با افزایش میزان استفاده از اینترنت شاهد تمایل هرچه بیشتر افراد به انجام بازیهای اینترنتی هستیم که این خود بنا به اظهارنظر روانشناسان میتواند یک نوع اعتیاد محسوب شود، چراکه فرد در سایه انجام بازیهای اینترنتی زمان زیادی را صرف میکند بهگونهای که از انجام بسیاری از کارهای دیگر خود باز میماند. بهگونهای که اعتیاد به گیم در سازمان بهداشت جهانی نیز بهعنوان یک اختلال روانی شناخته شده است.
دیدارنیوز ـ گفتنی است که امروزه متاسفانه بسیاری از جوانان و نوجوانان و یا حتی کودکان به اعتیاد گیم مبتلا هستندکه این خود میتواند با تبعات منفی بسیاری همراه باشد. بهعنوان مثال یکی از ساده ترین و پیش پا افتادهترین آثار منفی استفاده بیش از اندازه از بازیهای رایانهای اضافه وزن، انزواطلبی و مسائلی از این دست میباشد.به طور کلی باید در نظر داشت که به بازیهای رایانهای میتواند مزایا و معایب بسیاری را بهدنبال داشته باشد از این رو توصیه میشود که در انجام این بازیها افراط وجود نداشته باشد، چراکه وابستگی به این بازیها خود میتواند فرد را از ادامه زندگی و انجام امور مهم زندگی باز بدارد.
نقش والدین در اعتیاد به بازیهای رایانهای
همانگونه که میدانیم امروزه متاسفانه بسیاری از والدین گوشیهای خود، رایانه یا تبلت را در اختیار کودک قرار میدهد و کودک نیز تمام وقت خود را به انجام بازیهای رایانهای میپردازد که این خود میتواند تبعات منفی بسیاری را هم برای کودکان و هم برای والدین و در نهایت برای جامعه در پی داشته باشد.
افزایش خشونت از معایب اصلی است
به طور کلی باید در نظر داشت که یکی از معایب اصلی اعتیاد به گیم افزایش خشونت میباشد، چرا که متاسفانه امروزه بسیاری از بازیها خود ترویجگر خشونت و یا اعمال و رفتارهای خشن است، از این رو فرد هنگام بازی کردن بهطور ناخودآگاه این موارد را میآموزد که این خود میتواند تاثیر بسزایی در افزایش خشونت در میان افراد به خصوص کودکان و نوجوانان داشته باشد.یکی دیگر از تاثیرات منفی اعتیاد به گیم کاهش بینایی میباشد که فرد برای انجام بازیهای رایانهای مجبور است مدت زمان طولانی را در مقابل موبایل تبلت و یا رایانه قرار بگیرد که بهطور هدف نور این وسایل الکترونیکی خود میتواند تاثیرات منفی را بر سلامت چشم و در نهایت کاهش بینایی داشته باشد.از سوی دیگر باید خاطرنشان کرد که کاهش اعتماد به نفس و متزلزل شدن آن میتواند یکی دیگر از پیامدهای منفی اعتیاد به گیم باشد، چراکه کودک نوجوان و یا بزرگسال به هنگامی که در مقابل بازیهای رایانهای قرار میگیرد نمیتوان از خود چیزی بروز دهد و باید آن بازیهایی که از پیش تعیین شده است را انجام دهد، بنابراین خواسته و ناخواسته این مهم باعث میشود که اعتماد به نفس در فرد به اندازه چشمگیری کاهش یابد که این خود در درازمدت تاثیرات منفی را بهدنبال خواهد داشت.
کاهش روابط خانوادگی
آنچه مسلم است یکی دیگر از پیامدهای منفی اعتیاد به گیم کاهش روابط خانوادگی و اجتماعی میباشد، چرا که فرد به واسطه انجام بازیهای رایانهای مدت زمان بسیاری را برای این کار صرف میکند که این خود میتواند تاثیر بسزایی در کاهش روابط داشته باشد، بهگونهای که پس از گذشت مدت زمانی فرد بیشتر علاقه دارد که زمان خود را صرف انجام بازیهای رایانهای نکند تا در کنار خانواده و یا گروه همسالان خود حضور یابد از این رو جامعه شناسان بر این باور هستند که روابط خانوادگی خود میتواند زمینهساز بروز آسیبهای اجتماعی متعدد شود. افت اخلاقی را میتوان یکی دیگر از پیامدهای منفی اعتیاد به گیم دانست، چراکه فرد به واسطه بازیهای بیش از اندازه که دارد تحت تاثیر عوامل و فرهنگ رایج در این بازیها قرار میگیرد که این خود میتواند بهطور ناخودآگاه باعث افت اخلاقی شود، چراکه همانگونه که میدانیم بسیاری از بازیهای رایانهای با ماهیت ایرانی اسلامی ما چندان در همخوانی ندارد. پر واضح است که افت تحصیلی نیز میتواند از جمله دیگر معایب اعتیاد به گیم باشد، چراکه فرد زمانی که باید برای تحصیل و یا مطالعه اختصاص دهد آن را تنها به انجام بازی میگذراند که این خود عاملی برای افت تحصیلی خواهد شد، بهگونهای که در برخی از موارد فرد بهدلیل اعتیاد به بازیهای رایانهای ترک تحصیل کرده است.
