دیدارنیوز ـ بحران بیآبی در حالی کل مساحت استان پهناور و محروم سیستانوبلوچستان را در برگرفته که همه مسئولان یک صدا معتقدند که با صرفهجویی میتوان از چنگال این بحران خارج شد. سیستانوبلوچستان در جنوب شرق کشور واقع شده که اقلیم متفاوت هر یک از شهرهای آن سبب شده اختلاف دما در این استان به صورت محسوس احساس شود و حالا به دلیل کمبود بارش، بادهای 120 روزه، پایین آمدن سطح آبهای زیرزمینی و تبخیر زیاد آب به دلیل دمای بالای هوا، زندگی مردم در این استان با کمبود آب عجین شده و بدتر شدن شرایط در هر روز نشان میدهد قرار نیست این تنش آبی به زودی جبران شود. سیستان و بلوچستان از نظر آبی در شرایط بدی بسر میبرد، طوری که 362 روستا در حال جیرهبندی آب، 16 روستا دچار تنش آبی و یک هزار و 20 روستای این استان پهناور دچار بیآبی هستند و آب مورد نیاز آنها با تانکر تامین میشود. در برخی از شهرهای استان خشکسالیهای قریب به 20 سال را تجربه کردهایم و حالا عمق خشکسالی به حدی رسیده که هر سال بیش از سال قبل بیآبی و بحران آب استان را تهدید میکند. بر اساس گزارشها میتوان گفت به دلیل کمبود بارش در سال جاری 100 درصد مساحت استان درگیر بیآبی شده چون مجموع نزولات آسمانی نسبت به الگوی دراز مدت در استان 72 درصد کاهش داشته است. حرف از بحران آب در همه کشور زده میشود، اما با توجه به هوای گرمی که سیستان و بلوچستان دارد اینجا از شرایط ویژهتری برخوردار است، چون اندک بارانی هم که به زمین باریده میشود بر اثر تبخیر و یا وزش بادهای 120 روزه از بین میرود؛ با این حال اگر در سال آینده بارش خوبی هم داشته باشیم، فقط لبهای سرزمین سیستان و بلوچستانتر میشود و کمبود آب سالهای گذشته جبران نخواهد شد. سیستان و بلوچستان ظرفیتهای خوبی برای دیده شدن دارد، اما خشکسالی آن را با چالشهای زیادی از جمله مهاجرتهای بیرویه روستانشینان به شهرهای دیگر و حاشیهنشینی در مرکز استان روبهرو کرده است. درآمد بخش زیادی از مردم در سیستان و بلوچستان بر پایه کشاورزی و دامداری است به همین دلیل بیآبی در این استان امسال بیش از سالهای دیگر مسئولین را نگران تامین آب مورد نیاز برای مردم کرده است.
سیستانوبلوچستان در شرایط بدآبی
خرداد 97، مدیر عامل شرکت آب منطقهای استان سیستانوبلوچستان اظهار کرد: از اول مهر سال 96 تاکنون میانگین بارش در سیستان و بلوچستان 8/25 میلیمتر بوده که این رقم سیستان و بلوچستان را به کم بارشترین استان کشور تبدیل کرده است. منابع آب سیستان و بلوچستان نشان میدهد که شرایط بسیاری بدی برای آب شرب استان در پیش رو است. اتابک جعفری با بیان اینکه حجم کل بارش در استان سیستان و بلوچستان 8/4 میلیارد مترمعکب بوده است، خاطرنشان کرد: حجم روانآب اندازهگیری شده در استان 41 میلیون مترمعکب اندازهگیری شده است. او افزود: حجم فعلی سدهای استان یک هزار و 967 میلیون مترمعکب است و حجم آب ذخیره شده پشت این سدها 5/675 میلیون مترمکعب بوده که این رقم نسبت به سال آبی قبل 48 درصد کاهش داشته است؛ همچنین حجم آب موجود در مخازن سدهای استان34 درصد حجم کل مخازن است. مدیر عامل آب منطقهای سیستان و بلوچستان تصریح کرد: ظرفیت سد چاه نیمههای استان 660 میلیون مترمکعب است که نسبت به سال آبی گذشته 37 درصد کاهش داشته است. سدهای «چاه نیمه» در شمال استان امروز تنها 325 میلیون مترمکعب آب دارد. سد «ماشکید» در جنوب استان نیز 30 میلیون مترمکعب آب دارد که 27 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته است. جعفری با بیان اینکه سد «خیرآباد» واقع در شهرستان نیکشهر برای مصرف آب شرب است، تصریح کرد: این سد 9 میلیون مترمکعب آب دارد و ذخایر آن نسبت به سال قبل 40 درصد کاهش یافته است. سد «پیشین» نیز هماکنون 38 میلیون مترمکعب آب دارد که نسبت به سال قبل در همین موقع 42 درصد کاهش یافته است. به گزارش تسنیم، او ادامه داد: هم اکنون حجم آب سد «زیردان» 93 میلیون مترمکعب است که حجم آب این سد نسبت به مدت مشابه سال گذشته 44 درصد کاهش یافته است. همه این شرایط نشاندهنده این است که در صورتی که مردم استان در مصرف آب صرفهجویی نکنند استان با تنش آبی مواجه خواهد بود.
