درخواست هزاران نفر برای لغو عدم شمولیت معالفیت مالیاتی به پاداش

دیدارنیوز: گروهی از کارمندان و کارگران بخش خصوصی و دولتی با راه‌اندازی کارزاری از رئیس دیوان عدالت اداری خواستند نامه سازمان امور مالیاتی کشور درباره عدم شمولیت معافیت مالیاتی به پاداش را باطل کند.

در متن این کارزار که بیش از ۹ و ۵۰۰ نفر آن را امضا کرده‌اند آمده است:

«احتراماً به استحضار می‌رساند، سازمان امور مالیاتی کشور به موجب نامه شماره د/۲۳۲/۸۱۱۵۳ مورخ ۱۴۰۰/۱۲/۳، در اقدامی برخلاف آرای صادره دیوان محترم عدالت اداری، با تفسیری ناصحیح از دادنامه شماره ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۱۲۰۷ مورخ ۱۴۰۰/۱۰/۱۵ هیئت تخصصی مالیاتی، اعلام نموده که مصادیق کمک‌هزینه‌های رفاهی مشمول معافیت مالیاتی مورداشاره در دادنامه مذکور، صرفاً  محدود به هزینه‌های مهدکودک، یارانه غذا، ایاب‌وذهاب، بن کالا و... است و پاداش از مصادیق کمک‌هزینه‌های رفاهی نبوده و مشمول مالیات بر درآمد حقوق است.

در حالی که مطابق با صراحت احکام صادره دیوان عدالت اداری، مزایای رفاهی، مشمول معافیت مالیاتی هستند و مصادیق اشاره‌ شده در دادنامه مشخصاً به‌صورت تمثیلی اشاره شده‌اند و محدود به این موارد نیست. 

نمونه‌ای از این احکام چنین است:

رأی شماره ۶۰۱ مورخ ۱۳۸۹/۱۲/۹ دیوان عدالت اداری: مطابق با این رأی، مزایای رفاهی صراحتاً مشمول معافیت مالیاتی هستند.

رأی شماره ۷۳ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، با موضوع اصلاح رأی شماره ۶۰۱ ـ۱۳۹۸/۱۲/۹ هیئت: در این رأی چنین آمده که: «بر مبنای مواد ۲، ۸۲ و ۸۳ قانون مالیات‌های مستقیم، اطلاق شخص حقیقی در خدمت شخص حقوقی دیگر اعم از حقیقی و حقوقی شامل کلیه کارکنان اعم از کارکنان بخش دولتی و غیردولتی (عمومی غیردولتی) و خصوصی بوده، بنابراین قید کارکنان دولت در سطر چهارم رأی شماره ۶۰۱ ـ ۱۳۸۹/۱۲/۹ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری مبتنی بر سهو قلم بوده و عبارت کارکنان دولت به حقوق‌بگیران اصلاح می‌شود.»

دادنامه شماره 1956-1957 مورخ 1400/1/16: در دادنامه اخیر‌الذکر نیز چنین آمده: «بر اساس دادنامه شماره ۶۰۱ – ۱۳۸۹/۱۲/۹ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری و اصلاحی آن به شماره ۷۳ – ۱۳۹۸/۱/۲۷ اعلام شده است که نظر به اینکه مصادیق حقوق و مزایای مشمول کسر مالیات، موضوع ماده ۸۲ قانون مالیات‌های مستقیم در ماده ۸۳ همان قانون به عنوان مزایای مربوط به «شغل» احصاء شده است و خدمات و تسهیلات رفاهی که در ماده ۴۰ قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۱۳۸۰/۱۱/۲۷) مصوب ۱۳۸۴/۰۸/۱۵ مجوز پرداخت دارد، مزایای مربوط به «شاغل» بوده و داخل در عناوین حقوق و مزایای مذکور در ماده ۸۳ قانون مالیات‌های مستقیم نیست. بنابراین وجوه پرداختی به حقوق‌بگیران (موضوع رأی اصلاحی) تحت عناوین مهد کودک، یارانه غذا، ایاب و ذهاب، بن کالا و... ، به عنوان مصادیق ماده ۴۰ قانون موضوعاً از شمول احکام مواد ۸۲ و ۸۳ قانون مالیات‌های مستقیم خارج بوده و نظریه شماره ۲۰۱۰۰/۲۵۶– ۱۳۸۹/۱۰/۶ دیوان محاسبات کشور هم در تأیید مراتب است.

النهایه بخشنامه مورد اعتراض خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات سازمان امور مالیاتی کشور تشخیص و به استناد قسمت دوم اصل ۱۷۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و بند ۱ ماده ۱۹ و ماده ۴۲ قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‌گردد.»

