اشغال خاک اوکراین توسط ارتش ولادیمیر پوتین و نمایش مضحک همه‌پرسی برای الحاق ۱۵٪ خاک اوکراین به روسیه با انتقاد شدید کشورهای غربی و سازمان ملل مواجه شده و اتحادیه اروپا آن را غیرقانونی و نامشروع خوانده است.
دیدارنیوز: همه‌پرسی الحاق مناطق اشغالی شرق و جنوب شرقی اوکراین به خاک روسیه در حالی دیروز، سه‌شنبه ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۲ به پایان رسید که بنا به شواهد موجود ولادیمیر پوتین در تدارک اعلام رسمی ضمیمه کردن حدود پانزده درصد از قلمرو اوکراین به کشور خود است.
اعلام برپایی این هم‌پرسی پیش از این موجی از انتقاد‌ها را در میان کشورهای غربی برانگیخته بود؛ کی‌یف، اروپا و ایالات متحده پیش‌تر ضمن محکوم کردن این رفراندوم آنرا غیرقانونی خوانده بودند.
این سناریو پیش‌تر در سال ۲۰۱۴ نیز برای ضمیمه شدن شبه جزیره کریمه اوکراین به خاک روسیه به اجرا درآمده بود؛ اقدامی که تحریم‌های گسترده‌ای را از سوی غرب روانه مسکو کرد.
کاخ سفید به تازگی اعلام کرده که اگر مسکو طرح خود را برای الحاق بخش‌هایی از خاک اوکراین به پیش برود، ایالات متحده آماده است تا هزینه‌های اقتصادی بیشتری را همراه با متحدان خود به روسیه تحمیل کند.
با این حال، پس از اعمال تحریم‌های شدید علیه روسیه پس از تهاجم نظامی به خاک اوکراین به نظر نمی‌رسد مجازات‌های اقتصادی زیادی برای تحمیل باقی نمانده است، مگر اینکه ایالات متحده بتواند چین و هند را وادار کند تا با نوعی اعمال سقف قیمت برای صادرات انرژی روسیه موافقت کنند.
با مشخص شدن نتیجه همه‌پرسی یاد شده که از روز جمعه ۲۳ سپتامبر در چهار منطقه شرقی لوهانسک و دونتسک و نیز مناطق خرسون و زاپروژیا در جنوب شرق اوکراین آغاز شد و به نظر می‌رسد در راستای اهداف مسکو رقم بخورد، باید منتظر واکنش‌های تند ایالات متحده و اتحادیه اروپا به این تحولِ قابل پیش‌بینی بود.
تهدید هسته‌ای دوباره مسکو
احتمال بالای الحاق مناطق اشغالی یاد شده به خاک روسیه که اغلب تحلیلگران بر آن اتفاق نظر دارند با تهدید دوباره مسکو به استفاده از سلاح هسته‌ای در جنگ اوکراین همزمان شده است.
دمیتری مدودف، نایب رئیس فعلی شورای امنیت روسیه روز سه‌شنبه بار دیگر نسبت به احتمال استفاده کشورش از سلاح‌های هسته‌ای در مناقشه نظامی جاری در کشور اوکراین هشدار داد.
این هشدار که با آخرین روز همه‌پرسی الحاق در سرزمین‌های تحت اشغال جدایی‌طلبان اوکراینی همزمان شده به اعتقاد برخی تحلیلگران نوعی تهدید بازدارنده برای ایجاد هراس و پیش‌گیری از حملات همه‌جانبه نظامیان تحت امر کی‌یف به منظور بازپس‌گیری مناطقی است که روسیه قصد ضمیمه کردن آن‌ها به خاک خود را دارد.
به نظر می‌رسد که مقامات کرملین اعتقاد دارند حتی در صورت به کار بردن محدود سلاح‌های هسته‌ای در جنگ اوکراین، ناتو و غرب از بیم شعله‌ور شدن یک جنگ هسته‌ای تمام عیار به رویارویی نظامی مستقیم با ارتش روسیه تن نخواهند داد.
