قاضی‌زاده هاشمی: پیرمان کردند، بیمه را اصلاح کنید

دیدارنیوز - دکتر سیدحسن هاشمی در مراسم نکوداشت روز ملی بیمه سلامت ضمن گرامیداشت اربعین حسینی گفت: امیدوارم این شور حسینی با شعور حسینی همراه باشد. امام حسین برای مبارزه با دروغ، ریاکاری و تهمت قیام کرد و در این راه شهید شد و آنچه مهم است جاری شدن پیام آن حضرت در زندگی ما رهروان و شیعیان است و امیدوارم فکر و عمل در کشورمان در این مسیر باشد.

وی با اشاره به اقدامات سازمان بیمه سلامت ایران گفت: امیدوارم بیمه سلامت از یک صندوق به یک سازمان ملی و کارآمد تبدیل شود. برخلاف تصور بیشترین حمایت از سازمان بیمه سلامت در این دوره انجام شده است. بیمه باید سازمانی مستقل، ‌قدرتمند و کارآمد باشد و این موضوع شدنی نیست، مگر اینکه جایگاهش را در نظام سلامت به عنوان خریدار خدمت پیدا کند. اگر بناست که همه پول در اختیار بیمه قرار گیرد که این درست است، باید از نظر علمی، ‌ اجرایی و تولیتی در جایگاه خودش قرار گیرد.

وزیر بهداشت با بیان اینکه بی‌توجهی دولت‌ها و مجالس به حوزه سلامت به معنای بی‌توجهی به سلامت مردم است، ادامه داد: ملتی که گرفتار بیماری باشد و نتواند هزینه‌هایش را تامین کند، ملت خوشبختی نیست و دولت و حاکمیت آن هم دولت و حاکمیت خوبی نیست. امروزه دولت‌های خوب دولت‌هایی هستند که در کنار امنیت به سلامت، آموزش و پرورش مردم هم توجه می‌کنند. در حال حاضر آمد و شد بسیاری از دولت‌ها در اروپا و آمریکا براساس توجهی است که به سلامت و آموزش و پرورش دارند.

وی با بیان اینکه تاریخچه بیمه بیش از ۱۶۰ سال پیش است، اظهار کرد: بیمه اولین بار در آلمان ایجاد شد و سپس در اروپا گسترش یافت. در سال ۱۳۰۹ هم اولین بیمه درمانی در کشورمان ایجاد شد. ما در این حوزه ۹۰ سال فرصت داشتیم تا یک بیمه درمانی کارآمد ایجاد کنیم، اما این اقدام را انجام ندادیم تا امروز هم این فرصت سوزی ادامه دارد. علی‌رغم اینکه ۲۳ سال قبل بیمه خدمات درمانی ایجاد شد هنوز ضعیف‌ترین بخش از نظر توجه بیمه است و هنوز در قرن ۲۱ و بعد از پنج سال اجرای طرح تحول نظام سلامت که از محوری‌ترین شعارهای دولت بوده، مشکلات بیمه‌ها رفع نشده است.

هاشمی ادامه داد: مجلس شورای اسلامی تصمیم گرفت که بیمه سلامت به وزارت بهداشت بیاید. از نظر من مهم نیست بیمه در کجا باشد. اصلا به نظر من بیمه باید زیرنظر رئیس‌جمهور باشد؛ چراکه رفاه اجتماعی باید مهم‌ترین دغدغه عالی‌ترین مسئول کشور باشد. البته در این مدت سازمان بیمه سلامت کارنامه قابل قبولی داشته و زیرساخت‌هایی را ایجاد کرده است که اگر مورد حمایت قرار گیرد می‌تواند طی چند سال آینده طبق الگوهای موفق دنیا پیش رود و به جایگاه رفیع خود دست یابد.

