دیدارنیوز - چهارمین نشست دادستانی تهران با مدیران مسوول تعدادی از رسانهها، روز یکشنبه 24 تیرماه با حضور تعدادی از مدیران مسؤول رسانهها و به ریاست دکتر جعفری دولتآبادی برگزار شد.
دادستان تهران در در رابطه با نقش مطبوعات به تبیین چند موضوع پرداخت و با اشاره به سه وظیفه مهم رسانه در حوزه اطلاعرسانی، آگاهیبخشی و سرگرمی، عنصر چهارمی را در این زمینه مورد توجه قرار داد و گفت: با توجه به وضعیت کشور باید نقش رسانهها در تبدیل تهدیدها به فرصت نیز در زمره وظایف رسانهها مورد توجه قرار گیرد و اگر چه که این امر منحصر به مطبوعات نباشد، اما رسانهها میتوانند در این حوزه نقش مهمی ایفا کنند.
جعفری دولتآبادی با یادآوری چند خبر که ظرف روزهای اخیر افکار عمومی را تحت تأثیر قرار داده و از جمله اجرای حکم قصاص محمد ثلاث عامل شهادت سه مامور نیروی انتظامی، اظهار داشت: در این خصوص به نحوی وانمود شد که گویی او یک فرد بیگناه بوده؛ در حالی که عامل شهادت سه نفر از مأمورین بود؛ کشف دو تن سکه طلا از یک متهم و پرونده اتهامی مائده هژبری، از دیگر اخبار مورد اشاره دادستان بود.
وجوه مشترک هجمههای رسانهای
دادستان تهران با بیان این که این سه خبر وجوه مشترک دارد، در احصاء این وجوه، اظهار داشت: هر سه پرونده مربوط به ارتکاب جرائم است؛ جرمهایی رخ داده و گزارشهایی به دادستانی ارسال شده است؛ وجه مشترک دوم نیز این که پس از اعلام این نوع اخبار، موج خبری سنگین علیه جمهوری اسلامی شکل میگیرد؛ در حالی که زمانی که جرم رخ میدهد، انتظار میرود که رسانههای داخلی و یا معاند در پردازش خبر متفاوت عمل کنند که نه تنها تفاوت نمیبینیم، بلکه اشتراک بیانی را شاهد هستیم.
لزوم سرعت در جمعآوری دلایل
دادستان تهران تخریب همهجانبه را به عنوان وجه مشترک سوم قضایایی از این دست دانست با اظهار این که در هر سه موضوع، تخریب به معنای واقعی صورت گرفته است، در علت یابی این موضوع و چگونگی تاثیرگذاری افکار عمومی از سوی رسانهها، به پرونده محمد ثلاث اشاره کرد و بیان داشت: روز اول اسفندماه 96 بازپرس با حضور در صحنه جنایت، بیمارستان و بر اساس گزارشات مامورین تحقیقات را آغاز کرد و با شناسایی محمد ثلاث تحقیقات خود را انجام داد.
با حضور عوامل مأمورین پرونده قضایی تشکیل و اتوبوس توقیف شد و به پارکینگ انتقال یافت و تحقیقات با سرعت ادامه یافت.
دادستان تهران با اشاره به یک قاعده مهم در پروندههای جنایی که بر اساس آن هر ثانیهای که میگذرد دلیلی از بین میرود و مرتکب و مرتبطان با وی به شدت در پی از بین بردن ادله قتل میباشند، تصریح کرد: حتی در عملیاتهای تروریستی، عاملان سعی میکنند کوچکترین اثری حتی در قالب یک موی سر از خود باقی نگذارند.
وی با تاکید بر نقش مهم دلایل در جرایم جنایی افزود: وقتی پلیس وارد صحنه میشود، به همه عناصر صحنه جرم توجه دارد. در پرونده محمد ثلاث نیز به همین نحو، پرونده قضایی به سرعت شکل گرفت و محاکمات با حضور متهم و وکیل وی و به نحو علنی انجام شد.
