اعلام مبلغ زکات فطریه و کفاره روزه از سوی مراجع عظام تقلید

دیدارنیوز - با نزدیک شدن به عید سعید فطر، دفاتر مراجع عظام تقلید مبلغ زکات فطره و کفاره روزه سال ۹۸ را اعلام کردند.

آیت الله مکارم شیرازی

از سوی دفتر آیت الله مکارم شیرازی میزان زکات فطره مشخص و به کلیه دفاتر ایشان در سراسر کشور اعلام شد.

بر اساس اعلام دفتر آیت الله مکارم شیرازی، زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم مبلغ نه هزار تومان (۹۰۰۰ تومان) و بر مبنای قوت غالب برنج خارجی، مبلغ بیست و چهار هزار تومان (۲۴۰۰۰ تومان) و برنج داخلی مبلغ شصت هزار تومان (۶۰۰۰۰ تومان) اعلام شده است. مردم در انتخاب هر یک از آنها مخیر هستند.

کفاره روزه غیر عمد مبلغ سه هزار تومان (۳۰۰۰ تومان) است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد مبلغ صد و هشتاد هزار تومان (۱۸۰۰۰۰ تومان) است.

لازم به ذکر است که براساس مسأله ۱۶۹۲ رساله توضیح المسائل آیت الله العظمی مکارم شیرازی، زکات فطره بر تمام کسانی که قبل از غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و غنی باشند واجب است، یعنی باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند، هر نفر به اندازه یک صاع (تقریباً سه کیلو) از آنچه غذای نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو یا خرما یا برنج یا ذرّت و مانند این‌ها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از اینها را بدهد کافی است.

در ضمن بنابر فتوای وی اگر کسی فقط در افطار شب عید فطر میهمان دیگری باشد، فطریه او به عهده خودش است.

دفتر آیت الله نوری همدانی میزان فطریه امسال را بر اساس نظر این مرجع تقلید اعلام کرد. متن اطلاعیه دفتر آیت الله نوری همدانی به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

با آرزوی قبولی طاعات و عبادات همه مؤمنین و مومنات به اطلاع می‌رساند میزان زکات فطره و کفاره عمد و غیرعمد طبق نظر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی دامت برکاته به شرح ذیل می‌باشد:

مؤمنین محترم توجه دارند که فطریه هر نفر سه کیلوگرم گندم یا برنج و یا موارد دیگری که در رساله‌های عملیه ذکر شده است، می‌تواند باشد، البته بهتر آن است که قوت غالب پرداخت شود.

بر اساس قاعده فوق، قوت غالب گندم برای هر نفر ٩٠٠٠ تومان در نظر گرفته شده است؛ و برای کسانی که می‌خواهند قیمت برنج را پرداخت نمایند، برنج داخلی حدود ٦٠٠٠٠ تومان و خارجی حدود ٢٤٠٠٠ تومان برای هر نفر می‌باشد، اما با توجه به تفاوت قیمت در مناطق مختلف به همان قیمت منطقه‌ای محاسبه گردد.

کفاره در روزه غیر عمد روزانه ٢٥٠٠ تومان و کفاره در روزه عمدی روزانه ١٥٠٠٠٠ تومان می‌باشد.

میزان زکات فطره و کفاره روزه ماه رمضان از سوی دفتر آیت الله علوی گرگانی اعلام شد.

براساس اعلام دفتر آیت الله علوی گرگانی، زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب (برای هر نفر سه کیلو) گندم مبلغ ۹ هزار تومان (۹۰۰۰ تومان) برنج خارجی قیمت متوسط، مبلغ ۲۴ هزار تومان برنج ایرانی، مبلغ ۶۰ هزار تومان (۶۰۰۰۰ تومان) اعلام شده است.

مردم در انتخاب هر یک از آن‌ها مخیر هستند. کفاره روزه غیر عمد (هر روز) مبلغ ۲,۵۰۰ هزار تومان است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد (هر روز) مبلغ ۳۰۰ هزار تومان است.