سیاست‌های بیمه‌ها یکسان شود

وزیر بهداشت با بیان اینکه یکی از مشکلات حوزه بیمه، پراکندگی بیمه شدگان است، تاکید کرد: در حال حاضر ۴۵ درصد بیمه شدگان در سازمان بیمه سلامت، ۴۸ درصد در سازمان تامین اجتماعی، یک درصد در کمیته امداد و ۵.۸ درصد هم در نیروهای مسلح تحت پوشش بیمه‌اند. اینها باید با هم همکاری کنند و پول، مقررات و سیاست‌های خرید خدمت‌شان یکسان شود. در عین حال باید توجه کرد که علی‌رغم اینکه ۱۰ میلیون نفر در کشور تحت پوشش بیمه رایگان قرار گرفتند، هنوز ۶.۹ درصد در کشور فاقد بیمه‌اند و ۸.۹ درصد نیز هم پوشانی بیمه‌ای در کشور وجود دارد.

هاشمی ادامه داد: به طور کلی بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت وضعیت ما در این حوزه بد نیست، اما از طرفی قانون را هم به طور کامل اجرا نکرده‌ایم. اجرای قانون مستلزم پرداخت هزینه است. البته در این سال‌ها خیلی ما را اذیت کردند آن هم به صورت هدفمند و آن هم به خاطر اینکه یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت طرح تحول سلامت بود. برخی به این موضوع از دید رقیب نگاه کردند نه از دید منافع ملی. باید پرسید آیا سرمایه اجتماعی که طرح تحول برای نظام ایجاد کرد در طول این سال‌ها سراغ دارید؟ در این طرح پرداخت از جیب مردم در حوزه سلامت از ۶۰ درصد به ۳۵.۷ درصد رسید که هر یک درصدش ۷۹۰ میلیارد تومان پول می‌خواهد. در عین حال دسترسی به تجهیزات و وسایل پزشکی، توزیع پزشک و پرستار و ... همه جز مواردی بود که در قالب طرح تحول انجام شد، البته بعد اجتماعی این طرح برایم بسیار مهم است. این اقدامات درست نقطه مقابل اقدام دشمنان‌مان در خارج و برخی از دوستان نادان‌مان در داخل بود؛  چراکه هرچقدر ما سرمایه اجتماعی ایجاد کردیم عده‌ای آن را نابود کردند و ما را متهم کردند که متاسفانه تا اندازه‌ای هم موفق بودند.

هاشمی با تاکید بر اینکه اجرای قانون مستلزم پرداخت پول است گفت: از طرفی این پول حساب و کتاب دارد. وقتی مجلس بودجه‌ای تصویب می‌کند، روی آن نظارت دارد و این طور نیست که برخی ما را به پول پاشی متهم کنند. به هر حال دستگاه‌های نظارتی وجود دارند از طرفی مردم خدمت دریافت کرده‌اند وگرنه رضایت ۸۳ درصدی مردم همین‌طوری ایجاد نمی‌شود.

وزیر بهداشت همچنین گفت: رسالت بیمه این است که مانع عدم دسترسی مردم به خدمات سلامت به دلیل تنگناهای مالی شود. اجازه ندهد که هزینه‌های کمرشکن سلامت مردم را به زیر خط فقر برد و به هیچ وجه اجازه ندهد که هزینه‌های مردم برای حوزه سلامت بیش از ۴۰ درصد درآمدشان باشد.

هاشمی افزود: در عین حال بیمه‌های تکمیلی جایگاه درستی ندارند. در حال حاضر ۲۸ شرکت بیمه تکمیلی در کشور وجود دارد که به جای اینکه خدماتی را که در قالب بیمه پایه تحت پوشش نیست، تحت پوشش خود قرار دهند، عمدتا فرانشیز پرداخت می‌کنند و در طرح تحول هم سود بسیاری برده‌اند.