جعفری دولتآبادی خاطر نشان کرد: انتظارات عموم برای اجرای این حکم زیاد بود و حتی دادستانی و قوه قضاییه را به محافظه کاری متهم کردند که چرا حکم فردی که این جنایات را انجام داده و فیلم آن را میلیونها نفر دیدهاند، زود اجرا نمیشود. اما یک مرتبه صحنه عوض شد؛ فردی ادعا کرد محمد ثلاث بیگناه است، در حالی که محکومعلیه در شعبه بازپرسی و در دادگاه به ارتکاب قتل اقرار نموده بود؛ به یک باره هجمه رسانهای شکل گرفت و چند روز قبل از اجرای حکم، با طرح برخی ادعاها از سوی یک خانم وکیل و بازنشر آن در رسانههای ضد انقلاب، جنگ روانی آغاز گردید.
جعفری دولتآبادی با اعلام این که خانم وکیل در مرحلهی درخواست اعاده دادرسی در دیوان عالی کشور وکالت مرتکب را بر عهده گرفت، به یکی از ادعاهای این وکیل مبنی بر این که صحنه جرم در محل بازسازی نشده بود، اشاره کرد و افزود: این که باید بازسازی صحنه جرم در محل اتفاق بیفتد، مورد تأکید قانونگذار نیست؛ بلکه شیوهای است که متهم را با ادله مواجه میکنند تا بازپرس در تعقیب قضایی متهم اقناع وجدانی پیدا کند.
دادستان تهران با تاکید بر این که متهم در جلسه بازپرسی، حضور در صحنه و رانندگی اتوبوس را پذیرفته و نسبت به خارج کردن صندلیهای اتوبوس و استقرار چندین شب در محل اقرار کرده بود، بیان داشت: فیلم جنایات او موجود است و دادگاه نیز به صورت علنی انجام شد؛ اما چند روز پیش از اجرای حکم، فضایی را به وجود آوردند که برای بسیاری از مردم و دوستداران انقلاب، نسبت به اجرای حکم قصاص شبهه ایجاد کرد.
وی با اشاره به اجرای این حکم تأکید کرد: دادستانی نه تنها تسلیم این فضاسازیها نشد، بلکه حکم را قاطعانه اجرا کرد؛ چرا که حکم صادره صحیح بوده؛ و عدهای هم تصمیم داشتند با کارشکنی مانع از اجرای حکم شوند؛ اما دستگاه قضایی اجازه نداد آنان در رسیدن به اهدافشان موفق شوند.
جعفری دولتآبادی افزود: در حادثهای به این مهمی که افکار عمومی را تهییج و جریحهدار کرده و وزارت خارجه آمریکا در مورد فردی که جنایت کرده است، بیانیه داد و معاندین در خارج از کشور و وکیل و برخی رسانههای داخلی نیز در درون کشور هماهنگ شدند و جبهه واحدی را تشکیل دادند تا دادستانی حکم را اجرا نکند که البته ناکام ماندند.
لزوم هوشمندی در نحوه انتشار اخبار
دادستان تهران با اشاره به خبر دستگیری سلطان سکه و نحوه اعلام آن توسط پلیس اظهار کرد: واقعیت این است که گردش پولی متهم مظلومان سنگین است. وی با افتتاح حسابهای متعدد و استفاده از عوامل خود، وجوه زیادی را در گردش دارد.
جعفری دولتآبادی با طرح این سؤال که چرا اعلام آن به یک بمب خبری تبدیل شد، افزود: بزرگنمایی موضوع موجب این امر شد؛ زیرا انتشار اینگونه اخبار بدون ارایه عملکرد محسوس برای مردم نتیجه عکس خواهد داد و آثار منفی بر جای خواهد گذاشت.
وی تاکید کرد این پرونده در حال رسیدگی است پس از تکمیل تحقیقات اطلاعرسانی خواهد شد.
هنر رسانهها تبدیل تهدیدها به فرصت است
دادستان تهران در مورد ماجرای مائده هژبری و پخش مستند «بیراهه»، گفت: در اواخر اردیبهشتماه تعدادی از فعالان فضای مجازی اینستاگرام از جمله نامبرده که تصاویر و عکسهای نامناسب از خود را منتشر میکردند، توسط پلیس شناسایی شدند و این پرونده مانند سایر پروندهها برای رسیدگی به دادستانی تهران ارسال شد.