لازم به ذکر است سازمان امور مالیاتی در بخشنامه ابطال شده موضوع دادنامه اخیر‌الذکر، (بدون توجه به تمثیلی بودن مفاد دادنامه شماره ۶۰۱ دیوان عدالت اداری، صرفاً «وجوهی که بابت مهد کودک، یارانه غذا، ایاب و ذهاب و بن کالا در اجرای ماده ۴۰ قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۱۳۸۰/۱۱/۲۷) مصوب ۱۳۸۴/۰۸/۱۵ و یا بر اساس مقررات استخدامی مؤسسه در حدود متعارف و یا ارائه اسناد و مدارک به کلیه کارکنان پرداخت می‌شود» را از شمول ماده ۸۲ و ۸۳ قانون مالیات‌های مستقیم خارج تلقی کرده و مشمول مالیات ندانسته است.

البته این اقدام و نظر سازمان امور مالیاتی توسط دیوان عدالت اداری ابطال گشت به شرحی که گذشت و با این توضیح که دیوان عدالت اداری موارد مذکور در رأی را صراحتاً تمثیلی دانسته و بر همین مبنا نیز بخشنامه سازمان امور مالیاتی را که بر خلاف این موضوع است ابطال نمود.

عین حکم دیوان عدالت اداری در این بخش از دادنامه اخیرالذکر چنین است که «با توجه به اینکه در بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۸/۸۰– ۱۳۹۷/۰۸/۲۷ سازمان امور مالیاتی کشور که در مقام ابلاغ دادنامه اصلاحی رأی مذکور صادر شده، وجوه پرداختی به کارکنان دولت منحصر به عناوین مهد کودک، یارانه غذا، ایاب و ذهاب و بن کالا شده و عبارت «و...» که بیانگر تمثیلی بودن عناوین فوق است، حذف شده است. بخشنامه مذکور خلاف قانون و خارج از اختیار وضع شده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۸۸ و ۱۳ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲ از تاریخ تصویب ابطال می‌شود.»

از طرف دیگر، مطابق با نص صریح تبصره ۳ ماده ۳۶ قانون کار، پاداش افزایش تولید و سود سالانه از مصادیق بارز مزایای رفاهی است. آنجا که قانونگذار در مقام بین مصادیق مزایای رفاهی مقرر داشته که «مزایای رفاهی و انگیزه‌ای از قبیل کمک هزینه مسکن، خواربار و کمک عائله‌مندی، پاداش افزایش تولید و سود سالانه...». لذا قطعاً پاداش نیز داخل در مصادیق مزایای رفاهی معاف از مالیات و خارج از شمول مواد ۸۲ و ۸۳ قانون مالیات‌های مستقیم است.

وانگهی معافیت مالیاتی پاداش افزایش تولید و سود سالانه صراحتاً در نامه‌های شماره ۷۱۲۹۰ مورخ ۱۴۰۰/۴/۲۳ معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خطاب به معاونت امور مجلس، حقوقی استان‌های وزارت تعاون، کار، رفاه اجتماعی و نامه شماره ۹۴۶۹۴ مورخ ۱۴۰۰/۰۶/۷ خطاب به سازمان امور مالیاتی، مورد حکم قرار گرفته است.

چنانکه در بخشی از این نامه‌ها مرقوم شده که «کمک‌هزینه‌های عائله‌مندی، مسکن، خواروبار، بن کارگری، ایاب و ذهاب، مزایای غیرنقدی، پاداش افزایش تولید، سود سالانه، کمک هزینه مهد کودک و نظایر آن‌ها که به لحاظ ماهیتی برای ارتقای رفاه و انگیزش کارگران در وجه ایشان پرداخت می‌شود در زمره مزایای مربوط به شغل نیستند و به موجب دادنامه‌های مذکور از دایره تعریف حقوق و مزایای مربوط به شغل موضوع ماده ۸۳ قانون مالیات‌های مستقیم خارج و کسر مالیات از آن‌ها فاقد مستند و توجیه قانونی است.»

لازم به ذکر است همین موضوع در نامه شماره ۴۶۶۱۱/۱۱۹۹۲۶ مورخ ۱۴۰۰/۱۰/۵ معاونت حقوقی ریاست جمهوری  به رئیس سازمان امور مالیاتی، رئیس اتاق ایران و دبیر کمیته حمایت از کسب و کار نیز درج شده است. آنجا که آمده: «در خصوص شمول مالیات بر درآمد حقوق نسبت به پاداش افزایش تولید و سود سالانه اعلام می‌گردد... پاداش افزایش تولید و سود سالانه، موضوع تبصره ۳ ماده ۳۶ قانون کار که طبق  ماده ۴۷ همان قانون به منظور ایجاد انگیزه برای تولید بیشتر و کیفیت بهتر و تقلیل ضایعات و افزایش علاقه‌مندی و بالابردن سطح درآمد کارگران، مطابق آیین‌نامه مصوب وزارت کار و رفاه اجتماعی پرداخت می‌گردد، از شمول مالیات بر درآمد حقوق خارج است».

نظر به مراتب مذکور و مستنداً به بند ۱ ماده ۱۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، صدور رأی به ابطال نامه مورد شکایت مورد استدعاست.»

این کارزار تا تاریخ ۲۰ اردیبهشت در آدرس اینترنتی (https://www.karzar.net/32644) در حال جمع‌آوری امضاست.