کارشناس مسائل روسیه و قفقاز در گفتوگو با دیدارنیوز گفت: نو عثمانیگرایان ترکیه برای اتصال زمینی با خاک جمهوری آذربایجان، از تصرف استان سیونیک ارمنستان توسط علیاف حمایت میکنند، موضوعی که ایران هرگز زیر بار آن نخواهد رفت.
دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: جمهوری آذربایجان بار دیگر آماده حمله به خاک ارمنستان شده است. باکو این بار اما چشم به استان سیونیک ارمنستان دوخته است که استان هممرز با ایران است و منطقهای بسیار مهم برای منافع ملی ایران. به همین دلیل از دکتر حسن بهشتیپور کارشناس مسائل منطقه دعوت کردیم تا تصویر درست و چشم اندازی از این بحران منطقه قفقاز جنوبی به مخاطبان دیدارنیوز ارائه کند.
گفتوگوی حسن بهشتیپور با دیدارنیوز را اینجا و در کانال یوتیوب دیدار ببینید
مناقشات بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان گویا پایانی ندارند. پس از فروپاشی شوروی و بعد از اینکه این دو جمهوری سابق شوروی استقلال سیاسی و سرزمینی خود را به دست آوردند، تا امروز همواره بر سر حدود و مرزهایشان با هم اختلاف داشته و بالاتر از آن نسبت به هم ادعای سرزمینی هم دارند.
جمهوری آذربایجان با توجه به اعتماد به نفسی که پس از پیروزیهای دو سال گذشته در قرهباغ به دست آورده و با توجه به نیات و بلندپروازیهای اردوغان و با تکیه به حمایتهایی که ترکیه از علیاف دارد، این بار چشم طمع به استان سیونیک ارمنستان دوخته است. این استان جنوبیترین استان ارمنستان و هم مرز با ایران است. دالان زنگزور در حاشیه جنوبی این استان قرار دارد و اهالی نخجوان که جزئی از جمهوری آذربایجان است از طریق این کریدور با سرزمین اصلی ارتباط و رفت و آمد دارند. در طول جنگ اخیر طبیعتا این دالان توسط ارمنستان بسته شد، ولی بعد از آتش بس مجددا باز شد.
باید اضافه کرد، ترکیه از طریق باریکه قرهسو با خاک نخجوان همسایه است و در واقع این کشور با خاک اصلی جمهوری آذربایجان ارتباطی ندارد. باریکه قرهسو (معروف به انگشت آتاتورک) در دوره رضا شاه به آتاتورک هبه شد و اگر این باریکه نبود، ترکیه هیچ دسترسی به کشور همزبانش یعنی آذربایجان نداشت. اما گویا ترکهای عثمانی و باکو نشینان به این هم راضی نیستند و در دورهای که ارمنستان در ضعیفترین دوران خود قرار دارد، دورخیز کرده و دندان طمع برای استان جنوبی این کشور تیز کردهاند. اگر آذربایجان با حمایت ترکیه موفق شود، استان سیونیک را از ارمنستان جدا کند، خاک نخجوان به سرزمین جمهوری آذربایجان متصل میشود و همچنین ترکهای دو سوی عالم، از آناتولی تا غرب چین به هم وصل میشوند و این یعنی برآورده شدن آرزوی تاریخی ترکیه...
عکسها: آرش راهبر
ایران یک بار در دوره پهلوی اول فرصت متصل شدن ترکیهی آتاتورک به ترکهای نخجوان که در آن مقطع عضو اتحاد جماهیر شوری بودند را فراهم کرد اما این بار جمهوری اسلامی زیر بار این موضوع که دو کشور ترک زبان دو سوی ارمنستان (آذربایجان و ترکیه) بخواهند نقشه منطقه را به دلخواه خود عوض کنند، نمیرود و با تمام قدرت و قوا اعلام کرده، اجازه تغییر در مرز خود با ارمنستان را نمیدهد. ارمنستان البته نسبت به گذشته حساسیت کمتری نسبت به این دور خیز علیاف و اردوغان نشان داده و این موضوع تا حدودی تامل برانگیز است.
اینها و شرح بیشتری از اهمیت این منطقه برای منافع ملی ایران و لزوم برخاستن یک صدا از حکومت ایران و اتخاذ استراتژی واحد در داخل را میتوانید از زبان دکتر بهشتیپور کارشناس منطقه و پژوهشگر حوزه بینالملل بشنوید و ببینید.
