پس از برخوردهای شدید و دور از انتظار برخی از گشتهای ارشاد به ویژه برخورد زشت با مادری که خواهان توقف خودروی ون بود و میگفت؛ بچهام مریض است، تعدادی از مردان سیاست از جمله سید حسن خمینی، آیت الله جوادی آملی و .. به این برخوردها واکنش نشان داده و از آن انتقاد کردهاند. آیا گشت ارشاد به پایان جاده نزدیک است؟ انتقادها بیش از موافقت است.
دیدارنیوز: دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر اصفهان نتیجه مشاوره با بیش از ۲۰۰۰ نفر از دستگیر شدگان توسط گشت ارشاد را اعلام کرد. حجتالاسلام احمد عبدالهی نژاد، در این باره نوشت: «بدون شک مساله عفاف و حجاب از مسائل مهم جامعه اسلامی به شمار میرود. ولی عملکرد گشت ارشاد به شیوه کنونی اثر مثبتی نداشته است. بنده این نکته را نه از سر احساسات بلکه پس از بررسی نتیجه مشاوره با بیش از ۲۰۰۰ نفر از دستگیرشدگان عرض میکنم.»
آیا گشت ارشاد به پایان جاده نزدیک است؟ انتقاد بیش از موافقت است و بخشی از موافقان دیروز با مشاهده آنچه گذشت، سکوت را ترجیح میدهند. انتقادات زمانی از محدوده مردم عادی خارج شد که کلیپی از برخورد یکی از واحدهای انتظامی منتشر شد. در آن کلیپ زنی میانسال از ماموران پلیس درخواست میکرد تا دختر وی را به دلیل بیماری از خودرو گشت پلیس پیاده کنند البته بازرسی نیروی انتظامی تهران با دعوت از زن میانسال از وی به صورت حضوری دلجویی کرد و انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده ریاستجمهوری در واکنش به برخورد گشت پلیس با یک مادر در توییتر نوشت: «آنچه عامل جریحهدارشدن عواطف عمومی است بحث کرامت زن و مادر در فرهنگ ایرانی اسلامی است. بابت این جایگاه خداوند را هزاران بار شاکریم. مواخذه، عذرخواهی و دلجویی فوری نشان از آن دارد که نیروی انتظامی نیز به این جایگاه بخوبی واقف است. امید است که دیگر شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم.»
زنان محجبه وارد شدند
اما این دلجویی پایان ماجرا نبود چنانکه در شبکههای اجتماعی کمپینهایی شکل گرفت که این بار زنان محجبه هم در پویش «من محجبهام و با گشت ارشاد مخالفم» حضور داشتند. پویشی که حتی خبرگزاری فارس نتوانست به اهدافش بیاعتنا باشد و نوشت: «پویش من محجبهام، اما با گشتارشاد مخالفم اگرچه میخواهد پیام دوستی قشر محجبه و همخانواده بودن همه اقشار ایرانی را نشان دهد. اما یک پوشش بلاتکلیف است و مشخص نیست که تا کجا میخواهد این همراهی را نشان دهد. همانطور که کمی پس از این پویش، پویشهای دیگری ایجاد شد تا از هیجان و موج ایجاد شده بابهای دیگری را نیز باز کند.
مانند پویش «من محجبهام و با حجاب اجباری مخالفم» که بعد از آن ایجاد شد و این زنجیر ادامه خواهد داشت.» فارس و دیگر دلواپسان نتوانستند نارضایتی خود را از حرکت اجتماعی زنان محجبه پنهان کنند بنابراین در پوشش دلسوز برای آنها ظاهرا شدند و نوشتند: «پویش من محجبهام و با گشتارشاد مخالفم به خصوص در جمله اول خود با تاکید روی «من محجبهام» شاید در نگاه اول پیام دوستی و همدلی قشر محجبه باشد، اما در نگاه کلی شبیه اماننامهای برای محجبهها عمل میکند که دنبال مقبولیت میگردند، چون باورشان شده که عادی نیستند. این در حالیست که اتفاقا زیست اجتماعی سختتری دارند و مطالباتشان از سوی دستگاههای متولی بیجوابتر مانده است.»
