به نظر می‌رسد با اتمام مهلت ۱۲۰ روز قانونی برای تثبیت خالی بودن واحد مسکونی، به زودی سازمان امور مالیاتی برای مالکان خانه‌های بدون کاربر برگه‌های مالیاتی صادر کند.
دیدارنیوز ـ محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی این روز‌ها مرتباً عنوان می‌کند که یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه به سازمان امور مالیاتی در راستای اجرای ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم که به قانون مالیات بر خانه‌های خالی مشهور شده، معرفی شده اند.
وزیر راه و شهرسازی ۲۶ تیر ماه در برنامه زنده تلویزیونی نگاه یک درباره اجرای وظیفه قانونی وزارت راه و شهرسازی که بخشی از مجموعه اقدامات دستگاه‌های دولتی برای اخذ مالیات از خانه‌های خالی و راه اندازی سامانه املاک و اسکان کشور گفت: به منظور اینکه مسکن به عنوان کالای سرمایه‌ای محسوب نشود وزارت راه و شهرسازی وقت ویژه‌ای صرف کرد و سامانه جامع املاک و اسکان را که تکلیف قانونی بود طراحی کرد. واحد‌های خالی را شناسایی کرده و در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دادیم.
اسلامی ادامه داد: به موجب قانون، سازمان امور مالیاتی مکلف شده است تا مالیات را از مردادماه امسال از واحد‌های خالی اخذ کند. هم اکنون تدابیری اندیشیده شده است که صرفه قانونی واحد‌های خالی از مالکان سلب شده و همین کار سبب خواهد شد تا مالکان اظهارنامه مالیاتی را پر کنند و همین موضوع گامی در جهت به اجاره رفتن واحد‌های خالی و یا عرضه برای فروش خواهد شد.
وی در خصوص استقبال از خوداظهاری در سامانه جامع املاک و اسکان گفت: مهلت قانونی خوداظهاری در سامانه جامع املاک و اسکان تا پایان شهریورماه تمدید شد. از مردم تقاضا داریم تا حتماً اینک ار را انجام بدهند. با این کار برنامه ریزی برای تأمین مسکن بر اساس اقلام آماری انجام خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه هم اکنون ۳ میلیون خانوار در سامانه جامع املاک و اسکان ثبت‌نام کردند، گفت: رسانه‌ها و صدا و سیما تشویق کنند تا همه خانوار‌ها اقدام به خوداظهاری کنند. همچنین در اقدامی دیگر وزارت راه و شهرسازی با تهاترگیری و از طریق اطلاعاتی که در دسترس دارد امروز یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد خالی را شناسایی کرد و در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار داد و سازمان امور مالیاتی می‌تواند از مردادماه اقدام به اخذ مالیات از خانه‌های خالی کند.
اسلامی تصریح کرد: در ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم که به تازگی در مجلس تصویب شد، مالیات برای واحد‌های حقوقی دو برابر مالیات برای واحد‌های حقیقی است و همین کمک خواهد کرد تا واحد‌های حالی برای اجاره و یا فروش به بازار عرضه شود.
وزیر راه و شهرسازی ضمن تاکید بر این مطلب که وزارت راه منتظر ثبت نام مردم در سامانه جامع املاک و اسکان نمانده است و تمامی واحد‌ها را شناسایی کرده از ارسال پیامک برای ۲۵ میلیون نفر خبر داد.
وی بار دیگر دوشنبه ۴ مرداد، در برنامه تیتر امشب شبکه خبر حاضر شد و درباره اجرای مالیات بر خانه‌های خالی ادامه داد: تاکنون بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد خانه خالی به سازمان امور مالیاتی که حدود ۶۰ درصد خانه‌های خالی در سطح کشور هستند، معرفی شده است. هم اکنون وزارت راه و شهرسازی ۲۵ میلیون خانوار را در سراسر کشور شناسایی کرده و از روز‌های آتی برای آن‌ها پیامکی ارسال می‌شود و با مالکان در خصوص واحد‌های خالی استعلام گرفته می‌شود.
وی شناسایی خانه‌های خالی را از طریق دو راهکار ثبت نام در سامانه ملی املاک و اسکان و یا استعلام از طریق مالکان با ارسال پیامک برای آن‌ها ممکن دانست و افزود: حدود سه میلیون خانوار در سامانه ملی املاک و اسکان ثبت نام کردند. گزینه موازی ارسال پیامک برای مالکان تمامی واحدهاست. رفت و برگشت پیامکی کمک می‌کند تا دیگر واحد‌های خالی شناسایی شوند.
اسلامی تصریح کرد: طبق قانون سازمان امور مالیاتی باید اخذ مالیات از خانه‌های خالی را به مرحله اجرا درآورد. در یک میلیون و ۳۰۰ هزار خانه خالی شناسایی شده، حقوقی‌ها باید دو برابر اشخاص حقیقی مالیات پرداخت کنند.
بر اساس ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، مالیات مذکور در سال اول ۶، دوم، ۱۲ و سوم ۱۸ برابر مالیات بر اجاره بهاست.