مقدار زکات فطره تقریباً سه کیلوگرم گندم، جو، خرما، کشمش و هم چنین برنج می‌باشد که امروزه جز قوت غالب است، و پرداختن قیمت هرکدام از آن‌ها به قیمت بازار همان محل هم کافی است و در حال حاضر قیمت سه کیلوگرم گندم در اکثر شهرهای ایران تقریباً ۱۰,۰۰۰ تومان (ده هزار تومان) و قیمت سه کیلوگرم برنج ۴۵,۰۰۰ تومان (چهل و پنج هزار تومان) می‌باشد که پرداخت آن مجزی و برائت ذمه با آن حاصل می‌شود.

میزان کفاره یک مد طعام تقریباً هفتصد و پنجاه گرم، که در کفّاره یا فدیه منحصراً باید به فقرا نان، گندم و امثال این دو از اطعمه داده شود و قیمت کفایت نمی‌کند؛ مگر آنکه پول را به او بدهد که او وکالتاً، طعام تهیّه کند و وثوق به تهیّه آن نیز داشته باشد. مبلغ آن (قیمت گندم) در سال ۱۳۹۸ بابت کفاره غیر عمد تقریباً ۲,۵۰۰ تومان (دو هزار و پانصد تومان) کفاره عمد (معادل ۶۰ روز) ۱۵۰,۰۰۰ تومان (یکصد و پنجاه هزار تومان) می‌باشد.

پیرو سوالات مکرر مؤمنین از دفتر آیت الله وحیدخراسانی مبنی بر میزان زکات فطره ماه مبارک رمضان ١۴۴۰، به اطلاع می‌رساند میزان زکات فطره برای هر نفر، سه کیلوگرم گندم است که مکلّف می‌تواند پول آن را طبق قیمت گندم در محل خودش محاسبه نموده و به فقیر بپردازد.

از آن‌جا که قیمت گندم در بعضی شهرها به ازای هر کیلوگرم ۴,۰۰۰ تومان است، دفتر معظم‌له فطریه هر نفر را ١٢٠٠٠ تومان قبول می‌کند.

مؤمنین در صورت داشتن سوال، می‌توانند با دفتر قم ۰۲۵۳۷۴۷۵ تماس بگیرند.

در مسأله ۲۰۳۱ توضیح المسائل در مورد مصرف زکات فطره چنین بیان شده است: مشهور فرموده‌اند: مصرف زکات فطره، مصرف زکات مال (مسأله ۱۹۴۲) است، ولی احتیاط واجب آن است که به فقرا داده شود، و باید این فقیر شیعه دوازده امامی باشد، مگر این که مؤمنی پیدا نشود، در این صورت به غیر ناصبی هم می‌شود داد.

شخصی که پرداخت زکات فطره بر او واجب است باید برای خودش و کسانی که نانخور او هستند، هر نفری یک صاع (تقریباً ۳ کیلو و ۶۰۰ گرم) از خوراکیهای رایج در منطقه خود (مانند گندم، برنج و …) یا مبلغ آن را به مسکین (که از فقیر سخت‌تر زندگی را می‌گذراند) بدهد.

دفتر آیت‌الله شبیری زنجانی، مبلغ ۱۰، ۰۰۰ تومان را بابت فطریه هر نفر به‌حساب گندم تعیین کرده است.

کفاره افطار غیر عمدی برای هر روز، یک مد طعام (حدود ۹۰۰ گرم به‌حساب گندم) است که در صورت اطمینان می‌توان قیمت آن را به مسکین داد تا به وکالت از مکلف، برای خودش این مقدار طعام بخرد.

دفتر آیت‌الله شبیری زنجانی، مبلغ ۲,۵۰۰ تومان را برای کفاره افطار غیر عمدی و مبلغ ۱۵۰، ۰۰۰ تومان را برای افطار عمدی هر روز تعیین کرده است.

