
مسجد جامع و قلعه جندق از جمله جاذبههای تاریخی خور و بیابانک هستند و در خصوص جاذبههای طبیعی آن نیز میتوان به آبشار بیابانک، قلعه بیاضه، کویر مصر و دریاچه نمک مصر اشاره داشت.
دیدارنیوز: در منتهی الیه شمالشرق استان اصفهان و در میان استانهای خراسانجنوبی، سمنان و یزد، شهرستان تاریخی «خور و بیابانک» قرار گرفته است.
قدمت خور و بیابانک به دوره سلجوقی میرسد و با وجود ناشناختهماندن برای بیشتر مردم ایران، جاذبههای رنگارنگی را در خود جای داده است.
مسجد جامع و قلعه جندق از جمله جاذبههای تاریخی خور و بیابانک هستند و در خصوص جاذبههای طبیعی آن نیز میتوان به آبشار بیابانک، قلعه بیاضه، کویر مصر و دریاچه نمک مصر اشاره داشت.
وجود منطقه شکار ممنوع گلاته، بازدید از این منطقه را برای علاقهمندان به حیات وحش دوچندان کرده و آثار تاریخی و بافت تماشایی روستای جندق هم دریچهای به فرهنگ و گذشته این روستای دیدنی گشوده است.
تجربه طبیعت زیبای کویر
طبیعت زیبای منطقه خور و بیابانک تمام ویژگیهای شاخص مناطق کویری ایران را یکجا در خود جای داده است. آسمان پرستاره کویر که، چون سبدی مشبک روی خور و بیبانک را پوشانده، فرصتی ویژه را برای علاقهمندان به گشتهای رصدی فراهم آورده است.
کویر شرقی خور نیز جاذبههای خاص خود را دارد و اشکال لانه زنبوری با دستهای هنرمند طبیعت بر بدن این منطقه نشستهاند. ریگزارهای مزرعه مصر و درههای آن که در شمال خور واقع شدهاند و بهطور کلی موقعیت جغرافیایی منطقه، امکان بیابانگردی و اسکی روی ماسه را برای علاقهمندان به طبیعتگردی فراهم آورده است.
کویر مصر در روستای مصر و در ۵۵کیلومتری شهرستان خور و در ۴۵کیلومتری شهر جندق واقع شده و شگفتیهای بینظیری از جمله چال سلکنون، تخت عروس و دریاچه نمک را در دل خود جای داده است.
شنهای طلایی تپههای کویری مصر و شبهای پرستاره آن همواره انتخاب اول برگزارکنندگان تورهای کویرگردی هستند. همین مساله سبب شده کویر مصر به یکی از قطبهای گردشگری در ایران تبدیل شود و هرساله گردشگران بسیاری برای بیابانگردی، کویرگردی، عکاسی، کمپینگ و نظاره طبیعت محسورکننده کویر به این خطه سفر کنند.
برقرار بودن امکان شترسواری، آفرود، موتورسواری، سندبوردینگ (شن سواری)، رصد ستارگان، پیادهروی روی شنها، برگزاری کمپ و مواردی از این دست باعث میشود علاقهمندان به این تفریحات بتوانند با سفر به کویر مصر از طیفی گسترده از جاذبهها بهرهمند شوند.
در گوشهگوشه کویر مصر تپههای وسیعی از ریگ به چشم میخورد که این تپهها با اندک نسیمی تغییرشکل میدهند. دیدن رقص شنها بر تن کویر و گوش سپردن به سکوت تمامناشدنی کویر از آن صحنههای دیدنی است که نباید فرصت تجربه آن را به هیچ عنوان از خود دریغ کنید. بومیهای منطقه برای تپههای بزرگ و شاخص نامهایی گذاشتهاند که از آن جمله میتوان به ریگ جن و تخت عباسی اشاره داشت.
با خیره شدن به افق کویر مصر، تصویر سرابهایی که در سالیاندور کاروانها را گمراه میکردند نیز به چشمتان خواهد خورد. یکی از بزرگترین دریاچههای نمک کشور در شهرستان خور و بیابانک و در همین کویر مصر قرار گرفته است. این دریاچه در کویر مرکزی واقع شده و به دلیل همین موقعیت جغرافیایی، نام دریاچه کویر مصر بر آن گذاشتهاند.
این دریاچه نمک در ارتفاع ۷۰۰متری از سطح زمین قرار گرفته و در فصلهای بارندگی زمینهای اطراف آن به شدت باتلاقی میشوند. در فصول گرم با تابش خورشید به دریاچه، آب آن تبخیرشده و اشکال هندسی لانهزنبوری حاصل از رسوبات نمک هویدا میشوند.
این اشکال هندسی تمامناشدنی که گویی کف کویر را فرش کردهاند تا افق بیانتهای کویر امتداد مییابند و منظرهای خیرهکننده را پیش چشم بازدیدکنندگان به نمایش در میآورند.
منطقه شکار ممنوع گلاته و آبشار نمکی
منطقه شکارممنوع گلاته به عنوان یکی از ارزشمندترین زیستگاههای گیاهان و جانوران در قلب کویر ایران از دیگر جاذبههای طبیعی خور و بیابانک است.
جدا از زیباییهای منحصربهفرد طبیعی و دشتها و تپههای چشمنوازِ منطقه شکار ممنوع گلاته، انواع گونههای گیاهی و جانوری نیز در این محدوده جای گرفته است.
