وزارت صمت در مسیر جوانگرایی با چاشنی رانت!

دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‎راد: روی کار آمدن دولتی جوان، به آرزویی برای ایرانیان به ویژه در چند سال اخیر تبدیل شده است. در شرایط امروز که کشور با معضلات فراوانی دست و پنجه نرم می کند، بسیاری از افراد، جوان شدن دولت و حکومت را راه درست و راهگشای مسیر می‌دانند و در مقابل بعضی می‌گویند که جوانان تجربه لازم را برای مدیریت ندارند و باید از ظرفیت افراد مسن استفاده بهینه کرد.

دیدارنیوز که به بررسی وضعیت جوانگرایی در وزارت خانه های دولت می پردازد در جدیدترین پرونده خود، به سراغ وزارت صنعت، معدن و تجارت رفته و تاکنون یک مطلب با عنوان جوانگرایی در وزارت صمت؛ عملی یا آرمانی؟ که شامل گفتگو با محمدرضا منصوری و عبدالله رضیان از نمایندگان مجلس شورای اسلامی است و همچنین مطلبی با عنوان کار نیازمند جوانی و تدبیر است/ ایران خودرو ورشکسته نیست/ قطعات داخلی استاندارد را برای ۵ سال به صورت تضمینی خرید می‌کنیم که حاوی مصاحبه با فرشاد مقیمی مدیرعامل ایران خودرو است منتشر کرده است، در بخش پایانی به بررسی وضعیت کلی این وزارتخانه در موضوع جوانگرایی و رابطه آن با شایسته سالاری پرداخته است.

گام نخست در مسیر جوانگرایی

زمانی که قانون منع به کارگیری بازنشستگان تصویب شد بسیاری احتمال دادند که زین پس با انتصاب مدیران جوان در جامعه روبرو خواهند بود؛ البته با اینکه تصویب این قانون، گامی رو به جلو بود اما در عمل مشاهده شد که با تبصره های جدید، بسیاری از بازنشستگان بر سرکار خود ماندند. در این بین، البته بودند جوانانی که سمت های مدیریتی گرفتند و یا به عنوان مشاور وارد وزارتخانه‌ها شدند.

جوانگرایی از مواردی است که قطعاً باید در کشور صورت گیرد، اما ضرورت دارد که دارای قوانین درست و اصولی باشد. نسل اول و دوم انقلاب، دیگر کارایی گذشته را ندارند و به جای اینکه جوانان در سمت مشاور باشند آنها باید به مدیران جوان مشاوره دهند. با این حال هنوز شاهد جوانگرایی درست و اصولی نیستیم و قوانین مناسب برای جذب جوانان نخبه و توانمند نیز وجود ندارد.

در وزارت صمت البته شرایط با دیگر وزارتخانه‌ها اندکی دارای تفاوت است. تفاوت هم از جایی شروع می‌شود که در بعضی از شرکت‎های وابسته به وزارتخانه، شاهد انتصاب مدیران جوان هستیم، هرچند این اتفاق نیز انگشت شمار روی داده است. صنایع و تجارت کشور به مدیران ریسک‌پذیر و پر توان نیاز دارد و شاید این وزارتخانه بیش از دیگر ارکان دولت به مدیران جوان نیاز دارد.

رضا رحمانی وزیر صمت چندی پیش اعلام کرد که «در انتصاب‌ها از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های جوانان استفاده کرده و میانگین سنی پایین خواهد آمد. همچنین از تجربه‎‌های افراد با سابقه نیز در اتاق‌های فکر که در بخش های صنعت، معدن و تجارت تشکیل خواهد شد، بهره‌مند خواهیم شد. در کنار جوانگرایی نباید از ظرفیت تجربه افراد چشم‌پوشی کرد بلکه هماهنگی کار و تجربه است که می‌تواند مشکلات کنونی کشور را مرتفع کند». با این وجود اما هنوز شاهد اجرایی شدن صحبت‌های وزیر در وزارتخانه نیستیم، حتی در بخش‌هایی هنوز بازنشستگان مشغول به کار هستند. با این حال مدیران جوانی در بخش های مختلف صنعت انتخاب شده‎اند، اما هنوز برای گفتن اینکه وزارت صمت یک وزارتخانه جوان و با مدیران جوان است بسیار فاصله داریم.

چندی قبل هم رئیس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در جلسه تبادل نظر با کارآفرینان و صنعتگران جوان کشور که در محل وزارت صمت برگزار شد با اشاره به اقدام وزیر صنعت، معدن و تجارت در انتخاب مدیران جوان و از داخل خود مجموعه صنعت کشور، این اقدام را آغازگر و پایه‌گذار یک تحول اساسی در این بخش و در سطح کشور توصیف کرد و آن را مبنای یک تحول بزرگ و اساسی دانست.

حوزه صنعت نیازمند کار بی‌وقفه است و جوانگرایی لازمه این تلاش‌ها است. البته این جوانگرایی باید با کارایی همراه باشد تا بتوان از پتانسیل جوانی برای پیشرفت کار بهره گرفت اما معضلی که وجود دارد این است که هیچگونه قانونی برای نوع و نحوه انتصاب مدیران جوان وجود ندارد و باید برای این موضوع، راهکاری اندیشید.

جوانگرایی در وزارت صمت با انتصاب داماد رئیس جمهور!

انتصاب مهدی زاده به ریاست سازمان زمین‌شناسی در حالی بود که این سازمان وظایف بسیار مهمی در عرصه اقتصادی و حتی نظامی دارد. این سازمان در اهداف خود، کمک به ایجاد جامعه ایمن و محیط زیست سالم، توسعه زیربناهای اطلاعاتی براساس رشد فعالیت‌های دانایی محور، افزایش توان رقابت کشور در بخش معدن از طریق اکتشاف ذخایر معدنی و مشارکت در توسعه ناحیه‌ای و اشتغال زایی را باید دنبال کند.

این انتصاب موجب شد تا افکار عمومی نسبت به آن، واکنش نشان دهد و در ادامه، باعث انتقادات بسیاری به وزیر صمت و همچنین رئیس جمهور شد، تا جایی که برخی حذف بازنشستگان را به کام نه تنها آقازاده ها، بلکه خویشاوندان آقایان مسئول بیان کردند. با توجه به اینکه هدف از جوانگرایی، استفاده از جوانان شایسته است، این انتخاب حساسیت برانگیز ـ که برخی آن را بر اساس رانت می دانستند ـ تمام امیدها در مورد جوانگرایی را زیر سوال می‎برد.

بلافاصله پس از شدت گرفتن انتقادات به این اقدام وزیر صنعت، معدن و تجارت، خبرهایی منتشر شد که گویا رییس جمهور از اینکه بدون مشورت با وی چنین حکمی برای دامادش صادر شده ابراز نارضایتی کرده و خواهان آن شده که رضا رحمانی هرچه زودتر حکم مربوطه را باطل اعلام کند. البته مهدی‌زاده استعفا داد اما همین انتصاب، باعث شد که شبهاتی به انتصاب مدیران جوان در کشور وارد شود.

جای خالی معیار برای انتصاب جوانان