روزنامه جهان صنعت در گزارشی با عنوان «آقای پزشکیان مراقب نفت باشید» به ردپای حامیان رانت و فساد در کمیته تعیین وزیر نفت اشاره کرده است.
دیدارنیوز: انتشار لیست کارگروه‌های تعیین وزرای کابینه مسعود پزشکیان طی روز‌های اخیر در شبکه‌های اجتماعی و برخی وب سایت‌ها اگرچه در نگاه کلی به معنای تلاش برای انتخاب افراد متخصص و شایسته است، با وجود این ترکیب برخی کمیته‌ها به‌خصوص برای وزارتخانه‌های تخصصی مثل نفت، نگران‌کننده است.
طی روز‌های گذشته، فهرستی از افراد در قالب کمیته انتخاب وزرای کابینه چهاردهم برای همه وزارتخانه‌ها منتشر شده که براساس دستورالعمل دفتر رییس جمهور منتخب و با تاکید بر شروط ۱۸گانه‌ای است که هفته گذشته اعلام شد.
براساس این گزارش، کمیته تعیین وزیر نفت را ۲۲ عضو راهبری می‌کنند که شامل: منصور معظمی معاون اسبق وزیر نفت، علی کاردر مدیرعامل اسبق شرکت ملی نفت، مرضیه شاهدایی قائم‌مقام سابق وزارت نفت، غلامحسین نوذری وزیر اسبق نفت، عبدالحسین بیات رییس صندوق‌های بازنشستگی نفت، محمود آستانه رییس کمیته نفت ستاد پزشکیان، حمید بورد مدیرعامل اسبق شرکت مناطق نفتخیز جنوب، محمود امین‌نژاد مدیرعامل پالایشگاه گازی بیدبلند، رضا دهقان مدیر توسعه شرکت ملی نفت، علی بختیار عضو سابق کمیسیون انرژی مجلس، سید‌عماد حسینی عضو اسبق کمیسیون انرژی، حمیدرضا عراقی مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز، آرش نجفی عضو اتاق بازرگانی ایران، سید‌حمید حسینی عضو اتاق بازرگانی، امید وطن‌خواه مدیر سابق فناوری پالایش و پخش، رامین خسروخاور رییس انجمن مهندسی شیمی، رضا پدیدار عضو اتاق بازرگانی، حلوایی رییس APEC، علی وطنی استاد دانشگاه تهران، محمد آقایی‌تبریزی مدیرعامل سابق پالایش و پخش و محمدرضا نعمت‌زاده مدیرعامل اسبق شرکت ملی صنایع پتروشیمی گزارش شده است.
به دنبال انتشار این لیست، نگرانی‌هایی به جهت سوابق و اقدامات گذشته این افراد افزایش یافته است و این شائبه را ایجاد کرده که در صورت انتخاب وزیر با سفارش این افراد، نفوذ آن‌ها بعد‌ها در وزارت نفت ادامه داشته باشد.
لابی‌گری برای همه فصول
در سرلیست کمیته تعیین وزیر نفت منصور معظمی قرار گرفته است. او سابقه معاونت وزارت نفت و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران را در کارنامه دارد و از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۴ در بخش‌های مختلف وزارت نفت حضور داشته است. آخرین حضور او معاون وزیر صمت و رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در دولت روحانی است که کارنامه ناموفقی بوده و به باور بسیاری از کارکنان این سازمان او درهمان دوسال بی‌انگیزه‌ترین رییس سازمان از زمان تشکیل بوده است. معظمی که بازنشسته صنعت نفت محسوب می‌شود، در تمام دوران خدمتش در وزارت نفت مدیر چندان موفقی نبوده و کارنامه درخشانی نداشته است. با این حال او به لحاظ لابی‌گری و ارتباطات مبتنی بر رفاقت و منفعت قدرت بالایی دارد. به همین دلیل هم او در سرلیست انتخاب وزیر نفت دولت چهاردهم قرار گرفته است. معظمی در آخرین سال‌های حضورش در وزارت نفت، پسرش میثم را هم به عنوان پیمانکار به وزارت نفت معرفی کرد و حالا او صاحب تشکیلات پیمانکاری قدرتمندی است که به واسطه ارتباطات پدر به‌دست آورده است.