دمیتری مدودف در این خصوص با انتشار پیامی در کانال تلگرامی خود به نوعی با طرح فرضیه‌ای مشابه پیش‌بینی کرده که عوام‌فریبان آمریکا و اروپایی بیم مرگ و نابودی در یک جدال هسته‌ای آخرالزمانی را دارند و از این رو به ااعتقاد وی ناتو به صورت مستقیم وارد جنگ اوکراین نمی‌شود.
از سوی دیگر میخایلو پودولیاک، مشاور ریاست جمهوری اوکراین در واکنش به تهدید‌های مکرر هسته‌ای مسکو اعلام کرده که کشورش خود را برای چنین حملاتی آماده می‌کند، اما مسئولیت مهار آن برعهده قدرت‌های هسته‌ای است.
سازمان ملل متحد: حامی تمامیت ارضی اوکراین در داخل مرز‌های به رسمیت شناخته شده آن هستیم
معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سیاسی روز سه‌شنبه در نشست شورای امنیت درخصوص برگزار شدن همه‌پرسی الحاق در مناطقی از اوکراین، بر حمایت از تمامیت ارضی اوکراین در داخل مرز‌های به رسمیت شناخته شده آن، تاکید کرد.
رزماری دی کارلو در ابتدای این نشست و قبل از صحبت‌های ویدئویی ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، گفت: «اجازه دهید تکرار کنم که سازمان ملل متحد کاملاً متعهد به حاکمیت، وحدت، استقلال و تمامیت ارضی اوکراین در داخل مرز‌های شناخته شده بین‌المللی است.»
اتحادیه اروپا: همه‌پرسی‌ها غیرقانونی و نامشروع هستند
اتحادیه اروپا نیز همگام با بریتانیا و سایر متحدان بروکسل در صدد اعمال تحریم علیه سازمان‌دهندگان «رفراندم‌های غیرقانونی و نامشروع» در چهار استان اوکراین است، استان‌هایی که یا کاملا یا تا حدودی تحت کنترل مسکو است.
پیتر استانو، سخنگوی جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در روز سه‌شنبه ۲۷ سپتامبر، پنجمین و آخرین روز رای‌گیری در همه‌پرسی الحاق مناطقی از اوکراین به خاک روسیه، به خبرنگاران گفت: «عواقبی برای همه افرادی که در همه پرسی‌های غیرقانونی و نامشروع شرکت می‌کنند، وجود خواهد داشت.»
ناتو: همه‌پرسی در مناطق اشغالی اوکراین نقض فاحش قوانین بین‌المللی است
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو روز سه‌شنبه رفراندوم‌های سازماندهی شده از سوی روسیه در مناطق اشغالی اوکراین را «جعلی» خواند و به ولادیمیر زلنسکی در خصوص حمایت از حق دفاع مشروع اوکراین اطمینان داد.
وی پس از گفتگویی تلفنی با رئیس جمهوری اوکراین با انتشار توییتی تاکید کرد: «رفراندم‌های ساختگی که توسط روسیه برگزار می‌شود، مشروعیت ندارد و نقض آشکار قوانین بین المللی است. این سرزمین‌ها متعلق به اوکراین هستند.»
دبیر کل ناتو سپس در جریان دیدار با نمایندگان سوسیالیست در پارلمان اروپا هشدار داد: «جنگ‌ها غیرقابل پیش بینی هستند. ما باید درک کنیم که این جنگ می‌تواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد و باید آماده ادامه حمایت از اوکراین در دراز مدت باشیم.»
آقای استولتنبرگ بر لزوم افزایش تولید تسلیحات و مهمات توسط کشورهای ناتو تاکید کرد و گفت از این راه «تجهیزات بیشتری برای بازدارندگی و دفاع از خود و همچنین برای حمایت از اوکراین در اختیار خواهیم داشت.»
