مرغ ارزان نمی شود!

دیدارنیوز: کاهش قیمت این روز‌های تخم‌مرغ برای مصرف‌کننده‌ای که تا همین یک‌ماه پیش باید برای یک شانه تخم‌مرغ چیزی نزدیک ۵۰ هزار تومان هزینه می‌کرد، خبر خوبی است. افت قیمت حدود ۶ هزار تومانی هر کیلو تخم‌مرغ در میادین میوه و تره‌بار نسبت به ابتدای سال در شرایطی است که در بازار برای شانه‌های ۲۰ عددی قیمت هنوز از ۴۰ هزار تومان پایین نیامده و مصرف‌کنندگان هنوز چشم‌به‌راه قیمت‌های پایین‌تر هستند. هم‌اکنون هر شانه تخم‌مرغ در میادین ۲۷ هزار و ۶۰۰ تومان است، اما در سطح شهر با طیف وسیعی از قیمت بین ۳۰ تا ۴۵ هزار تومان مواجه هستیم که به‌نظر می‌رسد روندی کاهشی را طی می‌کنند. با‌این‌حال، آنچه مهم است، اینکه آیا روند نزولی قیمت ادامه‌دار خواهد بود یا خیر.

ارزانی در فصل کاهش تقاضا عجیب نیست

مصرف تخم‌مرغ در ماه‌های گرم سال به‌طور محسوسی نسبت به فصول سرد کمتر است و همزمان‌شدن این ماه‌ها با ماه رمضان باعث شد تقریبا از آغاز سال جدید تقاضا برای تخم‌مرغ به‌طور چشمگیری با کاهش مواجه شود. رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران کاهش شدید مصرف تخم‌مرغ در ماه رمضان را دلیل اصلی افت تقاضا و قیمت می‌داند و می‌افزاید: همزمانی این مناسبت با بهار و شروع فصل گرم به‌طور معمول کاهش قیمت ناشی از افت تقاضا را هم به همراه دارد که اگر مازاد تولید در این مقطع مدیریت نشود، افزایش بیش از پیش قیمت‌ها در فصل اوجگیری تقاضا را به همراه خواهد داشت.

به‌گفته ناصر نبی‌پور، هم‌اکنون تولید تخم‌مرغ چیزی حدود ۲.۷۰۰ تا ۲.۸۰۰ تن در روز است که از این میزان چیزی حدود ۲۰۰ تن مازاد بر نیاز کشور است و باید صادر شود تا تولیدکننده بتواند به تولید خود ادامه دهد، اما مشکلاتی بر سر راه صادرات وجود دارد؛ از یک‌سو مقاصد صادرات تخم‌مرغ ایران که کشور‌های همسایه عراق و افغانستان هستند نیز با افت مصرف مواجهند و از سوی دیگر تعرفه بالا، دست تولیدکنندگان را برای صادرات محصولشان بسته است.

کشتار مرغ‌های مولد

مصرف سرانه تخم‌مرغ در ایران ۱۱ کیلوگرم است که با توجه به جمعیت کشور، نیاز متعارف ما روی رقم ۹۰۰ هزار تن قرار می‌گیرد. از مجموع یک میلیون و ۳۰ هزار تن تولید سالانه، نزدیک به ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار تن مازاد است و باید ذخیره‌سازی یا صادر شود. به‌گفته نبی‌پور، نبود امکان صادرات تخم‌مرغ به واسطه تعرفه ۳۵۰۰ تومانی صادرات، تولیدکنندگان را مجبور می‌کند مرغ‌های مولدشان را به کشتارگاه بفرستند که با افت جمعیت تولیدکننده، افزایش قیمت در فصل پرتقاضا اجتناب‌ناپذیر است. رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار تهران به قولی که از سوی دولت برای حذف تعرفه واردات داده شده بود، اشاره و تأکید می‌کند: اگر تعرفه برداشته نشود، مطمئن باشید صادراتی صورت نمی‌گیرد و در این صورت مرغدار توان این را ندارد که محصول تولیدی را با هر کیلو ۷ هزار تومان ضرر به بازار بفرستد.