وی افزود: از آنجایی که متهمه 17 ساله بود، پرونده همان روز به دادسرای نوجوانان ارجاع شد و در همان روز هم آزاد شد و بازداشت نشده بود.
جعفری دولتآبادی خاطرنشان کرد: قاضی پرونده با توجه به این که افرادی در اینستاگرام از خود عکس و فیلم منتشر میکنند، به پلیس اطلاعات و امنیت ناجا پیشنهاد کرد در این زمینه اقدام پیشگیرانه انجام گیرد و در مورد نحوه این اقدامات نیز تاکید کرد که انتشار هرگونه مستند یا اجرای طرحی در این زمینه باید با تایید قاضی پرونده باشد. بنابر این قاضی پرونده نه در ساخت و نه در انتشار مستند نقشی نداشته است.
دادستان تهران افزود: پلیس این دستور را به بخش معاونت اجتماعی ناجا ارسال کرد و با همکاری صدا و سیما مستند مذکور تهیه و پخش شد. بنابر این قوه قضاییه در تهیه و پخش مستند مذکور نقشی نداشته است و قاضی پرونده صرفاً به پلیس دستور داده بود که برای جلوگیری از فعالیتهای مشابه، اقدام پیشگیرانه انجام گیرد.
وی تصریح کرد: دستور قضایی قاضی شامل دو بخش است اول تهیه طرح پیشگیرانه که تاکید شده بود قاضی پیش از اجرا، آن را ببیند؛ اما طرح مذکور به رؤیت قاضی نرسید.
جعفری دولتآبادی با انتقاد از اقدام افرادی که در قضیه مائده هژبری از موضوع دفاع کردند، اظهار داشت: کار به جایی میرسد که معاندین و دشمنان خارجی به نظام حمله میکنند و افرادی نیز در داخل اقدام به رقص فرد را به قلم قاضی نسبت میدهند و از عباراتی همچون «رقص کمر به قلم قاضی کهنسال چه ارتباطی دارد» استفاده کردند و موجب تأسف است که عدهای برای کسانی که بیحیایی را در فضای مجازی ترویج میکنند دل میسوزانند.
جعفری دولتآبادی افزود: در این سه پرونده، افرادی مرتکب جرم شدند؛ یکی جنایت کرده یک نفر پولشویی کرده و یکی هم بیحیایی را در فضای مجازی ترویج کرده است و بعد از آن از این افراد قهرمان ساخته میشود، نشاندهنده این است که اینگونه امور در جایی طراحی میشود.
دادستان تهران بزرگترین هنر رسانه را تبدیل تهدیدها به فرصت دانست و تأکید کرد: به جای این که قصاص محمد ثلاث عبرت تاریخ شود بیگناه جلوه دادن وی پیگیری میشود؛ به جای این که متهم ارزی که اخیرا دستگیر شده شرمسار مردم تنگدست باشد، اقدامش توسط برخی افراد توجیه میشود؛ و کسی هم که با انتشار فیلم رقص خود در فضای مجازی فعل حرام انجام میدهد، مورد حمایت قرار میگیرد.
دادستان تهران گفت: هجمههای رسانهای درمورد برخی جرایم و رویدادها را عادی نمیبینیم و معاندین بر بخشی از اخبار منتشره موجسواری میکنند و در داخل هم افرادی بدون توجه به عقبهها و با موجی که ایجاد میشود، دل مردم را خالی میکنند و باعث بیاعتمادی، القای ناکارآمدی ارکان نظام و ناامیدی مردم میشوند؛ در حالی که واقعیت اینگونه نیست.
جعفری دولتآبادی اظهار داشت: در ماجرای مائده هژبری ادعا شد که این فرد بیگناه زندانی شده است؛ در حالی که این فرد بازداشت نشده بود و هنوز پروندهاش به دادگاه ارسال نگردیده است.
وی خاطرنشان کرد: امروزه رسانهها اعم از رسانههای خبری، تصویری، اجتماعی و همچنین سیاسی، علاوه بر آگاهیبخشی، اطلاعرسانی و سرگرمی باید تهدیدها را به فرصت تبدیل نمایند؛ امری که در شزایط فعلی رسانهها توفیقی در آن نداشتهاند هنر رسانهها تبدیل تهدیدها به فرصتها است.