این ارتباطات منجربه گرفتن امتیاز‌های مهم برای انجام پیمانکاری در نفت شده است. علاوه‌بر این، به گفته برخی کارکنان سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، میثم معظمی درست زمانی که پدرش مدیرعامل شرکت سازمان گسترش و نوسازی صنایع بوده، در پروژه‌های نفتی این سازمان هم دخالت داشته است. وب‌سایت میدان آزادی در گزارشی به قلم هادی کسایی‌زاده در ۲۱دی‌ماه ۱۴۰۱ طی گزارشی نوشت: «شرکت مهندسی و توسعه پتروسازه مبین با مشارکت گروه مهندسین مشاور پارس با هدف اجرای پروژه نم‌زدایی وارد اجرا می‌شوند که با قرارداد حدود ۲۶۰۰میلیارد تومانی ارزی و ریالی بخشی از کار را از تاریخ تیرماه ۱۴۰۰ برعهده می‌گیرند که در همان ابتدا حدود ۶میلیون یورو دریافت می‌کنند. حالا اگر یک جست‌وجو در اعضای هیات‌مدیره این شرکت داشته باشیم به نام میثم معظمی (آقازاده) برمی‌خوریم که به عنوان رییس هیات‌مدیره در کنار حسین شریف‌آبادی مدیرعامل این شرکت که همزمان رییس هیات‌مدیره چندین شرکت دیگر است، نقش‌آفرینی می‌کند.
میثم معظمی کیست؟ او فرزند منصور معظمی معاون سابق وزیر صنعت، معدن و تجارت در دولت حسن روحانی و مدیرعامل اسبق سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران است که سابق بر این از مدیران ارشد وزارت نفت، مدیرعامل شرکت ملی گاز، مدیرعامل شرکت پتروشیمی خارک و عضو هیات‌مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی و سفیر ایران در برزیل بوده است. حالا فرزند او به چه نحوی وارد این پروژه شده هم جای شفافیت دارد.» مالک شرکت پترومبین سازه از پیمانکاران اصلی نفت و پتروشیمی که آخرین قراردادش ساخت پتروشیمی گلستان بوده، میثم معظمی پسر منصور معظمی است. همچنین در این شرکت محمدعلی عمادی عضو سابق هیات‌مدیره شرکت نفت، ابوالقاسم شیخ‌الاسلام مدیرعامل سابق اویک و حسین شریف‌آبادی مدیرعامل سابق سپانیر (زیرمجموعه قرارگاه خاتم) حضور دارند.
آذر جزایری، خبرنگار حوزه نفت در توییتر در این رابطه نوشت: «دیروز کارگروهِ پرابهام انتصابات صنعت نفت ستاد دکتر پزشکیان که البته نحوه تعیین افراد حاضر در آن و وجاهت مقبولیتی آن هنوز مشخص نیست، جلسه‌ای را باحضور جواد ظریف در دفتر یک پیمانکار صنعت پتروشیمی که از قضا پسر رییس این کارگروه (م-م) بوده، برگزار کرده است!
نکته اساسی اینکه شنیده می‌شود همین آقازاده به بهانه یک پروژه، ۲۰میلیون یورو ارز صادراتی دریافت کرده که گویا نحوه دریافت و هزینه‌کرد آن پیش از انتخابات بسیار زیر ذره‌بین نهاد‌های نظارتی قرار گرفته است.» این خبرنگار در ادامه می‌نویسد: «آقای پزشکیان! آیا بازهم قرار است آقازاده‌های مساله‌دار با رنگ و شکلی دیگر صنعت نفت را به تاراج ببرند؟! نحوه انتخاب افراد حاضر در این کارگروه را برای مردم توضیح دهید.»
