آسیب‌های روانی شدید پس از حادثه بندرعباس/ احتمال تنش‌های روانی افراد در جامعه

دیدارنیوز: مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با تشریح آسیب‌های روانی و اجتماعی حوادثی همچون حادثه بندرعباس، گفت: ارائه خدمات اولیه روان در این حادثه، با حضور در بیمارستان‌ها آغاز شده و مداخلات اصلی با مشخص‌تر شدن عمق آسیب‌ها، برطرف شدن شرایط بحرانی اولیه و مدیریت شرایط اولیه جسمی بیماران طی روز‌های آینده رنگ‌وبویی دیگر به خود می‌گیرد.

 

دکتر محمدرضا شالبافان در گفت‌و‌گو با ایسنا، درباره آسیب‌های روانی ناشی از حوادث در سطح جامعه اظهار کرد: متاسفانه، بروز حوادثی مانند حادثه بندرعباس نه تنها سبب آسیب‌های روانی و اجتماعی برای خانواده‌های درگذشتگان، افراد آسیب‌دیده و ساکنان مجاور محدوده حادثه و بحران می‌شود، بلکه آسیب‌های روانی و اجتماعی برای جامعه خواهد داشت و ممکن است سبب تنش‌های روانی افراد در سطح جامعه شود. 

 

 

وی درباره ضرورت توجه به آسیب‌های ناشی از حوادث و بلایای طبیعی گفت: وزارت بهداشت و سایر سازمان‌های متولی وظیفه دارند به شرایط بحرانی به صورت متمرکز ورود کنند و در جهت کاهش خطرات و آسیب‌های ناشی از حوادث گام بردارند. وزارت بهداشت و دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان، جلسات متعددی در ارتباط با چگونگی رسیدگی به آسیب‌دیدگان حادثه بندر شهید رجایی بندرعباس برگزار کرده‌اند. براساس تصمیم‌های جلسات برگزار شده، دوره‌های آموزشی مجازی ۳ روزه برای دانشگاه‌های علوم‌پزشکی استان هرمزگان و دانشگاه‌های علوم‌پزشکی استان‌ها و شهر‌های مجاور برگزار می‌شود که این دور‌های آموزشی از روز دوشنبه، ۸ اردیبهشت ماه آغاز شده است. 

 

 

سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت درباره ارائه مداخلات سلامت روان آسیب‌دیدگان حادثه بندرعباس توضیح داد: تمام آسیب‌دیدگان حادثه بندرعباس از اهالی بومی استان هرمزگان نیستند و از سایر استان‌های کشور برای اشتغال در بندر شهید رجایی حضور داشته‌اند. دانشگاه‌های علوم‌پزشکی می‌بایست آسیب‌دیدگان حادثه بندرعباس و خانواده‌های آنها را که در شهر‌های تحت پوشش خود سکونت دارند، تحت پوشش اقدامات مداخله‌ای قرار دهند. 

 

شالبافان درباره چگونگی تنظیم بسته‌های آموزشی توضیح داد: آموزش‌های متمرکز بر مبنای دستورالعمل‌هایی که پیش از این با توجه به سابقه علمی و ارزشمند ایران در مقوله مدیریت آسیب‌های سلامت روانی و اجتماعی در بلایا و تجربیات اتفاقات ناگوار متعدد کشور وجود داشته، تنظیم شده است. پیش از حادثه بندرعباس، دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت دستورالعمل‌های لازم مدون را برای روان‌شناسان استان هرمزگان منتشر و ابلاغ کرده است. تمام روان‌شناسان حاضر در شبکه‌های بهداشتی و درمانی از جمله در استان هرمزگان، آموزش‌های لازم برای مواجهه با بلایا و حوادث را طی یک سال گذشته دریافت کرده‌اند و برای ارائه خدمات آمادگی کامل دارند. 

