محسن رهامی: شکستن ورودی حرم ناشی از یک جهل مقدس است/ سکوت علما و مراجع به جهت آن است که درب خانه آن‌ها توسط عوام شکسته نشود

دیدارنیوز ـ دوشنبه شب بود که گروهی از افراد تندروی مذهبی به بهانه اعتراض به بسته شدن در‌های حرم حضرت معصومه (س) ـ که به عنوان بخشی از اقدامات در راستای جلوگیری از افزایش شیوع ویروس کرونا در قم انجام شده بود ـ در مقابل یکی از در‌های حرم تجمع کرده و در اقدامی حرمت شکنانه، اقدام به تخریب یکی از در‌ها کردند.

اقامه نمازجماعت، روضه خوانی و سینه زنی از جمله اقدامات این افراد در مقابل درب ساعت حرم مطهر حضرت معصومه(س) در خیابان ارم بود. تعدادی از تجمع کنندگان نیز با اظهاراتی خطاب به حاضران، بدون اشاره به موضوع شیوع کرونا و اقدامات لازم حفاظتی برای مهار شیوع آن و جلوگیری از مرگ و میر بیشتر، با تفسیر‌های خاص، این اقدام را به مخالفان دین و اهل بیت (ع) و پیروی کورکورانه از توصیه‌های ضد دینی سازمان بهداشت جهانی نسبت دادند.

حجت الاسلام محسن رهامی استاد دانشگاه و حقوقدان در گفتگو با دیدارنیوز درباره شکسته شدن ورودی حرم حضرت معصومه (س) و انگیزه تخریب گران گفت: شکستن ورودی حرم حضرت معصومه (س) با انگیزه مذهبی، هیچ توجیه شرعی و عقلی ندارد. بسته شدن درب آستان مقدس حضرت امام رضا (ع)، حضرت معصومه (س)، شاه عبدالعظیم (ع) و شاه چراغ (ع) بابت حفظ سلامتی مردم و زوار محترم صورت گرفته که با دستور مقامات رسمی براساس تشخیص کارشناسانه به اجرا درآمده است.

وی در ادامه اضافه کرد: علما و مراجع محترم تقلید در شهر قم یا نجف، رعایت دستورات کارشناسی را لازم و واجب می‌دانند. از لحاظ شرعی هم حفظ سلامتی از واجبات است و زمانی که بر فرض روزه، غسل حتی وضو برای سلامتی مضر باشد، براساس حکم شرعی نباید به اجرا درآید، زیرا نه تنها در آن شرایط واجب نیست، بلکه حرام محسوب می‌شود، بنابراین درحال حاضر با توجه به اینکه شیوع ویروس مسری کرونا در جا‌های شلوغ و پرازدحام بسیار جدی است، تجمع به هر دلیل خود سبب شیوع این بیماری می‌شود، از این رو، اگر کسی به رعایت شرعیات اهمیت می‌دهد، باید به قدغن کردن مسئولین درباره ورود به اماکن مقدس، کاملا پای بندی داشته باشد.

این استاد دانشگاه در این خصوص یادآور شد: شکستن درب حرم حضرت معصومه(س)، خود هتک حرمت و توهین به مقدسات مذهبی محسوب می‌شود و در فضای عمومی؛ چه در ایران و چه خارج از کشور، موجب وهن دین و اهانت به متدینین خواهد شد و چنین رفتار‌هایی مردم را نسبت به مذهب بدبین می‌کند و مذهبی‌ها را به عنوان انسان‌های غیر منطقی و خشونت طلب و کسانی که حرمت اماکن را نگه نمی‌دارند، معرفی می‌سازد.

وی در باره مطلبی که توسط این گروه مطرح شده مبنی بر این که مردم در زمان رضا شاه اجازه بسته شدن حرم را ندادند، اکنون نیز نخواهند داد، ابراز کرد: رفتار‌های رضا شاه را نمی‌توان با این امور قیاس کرد، جمهوری اسلامی خود مروج مناسک دینی و توسعه این نوع اماکن مذهبی است و کاری که اکنون صورت می‌گیرد برای حفظ جان مردم است و به هیچ وجه جنبه مخالفت با دین ندارد. بدین سبب رفتار‌های صورت گرفته این افراد، به بازی گرفتن احساسات دینی مردم محسوب می‌شود و ناشی از یک جهل مقدسی است که درجامعه ما متأسفانه به تدریج در طی سال‌های سال، به نام دین رواج پیدا کرده است. چنانچه قضیه را به شکل دیگری نگاه کنیم شاید بتوان حتی رد دست‌های مشکوکی را در این گونه تحریکات و تهییج احساسات پیدا کرد، همان جریان‌هایی که مایل نیستند جمهوری اسلامی و دولت در جلوگیری از کرونا و کاهش آمار تلفات ناشی از آن موفق شود، دست‌هایی که درصدد هستند تا نظم جامعه به هم ریخته شود و دستورات دولت لغو گردد تا به این طریق از دولت فعلی، به عنوان یک دولت شکست خورده و ناتوان در کنترل بحران‌های ملی، صحبت به میان آورند.