جلسه مجلس برای پایان ارشاد؟
البته مخالفت بخشی از قشر محجبه جامعه با گشت ارشاد پایان راه نبود، چراکه از مجلس هم صدای مخالفت با ادامه کار این گشتها شنیده میشود. رئیس کمیته امنیت کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس با اشاره به برخوردهای چند روز گذشته گشت ارشاد با زنان گفت: اینکه ما بخواهیم این مساله را صرفا با حضور گشت ارشاد و به صورت سلبی پیش ببریم تجربه نشان داده است که موفق نخواهیم بود. جلال رشیدی کوچی اظهار کرد: ما در حوزه حجاب باید ۹۰ درصد کار ایجابی، توجیهی و فرهنگی انجام دهیم و در خوشبینانهترین حالت ۱۰ درصد به سمت کارهای سلبی پیش برویم. متأسفانه میبینیم چنین موضوع مهمی که به دنبال حفظ شأن و جایگاه زن است با ۹۵ درصد کار سلبی که سلیقهای انجام میشود در جامعه اجرایی میشود. اگر قرار است در حوزه حجاب اقدامی انجام شود باید توسط کارشناسان، روانشناسان و جامعه شناسان مورد بررسی قرار گیرد یعنی کسانی خارج از مجموعه انتظامی و لباس و فرمی که عزیزان نیروی انتظامی هستند این مساله را بررسی و مورد مطالعه قرار داده و بعد راهکارها و پیشنهادات لازم را برای اجرا ارائه دهند.
وی گفت: هر زمان که نظام جمهوری اسلامی ایران به سمت و سویی رفت که اتفاقات خوبی بیفتد این رفتارها شدت گرفته است. وی ادامه داد: در حال پیگیری هستیم که جلسه مشترکی با کمیسیونهای اجتماعی، فرهنگی، مسئولان نیروی انتظامی و دیگر مسئولان ذیربط داشته باشیم تا جلوی آسیب بیشتر به جامعه گرفته شود. وی تاکید کرد: سابقه گشت ارشاد نشان داده است که تا به امروز گشت ارشاد نتیجه مثبتی را به دنبال نداشته است، چون در کنارش آنهایی که باید کار فرهنگی و ایجابی میکردند نبودند. رشیدی کوچی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال دارد مجلس پیشنهادی مبنی بر عدم حضور گشت ارشاد را به مسئولان ذیربط بدهد، گفت: در جلسهای که با حضور کمیسیونهای تخصصی مجلس و مسئولان نیروی انتظامی داریم این مساله را بررسی میکنیم تا ببینیم خروجی جلسات چیست و به چه نتیجهای در این مورد میرسیم.
انتقاد آیتا... جوادی آملی از برخوردها
از آیتا... جوادی آملی هم در ۵ آذر ۹۶ این توئیت منتشر شد: «بر فرض با فشار انسان این روسری را یک قدری جلو بیاورد، این که عفاف و حجاب نیست! این، آن فساد را جلوگیری نمیکند! گاهی نامه مینویسند که شما چرا ساکت هستید، درباره حجاب و عفاف حرفی نمیزنید، بر فرض با فشار انسان این روسری را یک قدری جلو بیاورد، این که عفاف و حجاب نیست! این، آن فساد را جلوگیری نمیکند! ازدواج است که جلوگیری میکند. با بگیر و ببند، حداکثر ممکن است ظاهر حفظ شود.» دو روز قبل از آنهم این توئیت منتشر شد: «این آشفته بازار بودن مساله حجاب و عفاف با فشار سرنیزه حل نمیشود، از راه دیگری فساد را توسعه میدهند. عمده همین است آن که ما را آفرید، صلاح و فلاح ما را در همین دانست که مساله ازدواج را اهمیت بدهید و دیر ازدواج نکنید و توقع بیجا نداشته باشید.»
مطهره شفیعی - آرمان ملی