
برقراری ارتباط در خصوص روند مذاکرات تهران و واشنگتن با اروپا، بخصوص سه کشور اروپایی که در برجام سهیم بودند، امر مهمی بوده و همچنین تماس با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی-که پیشتر و در جریان مذاکرات برجام، هماهنگکننده آن بوده-از ضروریاتی است که نباید از آن غافل باشیم. باید اروپا را در جریان سطحی از مذاکرات قرار بدهیم.
دیدارنیوز-محمد جعفری: ابوالقاسم دلفی، سفیر پیشین ایران در فرانسه و تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی در گفتگویی با دیدارنیوز، ضمن تحلیل فضای حاکم بر مذاکرات تهران و واشنگتن و ابعاد پیرامون آن، اظهار داشت: مذاکرات بین دو کشور، شکل عادی خود را طی کرده و این به معنای آن است که ایران و آمریکا برای انجام و پیشبرد مذاکرات توافق کردهاند. اتفاق مبارکی که دور دوم مذاکرات رخ داد، این بود که محل برگزاری آن به اروپا منتقل شد. به این دلیل که اروپا، بخشی از موضوع مورد مذاکره بین ایران و طرف آمریکایی است.
وی افزود: درست است که کاخ سفید، علاقمند به انجام مذاکرات مستقیم با خود تهران است اما، مسئله هستهای و آنچه در پرونده هستهای ایران بوده، اروپا در آن دخیل و سهیم بوده است. کما اینکه، بین دور اول و دوم مذاکرات، شاهد آن بودیم که امانوئل مکرون، صراحتا عنوان کرد که این مذاکرات باید مسئله امنیت اروپا را در نظر بگیرد. به این مفهوم که ایران، شرایطی را پیدا کند که یک تهدید امنیتی برای اروپا نباشد. چرا که اروپا، هم در مسئله هستهای و هم در ماجرای اوکراین، ایران را مورد اتهامات خود-سوای درست یا غلط بودن مبنای آن-قرار میدهند.
دلفی، تصریح کرد: در شرایط کنونی، واشنگتن، اروپا را از مذاکرات با تهران کنار گذاشته است. چرا که ترامپ، علاقه ندارد تا آنچه به عنوان برجام یا میراث دموکراتها بوده، سایهای بر این مذاکرات بیاندازد. رئیس جمهور آمریکا، علاقمند است که خروجی این مذاکرات را به نام خود تمام کرده و به عنوان دستاورد خود منظور کند.
اروپا را فراموش کرده و از دور مذاکرات کنار گذاشتهایم
این تحلیلگر ارشد مسائل بینالملل، عنوان داشت: تغییر محل دور دوم مذاکرات به رم به نوعی، آرامشی را برای اروپاییها به همراه داشته است. هرچند که اروپا، هنوز، نقشی در این مذاکرات نداشته و متاسفانه ما هم به رغم اینکه همه کشورهای همسایه خود را به واسطه وزارت خارجه از روند مذاکرات مطلع کرده و توجیه کردهایم و حتی در سفر عراقچی، انتقال پیام رهبری به مسکو را شاهد بودیم، اما اروپا را فراموش کرده و آن را از دور مذاکرات کنار گذاشتهایم. این مسئله، نه تنها برای ما نفعی ندارد، بلکه ممکن است در صورت تحریک حساسیت اروپاییها، زیانهایی را هم برای تهران به همراه داشته باشد.
سفیر پیشین کشورمان در پاریس، خاطرنشان کرد: همانگونه که وزیر خارجه آمریکا و تیم همراه او در فاصله دور اول و دوم مذاکرات با ایران به اروپا سفر کرده و مارکو روبیو در پاریس گفت که اروپا باید در مدت زمان باقی مانده، مکانیزم ماشه را فعال کنند. ظرفیتی در اروپا وجود دارد که در صورت فراموش کردن این ظرفیت، هر توافقی با ایالات متحده، امکان آسیب از این ناحیه را خواهد داشت. چرا که اروپاییها، نمیتوانند از این مذاکرات، بیانتفاع باشند. لذا، وزارت امورخارجه باید درصدد راهی برای سهیم و دخیل کردن اروپا در این مذاکرات باشد. اینکه ما، اروپاییها را توجیه کرده و در جریان مذاکرات با آمریکا قرار دهیم، اتفاق خوبی خواهد بود. همینطور که در جریان سفر وزیرخارجه کشورمان به ایتالیا، دیدار ایشان با وزیرخارجه این کشور نیز-به رغم میزبانی ایتالیا از این مذاکرات و ضرورت انجام این دیدار-گام خوبی بود.