این ماده قانونی، مهلت معافیت خالی مانده یک واحد مسکونی را ۱۲۰ روز تعیین کرده که با توجه به آغاز پنجمین ماه از سال و اتمام مهلت ۱۲۰ روزه به مالکان این واحد‌های خالی از سکنه، مالکان باید منتظر دریافت برگ‌های مالیاتی باشند.
اما مالیات بر اجاره بها چگونه محاسبه می‌شود؟ بر اساس ماده ۵۳ قانون مالیات‌های مستقیم، مالکان واحد‌های مسکونی بالای ۱۵۰ متر در تهران و ۲۰۰ متر در سایر شهر‌ها می‌بایست ۷۵ درصد درآمد خود از محل اجاره را مالیات دهند و ۲۵ درصد آن معاف از مالیات است.
اما بر اساس ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، مالک هر واحد مسکونی خالی از سکنه یا بدون کاربر با هر متراژی باید مالیات بدهد.
۱. در قدم اول باید اجاره سالانه (مجموع اجاره بهایی که هر ماه دریافت می‌شود) در صورتی که ودیعه (پول پیش) تعیین نشده باشد، با استفاده از فرمول «ضریب کردن اجاره ماهانه در ۱۲» مشخص شود
۲. اگر مبلغی هم به عنوان پول پیش به صاحب ملک پرداخت شده باشد، باید ۱۸ درصد از مبلغ رهن را محاسبه کرده و حاصل آن را با اجاره سالانه جمع کرد.
۳. بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، ۲۵ درصد درآمد اجاره، از مالیات معاف است؛ لذا برای محاسبه مالیات بر اجاره، عدد به دست آمده (مجموع اجاره سالانه و ۱۸ درصد پول پیش) باید در ۷۵ درصد ضرب شود.
۴. نرخ مالیات بر درآمد از محل اجاره سالانه تا ۳ میلیون تومان، ۱۵ درصد و سالانه ۳ تا ۱۰ میلیون تومان، ۲۰ درصد محاسبه می‌شود.
۵. اگر مجموع اجاره سالانه ملک، ۵ میلیون تومان باشد، ۳ میلیون تومان از آن با نرخ مالیاتی ۱۵ و ۲ میلیون تومان آن با نرخ ۲۰ درصد محاسبه خواهد شد.
فرض کنید مبلغ رهن ملکی ۵۰ میلیون و مبلغ اجاره آن، ماهیانه ۲ میلیون تومان است. برای محاسبه مالیات بر اجاره ملک باید ابتدا ۱۸ درصد از مبلغ پول رهن را محاسبه کنیم که ۹ میلیون تومان می‌شود؛ درآمد یک سال اجاره بها نیز ۲۴ میلیون تومان شده و مجموع این دو عدد، ۳۳ میلیون تومان می‌شود؛ با کسر ۲۵ درصد از این رقم که معاف از مالیات خواهد شد، ۲۴ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان به عنوان مالیات سالانه این درآمد از مالک دریافت می‌شود.
در صورتی که ملک مورد اشاره، خالی باشد، در سال نخست خالی بودن ملک، باید ۶ برابر این رقم را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند که رقم نجومی ۱۴۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد بود.
از آنجایی که بخش مهمی از واحد‌های خالی از سکنه، در محلات لوکس و گران قیمت تهران یا کلانشهر‌ها قرار دارد، با توجه به بالا بودن اجاره بها، رقم مالیاتی که از مالک آن دریافت خواهد شد، بیسار بیشتر خواهد بود.
به عنوان مثال اجاره بها در حال حاضر برای واحد ۱۰۰ متری در محله سعادت آباد تهران، ۵۰۰ میلیون تومان ودیعه (پول پیش) و ۱۰ میلیون تومان اجاره ماهانه است.
مجموع درآمد اجاره سالانه این واحد (۱۲۰ میلیون تومان) به اضافه ۱۸ درصد رقم ودیعه (۹۰ میلیون تومان) ۲۱۰ میلیون تومان است که ۷۵ درصد آن ۱۵۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد شد.
۶ برابر این رقم نیز که به عنوان مالیات بر خانه‌های خالی دریافت می‌شود، ۹۴۵ میلیون تومان خواهد شد که مبلغ قابل توجهی بوده و به اندازه کافی برای بازارپذیر کردن واحد‌های خالی، «اثرگذار» و برای جلوگیری از حبس خانه‌ها، «بازدارنده» است.
این رقم برای مالکان حقوقی واحد‌های بدون سکنه، ۲ برابر جریمه مالیاتی مالکان حقیقی محاسبه خواهد شد.
در صورتی که از ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد مسکونی خالی شناسایی شده، مالکان تنها ۵۰۰ هزار واحد خالی از سکنه، مالیات دهند و متوسط رقم مندرج در هر برگه مالیاتی، ۱۵۰ میلیون تومان باشد، دولت می‌تواند در سال جاری درآمدی معادل ۷۵ هزار میلیارد تومان درامد به دست بیاورد.