هم‌اکنون قیمت تمام‌شده تولید با ۱۲ درصد سود حدود ۱۸ هزار تومان در هر کیلو‌ست درحالی‌که مرغدار الان تخم‌مرغ را با ۱۰.۲۰۰ تومان می‌فروشد. گفته‌های نبی‌پور در شرایطی است که قیمت مصوب هر کیلو تخم‌مرغ پیش از افزایش نرخ اخیر نهاده‌ها، ۱۴ هزار تومان بوده است.

رئیس اتحادیه مرغ تخم‌گذار تهران با انتقاد از نبود حمایت از سوی دولت، می‌افزاید: دولت فقط وقتی قول حمایت می‌دهد که قیمت‌ها در بازار بالاست و در شرایطی که تولیدکننده در حال ضرردهی است، هیچ حمایتی از او نمی‌شود. به اعتقاد این فعال صنفی، دولت باید برای جلوگیری از بروز مشکل در تولید تخم‌مرغ از مرغداران حمایت و اقدام به ذخیره تخم‌مرغ کند، تعرفه صادرات برداشته شود یا خرید تضمینی انجام شود یا اینکه دولت به مرغداران اجازه ذخیره تخم‌مرغ در سردخانه‌ها را بدهد.

مرغ ارزان نمی‌شود

در سوی دیگر بازار، گرانی مرغ هنوز ادامه دارد و مرغ با نرخ مصوب را تنها در صف‌های جلوی غرفه‌های میادین میوه و تره‌بار می‌توان تهیه کرد. در بازار آزاد قیمت‌ها شباهتی به نرخ مصوب ۲۴.۹۰۰ تومانی ندارد و هر کیلو مرغ در بهترین شرایط ۳۰ هزار تومان قیمت دارد. رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی وضعیت کنونی تولید مرغ را خوب توصیف می‌کند، اما نسبت به شرایط تولید در ماه‌های آینده هشدار می‌دهد. محمد یوسفی با اشاره به افزایش سرانه مصرف مرغ به‌دلیل ارزان‌بودن آن می‌افزاید: مصرف سرانه مرغ در چندسال اخیر از ۲۵ کیلوگرم به ۲۸ تا ۳۰ کیلوگرم افزایش یافته و برنامه‌ریزی برای تولید مرغ در کشور باید متناسب با این میزان نیاز صورت گیرد. به‌گفته این فعال صنفی، عمده دلیل بحران در بازار مرغ کشور، مشکلات تامین و توزیع نهاده‌های دام و طیور است که اگر به همین صورت ادامه داشته باشد، کار برای تولیدکنندگان سخت خواهد شد.

افزایش قیمت مرغ تا تیر و مرداد قطعی است

قیمت جهانی نهاده‌های دامی در یک سال اخیر افزایش زیادی داشته که حتی با ارز ۴.۲۰۰ تومانی نیز هزینه بالایی به کشور تحمیل می‌کند. یوسفی معتقد است: توزیع نهاده‌ها در کشور طی یک‌سال اخیر بار‌ها و بار‌ها معطل تامین ارز مانده و این شرایط که بحران ۴‌ماه پیش بازار مرغ را رقم زد، هنوز هم ادامه دارد. اگر وضعیت ثبت سفارش‌ها، تامین ارز و تخصیص ارز به همین شکل ادامه داشته باشد، یقینا برای ماه‌های آینده تولید با مشکلات جدی مواجه خواهد شد. اما اگر تحریم برداشته شود، تنها نگرانی ما قیمت جهانی نهاده‌هاست. رئیس انجمن پروردش‌دهندگان مرغ گوشتی ادامه تولید با قیمت‌های کنونی را غیرممکن می‌داند و می‌افزاید: مرغداران نگرانی‌های جدی نسبت به آینده صنعت دارند و قیمت دستوری مرغ نیز آن‌ها را دچار مشکل کرده است.