دیدارنیوز - منفی شدن قیمت آتی نفت امریکا در بامداد سه‌شنبه، همچنین سقوط قیمت نفت برنت و رسیدن به ۱۹ دلار و ۳۷ سنت، باعث شد برخی وزیران نفت کشور‌های امضا‌کننده توافق کاهش ۹.۷ میلیون بشکه‌ای نفت، اقدام به برگزاری جلسه‌ای غیررسمی کنند. در این نشست که به صورت ویدیوکنفرانس برگزار شد، اعضای حاضر ضمن بااهمیت برشمردن توافق اخیر که از ۱۲ اردیبهشت اجرایی می‌شود، بر اجرای همه‌جانبه و تعهد همه امضاکنندگان آن تاکید کردند. با وجود شرایط ویژه بازار انرژی به نظر می‌رسد زمان اجرای توافق تاریخی اوپک پلاس زودتر باشد. بیژن زنگنه، وزیر انرژی نیز در واکنش به کاهش شدید قیمت‌های نفت خام امریکا و برنت در دو روز اخیر معتقد است نامشخص بودن زمان پایان اپیدمی کرونا، وضعیت بازار را پرابهام کرده است. از این رو اوپک نمی‌تواند به تنهایی این بازار را مدیریت کند، بنابراین نیازمند همکاری جهانی است.
قیمت برنت دنباله‌رو قیمت نفت خام امریکاروز گذشته قیمت نفت برنت در واکنش به شرایط عجیب بازار معاملات آتی نفت برای ماه مه نیز کاهش یافت. هر چند بازار معاملات آتی برای تحویل در ماه آینده میلادی روز سه‌شنبه بسته شد، اما قیمت برنت با کاهش ۵ درصدی تا زمان نگارش این گزارش (روز چهارشنبه ساعت ۱۵) به ۱۸ دلار رسید. با وجود اینکه بسیاری از کارشناسان معتقد بودند شاخص نفتی WTI تنها برای ماه مه کاهش یافته و با افت شدت شیوع کرونا، قیمت معاملات آتی نفت نیز افزایش می‌یابد، اما روز گذشته اخباری مبنی بر سقوط قیمت پیش‌خرید هر بشکه نفت خام امریکا برای تحویل در ماه ژوئن و جولای منتشر شد. بر این اساس قیمت‌ها با سقوطی ۶ درصدی به ۱۰.۸۲ و ۱۹ دلار رسید. سقوط شاخص نفتی WTI برای ماه‌های آتی با وجود اجرایی شدن توافق کاهش تولید اوپک از ۸ روز دیگر، نشانه وخامت و خسارت کرونا به اقتصاد کشورهاست، به‌گونه‌ای که پیش‌بینی می‌شود تا پایان تابستان سال جاری وضعیت اقتصادی کشور‌ها به پیش از شیوع کرونا بازنگردد، از این رو تقاضای روزانه نفت نیز همچنان در مدار کاهشی خواهد بود و حذف نزدیک به ۱۰ میلیون بشکه از بازار نفت نیز شاید نتواند مازاد عرضه را آن‌گونه که باید کاهش دهد، هر چند برخی کشور‌های عضو اوپک برای کاهش مخاطرات بازار نفت به دنبال راه‌های دیگری هستند. عربستان یکی از کشور‌هایی است که از دقایق ابتدایی منفی شدن قیمت معاملات آتی نفت امریکا به فکر کاهش تولید پیش از موعد توافق اوپک افتاد. یکی از مقامات سعودی درخصوص گزینه «کاهش زودتر تولید نفت» معتقد است باید زودتر جلوی قتل عام قیمت‌ها گرفته شود. هر اقدامی هر چند صحیح، اما ممکن است دیر اتخاذ شود. ازسوی دیگر امریکا نیز که به دلیل پر شدن ظرفیت ذخیره نفت سعی در کنترل و مدیریت قیمت نفت خود است، به فکر قطع واردات از عربستان است. ترامپ در این خصوص گفت: «با فروپاشی قیمت نفت باید محدودیت‌هایی بر واردات اعمال کرد. ما قطعا مقدار زیادی نفت داریم، بنابراین به کاهش یا قطع واردات نفت جدی‌تر نگاه می‌کنیم.»
