تلسکوپ فضایی بزرگ ناسا به یکی از پرخطرترین مراحل خود رسید. این تلسکوپ فرآیند باز کردن محافظ خورشیدی حساس خود را آغاز کرده است.
دیدارنیوز ـ به نقل از اسپیس، تلسکوپ فضایی جیمز وب در روز ۲۵ دسامبر (پنج دی) به فضا پرتاب شد. این تلسکوپ به مطالعه جهان در نور فروسرخ خواهد پرداخت. اما پیش از آن باید از یک سفر یک ماهه به مدار مورد نظر و باز کردن و راهاندازی تجهیزاتش جان سالم به در ببرد.
طبق بیانیهای از ناسا، در روز سهشنبه ۲۸ دسامبر (هفت دی) این تلسکوپ گام مهم دیگری در جهت راهاندازی تجهیزات خود برداشت و ساختار صفحه یکپارچه جلویی (Forward Unitized Pallet Structure) یا (UPS) محافظ خورشیدی خود را باز کرد. این فرآیند چهار ساعت به طول انجامید و در ساعت ۱:۲۱ ظهر به وقت منطقه زمانی شرقی (۲۱:۵۱ به وقت تهران) به پایان رسید.
پس از آن "وب" همین فرآیند را برای باز کردن ساختار صفحه یکپارچه خورشیدی Aft تکرار کرد و نصب آن نیز حوالی ساعت ۷:۲۷ عصر به وقت منطقه زمانی شرقی (۰۳:۵۷ به وقت تهران) به پایان رسید.
باز کردن ساختار صفحه یکپارچه جلویی شامل چندین گام مجزا است. این مانور موفقیت آمیز اولین گام در فرآیندی پنج روزه در جهت باز کردن محافظهای خورشیدی بود. این محافظها از تجهیزات حساس "وب" در برابر تشعشات خورشیدی محافظت میکنند.
مقامات ناسا در بیانهای گفتند: در حالی که حرکت صفحه جلویی به سمت پایین و قرار گرفتن در موقعیت مورد نظر تنها ۲۰ دقیقه به طول انجامید و حرکت صفحه Aft تنها ۱۸ دقیقه زمان برد، اما انجام کل این فرآیند چندین ساعت زمان احتیاج داشت، زیرا اقدامات مجزای دیگری نیز باید انجام میگرفت.
از جمله این اقدامات میتوان به نظارت دقیق بر دمای ساختارها، حرکت دادن این رصدخانه به سمت خورشید برای فراهم کردن دمای دلخواه، روشن کردن گرمکنها برای گرم شدن تجهیزات کلیدی، فعالسازی مکانیسمهای آزادسازی، پیکربندی تجهیزات الکترونیکی و نرمافزارها و در نهایت قرار دادن صفحات در جای خود بودند.
راهاندازی و نصب محافظهای خورشیدی حوالی روز سوم ژانویه به پایان میرسد اگرچه هر مرحله از این راهاندازی از زمین کنترل میشود و زمانبندی آن توسط ناسا و شرکایش تنظیم میشود.
پس از باز کردن این دو ساختار صفحه یکپارچه، قدم بعدی "وب" نصب یک سختافزار به نام "Deployable Tower Assembly" یا "DTA" خواهد بود. با باز شدن این بخش، روکش محافظ خورشیدی آزاد شده و آفتابگیر "وب" گسترده میشود.
به گفتهی ورج، این تلسکوپ طی دو هفته آینده آینه اصلی و آینه دوم خود را همراه با محافظهای خورشیدی باز میکند. راهاندازی این تجهیزات بسیار پر خطر است، زیرا تاکنون هیچکس چنین کاری انجام نداده است.
اندازهی آینه اصلی "وب" ۲۱.۵ فوت (۶.۵ متر) است و محافظهای خورشیدی آن اندازهای مشابه یک زمین تنیس دارند به همین دلیل امکان ارسال این تلسکوپ فضایی به صورت یکپارچه به فضا وجود نداشت.
این مراحل راهاندازی که اکنون در حال انجام است نیازمند انجام عملیاتهای مکانیکی زیادی است که شکست آنها میتواند مساوی با شکست کل ماموریت باشد. ۳۴۴ نقطه شکست وجود دارد که همگی آنها طی دو هفته آینده انجام خواهند گرفت.
"وب" در حال حاضر از مدار ماه عبور کرده است به همین دلیل میتوان گفت که دور از دسترس ماست و اگر مشکلی بروز کند راهی برای رسیدن به آن و رفع آن وجود ندارد.
فرآیند راهاندازی این تلسکوپ بارها روی زمین آزمایش شده است تا از درست پیش رفتن آن اطمینان حاصل شود و ناسا در صورت بروز مشکل مواردی را برای رفع آن در نظر دارد.
اما این موارد محدود هستند و در بیشتر فرآیندهای راهاندازی باید همهی مراحل درست طبق برنامهریزی پیش برود تا عملیات نصب موفقیت آمیز باشد و اگر چنین نشود، "وب" ناکارآمد خواهد بود و ۱۰ میلیارد دلار در فضا هدر خواهد شد.
اگر همهچیز طبق برنامه پیش برود، این تلسکوپ با گذشت یک ماه از پرتاب به پیکربندی و مدار نهایی خود میرسد. این تلسکوپ در نقطه لاگرانژ ۲ در مدار خورشید قرار خواهد گرفت و فاصله آن از زمین ۱.۵ میلیون کیلومتر خواهد بود. راهاندازی و نصب همهی تجهیزات "وب" حدود شش ماه به طول میانجامد و پس از آن باید منتظر دریافت اولین دادههای آن باشیم.
