محسن روحی‌صفت، کارشناس مسائل شبه قاره در واکنش به تحولات سیاسی اخیر در پاکستان و برکنار شدن عمران‌خان از نخست وزیری، می‌گوید ارتش، سیاست خارجی پاکستان را تعیین می‌کند.
دیدارنیوز: یک کارشناس مسائل شبه قاره گفت: شاید این تصور غلط وجود داشته باشد که سیاست اسلام‌آباد و واشنگتن در قبال افغانستان در مقابل یکدیگر باشد که باید تاکید کنم این سیاست همواره همکاری در قبال افغانستان بوده که دیدیم توافق دوحه که هدفش روی کار آمدن طالبان بود، با فشار پاکستان به آمریکا به امضا رسید. البته تنها ۸۰ درصد توافق دوحه اجرا شد و آن بخشی که مربوط به حضور سایر گروه‌ها در حکومت بود، توسط سازمان اطلاعات پاکستان به مرحله اجرا نرسید.
محسن روحی‌صفت، در تحلیل شرایط داخلی پاکستان، عزل عمران‌خان و آغاز ثبت‌نام از کاندیدا‌های نخست وزیری و در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه از «شهباز شریف» به عنوان گزینه اصلی تصدی این سمت یاد می‌شود، این تغییر چه تاثیری بر سیاست اسلام‌آباد در قبال تحولات افغانستان و همچنین رابطه دوجانبه با تهران دارد، گفت: از ابتدای پیدایش کشور پاکستان، سیاست این کشور در قبال افغانستان توسط دولت‌ها تعیین نمی‌شود و متولی آن ارتش پاکستان است. همچنین اسلام‌آباد همواره در نظر داشته که افغانستان در دستانش باشد تا بتواند حکومت مرکزی آن را کنترل کند و آن کشور را عمق استراتژیک خودش در قبال هند می‌داند.
وی ادامه داد: در سال‌های گذشته با توجه به تحولات در افغانستان از جمله اشغال آن کشور توسط ارتش سرخ اتحاد جماهیر شوروی، شاهد بودیم که ارتش پاکستان از این فرصت به خوبی استفاده کرده و توانسته معبری برای ارسال کمک به افغانستان باشد و در این مسیر موفق بوده که ارتش شوروی نیز توانست از این مسیر خارج شود و هم منابع زیادی از جمله مالی و لجستیکی نصیب اسلام آباد شد.
وی افزود: این سیاست تا زمانی که بن لادن از خاک پاکستان در موضوع هدف قرار دادن برج‌های دوقلو استفاده کرد، ادامه داشت، اما در این مقطع این کشور مجبور شد تا بصورت موقت چرخشی در سیاست‌های خود داشته باشد و با آمریکا همراهی کند؛ چراکه راه دیگری پیش رو نداشت. این نکته نیز حائز اهمیت است که سیاست‌های پاکستان و آمریکا به منزله یک ازدواج اجباری است چراکه ساختار سیاسی پاکستان از بدو تشکیل، همراهی با آمریکا برای مقابله با جبهه شرقی و شوروی بوده است، ولی در این مسیر همواره منافع ملی خود را اولویت دانسته است.
این دیپلمات پیشین گفت: در تحولات داخلی پاکستان، هیچ‌کدام از دولت‌ها نقشی در تعیین سیاست خارجی در قبال پاکستان، هند و عربستان ندارند و در سال‌های اخیر نیز با توجه به افزایش نقش چین، گرایشی به این کشور در پاکستان ایجاد شده که موجب می‌شود اسلام‌آباد سعی کند تا توزانی را در روابط خود با این دو کشور ایجاد کند.
وی افزود: همچنین شاید این تصور غلط وجود داشته باشد که سیاست اسلام‌آباد و واشنگتن در قبال افغانستان در مقابل یکدیگر باشد که باید تاکید کنم این سیاست همواره همکاری در قبال افغانستان بوده که دیدیم توافق دوحه که هدفش روی کار آمدن طالبان بود، با فشار پاکستان به آمریکا به امضا رسید. البته تنها ۸۰ درصد توافق دوحه اجرا شد و آن بخشی که مربوط به حضور سایر گروه‌ها در حکومت بود، توسط سازمان اطلاعات پاکستان به مرحله اجرا نرسید.
این کارشناس مسائل افغانستان همچنین در خصوص افزایش مهاجرت‌ها از افغانستان گفت: این حجم بالای مهاجران بیش از هرچیز نشان‌دهنده این است که مردم افغانستان از دولت شان ناراضی هستند و از طالبان، علیرغم اینکه گفته بودند تغییر کرده‌ایم ترس و وحشت دارند. البته ما به دلیل همسایگی با این اتباع قطعا با آن‌ها همراهی خواهیم داشت؛ ما چهل سال است که به مردم افغانستان پناه داده و میزبانی کرده‌ایم.
وی ادامه داد: وزارت کشور و وزارت اطلاعات در حوزه ورود مهاجران از همه مرز‌ها مسئولیت دارند تا نه تنها اطلاعات همه افراد را اعم از مهاجران قانونی و غیرقانونی ثبت کنند بلکه توجه کنند که این افراد از کجا هستند و به کجا می‌روند و اشراف اطلاعاتی داشته باشند. این شامل مرز‌های ما با همه کشور‌ها می‌شود تا از ورود اعضای گروه‌های تندروی افراطی و آسیب به کشور جلوگیری شود.