وزیر بهداشت با بیان اینکه ۸۷۳ خدمت داریم که تحت پوشش بیمه نیستند، گفت: همچنین از مجموع ۱۲۶ خدمت دندانپزشکی که از جمله مواردی است که پرداخت از جیب مردم را زیاد می‌کند و ۲۵ درصد هزینه‌های مردم در بیمه سلامت برای دندانپزشکی است، ۱۰۰ خدمت را تحت پوشش بیمه نداریم و مردم باید هزینه‌اش را از جیب بپردازند. در عین حال خدمات زیبایی و غیره هم تحت پوشش بیمه نیستند و بیماری‌های نوظهور و پرهزینه هم در این موارد قرار دارند. این در حالی است که در این موارد ما را متهم می‌کنند که انسانیت در ما مرده است که برای یک بیماری که یک دوره درمانی‌اش ۸۰۰ هزار دلار هزینه دارد، حمایتی انجام نمی‌دهیم. این در حالی است که در بسیاری از کشورها برای این بیماری‌ها حمایتی انجام نمی‌شود. به عنوان مثال در هفته گذشته در کشور دانمارک چنین طرحی را به دلیل کم اثر بودنش نپذیرفتند. در حالیکه کشور دانمارک از جمله کشورهای موفق در حوزه سلامت است. آنجا همه چنین تصمیمی را تحسین کردند اما در اینجا تقبیح می‌کنند.

هاشمی با بیان اینکه با اجرای طرح تحول به شرایط متوسط جهانی نزدیک شدیم، گفت: در حال حاضر متوسط جهانی پرداخت از جیب در حوزه سلامت ۳۲.۵ درصد است که در ایران این میزان ۳۵.۷ درصد است. در عین حال بیمه‌های تکمیلی در متوسط جهانی هفت درصد نقش دارند که در کشور ما شش درصد را پوشش می‌دهند.  بنابراین باید بیمه‌های تکمیلی را اصلاح کرده و به سمت کاهش پرداخت از جیب به ۲۵ درصد برسیم. این اقدام عملی نیست مگر اینکه در بودجه و عملکرد سازمان برنامه و خزانه تجدیدنظر کنیم و یا اگر این کار را نمی‌کنیم بیمه را هدفمند کنیم؛  به طوری که کسی که درآمد بیشتری دارد حق بیمه بیشتری بپردازد اما نیاز برای همه تامین شود. در این صورت یک نظام کارآمد در حوزه سلامت خواهیم داشت.

هاشمی افزود: در حال حاضر می‌گویند که سهم حوزه سلامت از جی‌دی‌پی حدود هشت درصد است، اما با توجه به اقتصاد ناسالمی که داریم و بخشی از درآمدهای پنهان این عدد واقعی نیست. مهم‌ترین چالش‌های بیمه‌ای کشور عدم اجرای قانون بوده است. می‌بینیم که طرحی تصویب شده و براساس آن باید صندوق‌های بیمه‌ای یکی شوند. حال اگر این اراده را نداریم که صندوق‌های بیمه‌ای را یکی کنیم، حداقل سیاست‌هایشان را یکسان کنیم؛ چراکه مردم در هر بیمه‌ای با دردسرهایی مواجهند که این خلاف قانون است. قانون می‌گوید همه بیمه‌ها در بیمه سلامت یکپارچه شوند و صندوق‌شان واحد شود تا بتوانند با اعمال قدرت و مدیریت خرید مناسبی داشته باشند. بیمه بدهکار مانند انسان ورشکسته است و قدرتی ندارد.

وزیر بهداشت با بیان اینکه به نظر من اراده مجلس و دولت در این زمینه مهم است، گفت: باید چیزی را که عقل، دنیا و مقام معظم رهبری می‌گویند، عملی کنند. باید قبول کنند که هزینه کردن در حوزه آموزش و پرورش و بهداشت و درمان نوعی سرمایه گذاری است. متاسفانه اقتصادی‌های ما چنین چیزی را قبول ندارند و در عین حال سازمان برنامه و بودجه این موضوع را قبول دارد و هدفمندی را به ما داده‌اند اما یا دیر می‌دهند یا به جایش اوراق ارائه می‌کنند که امیدواریم این موضوع هم حل شود.