دلفی، اضافه کرد: برقراری ارتباط در خصوص روند مذاکرات تهران و واشنگتن با اروپا، بخصوص سه کشور اروپایی که در برجام سهیم بودند، امر مهمی بوده و همچنین تماس با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی-که پیشتر و در جریان مذاکرات برجام، هماهنگکننده آن بوده-از ضروریاتی است که نباید از آن غافل باشیم. باید اروپا را در جریان سطحی از مذاکرات قرار بدهیم.
اظهارات ترامپ در اصلاح برخی از مواضع آمریکا به شفافتر شدن فضا کمک کرد
وی، تاکید داشت: دور اول و دور دوم مذاکرات با آمریکا، نشان داد که این گفتوگوها میتواند-با رویکردی که دو کشور برای نتیجهبخش بودن آن در پیش گرفتند-، رو به جلو باشد. اظهارات ترامپ، روز قبل از مذاکرات در اصلاح برخی از مواضع آمریکا به شفافتر شدن فضا کمک کرد. اگرچه در داخل آمریکا، یکدستی وجود نداشته و ترامپ باید در راستای کنترل این مسئله، مصمم حرکت کند. روز چهارشنبه نیز، شروع مذاکرات کارشناسی، گام مهمی در پیشبرد مذاکرات خواهد بود. اظهارات وزیرخارجه عمان، پس از مذاکرات رم نیز، بسیار مهم بوده و صحبت او از احتمال نتیجهبخش بودن جلسه بعدی مذاکرات، نشانگر آن است که این گفتوگوها با جدیت در حال انجام است.
سفیر پیشین ایران در فرانسه، یادآور شد: زمان در این مذاکرات از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و باید برای هرچه کوتاهتر شدن آن، تلاش کنیم. هرچقدر زمان این مذاکرات، طولانی شود، مخالفین آن در تهران و واشنگتن، فرصت خواهند یافت که جوسازیها و منفیبافیهای خود علیه گفتوگوها را منسجمتر و شدیدتر کنند.
دلفی، همچنین اشارهای هم به نقش تندروها مناسبات داخلی دو کشور داشت و تصریح کرد: مخالفین مذاکرات-همانگونه که گفته شد-در ایران و آمریکا حضور دارند و در واشنگتن هم، ترامپ برای کنترل آنها در تلاش است. در ایران نیز، شاهد چنین وضعیتی هستیم. البته، مخالفین مذاکره در ایران، مواضع یکدستی ندارند و این عدم یکدستی در فاصله بین دور اول و دوم، خود را نمایانتر کرده است. تلاش مذبوحانه تندروها برای اثربخشی روی مذاکرات در حال کاهش است. باید توجه داشت که دو اتفاق مهم در حدفاصل دور اول و دوم مذاکرات رخ داده که باید از آن غافل باشیم.
مذاکرات با آمریکا، تحت اشراف مستقیم رهبری است
وی، اضافه کرد: اتفاق نخست اینکه، رهبری پیامی به پوتین دادند که وزیر خارجه آن را منتقل کرد. نکته دوم، سفر وزیر دفاع عربستان به تهران بود که به صورت مستقیم با رهبری دیدار و پیام پادشاه این کشور را به ایشان داد. کلیت ماجرا این است که در موضوع مذاکرات و تحولات مربوط به سیاست خارجی، رهبری به صورت کامل وارد میدان شده و ایشان در حال هدایت مذاکرات است. مسئلهای که مورد قبول دولت هم قرار دارد. بنابراین، اینکه مذاکرات با آمریکا، تحت اشراف مستقیم رهبری بوده و مخالفین مذاکره باید بدانند که این گفتوگوها در بالاترین سطح نظام هدایت و مدیریت میشود.