وی سپس با محکوم کردن تهدید‌های هسته‌ای ولادیمیر پوتین و تشدید درگیری‌ها در اوکراین گفت: "هر گونه استفاده از سلاح هسته‌ای مطلقا غیرقابل قبول است. این به طور کلی ماهیت درگیری را تغییر می‌دهد و روسیه باید بداند که جنگ هسته‌ای برنده ندارد و هرگز نباید در پیش گرفته شود.»
بلینکن: آمریکا هرگز الحاق سرزمین‌های اوکراین به روسیه را به رسمیت نمی‌شناسد
از سوی دیگر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز سه‌شنبه تاکید کرد که ایالات متحده و متحدانش «هرگز» الحاق سرزمین‌های اوکراین به روسیه را به رسمیت نمی‌شناسند.
آقای بلینکن که در جریان یک کنفرانس خبری سخن می‌گفت در این خصوص یادآورشد: «ما و بسیاری از کشورهای دیگر موضع خود را به صراحت اعلام کرده‌ایم. ما هرگز الحاق خاک اوکراین به روسیه را به رسمیت نخواهیم شناخت.»
فرانسه: همه پرسی الحاق «خیمه‌شب بازی» است
کاترین کولونا، وزیر امور خارجه فرانسه روز سه شنبه در واکنش به همه پرسی الحاق که در اوکراین سازماندهی شده است آنرا یک نمایش «خیمه‌شب بازی» خواند.
رئیس دیپلماسی فرانسه گفت: «این یک نمایش مبتذل است (..) هیچ صداقتی در آرا گرفته شده وجود ندارد. آن‌ها هیچ مشروعیت و ارزشی ندارند.»
وی تاکید کرد: «ما این رفراندوم‌ها را به رسمیت نخواهیم شناخت، این اقدام تحریم‌های فرانسه، اروپا و سایر کشورهای جامعه بین المللی را به دنبال خواهد داشت.»
اسرائیل: همه‌پرسی الحاق را به رسمیت نمی‌شناسیم
وزارت امور خارجه اسرائیل هم در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کشور حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین را به رسمیت می‌شناسد و نتایج همه‌پرسی الحاق مناطق اوکراین به خاک روسیه را به رسمیت نمی‌شناسد.
اسرائیل بدنبال حمله روسیه به اوکراین در ماه فوریه، اگرچه تجهیزات دفاعی از جمله کلاه ایمنی و جلیقه‌های ضد گلوله در اختیار کی‌یف قرار داد، اما با در مجموع موضع محتاطانه‌ای اتخاذ کرد و با حفظ روابط خود با هر دو کشور از ارسال تسلیحات جنگی به اوکراین خودداری کرد، سیاستی که تعجب و انتقاد ولودیمیر زلنسکی را برانگیخته است.
نتایج اولیه همه‌پرسی به گزارش خبرگزاری تاس
خبرگزاری تاس ادعا کرده است که بیش از ۱۳۰ ناظر از ۲۸ کشور در دونباس بر این همه پرسی نظارت داشته‌اند. به گزارش این خبرگزاری روسیه، مشارکت کلی رای دهندگان در چهار استان دونتسک، لوهانسک، خرسون و زاپوریژیا از ۵۰ درصد بیشتر بوده است.
به گزارش خبرگزاری تاس با پایان رای‌گیری و پس از شمارش ۲۲.۴۸ درصد آراء، ۹۸.۳۵ درصد رای دهندگان در دونتسک به پیوستن به روسیه رای داده‌اند. در لوهانسک با شمارش ۲۱.۱۱ درصد آراء میزان حمایت از الحاق به روسیه ۹۷.۸۳ درصد بوده است. این میزان در زاپوریژیا با شمارش ۲۹ درصد آراء، ۹۷.۷۹ درصد بوده است. به گزارش تاس در خرسون نیز ۲۸ درصد آراء شمارش شده نشان از تمایل و رای آری ۹۷.۵ درصدی مردم آن به ضمیمه شدن به خاک روسیه دارد.
دولت‌های غربی این همه‌پرسی و نتیجه برآمده از آن را «ساختگی» می‌دانند.