وی ادامه داد: این هم مانند سایر تصمیمات‌مان در کشور است. واقعا پول خرج می‌کنیم و تصمیم می‌گیریم اما آنقدر طول می‌کشد که به نتیجه نمی‌رسیم. نه به آن شوری شور که فکر نکرده اجرا می‌کردیم و نه به الان. به هر حال تجمیع بیمه‌ای و به کارگیری روش‌های مالی پایدار مهم است. باید توجه کرد که اگر مجلس شورای اسلامی پای طرح تحول نبود، این کارنامه را در حوزه سلامت نداشتیم. دادن یک درصد مالیات بر ارزش افزوده کار مجلس و رئیس مجلس بود که از آنها تشکر می‌کنم، اما درخواستم این است که بیایید منابع حوزه سلامت را پایدار کنیم. ۷۰ درصد پول وزارت بهداشت بابت حقوق نیم میلیون نفر کارمند است. حال وقتی به سمت خرید خدمت می‌رویم چون منابعمان پایدار نیست در پرداخت پول پیمانکار می‌مانیم.

منابع و مصارف سلامت با یکدیگر همخوانی ندارند

هاشمی با تاکید بر اینکه منابع و مصارف در حوزه سلامت با هم نمی‌خواند و باید یکبار برای همیشه این مشکل را حل کنیم، گفت: بنابراین وظایف بیمه را متناسب با اعتبارات قرار دهیم. خیلی بد است که ۸۵ درصد از بیمه شدگان بیمه سلامت رایگان است یعنی حدود ۳۴ میلیون نفر؛ کاش به جای دادن یارانه نقدی مشکل سلامت مردم را حل می‌کردیم. از طرفی چالش مهم دیگر افزایش هزینه تمام شده برای ارائه کننده خدمات است. در حال حاضر اجناس افزایش قیمت داشته‌اند. به عنوان مثال اقلامی که در حوزه پتروشیمی مصرف می‌کنیم ۱۵۰ درصد افزایش قیمت داشته‌اند. حتی سازمان برنامه و بودجه حساب کرده که ۱۳۰۰ میلیارد از بابت افزایش تورم و قیمت‌ها در بیمارستان‌های دولتی کسری ایجاد خواهد شد. اگر این کسری را جبران نکنیم یعنی به ارائه کنندگان می‌گوییم کم فروشی کن، تقلب کن.

وی افزود: این درحالیست که شرایط برای بخش خصوصی بسیار سخت تر است؛ چراکه به آنها ارز ۴۲۰۰ تومانی هم نمی‌دهیم. قیمت‌ها را فیکس کرده‌ایم و براساس قیمت اول سال، تورم تک رقمی و داریم زور می‌گوییم. نهایتش این است که خدمت ارائه نمی‌شود و یا به صورت تقلبی ارائه می‌شود و ارائه کنندگان خدمت را وادار به تخلف و زیرمیزی گرفتن می‌کنیم بعد می‌گوییم اینها اخلاق ندارند. د رواقع ما اخلاق نداریم. در حال حاضر چند ماه است که این موضوع علی‌رغم تصویب شورای عالی بیمه تعیین تکلیف نشده است.

هاشمی درباره برداشت ۵۰۰ میلیون یورویی از صندوق توسعه ملی برای جبران نقدینگی حوزه سلامت گفت: هنوز این موضوع ابلاغ نشده، اما امیدواریم همانطور که گفتند این رقم به حوزه بیمه بیاید. خبر دارم که چاه‌هایی برایش کنده‌اند، اما امیدوارم نخواهند با این پول آنها را پر کنند تا بتوانیم نفسی بکشیم. همین الان به عکس و تصویر من از ابتدای دولت تاکنون نگاه کنید. اصلا قابل قیاس نیست. آن وقت به ما می‌گویند وزرای مرفه که کم کارند و به دنبال تفریح و استخر هستند و ساعت ۹ می‌آیند و ۱۱ می‌روند. اما واقعا طی این مدت پیرمان کردند. حال دو سال وقت داریم شما مرا می‌شناسید با همه وجود می‌خواهم مشکل کشور حل شود. بنابراین کمک کنید تا حداقل بیمه را درست کنید.