 

 

وی با بیان اینکه ارائه خدمات اولیه برای آسیب‌دیدگان آغاز شده، اظهار کرد: ارائه خدمات اولیه با حضور در بیمارستان‌ها آغاز شده، اما مداخلات اصلی با مشخص‌تر شدن عمق آسیب‌ها، برطرف شدن شرایط بحرانی اولیه و مدیریت شرایط اولیه جسمی بیماران طی روز‌های آینده رنگ‌وبویی دیگر به خود می‌گیرد. دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت از روان‌شناسان سایر مجموعه‌ها مانند بهزیستی و هلال‌احمر و مجموعه‌های غیردولتی برای انجام مداخلات یکپارچه و همزمان دعوت کرده است. 

 

سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت ادامه داد: به طور قطع، شدت آسیب‌های روانی برای تمام افراد یکسان نیست، اما با افزایش نگرانی، استرس و تنش در سطح جامعه، مواجه هستیم. برخی آسیب‌دیدگان این حادثه به اختلالات روان مبتلا بوده‌اند و این احتمال وجود دارد که اختلال آنها به دلیل این حادثه تشدید شود. متاسفانه، این حادثه به طور کلی سبب نگرانی، اضطراب و مشکلاتی مانند افسردگی در سطح جامعه می‌شود. 

 

 

وی گفت: امیدوارم با مدیریت شرایط کنونی بتوانیم مداخلات خود را پیش بریم. بازهم تاکید می‌کنم با توجه به اینکه تمام آسیب‌دیدگان از اهالی بومی بندرعباس نیستند، تمام دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور می‌بایست برای انجام مداخلات لازم و بهبود وضعیت سلامت روانی جامعه اقدام کنند. حجم آسیب‌های وارده با توجه به تعداد آسیب‌دیدگان حادثه بندرعباس بسیار زیاد است. رسانه‌ها و انجام مداخلات گروهی در چنین شرایطی اثرگذار هستند هرچند که مداخلات انفرادی نیز بسیار کمک‌کننده است. 

 

 

 

شالبافان درباره ضرورت توجه به چگونگی انتشار تصاویر و ویدیو‌های حادثه بندرعباس اظهار کرد: تمام مردم ایران نسبت به حادثه بندرعباس و پیامد‌های ناشی از آن بسیار دل‌آزرده هستند، اما من از مردم درخواست می‌کنم نسبت به اشتراک‌گذاری تصاویر و ویدیو‌های مرتبط با این حادثه دقت کنند. می‌بایست مراقب سلامت روان خود و جامعه باشیم و در ارتباط با چگونگی اشتراک‌گذاری تصاویر دقت کنیم. همچنین از رسانه‌ها انتظار می‌رود که در ارتباط با اشتراک‌گذاری تصاویر و ویدویو‌های حادثه مسئولانه‌تر اقدام کنند. 

 

وی ادامه داد: توجه به چگونگی اشتراک‌گذاری تصاویر و ویدویو‌های حادثه بندرعباس، کم‌ترین کاری است که برای پیشگیری از افزایش شدت آسیب‌های روانی و اجتماعی ناشی از این حادثه می‌توان انجام داد تا درمانگران و زحمتکشان عرصه صحنه حادثه بتوانند وظایف خود را به نحو بهتر انجام دهند. 

 

 

سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت گفت: امیدواریم در روز‌های آینده بتوانیم به بهبود وضعیت سلامت روانی جامعه کمک کنیم. بسیاری از روان‌شناسان برای ارائه مداخلات به آسیب‌دیدگان حادثه بندرعباس اعلام آمادگی کرده‌اند و امیدوارم که با کمک تمام روان‌شناسان و به ویژه روان‌شناسانی که در ارتباط با آسیب‌های روانی و اجتماعی ناشی از بلایا آموزش دیده‌اند در جهت بهبود شرایط گام برداریم.

 

وی همچنین ۹ اردیبهشت ماه، روز روان‌شناس را گرامی داشت.