دیدارنیوز ـ رسول شکوهی: انتخابات در ایران سابقه زیادی ندارد. نهایتا به دوران پسا مشروطه و اولین مجالس مشروطه بر می‌گردد که به صورت محدود برگزار می‌شد. اشراف و ملاکان و شاهزاده‌ها افرادی بودند که می‌توانستند در انتخابات شرکت کنند. بعد‌ها عموم مردم نیز به جمع رای دهندگان اضافه شدند و این بار زنان بودند که حق رای نداشتند. در ادامه این مسیر نیز زنان توانستند حق رای کسب کنند. در دوران بعد از انقلاب اسلامی بود که تمام اقشار جامعه برای بخش‌های مختلف کشور مانند مجلس و ریاست جمهوری و خبرگان و شورای شهر در انتخابات شرکت کردند و می‌کنند.
اما انتخابات با همین عمر کمی که در ایران دارد توانسته منشا اتفاقات مثبتی در کشور باشد و مردم سالاری در کشور تا حدی شکل گرفته است. این مساله با نکات مثبتی که داشته، اما مشکلات و ناکارآمدی‌هایی نیز داشته است. قبل از هر انتخابات نیز دیدگاه‌های مختلفی مطرح می‌شود. برخی بر صندوق رای و لزوم شرکت در انتخابات تاکید دارند و برخی دیگر این راه را موثر نمی‌دانند و بر این باورند که شرکت یا عدم شرکت در انتخابات با توجه به دلایلی که دارند بی تاثیر است.
احمد بخارایی جامعه شناس و محمد عطریانفر فعال سیاسی در مناظره‌ای که توسط دیدارنیوز برگزار شد دیدگاه‌های خود را نسبت به شرکت در انتخابات مطرح کردند. بخارایی دانشیار دانشگاه پیام نور و دانش آموخته جامعه شناسی است و بر این باور است که در انتخابات مجلس که در اسفند ماه سال ۹۸ برگزار می‌شود نباید شرکت کرد. او طرفدار عدم مشارکت فعال است. در مقابل عطریانفر طرفدار شرکت در انتخابات است و عدم مشارکت فعال را شدنی نمی‌داند. او که از اعضای برجسته حزب کارگزاران سازندگی است سابقه سال‌ها فعالیت سیاسی و اجرایی را نیز در کارنامه خود دارد. در ادامه دیدگاه‌های اصلی آن‌ها در مناظره خواهد آمد. در روز‌های آینده متن کامل این مناظره و فیلم آن نیز توسط دیدارنیوز منتشر خواهد شد.
عطریانفر انتخابات در ایران را یک پدیده زشت و زیبا توصیف کرد. او بر این باور است که به همان اندازه که حضور مردم در سرنوشت خود به شدت مهم و ویژه است در مقابل، دست انداز‌ها و گرفتاری‌هایی در این مسیر به وجود آمده که مشکلات زیادی برای انتخابات شکل گرفته است. این فعال سیاسی انتخابات را اصالتا پدیده ارزشمندی می‌داند که هر چند با چالش‌های جدی روبرو است، اما نمی‌توان آن را کنار گذاشت.
اما بخارایی نگاه دیگری را مطرح می‌کند. احمد بخارایی بر این نکته تاکید می‌کند که همواره در انتخابات شرکت کرده، اما این بار نظری متفاوت دارد. او بر این باور است که با توجه به شرایطی که بر انتخابات در جمهوری اسلامی ایران حاکم است و با توجه به اتفاقات اخیر در آبان ماه ۹۸ و رویکرد حذفی که وجود دارد، به صورت کلی نمی‌توان صحبت از انتخابات کرد. این جامعه شناس به این نکته تاکید می‌کند که با توجه به نظارت استصوابی شورای نگهبان، انتخابات در ایران سالبه به انتفاع موضوع است و نمی‌توان واژه انتخابات را دیگر بر آن بار کرد. او نظر خود را صراحتا اینگونه بیان می‌کند: «چیزی که من انتخاب می‌کنم نوعی مواجهه سلبی است. شرکت نکردن مبتنی بر آگاهی به عنوان یک کنشگری که می‌تواند جمعی باشد. حداقلی‌ترین کار در فضایی که انسداد وجود دارد. دعوت من این است که شرکت نکنند. عدم شرکت فعال و آگاهانه».
محمد عطریانفر اما به این مساله اشاره می‌کند که عدم مشارکت فعال در عمل، شدنی نیست و این اتفاق نمی‌افتد. او به این مساله اشاره می‌کند که در مواجهه با انتخابات دو نگاه وجود دارد. عده‌ای به دنبال آن هستند که این حق را از مردم سلب کنند و عده‌ای دیگر در تلاش برای حفظ این حق هستند. عطریانفر در این باره می‌گوید: «در چنین منازعه سنگین اگر عرصه را ترک کنیم مصیبت بار است. من هم موافقم که باید فعال باشیم. فعال بودن از مشارکت یا عدم مشارکت جدا است. فعال بودن این است که عرصه رقابت‌ها را تبیین کنیم و انتخاب کردن یا نکردن مردم به ما ربطی ندارد».
بخارایی در بخش دیگر صحبت‌های خود به این نکته اشاره کرد که مجلس دیگر در وضعیت فعلی در راس امور نیست و به دلایل ساختاری، کارکرد اصلی خود را از دست داده است. او عملکرد مجلس دهم را به عنوان شاهدی بر این مدعا مطرح می‌کند که یک مصوبه مهم در این مجلس وجود ندارد. او همچنین علت استفاده از عبارت عدم مشارکت فعال را اینگونه عنوان کرد: «عدم مشارکت فعال و مواجهه سلبی برای آن است که جامعه از خشونت دور شود. به گونه‌ای اعتراض صورت بگیرد. علامت سوال ایجاد شود».
عطریانفر در ادامه صحبت‌های خوب به سراغ یک پرسش مهم رفت. او به این نکته اشاره کرد اگر نکات مطرح شده توسط دکتر بخارایی را درست در نظر بگیریم و مردم در انتخابات شرکت نکنند آن زمان چه می‌شود؟ او به این نکته تاکید کرد که در هر صورت یک انتخاباتی برگزار می‌شود و نهاد‌های قانونی به صورت طنز شکل می‌گیرند و با منتقدین هم برخورد‌های جدی می‌شود. این فعال سیاسی در این باره گفت: «اگر ما مردم را به عدم مشارکت دعوت کنیم که اصالتا این کار فعالانه نخواهد بود، مردم را روز به روز از عرصه تاثیر گذاری بر سرنوشتشان دور نگاه داشتیم».
این‌ها بخشی از صحبت‌های بخارایی و عطریانفر در این مناظره بود. آن‌ها در ادامه به سراغ نقش احزاب و جریان‌های سیاسی رفتند. بخارایی نقدی به حزب کارگزاران داشت. او همچنین عملکرد جریان‌های سیاسی را زیر سوال برد و ایده خود مبنی بر عدم مشارکت را نیز بیشتر مطرح کرد. عطریانفر نیز تلاش می‌کرد بر واقعیات موجود تاکید کند و به این مساله اشاره کند که نباید بیش از این بستر‌هایی که مردم می‌توانند در آن حضور داشته باشند را محدود کرد.
متن و ویدئوی کامل مناظره بین احمد بخارایی و محمد عطریانفر در روز‌های آینده در دیدارنیوز منتشر خواهد شد.
