اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا یک روز پس از برگزاری مراسم ادای سوگند دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا گفت: «چیزهای زیادی در روابط اتحادیه اروپا و آمریکا به خطر افتاده است.»
دیدارنیوز: فن در لاین روز سه‌شنبه گفت اگرچه اتحادیه اروپا نگرشی «عملگرایانه» نسبت به دولت دونالد ترامپ خواهد داشت و قصد دارد در چهار سال آینده با واشنگتن تعامل داشته باشد، اما همیشه نیز آماده دفاع از منافع استراتژیک خود در برابر هر اقدام غیرموجهی خواهد بود.
دونالد ترامپ در جریان کمپین انتخاباتی خود تهدید کرده بود که تعرفه‌های گسترده‌ای را بر کالا‌های خارجی اعمال و بطور جدی در کمک‌ها به اوکراین تجدیدنظر کند.
این سخنان زنگ هشدار را در سراسر بلوک اروپایی به صدا درآورد؛ با این حال رئیس جمهور جدید آمریکا از زمان پیروزی در انتخابات، از شدت لحنش درباره هر دو تهدید کاسته است.
فن در لاین در مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس گفت: «چیزهای زیادی در هر دو طرف به خطر افتاده است.»
او با اشاره به ابزار‌های تجاری که کمیسیون برای مقابله با تعرفه‌ها و سهمیه‌ها در اختیار دارد، گفت: «اولویت ما این است که هرچه زودتر وارد گفتگو شویم و مذاکرات درباره منافع مشترک را آغاز کنیم. ما رویکردی عملگرایانه خواهیم داشت، اما همیشه نیز به اصول خود پایبند و آماده دفاع از منافع و ارزش‌هایمان هستیم.»
فن در لاین که طرفدار روابط قوی فراآتلانتیک است، ایالات متحده را یکی از «نزدیکترین شرکای» اتحادیه اروپا با روابط اقتصادی عمیقاً به هم تنیده توصیف کرد؛ از سرمایه‌گذاری و اشتغال گرفته تا تولید مواد شیمیایی و خدمات دیجیتال.
او افزود که چنین رابطه‌ای باید به تقویت همکاری‌ها کمک کند نه رویارویی؛ زیرا «هیچ اقتصاد دیگری در جهان به اندازه ما سازگار نیست.»
فن درلاین در پاسخ به این سوال که آیا اتحادیه اروپا می‌تواند در صورت توقف کمک‌های آمریکا به اوکراین، همچنان از این کشور حمایت کند، گفت که اتحادیه اروپا «بدون هیچ تردیدی» به این کار ادامه خواهد داد.
رئیس کمیسیون اروپا گفت: «هر اتفاقی که روی دهد، برای ما مهم است که اوکراین یک کشور مستقل باقی بماند و این اوکراین است که باید در مورد قلمرو خود تصمیم بگیرد.»
این اولین سخنرانی مهم فن در لاین از زمان مبتلا شدن به ذات‌الریه شدید در اوایل ماه ژانویه بود. این بیماری کمیسیون اروپا را مجبور کرد تا تمام قرار ملاقات‌های خارجی او را لغو کند و برای مدت کوتاهی وظایفش را به ترزا ریبرا، معاون اجرایی کمیسیون تفویض کند.
غیبت او، بحثهایی را درباره خلأ قدرت در بروکسل آنهم در یک زمانۀ حساس برای اروپا و در بحبوحۀ انتقال قدرت در کاخ سفید مطرح کرد.
با این وجود فن در لاین روز سه‌شنبه تلاش کرد تا خود را به عنوان یک صدای پیشرو در گفتگو‌های سیاسی معرفی کند. اگرچه او هیچ موضع سختگیرانه‌ای در قبال سیاست ملی‌گرایانۀ «اول آمریکا» که توسط ترامپ تبلیغ می‌شود اتخاذ نکرد، اما بار‌ها به با تعهد دیرینه اتحادیه اروپا به چندجانبه گرایی اشاره کرد.
اگرچه فن در لاین بطور مستقیم نام ترامپ را به زبان نیاورد، اما به انتقاد از سیاست‌های جدید این کشور پرداخت؛ بویژه زمانی که از توافق آب و هوایی پاریس دفاع کرد. او گفت: «توافق پاریس همچنان بهترین امید برای بشریت است. اروپا این مسیر را ادامه خواهد داد و با تمام کشور‌هایی که می‌خواهند از طبیعت محافظت و گرم شدن کره زمین را متوقف کنند، همکاری خواهد کرد.»