پیش به سوی مخازن نفتی چینبراساس گزارش‌های مقامات چینی، اولین مورد کرونا در این کشور به دسامبر سال ۲۰۱۹ بازمی‌گردد. باوجود اینکه چین به عنوان مبدا پیدایش کرونا در جهان شناخته می‌شود و بیش از یک ماه تمام فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی خود را کاهش داد، اما میزان ذخایر استراتژیک نفت در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰ را به دوبرابر رساند. براساس گزارش‌های منتشر شده از سوی اویل پرایس، از ماه ژانویه تا مارس حدود دو میلیون بشکه نفت در روز به این کشور وارد شده که همچنان پالایش نشده است. اختلاف میزان نفتی که در سه ماهه اول ۲۰۱۹ ذخیره می‌شد با نفتی که در ۳ ماهه اول سال جاری ذخیره شده نشان می‌دهد چین ذخیره نفت در مخازن استراتژیک و اقتصادی خود را دو برابر کرده است. با وجود اینکه چین هیچ‌گاه موجودی نفت خود را اعلام نمی‌کند، اما به نظر می‌رسد در مدت قرنطینه این کشور، تقاضای نفت آنچنان کاهش نیافته است. همین امر سبب شده که تولیدکنندگان نفت شیل برای افزایش فشار‌ها به چین برای واردات نفت از امریکا، به ترامپ فشار بیاورند. در این راستا و پس از کاهش شدید قیمت آتی نفت امریکا، شورای اکتشاف و تولید امریکا به دولت ترامپ هشدار داد که چین به وعده خود مبنی بر خرید ۵۲.۴ میلیارد دلار نفت از امریکا طی دو سال اخیر عمل نکرده و مخازن ذخیره خود را با نفت خام روسیه و عربستان‌سعودی پر کرده است. به نظر می‌رسد اگر چین حاضر به خرید نفت از امریکا نشود، بیش از ۵۰۰ شرکت نفتی امریکایی ورشکسته شوند. ریستاد انرژی که شرکتی مستقل در زمینه انرژی است، گزارش داده که اگر قیمت نفت حدود ۲۰ دلار در هر بشکه باقی بماند، ۵۳۳ شرکت نفتی در امریکا ورشکسته می‌شوند. آرتم آبراموف، سرپرست تحقیقات شیل در ریستاد انرژی می‌گوید: «نفت ۳۰ دلار در هر بشکه هم خوب نیست ولی وقتی به ۲۰ دلار یا حتی ۱۰ دلار فکر می‌کنیم، یک کابوس وحشتناک است. نفت ۱۰ دلار در هر بشکه یعنی تمام شرکت‌های نفت امریکا بدهکار هستند و باید اعلام ورشکستگی کنند.»
اقتصاددانان نیز نگران بازار نفت هستنداتفاقات اخیر بازار نفت علاوه بر افزایش تنش میان کشور‌ها برای خرید و فروش و اتخاذ سیاست‌های فوری برای مدیریت بازار نفت، اقتصاددانان را نیز وادار به واکنش و ابراز نگرانی کرده است. پل کروگمن، اقتصاددان نوبلیست معتقد است منفی شدن قیمت نفت به دلیل تقاضای از هم پاشیده آن است. هر چند ممکن است در بالای بازار نیز دستکاری‌های وجود داشته باشد. این اقتصاددان در ادامه گفت: «فرضیه این است که نفت یک نسخه وارونه از این داستان است. در حال حاضر با وجود ظرفیت ذخیره‌سازی پر، ممکن است برخی افراد یا گروه‌ها موقعیتی کوتاه در معاملات آتی نفت داشته باشند، سپس تحویل نفت اضافی به هاب در کوشینگ را ترتیب دهند.»
این روز‌ها در صنعت نفت بی‌سابقه استبیژن زنگنه روز گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت ضمن اشاره به این موضوع که این روز‌ها در صنعت نفت بی‌سابقه و تقاضا برای نفت خام به‌شدت کاهش یافته است، گفت: «بخش مهمی از صنعت هواپیمایی دنیا تعطیل است. حمل مسافر و مصرف سوخت کاهش داشته و پالایشگاه‌ها ناچار شدند تولید خود را کاهش و تقاضا برای خرید نفت به شدت کاهش یافت، به همین دلیل در سه ماهه دوم سال میلادی برآورد‌های قبلی اوپک این بود که سه میلیون افزایش عرضه نسبت به تقاضا داریم، در جلسه‌ای که همین چند روز داشتیم این رقم به ۱۴ میلیون رسیده بود یعنی ۱۱ میلیون کاهش تقاضا داشتیم.» زنگنه در ادامه صحبت‌های خود خاطرنشان کرد که پدیده جنگ قیمتی که توسط برخی تولیدکنندگان نفت شروع شد، با رجزخوانی ادامه داشت که سبب تشدید بحران شد. به گفته او همین عامل سبب شد که نفت‌های بیشتری به بازار وارد شود، بنابراین اوپک پلاس تصمیم گرفت تا ۱۰ میلیون بشکه تولید خود را جمع کند. به گفته زنگنه با اجرایی شدن توافق اخیر بازار آرام‌آرام تحت‌تاثیر قرار خواهد گرفت. او در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «وضعیت ذخایر و تقاضای نفت و همچنین نامعین بودن زمان پایان کرونا باعث شده تا قیمت‌ها در برابر رشد مقاومت کنند و مشکلات تشدید شود. نفت برنت به زیر ۲۰ و سبد اوپک ۱۴.۵ دلار قیمت خورده است، این قیمت‌ها سال‌هاست که در بازار نفت دیده نشده است.» او با اشاره به اینکه تنها اقدامات اوپک کافی نیست، افزود: «باید تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک کاهش تولید را به عهده بگیرند. تولیدکنندگان نفت شیل در امریکا و کانادا تعهدی را برعهده نگرفتند و همان‌گونه که می‌بینیم به‌طور طبیعی توسط بازار تنبیه می‌شوند.»
