"دیدارنیوز" به سیاست یک بام و دو هوای دولت در زمینه رمزارز‌ها می‌پردازد؛
دیدارنیوز ـ فرزین محمدی: بخش خصوصی در حالی فعالیت‌های حوزه رمزارز‌ها را گسترش می‌دهد که هنوز دولت هیچ زیرساختی حتی در قوانین برای آن تدوین نکرده و صرفا آن را قانونی شمرده است. پس از کشف مزارع بیت کوین و قاچاق تجهیزات آن، دولت فعالیت در این حوزه را قانونی دانسته، اما نه دولت و نه بانک مرکزی تمامی تعهدات و ریسک‌های این کسب و کار را بر عهده فعال قرار داده است.
بخشی از مسئولان دولتی از جمله وزیر ارتباطات با تایید استخراج ارز مجازی خواستار ایجاد فضا‌هایی رسمی برای فعالیت بخش خصوصی در این حوزه با سازوکار‌های قانونی هستند و برخی دیگر از جمله مسئولان وزارت نیرو این کار را غیر قانونی می‌دانند.
استخراج ارز دیجیتال در کشور ما بیش از یک سال است که شروع شده و در حال حاضر بررسی‌های سایت خبری اتاق تهران نشان می‌دهد که خرید و فروش این ارز و دستگاه‌های استخراج کننده آن از جمله ماینر به صورت آشکار در حال انجام است، اما تازه مسئولان کشور به فکر قانونی بودن یا غیر قانونی بودن آن و بحث درباره باید‌ها و نباید‌های اقتصادی آن افتاده اند. البته ایران به بهشت بیت کوینر‌ها تبدیل شده است چراکه برق ارزان در ایران این فرصت را فراهم کرده که فعالان دیگر کشور‌ها نیز برای نصب تجهیزات خود به اینجا هجوم بیاوردند.
یکی از روزنامه‌های چینی در گزارشی در این باره نوشته است: «از اواخر سال ۲۰۱۸، ایران، به نقطه عطفی برای چینی‌ها تبدیل شده است. به دلیل قیمت پایین برق در این کشور، روزانه شمار ماینر‌های بیت کوین افزایش می‌یابد چرا که هر کیلووات‌ساعت برق در ایران با قیمت ناچیز ۰.۰۰۶ دلار به فروش می‌رسد. در حالیکه هزینه برق ارائه شده در منطقه جنوب غربی چین معمولاً در طول فصل آب در تابستان حدود ۰.۱ یوان (۰.۰۱۵ دلار) در هر کیلووات ساعت می‌رسد و در فصل زمستان نیز تا ۰.۰۴ دلار در هر کیلووات ساعت افزایش می‌یابد». کارشناسان معتقدند بهتر است دولت و مجلس با قانون گذاری در زمینه استخراج ارز دیجیتال به جای محدودیت و ممنوعیت سازی که کار را به جایی نمی‌رساند، مانع از هجوم فعالان این حوزه به به سوی فعالیت های زیرزمینی شوند.
بلاتکلیفی دولت
مدیرعامل انجمن بلک‌چین ایران می گوید: مصرف برق شبکه بیت کوین در کل جهان، کمتر از یک دهم میزان اتلاف برق کشور است و نمی‌توان ناکارآمدی شبکه برق کشور را به گردن این بخش انداخت. به گفته محمد شرقی، طبق آمار گزارش شده از سوی شرکت توانیر، پیک مصرف برق کشور حدود ۵۲ تا ۵۵ هزار مگاوات بوده است. پس بر اساس این ارقام می‌توان نتیجه گرفت که کل مصرف شبکه بیت‌کوین فقط ۱۲ درصد مصرف پیک کشور است. به بیان دیگر اگر کل عملیات استخراج رمزارز بیت‌کوین در جهان فقط در کشور متمرکز شود و فقط از برق این کشور استفاده کنند میزان مصرف آن‌ها از کل برق کشور از ساعت پیک ۱۲ ساعت خواهد بود. باید گفت که دلیل بار در کشور تنها ۶۳ درصد است بدان معنا که اختلاف ساعات غیرپیک و پیک به ۲۳ هزار مگاوات ظرفیت بلااستفاده می‌رسد.