این حقوقدان در همین رابطه افزود: علاوه بر این که این کار‌ها جز ایجاد بدبینی نسبت به نهاد دین و مذهب، هیچ نتیجه دیگری به همراه ندارد، اصولا شکستن درب اماکن مقدس و تخریب آن‌ها؛ هم به لحاظ کیفری و هم به لحاظ تحقق جرم تخریب اماکن و تحقق جرم توهین به مقدسات، قابل تعقیب است، بنابراین اعمال آنان مشمول موادی مانند ۵۱۳ (توهین به مقدسات)، ۵۵۸ (تخریب اماکن و مجموعه‌های مذهبی و تاریخی)، ۶۰۹ (توهین به مقامات کشور از جمله دولت محترم و وزیر محترم بهداشت و درمان در مورد اقدامات اخلال گرانه مشهد)، ۶۱۸ و ۶۲۰ (اخلال و اغتشاش در نظم و امنیت)، ۶۷۷ (تخریب اماکن) و ۶۸۸ (اقدام علیه بهداشت عمومی) از قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات محسوب می‌شود که به لحاظ قانونی قابل پیگرد است. ورود اولیه نیروی انتظامی هم به لحاظ این که اعمال فوق از جرائم مشهود و علنی است، نیاز به حکم قضایی ندارد، البته لازم به تاکید است که اکثر مردم شهر‌های مذهبی از چنین اقداماتی منزجر هستند و افرادی که دست به چنین کار‌هایی می‌زنند، گروه‌های افراطی محدود و یک اقلیت ناچیز به حساب می‌آیند.

رهامی همچنین تاکید کرد: دین هرگز با پیشگیری علمی از امراض مخالف نبوده، اهل بیت حضرت رسول (ص) مدام نکات درمانی و بهداشتی را ترویج و یادگیری علم الصحه را تشویق می‌کردند، امثال زکریای رازی از شاگردان امام صادق (ع) بوده، ایشان یادگیری این علوم را تشویق می‌کردند، پیامبراسلام (ص) هم در زمان خود از پزشکان، حتی پزشکان یهودی دعوت به عمل می‌آورند تا به معالجه مسلمانان و ترویج بهداشت در بین آنان بپردازند. به این معنا که نه اهل بیت(ع) نقش پزشک را داشتند و نه اماکن مقدس نقش بیمارستان را قرار است داشته باشند، درواقع این کار (یورش به اماکن مقدس) به عنوان جلوگیری از غربت این اماکن یا به عنوان دارالشفاء ویروس کرونا و به جای بیمارستان و درمانگاه، نوعی مغالطه بوده و سوء استفاده از اعتقادات مذهبی مردم محسوب می‌شود که به نظر می‌رسد با سکوت علما، روحانیون و مقاماتی که به موقع باید حرف می زدند و مانع ترویج عوامگرایی دینی می‌شدند، این فضا ایجاد شده و نتیجه آن هم رواج انواع خرافات و عوام فریبی‌ها و ساده لوحی‌ها با اسم دین گردیده است، بطوریکه امروز کار به جایی رسیده که برای حفظ امنیت حرم امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س) در شهر‌های مذهبی کشور، از دست این نوع فرقه‌های عوام فریب، باید از پلیس کمک گرفت.

وی درباره دلیل سکوت مراجع تقلید نسبت به هتک حرمت اماکن مقدس یادآور شد: مراجع و علمای شیعه در گذشته، به تعبیر مرحوم شهید مطهری، در مقابل حکومت همیشه استقلال داشتند و به راحتی در برابر استبداد، مقاومت به خرج می‌دادند (البته این مطلب شهید مطهری به پیش از انقلاب مربوط می شود، و الا این قسمت هم اکنون ضعیف شده است)، ولی در قبال عوام‌الناس و کار‌های عوام فریبانه، علمای شیعه کمتر توان مقاومت داشتند. علمای اهل سنت به تعبیر شهید مطهری کاملا برعکس، در مقابل حکومت کمتر مخالفت می کردند، ولی در مقابل عوام الناس و ترویج خرافات و عوام فریبی مذهبی، مقاومت بیشتری نشان می‌دادند.

این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: اشکال این مسئله به نظام روحانیت ربط پیدا می‌کند، زیرا عقبه روحانیت شیعه به توده مردم برمی‌گردد، و نوعا ممر در آمد آن‌ها و اداره مؤسسات و مدارس دینی از طریق تودهٔ مردم تامین می‌شود، بنابراین از اتخاذ مواضعی که سبب ناراحتی عوام شود، خصوصا گروه‌های عوام فریبی که به راحتی می‌توانند احساسات مذهبی مردم را تحریک کنند، خودداری می‌کنند و به اصطلاح در این گونه امور، تقیه می‌کنند، همان طور که اکنون، در مقابل بسیاری از مسائل دیگری که مردم انتظار اعتراض و نشان دادن عکس العمل از علماء و مراجع دینی دارند، تقیه می‌کنند.

رهامی در پایان افزود: بسیاری از حرف‌های عوامانه‌ای که مداحان و روضه خوانان ـ مانند ذکر بعضی معجزات و اعمال خارق العاده برای بعضی بزرگان دینی و امامزادگان و یا بعضی دعا‌ها ـ بالای منبر مطرح می‌کنند، ریشه تاریخی و مبنای علمی قابل قبول ندارد، اما مراجع از آنجا که مایل نیستند درب خانه آن‌ها توسط عوام شکسته شود، سکوت را ترجیح می‌دهند. وقتی حرم حضرت معصومه (س) را که درب ورودیِ به آن سنگینی دارد و با آن تعداد مأمور و محافظت، می‌شکنند و وارد صحن مطهر می‌شوند و حرمت صاحب خانه با آن عظمت شأن را می‌شکنند و یا به نقل یکی از  نگهبانان صحن مطهر امام رضا (ع) که می‌گوید نزدیک بود ما هم زیر دست و پای این جماعت کشته شویم، در چنین وضعیتی، این گروه‌های افراطی و خشونت طلب، به راحتی درب خانه یک مجتهد را هم می‌توانند بشکنند، بنابراین سکوت برخی از مراجع دینی، مبنی بر تائید اعمال گروه‌های عوام گرای مذهبی نیست، به روش تقیه آن‌ها و مسأله حفظ جان خود و خانواده شان ربط دارد.