محمدجواد حق‌شناس، فعال سیاسی و فرهنگی درباره فضای تازه‌ای که اخیرا در منطقه شکل گرفته است، گفت: اگر زبان مذاکره با آمریکای مدل ترامپ را شناخته و در راستای آن عمل کنیم، دستیابی به یک توافق بزرگ میان ایران و آمریکا دور از دسترس نخواهد بود. آمریکا به خوبی می‌داند که تنازع با ایران منطقه را از ثبات و آرامش دور می‌کند و برای دهه‌ها مشکل ایجاد می‌کند.
دیدارنیوز: «نفس عمیق قبل از یک شیرچه بلند» تصویری است که به نظر می‌رسد تحولات اخیر منطقه‌ای برای مهم‌ترین پرونده‌های باز خاورمیانه ایجاد کرده است. یکی از این فرصت‌های تنفس مرتبط با ایران و بر سر مسائل هسته‌ای ایران است. به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران، منطقه این روز‌ها در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخی خود قرار گرفته است. رفتار درست و تصمیمات عاقلانه حاکمیت‌ها در این بازه زمانی کمک می‌کند که کشور‌ها در دورنمای آینده دستاورد‌های بیشتری به نفع منافع ملی خود به دست آورند.
یکی از مهم‌ترین پرونده‌های باز خاورمیانه (اگر نگوییم مهم‌ترین پرونده) مذاکرات ایران و امریکا است. به اعتقاد محمد جواد حق‌شناس هر اندازه ایران بیشتر به سمت مذاکره و استفاده از دیپلماسی گام بردارد به همان میزان اسراییل، بیشتر منزوی خواهد شد. او ایده استفاده از یک کنسرسیوم منطقه‌ای را راه‌حل دستیابی به یک توافق با امریکای مدل ترامپ می‌داند.
محمدجواد حق‌شناس: توافق بزرگ ایران و امریکا دور از دسترس نخواهد بود
محمدجواد حق‌شناس فعال سیاسی و فرهنگی در گفت‌و‌گو با «اعتماد» درباره فضای تازه‌ای که اخیرا در منطقه شکل گرفته و زمینه برای مذاکرات ایران و امریکا، بیشتر از قبل فراهم شده می‌گوید: «فکر می‌کنم باید از هر فرصت و روزنه‌ای برای برقراری یک گفت‌و‌گو مبتنی بر به رسمیت شناختن حقوق ایران و در عین حال تامین منافع ملی استقبال کرد. در واقع ایران نباید از دیپلماسی، مذاکره و گفت‌و‌گو با امریکا فاصله بگیرد، چرا که دوری از فرهنگ گفت‌و‌گو، مذاکره و دیپلماسی به معنای گسترش دیدگاه‌های افراطی و تند در منطقه خواهد بود. به نظرم ماجرای صلح غزه که در واقع توفیق و پیروزی ایران و فرهنگ مقاومت در برابر وحشی‌گری و زیاده‌خواهی صهیونیست‌هاست این فرصت را در اختیار ایران قرار داده است.»
حق‌شناس ادامه می‌دهد: «این فرصت، فرصت مغتنمی است، چرا که می‌توان با رویکرد حفظ منافع ملی با تکیه بر شناخت دقیق منطقه، حرکت دقیقی برای تامین حداکثر منافع ایرانیان داشت. اتفاقاتی که در منطقه رخ داده موقعیتی را ایجاد کرده که جریان راستگرای اسراییل به رهبری نتانیاهو از این وضعیت فراهم آمده راضی نبوده و احساس شکست می‌کنند؛ چرا که این جریان افراطی اعلام کرده بود تا نابودی کامل حماس، دست از نبرد و حمله و تجاوز نخواهدکشید. رخداد‌های اخیر، اما نشان داد که اسراییل نه در نابودی حماس توفیقی داشته و نه توانسته فرهنگ مقاومت مردم فلسطین را خدشه‌دار سازد.»
او تاکید می‌کند: «علی‌رغم همه این تنازعات دو طرف نسبت به آتش‌بس پاسخ مثبت داده و منافع ملی خود را در ترک تخاصم جست‌و‌جو کردند. مساله این است که منطقه پس از سال‌ها، جنگ و تنش و رویارویی به دنبال آرامش و ثبات و کاهش تنش است. در شرایطی که اسراییل به هیچکدام از اهدافش دست پیدا نکرده و ناچار به نشستن پشت میز مذاکره است، فرصتی در اختیار ایران قرار گرفته تا از طریق دیپلماسی منافع خود را دنبال کند. منطقه از منظر تنش به حد اشباع خود رسیده و دیگر توان یک تقابل بزرگ در حد رویارویی ایران و اسراییل را ندارد.
این تحلیلگر با اشاره به اینکه اگر ایران بر اساس این فهم دقیق از منافع خود و خواسته عمومی کشورهای منطقه و جهان و مشخصا رویکردی که امریکا دنبال می‌کند، اقدام کند دستاورد‌های قابل توجهی خواهد داشت، می‌گوید: «اگر زبان مذاکره با امریکای مدل ترامپ را شناخته و در راستای آن عمل کنیم، دستیابی به یک توافق بزرگ میان ایران و امریکا دور از دسترس نخواهد بود. امریکا به خوبی می‌داند که تنازع با ایران منطقه را از ثبات و آرامش دور می‌کند و برای دهه‌ها مشکل ایجاد می‌کند. برای رسیدن به این توافق، ایران باید یک طرح واقع‌گرایانه و شدنی را مبتنی بر حداکثر مطالبات خود و حداقل مطالبات طرف مقابل روی میز بگذارد.»
حق‌شناس در پاسخ به پرسشی در خصوص شکلی که ایران و امریکا بر اساس آن به یک درک مشترک بر سر مساله هسته‌ای برسند؟ می‌گوید: «یکی از راهبرد‌هایی که در این شرایط می‌توان دنبال کرد استفاده از یک کنسرسیوم منطقه‌ای است. ایران می‌تواند با مشارکت عربستان و امارات و... این مکانیسم غنی‌سازی را دنبال کند. او یادآور می‌شود: «حتی فکر می‌کنم ایران می‌توان ابتکار عمل بیشتری به خرج دهد و برای گفت‌وگوی روشن و صریح با طرف امریکایی، این روند را با یک اعلام عمومی به جهانیان اعلام کند. در گام نخست با حمایت از افزایش ثبات و صلح در منطقه از طریق توافق طرف‌های مختلف با هم، نقش سازنده خود را نمایان کند و در مرحله بعد هم با پیوستن به مذاکرات جامع با امریکا، زمینه رفع تنش و پایان یافتن تحریم‌ها را فراهم کند.»
