیر قطر و رئیس اطلاعات مصر در دوحه برگزار می‌شود.

اسراییل و حماس هر کدام دیگری را به عدم پایندی به توافق‌های پیشین متهم کرده‌اند، اما در آستانه نشست روز پنجشنبه همچنان امیدواری برای به نتیجه رسیدن این دور از گفتگو‌ها وجود دارد. رویترز به نقل از یک منبع در تیم مذاکره کننده اسرائیل خبر داده که بنیامین نتانیاهو، آزادی عمل قابل توجهی در مورد برخی از اختلافات اساسی داده است.

شکاف‌ها و اختلافات طرفین شامل حضور نیرو‌های اسرائیلی در غزه، توالی آزادی گروگان و محدودیت دسترسی به شمال غزه است. پیش از مذاکرات روز پنجشنبه، حماس به میانجی‌گران گفته است که اگر اسرائیل پیشنهادی «جدی» ارائه کند که مطابق با پیشنهادات قبلی حماس باشد این گروه به مذاکره ادامه خواهد داد.

سامی ابوزهری، یکی از مقامات ارشد حماس، روز پنجشنبه به رویترز گفت که این گروه به روند مذاکرات متعهد است و از میانجی‌گران خواست تا از پایبندی اسرائیل به پیشنهادی که حماس در اوایل ماه ژوئیه با آن موافقت کرد، اطمینان حاصل کنند. پیشنهادی که به گفته او به جنگ پایان می‌دهد و مستلزم خروج کامل اسرائیل نیرو‌هایی از نوار غزه است.

ادامه جنگ همزمان با مذاکرات

حتی با ورود مذاکره کنندگان به قطر، جنگ در غزه ادامه یافت و نیرو‌های اسرائیلی اهدافی در شهر‌های جنوبی رفح و خان ​​یونس را هدف قرار دادند.

پس از ماه‌ها جنگ که غزه را ویران کرده و بیش از ۴۰ هزار فلسطینی را کشته، تقریبا تمام جمعیت ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار نفری این باریکه آواره شده‌اند. اما از سوی مردم در هر دو طرف میل قابل توجهی برای پایان دادن به جنگ وجود دارد.

ایا، ۳۰ ساله که به همراه خانواده خود در دیرالبلاح در بخش مرکزی نوار غزه پناه گرفته به رویترز می‌گوید: «کافی است، ما می‌خواهیم به خانه‌های خود در شهر غزه بازگردیم، هر ساعت یک خانواده کشته می‌شود یا خانه‌ای بمباران می‌شود. واقعا امیدواریم که این بار مذاکرات به نتیجه برسد.»

در تل آویو، خانواده‌های برخی از گروگان‌ها در مقابل مقر حزب لیکود نتانیاهو تظاهرات کردند. یوتم کوهن که برادرش یکی از گروگان‌های در حبس حماس است می‌گوید اگر در مذاکرات در قطر توافقی امضا نشد مذاکره‌کنندگان بهتر است به اسرائیل برنگردند چرا که آن‌ها باید این توافق را همین حالا نهایی کنند.

این گروگان‌ها در حمله حماس به جنوب اسرائیل در ۷ اکتبر که طی آن مبارزان فلسطینی حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کشتند، به گروگان گرفته شدند.

نگرانی از تشدید تنش‌ها

حماس در بیانیه‌ای که اواخر روز چهارشنبه به‌طور مشترک با برخی گروه‌های دیگر فلسطینی منتشر کرد، بر خواسته‌های خود در این مذاکرات تاکید کرد. بر اساس این بیانیه حماس می‌گوید در این مذاکرات باید مکانیسم‌هایی برای اجرای آنچه در چارچوب توافق ارائه شده توسط میانجی‌ها برای دستیابی به آتش‌بس جامع، عقب‌نشینی کامل نیرو‌های اسرائیلی، شکستن محاصره، بازکردن گذرگاه‌ها و بازسازی غزه مورد توافق قرار گرفت در نظر بگیرد.

از سوی دیگر تهدید ایران مبنی بر قطعی بودن پاسخ به ترور هنیه نیز بار دیگری بر دوش مذاکرات گذاشته است. رویترز به نقل از سه مقام ایرانی گفته است که تهران تنها در صورتی که آتش‌بس در غزه برقرار شود ممکن است از انتقام علیه اسرائیل منصرف شود. اما تشدید تنش‌ها میان اسرائیل و حزب‌الله نگرانی‌ها درباره چشم‌انداز درگیری‌ها در جنوب لبنان را افزایش داده است.

حزب‌الله لبنان وعده داده که انتقام فواد شکر، فرمانده خود را که توسط اسرائیل ترور شد، خواهد گرفت. اسرائیل و حزب‌الله ماه‌هاست که به طور منظم با یکدیگر تبادل آتش می‌کنند، اما در عین حال طرفین خطوط قرمز کلی یکدیگر را در نظر گرفته و تلاش کرده‌اند که اوضاع از کنترل خارج نشود. با این حال عملیات‌های اسرائیل برای هدف قرار دادن فرماندهان ارشد حزب‌الله تنش‌ها را به سطح نگران‌کننده‌ای رسانده و ناظران نگرانند که استمرار این روند باعث شکل‌گیری یک جنگ گسترده‌تر در منطقه شود.