ماجرای تحصیل کودکان غیرایرانی مقیم ایران سالهاست که یکی از مطالبات جدی جامعه مدنی ایران است. طاهر شجاعی مدیر عامل انجمن دوستداران کودک پویش در مصاحبهای به بیان مشکلات مختلف تحصیل این کودکان در ایران پرداخته است.
دیدارنیوز _ نسترن فرخه: کودکانی هستند که بیهیچ دلیل طعمهی دردهایی تمام ناشدنی میشوند، دردهایی که سالیان سال روزگار بشر را به سیاهی کشانده و حالا قرعه در کنار قشرهای متعدد به نام کودکان کم سن و سال اتباع داخل ایران افتاده است، آدمهایی که تنها چند سال است پا بر این کرهی خاکی نهادند، اما گاه به دلیل ملیتی متفاوت با بدترین نگاهها مواجه میشوند.
دانش آموزهایی که نگاههای نژادپرستانه شوق تحصیل را از آنها میگیرد، طاهره شجاعی مدیرعامل انجمن دوستداران کودک پویش در رابطه با همین موضوع میگوید: «یکی از علتهای ترک تحصیل کودکان اتباع میتواند همین نگاههای متفاوت به ایرانی بودن و افغانستانی بودن مربوط است، که در مدارس از مدیر، معلم، معاون و حتی همکلاسی میتواند این رفتار وجود داشته باشد، نمیتوان عدد، رقمی برای درصد تاثیر آن در نظر گرفت، ولی طی نشست و برخواستهایی که با این افراد داشتم و خاطراتی که طی این سالها برایم بیان کردند که در این شرایط ترجیحشان ترک محیط است کاملا موضوع مشهود میشود.»
طاهره شجاعی مدیرعامل انجمن دوستداران کودک پویش در پاسخ به سوالی در مورد نگاههای نژادپرستانه به تحصیل دانش آموزان اتباع در ایران، میگوید: الان طرحی برای پیشگیری از بازماندگی تحصیلی داریم که در آن پیگیر تحصیل کودکان هستیم، کودکان خانه کودک اتباع که موفق شدند برگه حمایت تحصیلی بگیرند و وارد مدرسه شوند، بخش مددکاری، روانشناسی، آموزش و پشتیبانی همچنان پیگیر کودک خواهند بود و یک به یک تلاش میکنند تا این موضوع تاثیری در تحصیل کودکان نداشته باشد، حتی قسمت مددکاری ما با خانواده در ارتباط است و علت برخی اتفاقات را در خانواده موشکافی میکند یا بعضا درخواستهای مدرسه که در توان خانواده نیست را حل و فصل میکنند.
وی با اشاره به تاثیر نگاههای نژادپرستانه و تاثیر آن بر ترک تحصیل کودکان اتباع، اضافه میکند: قطعا نمیتوانیم بگوییم همه چیز بسیار خوب است، مثلا همین امسال که میخواستیم برای کودکان افغانستانی برگه حمایت تحصیلی بگیریم، دیدیم که سیل عظیمی از افراد در فضای مجازی با توییت یا کامنتهایی که میدادند مخالف این موضوع بودند و مثلا میگفتند به بچههای ایرانی برسید و سر و صداهایی به پا کردند، بنابراین هرچقدر بگوییم این نوع نگاهها کم شده، اما باز هم وجود دارد و فقط مختص ایران نیست، حتی اگر من هم به یک کشور دیگر مهاجرت کنم با این رفتارها مواجه خواهم شد.
شجاعی ادامه میدهد: چیزی که الان میبینیم مطالبه گر شدن خود افغانستانیها است که نسبت به وضعیت خودشان با مهاجرین کشورهای اروپایی سنجشی دارند، یا حتی موضوع افزایش درصد دانشجوهای افغانستانی در ایران، باعث شده تا خودشان کم کم این نگاه را تغییر دهند، اما همچنان کسانی هستند که شاید خیلی ادعا داشته باشند یا دارای قدرتی هم باشند، ولی نگاه نژادپرستانه به مسائل هم داشته باشند، گاه مدیران و معلمان هم با همین دید بچه را در مدرسه ثبت نام میکنند، حتی مدارس روستایی و مناطق حاشیه بین کودک ایرانی و افغانستانی، ایرانی را برای ثبت نام ترجیح میدهند که این موضوعات خیلی میتواند بر روی ترک تحصیل کودکان تاثیر داشته باشد.
وی اضافه میکند: دقیقا یکی از علتهای ترک تحصیل کودکان اتباع میتواند همین نگاههای متفاوت به ایرانی بودن و افغانستانی بودن ربط داشته باشد، که در مدارس از مدیر، معلم، معاون و حتی همکلاسی میتوان این رفتار وجود داشته باشد، نمیتوان عدد، رقمی برای درصد تاثیر آن در نظر گرفت، ولی طی نشست و برخواستهایی که با این افراد داشتم و خاطراتی که طی این سالها برایم بیان کردند که در این شرایط ترجیحشان ترک محیط است کاملا موضوع مشهود است.
مدیر عامل انجمن دوستداران کودک پویش در مورد افول حس دگرخواهی، ادامه میدهد: متاسفانه جهان به سمتی در حرکت است که ما خود دوست شدیم و دگر دوستی در حال کم رنگ شدن است، همه به دنبال لذت بردن از لحظهخودشان هستند، حتی روانشناسی امروز هم به حال خوب خود توجه دارد و بر خلاف فرهنگ ایرانی، اسلامی و فرهنگ مشترکی که با مردم افغانستان داریم بعد از گذشت این همه سال نتوانستیم به کودکانمان این مسائل را منتقل کنیم. مادامی که من مادر، مربی، معلم و... در مورد این موضوع صحبت نکنم و جایگاه و یک جایگاه خوب ذهنی بین شاگردهایی با ملیت متفاوت، ولی ساکن یک کشور ایجان نکنم همچنان رشد ذهنی اتفاق نخواهد افتاد.
وی در پایان اضافه کرد: خیلی پای درد و دل کودکان خانه کودک نشستم، بچههایی که در انجمن درس میخواندند، ولی حالا برای خودشان دانشجویی شدند، از مشکلاتشان میگفتند که مثلا همین کلمهی افغانی که در قانون اساسی افغانستان هر شهروند افغانستانی، یک افغانی محسوب میشود، ولی این سالها آنقدر با لحن بد از آن استفاده شده که برای این افراد توهین به حساب میآید.