مرد هزارچهره
در ادامه لیست کمیته تعیین وزیر نفت دولت چهاردهم نام عبدالحسین بیات، رییس کنونی صندوق بازنشستگی نفت به چشم می‌خورد. مدیری که تقریبا در همه دولت‌های پس از دولت احمدی‌نژاد به عنوان مدیر از سمتی به سمت دیگر رفته است. او در دوران انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم حامی سعید جلیلی بود و گفته می‌شود از امکانات صندوق بازنشستگی نفت برای حمایت از جلیلی هم استفاده کرده است.
وب‌سایت انرژی‌پرس در این رابطه می‌نویسد: «حضور چهره‌های سرشناس ستاد جلیلی در نخستین کارگروه تعیین وزیر نفت دولت پزشکیان با انتقاد‌های فراوانی مواجه شده است. جلسه‌ای که در دفتر یکی از پیمانکاران بدنام پتروشیمی برگزار شده و از قضا چهره‌ای همانند عبدالحسین بیات در آن حضور داشته است. شنیده‌ها حاکی از آن است که پسر این پیمانکار، پرونده تخلف ۲۰میلیون یورویی در ارز‌های صادراتی دارد.» براساس گزارش این وب‌سایت حوزه نفت، برگزاری چنین جلسه‌ای موجب انتقادات فراوانی به عبدالعلی‌زاده، رییس ستاد پزشکیان شده است. بیات، یکی از چهره‌های مهم جریان پایداری و اعضای اصلی ستاد جلیلی است. مهمترین دلیل رای بالا و حمایت از پزشکیان توسط کارکنان صنعت نفت، امید به کوتاه کردن دست این چهره‌ها و جریان پایداری از صنعت نفت ایران بوده است.» عبدالحسین بیات هم مثل معظمی پسر خود را وارد مجموعه نفت کرده است. محمدباقر بیات که عضو هیات‌مدیره شرکت تجارت صنعت هلدینگ خلیج فارس است، در مدت سه‌سالی که مدیر صندوق بازنشستگی نفت بود، کارنامه قابل دفاعی هم ندارد. بسیاری از بازنشستگان نفت از او ناراضی هستند و می‌گویند، خدمات این صندوق به بازنشستگان بسیار پایین است. آخرین کارنامه غیرقابل دفاع او از دست رفتن ساختمان کالای نفت در لندن است که اگرچه براساس پرونده کرسنت ضبط شده است، اما انتظار می‌رفت بیات برای بازگرداندن آن یا در دفاع از اموال بازنشستگان نفت، اقدامی درخور انجام می‌داد که اتفاقی صورت نگرفت.
نفت؛ گوشت قربانی؟
از زمان اعلام اسامی کمیته نفتی، بسیاری در شبکه‌های اجتماعی نسبت به روند انتخاب وزرای تخصصی از جمله وزیر نفت ابراز نگرانی و نارضایتی می‌کنند.
وب‌سایت انرژی‌پرس در این رابطه می‌نویسد: «عدم آشنایی علی عبدالعلی‌زاده رییس ستاد پزشکیان با صنعت نفت ایران، مهمترین دلیل دعوت این چهره‌ها به کارگروه تعیین وزیر نفت بوده است. درحال حاضر کارشناسان و مدیران و کارکنان صنعت نفت، خواستار انحلال این کمیته و تعیین وزیر نفت زیر نظر فعالان و کارشناسان نفتی ستاد پزشکیان شده‌اند.
یک منبع موثق به انرژی‌پرس گفته است که کمیته‌ها صرفا نقش شاخص‌گذاری و معرفی کاندیدا را در انتخاب وزرا دارند و در نهایت پزشکیان از میان کاندیدا‌ها تصمیم نهایی خود را برای دولت خواهد گرفت. پزشکیان همیشه در برابر جریان پایداری ایستاده است، اما نباید فراموش کرد که دعوت از چهره‌های پایداری به جلسات کمیته‌ها می‌تواند موجب دلسردی و البته هزینه برای رییس جمهوری شود که به‌دنبال تغییر در ریل مدیریتی کشور است.»
برخی دیگر از چهره‌های این کمیته هم قابل دفاع نیستند که در روز‌های آتی درباره آن‌ها خواهیم نوشت.