بحران خشکسالی در شمال و جنوب استان
خرداد 97، مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستانوبلوچستان گفت: بزرگترین مشکل ما در استان خشکسالی و کاهش بارندگی است، میانگین بارندگی جهانی ۷۰۰ تا ۷۵۰ میلیمتر است که این رقم در کشور ایران ۲۵۰ میلیمتر و در سیستانوبلوچستان ۱۱۰ میلیمتر است و متاسفانه در دو دهه اخیر در برخی نقاط استان بارش به میزان ۱۰ میلیمتر هم نداشتیم شمال و جنوب دچار بحران خشکسالی است. به گزارش باشگاه خبرنگارانجوان، عبدالباسط پاکزاد افزود: از مجموع سطح استان، ۱۰ و نیم میلیون هکتار مرتع، پنج و نیم میلیون هکتار بیابان و 2/1 میلیون هکتار هم جنگلها را در بر میگیرد، یکی از معضلات استان بحث بیابانها است، حدود ۳۰ درصد از سطح استان بیابان است و از شمال تا جنوب استان را بیابانها به صورت پراکنده در برگرفتهاند.
برطرف کردن مشکل کمآبی با انتقال آب دریا
اردیبهشت 97، معاون زیربنایی، فنی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: انتقال آب از دریا به فلات مرکزی مشکلات بسیاری از استانها به ویژه سیستان و بلوچستان را برطرف میکند. حمیدرضا عدل افزود: تامین آب آشامیدنی استانهایی که با چالش کمآبی مواجه هستند، در دستور کار دولت قرار دارد. او اظهار کرد: یکی از دستورات رئیس جمهور داشتن برنامه برای گذر از بحران آب است، چرا که در بسیاری از شهرستانهای کشور با تنش آب مواجه هستیم. به همین دلیل بررسیها را با سفر به سیستان و بلوچستان آغاز کردیم. معاون زیربنایی، فنی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه کشور در ادامه گفت: با توجه به پیشبینیهایی که از وضعیت آب کشور در سال 97 میشد، کارگروه سازگاری با کمآبی در دولت تشکیل شد. عدل افزود: هفت یا هشت مرکز استان کشور با مشکلاتی در زمینه تامین آب آشامیدنی رو به رو هستند که به دنبال راهکارهای علمی برای برطرف کردن این معضل هستیم. او تصریح کرد: مهمترین مساله و اولویت کشور در حال حاضر مساله آب و برق است. معاون امور زیربنایی و توسعه سازمان برنامه و بودجه گفت: از محل اعتبارات ردیف 10 و 12 سازمان برنامه و بودجه نیازهای اضطراری کشور نظیر آب برطرف خواهد شد. او خاطرنشان کرد: وزارت نیرو مطالعاتی در زمینه انتقال آب دریا به فلات مرکزی کشور در دست انجام دارد که خوشبختانه بخش زیادی از این مطالعات به اتمام رسیده است. او افزود: انتقال آب از دریا به فلات مرکزی مشکلات بسیاری از استانها به ویژه سیستان و بلوچستان را برطرف خواهد کرد.
او تصریح کرد: هر مترمکعب شیرین سازی آب از دریا حدود 25 تا 30 هزار ریال هزینه دارد که با احتساب هزینه انتقال آن به سیستان و بلوچستان حدود 50 تا 60 هزار ریال قیمت تمام شده آن است. معاون زیربنایی، فنی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: انتظار میرود طرحهای کوتاه مدتی درباره بحران آب و رفع مشکل آن از استان به کشور ارائه شود تا بتوان آن را پس از بررسی به مصوبه تبدیل کرد. او تصریح کرد: حداکثر تلاش این است که با تامین منابع مالی نگرانیها برای آبرسانی با تانکر بر طرف شود، موضوع بحران آب استان و نیازهای اضطراری آن امروز و هفته آینده در تهران ویژه بررسی میشود. به گزارش ایسنا، او ادامه داد: احیای قنوات از مطالبات استان است که به آن خواهیم پرداخت، درباره شبکه آب زاهدان نیز آنچه بر عهده این سازمان است عملیاتی میشود. همچنین 15 میلیارد تومان به عنوان مصوبه این جلسه به بازگشت آب زاهدان به چرخه تولید اختصاص مییابد.
منبع: آرمان/۲۹ مرداد ۹۷