یک دنیای «خشن»
فن درلاین در ادامه سخنرانی خود در مجمع جهانی اقتصاد که هر ژانویه با حضور سران دولت‌ها و رهبران کسب و کار و کارآفرینان برگزار می‌شود، به انتقاد از اقداماتی پرداخت که منجر به آسیب رسیدن به تجارت جهانی می‌شود؛ از جمله ایجاد شوک در زنجیره‌های تامین، استفاده از انرژی به عنوان یک سلاح یا خرابکاری در زیرساخت‌های حیاتی.
او گفت: «نظم جهانی مبتنی بر همکاری که ما ۲۵ سال پیش آرزویش را داشتیم به واقعیت تبدیل نشده است. در عوض، ما وارد عصر جدیدی از رقابت‌های سخت ژئواستراتژیک شده‌ایم.»
او افزود: «اقتصاد‌های بزرگ جهان همچنان برای دسترسی به مواد اولیه، فن آوری‌های جدید و مسیر‌های تجاری جهانی رقابت می‌کنند. این رقابت در همه بخش‌ها وجود دارد؛ از هوش مصنوعی گرفته تا فناوری‌های پاک، از کوانتوم تا فضا، از قطب شمال تا دریای جنوب چین. مسابقه ادامه دارد.»
این چالش‌های بویژه برای اتحادیه اروپا نگران‌کننده است که در وضعیت رکود اقتصادی، از دست دادن رقابت و تغییرات جمعیت شناختی قرار گرفته است.
فن در لاین قول داده است که اقتصاد را در مرکز دومین دورۀ فعالیتش به عنوان رئیس کمیسیون اروپا قرار دهند و به توصیه‌هایی را که ماریو دراگی در گزارش مهم خود مطرح کرده بود، عمل کند.
او روز سه‌شنبه گفت که کاهش قیمت انرژی، باز کردن قفل سرمایه‌گذاری در سراسر بازار واحد و کاهش تشریفات اداری برای شرکت‌های کوچک از جمله اقدامات کلیدی کمیسیون جدید در اولین گام خواهد بود.
او افزود توافق‌های تجاری افزایش خواهد یافت و اینکه قصد دارد برای ارتقای روابط تجاری، به هند سفر کند.
او گفت: «اتحادیه اروپا در ۲۵ گذشته، اروپا برای پیشبرد رشد خود به موج فزاینده تجارت جهانی متکی بوده است. به انرژی ارزان روسیه متکی بوده است و اروپا اغلب امنیت خود را برون سپاری کرده است. اما آن روز‌ها گذشته است. اروپا برای حفظ رشد خود در ربع قرن آینده، باید سیاست‌هایش را تغییر دهد.»
فن در لاین سپس به موضوع چین پرداخت؛ یعنی کشوری که کمیسیون وی تا کنون بار‌ها بر سر روابط نزدیک پکن با مسکو، یارانه‌های صنعتی، عملیات جاسوسی و خرابکاری، حملات سایبری، نقض حقوق بشر و تنش بر سر تنگه تایوان با آن درگیر شده است.
در دوران ریاست او، تغییر سیاست اتحادیه اروپا در برابر چین و اتخاذ رویکردی قاطعانه‌تر، باعث خشم پکن و در مقابل خشنودی واشنگتن شده است.
فن در لاین در سخنرانی خود به «شوک چین» به اقتصاد جهان، به دلیل «ظرفیت بیش از حد تحت حمایت دولت» همچنین پر کردن بازار‌های جهانی با محصولات کم هزینه پرداخت و گفت که اگرچه دست خود را برای همکاری «سازنده» و گسترش روابط اقتصادی «در صورت امکان» به سوی پکن دراز می‌کند، اما به اقدامات ناعادلانه نیز پاسخ خواهد داد.
او در پایان سخنرانی خود در داووس گفت: «قوانین تعامل بین قدرت‌های جهانی در حال تغییر است. ما نباید هیچ چیز را بدیهی بدانیم و در حالی که برخی در اروپا ممکن است این واقعیت جدید را دوست نداشته باشند، ما آماده مقابله با آن هستیم.»
فن در لاین گفت: «ارزش‌های ما تغییر نمی‌کنند. اما برای دفاع از این ارزش‌ها در جهانی در حال تغییر، باید شیوه عمل خود را تغییر دهیم. ما باید در هر کجا به دنبال فرصت‌های جدید باشیم. اکنون زمان آن است که فراتر از بلوک بندی‌ها و تابو‌ها درگیر شویم. اروپا آماده تغییر است.»