گیاهانی همچون بادام کوهی، آنغوزه، پسته وحشی، بنه، درمنه، گز و تاغ چشمانداز بیانتهای گلاته را دیدنیتر کرده است. اگر خوششانس باشید میتوانید انواع گوناگونی از جانوران را نیز در گلاته به نظاره بنشینید. در این منطقه شکار ممنوع قوچ، بز، میش، جبیر و تعداد بیشماری پرندگان همچون سبز قبا، زاغ بور، هوبره و باقرقره زندگی میکنند و همین طیف گسترده جانوران امکان پرندهنگری و گردشگری حیاتوحش را فراهم آورده است.
آبشار نمکی نیز یکی از دیدنیترین جاهای گردشگری کشور است که در ۴۰کیلومتری شهرستان خور و بیابانک و در دهکده نمکی پتاس واقع شده است. این آبشار در ارتفاع ۲۵متری از سطح زمین قرار گرفته و به عنوان اولین آبشار نمکی در جهان شناخته میشود و تماما سفید و پوشیده از نمک بوده و در نوع خود دیدنی است.
روستاگردی در حاشیه کویر
شهرستان خور و بیابانک روستاهای دیدنی بسیاری را در خود جای داده است که بازدید از آنها فرصت آشنایی با فرهنگ و آداب و سنن قدیمی منطقه را فراهم میکند.
یکی از این روستاها، روستای گرمه است که در فاصله ۳۰کیلومتری روستای ایراج قرار دارد و از مناطق دیدنی آن میتوان به ساباطهای تاریخی و بافت قدیمی آن اشاره داشت. این روستا قدمت زیادی دارد و خانههای آن از چوب و خشت و گل بنا شدهاند و آدمی را به گذشتههای دور زندگی روستایی در ایران میبرند.
روستای بیاضه نیز علاوهبر قلعهای زیبا و مشهور آن، دارای چشمانداز بسیار دلانگیز است و بافت روستایی آن با خانههای ایواندار و ایوانهای کنگرهای بافت منحصربهفردی است که هم از نظر معماری و هم به لحاظ رعایت جنبههای دفاعی، دیدنی است.
روستای ایراج از دیگر روستاهای این منطقه است که در متون جغرافیایی قرن پنجم با نام ارابه از آن یاد شده و به گویش خوری وگرمه ارا نام دارد. این روستا در جنوب شهرستان خور و بیابانک جای گرفته است.
روستای اردیب هم روستای ییلاقی و خوش آبوهوا در جنوب شهرستان خور و بیابانک است. فاصله این روستا تا مرکزخور و بیابانک ۴۶کیلومتر است.
روستاهای هفتومان و حسینآباد، روستای مصر، روستای عروسان گلسنان، روستای آبگرم که چشمه آبگرمی را در خود جای داده از دیگر روستاهای تماشایی خور و بیابانک است.
جاذبههای تاریخی خور و بیابانک
یکی از جاذبههای تاریخی خور و بیابانک مسجد جامع بیاضه است که در روستای زیبا و دیدنی بیاضه قرار گرفته است. این مسجد که در کنار قلعه تاریخی بیاضه قرار دارد، با داشتن معماری زیبا، گنبدی بزرگ ساختهشده از آجر و گلدستهای که بر بالای آن قرار گرفته، به یکی از اماکن گردشگری در خور و بیابانک تبدیل شده است. این بنای مقدس قدمتی هزارساله دارد و قسمت اعظم آن در دوران صفویان ساخته شده است و جزو آثار ملی ایران محسوب میشود.
در سفر به خور و بیابانک نباید فرصت تماشای قلعه جندق را نیز از دست بدهید؛ این قلعه یکی از جاذبههای تاریخی شهرستان خور و بیابانک است که در ۳۵۰کیلومتری شمالشرقی اصفهان واقع شده است.
این قلعه یکونیم هکتار مساحت دارد و قدمت آن به دوره ساسانیان و ایلخانیان میرسد. این مکان تاریخی بخشهای مختلفی ازجمله اقامتگاه، مسجد، حسینیه، حمام، خانه شاعر مشهور یغما جندقی و چند مغازه تشکیل شده که در نوع خود دیدنی است. در این قلعه خانههای متعددی قرار دارند که در گذشته مردم روستا در آن ساکن بودند هماکنون این قلعه به اقامتگاه تبدیل شده و میزبان گردشگران و مسافران بسیاری از سراسر جهان است.
در نهایت در نظر داشته باشید که خور و بیابانک صرفا منطقهای دورافتاده و بدون جاذبه نیست، بلکه هرگوشه آن سرشار از جاذبههای طبیعی و تاریخی است که فرصت ماجراجویی در قلب ایران را برایتان فراهم میآورد. در سفر به این منطقه خرید سوغات و صنایعدستی خور و بیابانک را از دست ندهید. قالیهای دستباف شهرستان خور و بیابانک در اکثر نقاط شهری و روستایی به خصوص در شهرهای خور، جندق، فرخی و روستاها بافته میشوند.
اکثر نقشهای بافتهشده لچک و ترنج، افشان، لیلی و مجنون، جنگلی و قابی است که در سراسر کشور شهرت فراوانی دارند.