به گفته این فعال حوزه رمز ارز‌ها صنعت ماینینگ بالغ بر ۹ ماه است که توسط هیأت دولت یک صنعت رسمی شناخته شده و فعالیت عمومی دارد، اما به بهانه مصرف برق با آن برخورد سلبی و قهری صورت می‌گیرد.
به گفته شرقی، طبق پژوهش‌های انجام شده توسط سازمان‌های متعدد تحقیقاتی، سه کشور برتر دنیا در این حوزه، چین، گرجستان و آمریکا هستند که این رقم فقط برای چین بالای ۶۰ درصد اعلام شده است. حال اگر خوشبینانه‌ترین حالت را در نظر بگیریم که ۱۰ درصد عملیات استخراج بیت‌کوین جهان در ایران انجام شود میزان مصرف دستگاه‌ها نیم درصد از ساعات پیک مصرف است.
مدیرعامل انجمن بلک‌چین ایران همچنین گفت: مادامی که قانونی برای فعالیت استخراج کنندگان ارز‌های مجازی در کشور نداریم، متهم کردن آن‌ها به رفتار مغایرقانون، بی معنی است.
این در حالی است که رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت گفته بود وزارت صنعت تاکنون هیچ مجوزی برای تولید بیت‌کوین صادر نکرده است و اگر فعالیتی انجام می‌شود، اقدام خودسرانه افراد است. همچنین همایون حائری معاون امور برق و انرژی وزیر نیرو در این باره گفته بود: روند رو به رشد راه‌اندازی واحد‌های استخراج ارز دیجیتال، به گونه‌ای است که در برخی مراکز برخوردار از تعرفه برق رایگان مانند مساجد و مدارس نیز شاهد استخراج بیت کوین هستیم! برای استخراج هر بیت کوین ۷۲ مگاوات ساعت برق مصرف می‌شود که اگر ادامه پیدا کند می‌بایست تا حدود ۲۵۰ مگاوات از توان تولید خود را صرف تأمین برق این واحد‌ها کنیم.
البته در این میان می‌توان دریافت که چالش اصلی دولت با بخش خصوصی بر سر میزان تعرفه‌های برق مصرفی مزارع بیت کوین است چراکه حائری گفته بود: اگر رشد مصرف به دلیل استخراج ارز مجازی ادامه پیدا کند وزارت نیرو ناگزیر به ایجاد تعرفه صادراتی برق برای استخراج کنندگان بیت کوین خواهد بود.
محمد جواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات نیز در این باره گفت: اگر عده‌ای بخواهند از این برق بدون ضابطه استفاده کنند و با نرخ مصرف خانگی استخراج رمز ارز کنند و پول کلانی را هم به جیب بزنند مطلوب نیست، اما این واقعیت را هم نباید نادیده گرفت که بخش زیادی از شبکه برق کشور و منابع تولیدی ما در ساعات غیر پیک آزاد است و استخراج رمز ارز به نوعی صادرات ارز به صورت مجازی محسوب می‌شود یعنی اینکه بدون سرمایه گذاری و راه اندازی شبکه کلان انتقال برق، می‌توان با استفاده از استخراج رمز ارز این برق را به صورت مجازی صادر کرد.
برق را آزاد محاسبه کنند
«رضا پدیدار» عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با اشاره به کارگروه تشکیل شده از سوی دولت برای تدوین قوانین فعالیت در حوزه رمزارز‌ها به دیدارنیوز گفت: این موضوع می‌تواند به یکی از نقاط قوت کسب و کار در ایران بدل شود؛ به شرطی که دولت زیرساخت‌های قانونی و تعرفه‌های انرژی را در اختیار فعالان قرار دهد.
