دیدارنیوز: نمای کلانشهری مثل تهران دل آدم را خالی میکند. آلودگی، از فاصلههای نزدیک چندان به چشم نمیآید، اما همینکه کمی دورتر میروی و شهر را از ارتفاعات نگاه میکنی، تصویر «کلانشهری زیر یک گنبد خاکستری» دلت را لرزه میاندازد.
آیا در همین هوای خاکستری نفس میکشی؟ زیر این حجم دود و خاک؟ زیر گنبدی از دود که انگار نفس شهر را حبس کرده و جان آدم را به اسارت گرفته است؛ شهری که حالا، با این همه روز هوای آلوده، دیگر برای زیست گروههای حساس مناسب نیست.
هوای تهران؛ ناسالمتر از قبل
از دیروز تا امروز، شمار روزهای ناسالم تهران، یک روز بیشتر شد. آبانماه امسال تهرانیها تنها ۹ روز هوای متوسط یا قابل قبول تنفس کردند و هوا در ۲۱ روز دیگر دستکم برای گروههای حساس ناسالم بود.
دادهها نشان میدهد شاخص کیفیت هوای تهران از فرودین تا دوم آذرماه، ۱۲۳ روز در شرایط «متوسط یا قابل قبول» و تنها «شش روز» در شرایط پاک بوده است. با این حساب مابقی روزهای سال ۱۴۰۴ در سطوح دیگر کیفیت هوا، برای گروههای حساس نامناسب بوده است؛ به بیانی دیگر گروههای حساس که بیش از سایر دیگران در معرض خطرات کاهش کیفیت هوا قرار دارند، نیمی از روزهای سال ۱۴۰۴ را نفس راحت نکشیدهاند.
شاخص کیفیت هوا به شش دسته اصلی تقسیمبندی میشود. بر اساس این تقسیمبندی هوا میتواند «پاک»، «قابل قبول یا متوسط»، «ناسالم برای گروههای حساس»، «ناسالم»، «بسیار ناسالم» و «خطرناک» باشد.
سالی با ۶ روز هوای پاک
در حالی که بر اساس دادههای شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، پایتخت از ابتدای سال ۱۴۰۴ تا ۲ آذرماه تنها از شش روز هوای «پاک» و ۱۲۳ روز هوای «متوسط یا قابل قبول» برخوردار شد، شرایط ۱۰۶ روز «ناسالم برای گروههای حساس»، ۸ روز «ناسالم»، ۲ روز «بسیار ناسالم» و ۶ روز هم «خطرناک» بوده است.
هرگاه میزان ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون موجود در هوا از عدد ۱۰۰ عبور کند و تا ۱۵۰ باقی بماند، هوا برای گروههای حساس ناسالم میشود و این افراد نباید در فضای باز به فعالیت طولانی مدت بپردازند. پس از اینکه شاخص کیفیت هوا از عدد ۱۵۰ نیز بگذرد، کیفیت هوا برای همه گروهها ناسالم خواهد بود.
سهم گروههای حساس تهران از هوا
تهران عملا بیشتر روزهای سال برای گروههای حساس «ناسالم» است. استان تهران به عنوان پایتخت کشور بیشترین تراکم جمعیت را به خود اختصاص داده است. براساس دادههای منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، برآورد جمعیتی سال ۱۴۰۲ نشان داده استان تهران ۱۴ میلیون و ۲۸۷ هزار نفر جمعیت دارد.
گروههای حساس شامل کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و ریوی و زنان باردار است و سلامت عمومی این اقشار بیش از دیگران از افزایش آلایندههای هوا تاثیر میپذیرد این در حالیست که سالمندان درصد قابل توجهی از جمعیت تهران را تشکیل دادهاند. بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران اواخر سال ۱۴۰۳، نسبت جمعیت ۶۵ سال به بالا یا سالمند در کل کشور ۷.۳ درصد است و در تهران حدود ۸.۴ درصد است؛ از جمله گروههای حساس که کیفیت نامناسب هوای تهران، زیست آنان را تحت تاثیر قرار میدهد.
آلودگی و افزایش خودبهخودی جمعیتی که تهران برایش مناسب نیست
در چند روز اخیر شاخص کیفیت هوای تهران بهطور متوالی از برای گروههای حساس ناسالم بوده و توصیه شده است که آنان هرگونه تردد غیر ضروری را کاهش دهند؛ توصیههایی که رنگ و بوی تکراری دارد و اساسا به سبب ماهیت زندگی در شهری مانند تهران در عمل امکانپذیر نیست بنابراین این پرسش به ذهن خطور میکند که آیا تهران دیگر برای گروههای حساس قابل سکونت است؟
از سوی دیگر این روند نه تنها برای گروههای حساس نگران کننده است بلکه آلودگی هوا به خودی خود و در طولانی مدت موجب افزایش جمعیت گروههای حساس میشود و پایتختنشینان هر ساله در برابر آلودگی هوا آسیبپذیرتر میشوند بنابراین هوای تهران نه تنها برای جمعیت فعلی گروههای حساس نامناسب است بلکه برای گروههای دیگر نیز آسیبزاست.