لزوم انتشار اخبار قضایی با اخذ مجوز
جعفری دولتآبادی گفت: قوه قضاییه از رسانه ملی خواست در مورد چرا اخباری که دارای ابعاد و وجوه مختلف است، اخذ تاییدیه از طرف نهاد اصلی و مرتبط با موضوع را مورد توجه قرار دهد؛ زیرا اخبار قضایی باید با استحکام منتشر شود.
دادستان تهران با تاکید بر این که اخبار قضایی نباید بدون تایید مراجع قضایی پخش شود، گفت: رسانهها میبایست صحت این قبیل اخبار را بررسی کنند تا جامعه دچار التهاب نشود همچنان که در این خبر فرمانده پلیس تهران بزرگ مجدداً مصاحبه کرد؛ اما افکار عمومی قانع نشد.
ورود قوه قضاییه به حقوق عامه
جعفری دولتآبادی با اعلام این که طی دو سال اخیر قوه قضاییه در بحث حقوق عمومی ورود کرده است، مبنای این ورود را مفاد اصل 156 قانون اساسی و ماده 22 قانون آیین دادرسی کیفری دانست که دادستان را مکلف به حفظ حقوق عمومی کرده است؛ و اظهار داشت: حقوق عامه به موجب قانون یا شرع برای مردم پیشبینی شده و نقض آن خسارت بار است؛ مانند تاخیر پرواز هواپیماها، سلامت و بهداشت عمومی، هتک آبروی مردم و گرانی که امیدواریم کارهای مناسبی که شروع شده با حمایت رسانهها پیگیری شود.
دادستان تهران افزود: تاکنون هفتاد مصداق برای حقوق عامه احصا شده و در آخرین مورد، معاونان دادستان تهران به همراه تعدادی از کارشناسان دستگاهها از رستورانها و قنادیها بازدید کردند و حتی در بحث فروش انبوه سکه به افراد، این سؤال مطرح است که آیا در شرایط کنونی فروش 38 هزار سکه به یک فرد از مصادیق حقوق عامه است یا خیر، که در همین رابطه اخیراً پروندهای در دادستانی تهران تشکیل شده و موضوع در شعب ویژه تحت رسیدگی است.
جعفری دولتآبادی از رسانهها خواست با کالبد شکافی حقوق عامه، قوه قضاییه را در پیشبرد اهدافش کمک کنند.
لزوم توجه به شرایط کشور
وی خاطر نشان کرد: آمریکا با توجه به مشکلات اقتصادی و اجتماعی تلاش دارد با تشدید تحریمها و فشارهای اقتصادی مردم را خسته کنند؛ مشکلات معیشتی و تنشهایی چون کمبود آب موجب شده که دشمنان تصور کنند جمهوری اسلامی تسلیم میشود؛ اما علاوه بر هوشیاری مقام معظم رهبری، مردم خوبی داریم که همواره حامی نظام هستند و این بزرگترین مولفه جمهوری اسلامی در مقابله با استکبار جهانی است.
دادستان تهران با اشاره به صبوری مردم در مقابل سختیها طی چهل سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، افزود: باید قدردان این مردم شریف، نجیب، صبور و موقع شناس باشیم؛ مردمی که در مقابل گزافهگوییهای ترامپ، در راهپیمایی روز قدس و 22 بهمن شرکت کردند، مسؤولان هم باید وظایفشان را جدی بگیرند و نباید با اظهارات و عملکرد نامناسب دل مردم را خالی کرد و آنها را ناامید نمایند.
جعفری دولتآبادی خاطرنشان کرد: این طراحی دشمن است تا به جامعهای که با دشمن درگیر است، ناامیدی و بیاعتمادی القا شود.
محکومیت ناظم مدرسه معین
وی از محکومیت ناظم مدرسه معین به ده سال حبس، دو سال انفصال از خدمت و شلاق خبر داد و تأکید کرد که این حکم هنوز قطعی نشده است.