به گفته پدیدار، فضای مجازی جزء لاینفک دنیای امروز است و در حال حاضر حتی امر تجارت نیز در آن جریان دارد. بیت کوینر‌ها با تعرفه‌های آزاد برق، مشکلی ندارند و تاکنون درخواستی مبنی بر راهکار‌های نقدشوندگی این اعتبار مجازی نیز تدوین نشده است. دولت هم صرفا فعالیت آن‌ها در داخل کشور را به رسمیت شمارده، اما اجازه ورود این درآمد‌ها به چرخه اقتصاد را نمی‌دهد که باتوجه به شرایط کنونی اقتصاد و زیرساخت‌ها امری عاقلانه به نظر می‌رسد.
پدیدار در پاسخ به این سوال که آیا امکان ورود بخش‌های مختلف مردم به این کسب و کار در آینده وجود دارد یا خیر گفت: به هیچ وجه این امکان وجود ندارد چراکه در صورت فراهم شدن زیرساخت‌های داخلی آن، کسانی که با قوانین و فضای تجارت مجازی و بیت کوین آشنایی ندارند موفق به فعالیت در این حوزه نمی‌شوند.
همچنین «میرسهیل نیکزاد» که یکی از فعالان کسب و کار بیت کوین است در رابطه با برق مصرفی مزارع بیت کوین به دیدارنیوز گفت: سخنگوی صنعت برق اظهار کرده است که استخراج ارز دیجیتال ۵۰۰ مگاوات در ساعت برق مصرف می‌کند در حالی که فعالان ماینینگ اعتقاد دارند مصرف برق بیت‌کوین جهان، کمتر از اتلاف برق شبکه توزیع ایران است چراکه به طور کلی استخراج ارز دیجیتال در کشور تنها یک درصد از کل برق مصرفی ایران را به خود اختصاص می‌دهد.
او ادامه داد: از سوی دیگر همواره با ماینینگ و فعالان این حوزه برخورد‌های قانونی می‌شود در حالی که سال گذشته دولت ماینینگ را یک صنعت اعلام کرد. به نظر می‌رسد هم وزارت نیرو و هم دستگاه‌های قضایی که با مزارع استخراج ماینینگ برخورد می‌کنند در واقع غیرقانونی عمل می‌کنند و بر اساس قانون باید این متخلفان به دادگاه احضار شوند.
به عقیده نیکزاد به طور کلی دلیل مخالفت با ماینینگ و خرید و فروش بیت‌کوین آن است که استخراج و خرید و فروش این ارز مجازی از نظر اقتصادی به صرفه است و نهاد‌های دولتی می‌ترسند با صدور مجوز، مسیر رانت‌خواری در این حوزه را باز کنند، درصورتیکه بیت‌کوین یک ارز مجازی جهانی است که به همین دلیل نمی‌توان از آن سوءاستفاده کرد.
او گفت: ظاهرا برخی از نهاد‌های دولتی نگران سوءاستفاده از بیت‌کوین هستند، در واقع نگران پولشویی یا قاچاق با بیت‌کوین هستند، این در حالی است که روزانه حجم کلی پولی که در حوزه بیت‌کوین تبادل می‌شود از ۱۰ میلیارد دلار بیشتر نمی‌شود. همه این موارد در حالی است که به طور مثال، در کشور ما تخلف مرجان شیخ‌الاسلامی بنابر گفته ها، حدود شش میلیارد یورو بوده است.
البته مردم و فعالان بیت‌کوین نیز باید نگران نوسانات شدید این رمزارز باشند چراکه به طور مثال روز گذشته ارزش بیت‌کوین بیش از ۳۷۰۰ دلار کاهش داشته است که این نوسانات در بیت‌کوین رخ می‌دهد و طبیعی است. در دنیا افراد ثروتمند، مبالغ کلان پولی را وارد صنعت بیت‌کوین می کنند و با این اقدام تغییرات ناگهانی شدیدی در ارزش آن ایجاد می‌کنند. به زودی تکنولوژی‌هایی ایجاد می‌شود که تراکنش‌های ریز بیت‌کوین را می‌تواند رصد کند و این در حالی است که دولت هنوز حتی به تدوین آیین نامه‌های مالیاتی برای کسانی که از این حوزه درآمد دارند دست نزده است.