مهمترین عوارض اعتیاد به بازیهای رایانهای
یک دکترای روانشناسی با بیان اینکه بروز رفتار ضد اجتماعی از معایب بازیهای رایانهای خشونتآمیز است، گفت: کودکانی که به این بازیها معتاد میشوند به تنها بازی کردن و پرهیز از روابط اجتماعی گرایش دارند. دکتر مهرانگیز شعاع کاظمی با اشاره به اینکه بازیهای رایانهای نیز مانند بسیاری از شکلهای نوین سرگرمی، محبوبیت گستردهای در میان جوانان پیدا کرده است، گفت: این امر باعث بروز نگرانیهایی در خصوص اثرهای جانبی احتمالی آنها بر بازیکنان افراطی شده است. وی اضطرابهای همگانی در مورد این بازیها را ناشی از دو عامل اصلی دانست و گفت: نخستین عامل به مقدار زمانی مربوط میشود که کودکان صرف بازی میکنند و دومین عامل با ماهیت بسیاری از بازیها ارتباط دارد. وی یادآور شد: هنگامیکه کودکان به بهای نادیده گرفتن دیگر فعالیتهای آموزشی، اجتماعی و اوقات فراغت، به صرف وقت برای بازی بپردازند، این بازیها بالقوه زیانبار به شمار میرود. شعاع کاظمی تصریح کرد: در این مورد نگرانی عمده آن است که بازیهای ویدیوئی وقت فعالیتهای دیگر چون انجام تکالیف مدرسه، مطالعه آزاد یا ورزش را بگیرند. وی گفت: برخی کارشناسان معتقدند کودکانی که به این بازیها معتاد شدهاند، به تنها بازی کردن و پرهیز از روابط اجتماعی گرایش دارند. این دکترای روانشناسی افزود: نگرانی از این بازیها، حاصل مشاهدههایی است که نشان میدهد بسیاری از بازیها موضوعهای خشونتآمیز و ضد اجتماعی دارد و از این رو ممکن است گرایشهای پرخاشگرانه بیشتری را در بازیکنان افراطی پدید آورد. شعاع کاظمی در خصوص آسیبهای جسمانی بازیها گفت: چشمان فرد بهدلیل خیره شدن مداوم به صفحه نمایش رایانه به شدت تحت فشار نور قرار میگیرد و دچار عوارض میشود. مشاهدات نشان داده است که نوجوانان چنان غرق بازی میشوند که توجه نمیکنند تا چه حد از لحاظ بینایی و ذهنی بر خود فشار میآورند. وی افزود: بهدلیل اینکه کودک در یک وضعیت ثابت تا ساعتها مینشیند، ستون فقرات و استخوان بندی او دچار مشکل میشود. همچنین احساس سوزش و سفت شدن گردن، کتفها و مچ دست از دیگر عوارض کار ثابت و طولانیمدت با رایانه است. این دکترای روانشناسی یادآور شد: با بازیهای کامپیوتری پوست فرد در معرض مداوم اشعههایی قرار میگیرد که از صفحه رایانه منتشر میشود. ایجاد تهوع و سرگیجه بهویژه در کودکان و نوجوانان که زمینه صرع دارند نیز از دیگر عوارض بازیهای رایانهای است.
نظارت والدین در انتخاب بازیهای کودکان
باید در نظر داشت که یکی از نکات اصلی برای مقابله با عوارض اعتیاد کودکان به گیم نظارت هرچه بیشتر والدین در انتخاب بازیها میباشد بدین معنا که کودک اجازه ندارد که از هر بازی استفاده کند همچنین باید مدت زمان مشخصی را بهعنوان مثال دو ساعت در طول روز برای بازی داشته باشد. به عبارت سادهتر نظارت والدین خود میتواند تاثیر بسزایی در کاهش عوارض ناشی از اعتیاد به بازیهای رایانهای به همراه داشته باشد.از طرف دیگر باید یادآور شد که در کنار تمام معایب ذکر شده برای انجام بیش از اندازه با بازیهای رایانهای میتوان گفت که تقویت حافظه و جلوگیری از ابتلا به آلزایمر از مهمترین مزایای استفاده از بازیهای رایانهای میباشد همچنین باید متذکر شد که کارشناسان بر این باور هستند که استفاده مناسب از بازیهای رایانهای خود میتواند عاملی برای بهبود تمرکز و یادگیری زبان انگلیسی، برنامهنویسی، قدرت بخشیدن، درک بهتر مفاهیم، وبنویسی و کسب درآمد باشد.
استفاده از تجارب دنیا
با نگاهی گذرا به قوانین و برنامههای بسیاری از کشورهای پیشرفته میتوان به این مهم دست یافت که امروزه بسیاری از این کشورها برای کاهش آمار اعتیاد به گیم برنامههای تشویقی بسیاری را برای مردم ارائه کردهاند تا در سایه انجام آن افراد تمایل داشته باشند به بازیهای گروهی و اجتماعی بپردازند و تا حد امکان از بازیهای رایانهای فاصله بگیرند، اما این در حالی است که متاسفانه در ایران هنوز این مهم محقق نشده است که این خود میتواند آفتهای بسیاری را برای جامعه، فرد و خانواده به همراه داشته باشد.
منبع: آرمان