با توجه به اینکه قیمت گندم و برنج در شهرهای مختلف، ممکن است اندکی متفاوت باشد، لذا مؤمنین می‌توانند معادل مقادیر مذکور را بر طبق قیمت محل زندگی خود، محاسبه و پرداخت کند.

کسی که نماز عید فطر می‌خواند باید فطریه را پیش از نماز عید پرداخت کند و یا به این نیت کنار بگذارد ولی اگر نماز عید نمی‌خواند باید تا غروب روز عید فطر، زکات فطره را پرداخت کند یا کنار بگذارد.

مؤمنان مبلغ معادل یک صاع (۳ کیلوگرم) گندم یا برنج را به عنوان قوت غالب جهت زکات فطره بپردازند. کفاره روزه غیر عمدی، برای هر روز، یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام مثل گندم است. کفاره عمدی، برای هر روز افطار عمدی، اطعام شصت مسکین، هر کدام یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام مثل گندم پرداخت شود. با توجه به اینکه قیمت گندم و برنج در شهرهای مختلف، متفاوت است، لذا روزه‌داران عزیز لازم است معادل مقادیر فوق را بر طبق قیمت محل زندگی خود محاسبه نموده و پرداخت نمایند.

زکات فطره از واجباتی است که در امّت اسلام اختلافی دربارۀ آن وجود ندارد و روایات مستفیضه ای که از طریق شیعه و سنّی وارد شده، بر وجوب آن دلالت دارند و همه‌ساله بر تمامی مکلّفین طبق شرایطی که در رسالۀ عملیه به آن اشاره شده است، واجب می‌شود و باید به مصرف مستمندان برسد.

پیرامون زکات فطره، روایات متعددی از اهل‌بیت (ع) آمده است که آثار زیادی دارد از جمله، انسان را از مرگ‌های ناگهانی در آن سال حفظ کرده و نجات می‌دهد، در بعضی روایات آمده است که تمامیت و کمال روزه‌های ماه رمضان با زکات فطره است همچنان‌که تمامیت نماز با صلوات بر پیامبر گرامی اسلام (ص) است.

میزان فطریه واجب بر هر نفر، سه کیلوگرم قوت غالب بوده و این قوت غالب برای افراد مختلف متفاوت است. برای مثال افرادی که در طول سال بیشتر برنج مصرف می‌کنند، بهتر است برای هر نفر سه کیلو برنج و یا قیمت معادل آن را بپردازند و یا اگر در طول سال بیشتر گندم مصرف می‌کنند، بهتر است سه کیلو گندم و یا قیمت معادل آن را بپردازند.

مکلفین در صورت شناخت افراد مؤمن تهی دست و مستمند جامعه که می‌تواند از همسایگان، اقوام و آشنایان نیز باشد، می‌توانند زکات فطره و یا مبلغ معادل آن را به ایشان برسانند و در غیر اینصورت، آن را در اختیار مرجع تقلید خود قرار دهند تا به مصارفش برسد.

لازم به توضیح است که مطابق نظر آیت الله بیات زنجانی برای حفظ شأن و منزلت افراد، می‌توان زکات فطره را به آنان رساند و به زکات بودن این مبلغ یا جنس، اشاره‌ای نکرد.

مسأله ۲۰۰۳ کسی که موقع غروب شب عید فطر، بالغ و عاقل است، و بیهوش و فقیر و برده نیست، باید برای خودش و کسانی که نان‌خور او هستند، هر نفری یک صاع که گفته می‌شود تقریباً سه کیلو است از غذاهای معمول در شهرش مانند گندم یا جو یا خرما یا کشمش، یا برنج یا ذرّت به مستحق بدهد، و اگر بجای آن پول هم بدهد، کافی است، و احتیاط لازم آن است که از غذاهایی که در شهرش معمول نیست ندهد هرچند گندم یا جو، یا خرما یا کشمش باشد.

مسأله ۲۰۰۴ کسی که مخارج سال خود و عیالش را ندارد و کسبی هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عیالش را بگذراند، فقیر است و دادن زکات فطره بر او واجب نیست.

مسأله ۲۰۰۵ انسان فطره کسانی را که در غروب شب عید فطر نان‌خور او حساب می‌شوند باید بدهد، کوچک باشند یا بزرگ، مسلمان باشند یا کافر، دادن خرج آنها بر او واجب باشد یا نه، در شهر خود او باشند یا در شهر دیگر.

مسأله ۲۰۰۶ اگر کسی را که نان‌خور اوست و در شهر دیگر است وکیل کند که از مال او فطره خود را بدهد، چنانچه اطمینان داشته باشد که فطره را می‌دهد، لازم نیست خودش فطره او را بدهد.

مسأله ۲۰۰۷ فطره مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر وارد شده، و شب را نزد او مانده و نان‌خور او هرچند موقتاً حساب می‌شود، بر او واجب است.

مسأله ۲۰۰۸ فطره مهمانی که بعد از غروب شب عید فطر وارد می‌شود در صورتی که نان‌خور او حساب شود بنا بر احتیاط بر او واجب است و الاّ واجب نیست، و کسی را که انسان برای افطار شب عید دعوت می‌کند نان‌خور به حساب نمی‌آید، و فطره‌اش بر صاحب‌خانه نیست.

مساله ۱۶۶۰ کسی که کفارۀ روزۀ رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند یا به دستوری که در مسالۀ بعد گفته می‌شود دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد، و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، هر چند مد که می‌تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند، اگرچه مثلاً یک مرتبه بگوید استغفرالله و احتیاط واجب در فرض اخیر آن است که هر وقت بتواند، کفاره را بدهد.

مساله ۱۶۶۱ کسی که می‌خواهد دو ماه کفارۀ روزۀ رمضان را بگیرد، باید سی و یک روز آن را پی در پی بگیرد و اگر بقیۀ آن پی در پی نباشد اشکال ندارد.

مساله ۱۶۶۲ کسی که می‌خواهد دو ماه کفارۀ روزۀ رمضان را بگیرد، نباید موقعی شروع کند که در بین سی و یک روز، روزی باشد که مانند عید قربان، روزۀ آن حرام است.

مساله ۱۹۹۱ کسی که موقع غروبِ شب عید فطر بالغ و عاقل و هشیار است و فقیر و بندۀ کس دیگر نیست، باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند، هر نفری یک صاع که تقریباً سه کیلو است گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج یا ذرت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از اینها را هم بدهد کافی است.

مساله ۱۹۹۲ کسی که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد و کسبی هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عیالاتش را بگذراند فقیر است و دادن زکات فطره بر او واجب نیست.

مساله ۱۹۹۳ انسان باید فطرۀ کسانی را که در غروب شب عید فطر نان خور او حساب می‌شوند بدهد؛ کوچک باشند یا بزرگ، مسلمان باشند یا کافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد یا نه، در شهر خود او باشند یا در شهر دیگر.

مساله ۱۹۹۴ اگر کسی را که نان خور او است و در شهر دیگر است وکیل کند که از مال او فطرۀ خود را بدهد، چنانچه اطمینان داشته باشد که فطره را می‌دهد، لازم نیست خودش فطرۀ او را بدهد.

‌مساله ۱۹۹۵ فطرۀ مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر با رضایت صاحبخانه وارد شده و نان خور او حساب می‌شود بر او واجب است.

مساله ۱۹۹۶ فطرۀ مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر بدون رضایت صاحبخانه وارد می‌شود و مدتی نزد او می‌ماند واجب است، و همچنین است فطرۀ کسی که انسان را مجبور کرده‌اند که خرجی او را بدهد.

مساله ۱۹۹۷ فطرۀ مهمانی که بعد از غروب شب عید فطر وارد می‌شود، بر صاحبخانه واجب نیست، اگرچه پیش از غروب او را دعوت کرده باشد و در خانۀ او هم افطار کند.