این پنجاه و چهارمین برنامه مجله خبری تحلیلی دیدارنیوز است که با اجرای محمدرضا حیاتی و با حضور کارشناسان و صاحب نظران تقدیم مخاطبان گرامی می‌شود.
دیدارنیوز _ اتاق خبر: درود بر شما بینندگان گرامی و همراهان عزیز دیدارنیوز. اینجا، استودیوی تلویزیونی دیدارنیوز و من، محمدرضا حیاتی با یک برنامه مجله خبری، تحلیلی دیگر در خدمت شما هستم.
در این برنامه می‌بینید و می‌شنوید:
۱- بشار اسد در مسکو؟
۲- عراقچی: از تحولات سوریه خبر داشتیم
۳- رفع فیلترینگ به صلاح نیست
۴- پیشنهاد ترامپ به ترودو
ویدیوی این مجله خبری را می‌توانید اینجا، یوتیوب و آپارات ببینید
پایان خاندان اسد در سوریه
نخستین ساعات بامداد روز یکشنبه هشتم دسامبر ۲۰۲۴ روزی تاریخی برای سوریه لحظاتی بزرگ برای مردم سوریه که فرماندهی ارتش به افسران خبر داد که حکومت ۲۴ ساله بشار اسد به پایان رسیده است و مخالفان اسد اعلام کردند دمشق «اکنون از بند اسد آزاد شده است.»
بشار اسد بامداد یکشنبه با یک پرواز دمشق را به مقصد نامعلومی که بعدا مشخص شد مسکو بوده است ترک کرد. مخالفان اسد گفتند بدون هیچ نشانه‌ای از استقرار ارتش و مقاومتی، وارد دمشق شده‌اند.
فرماندهی ارتش سوریه، «سقوط دولت بشار اسد» را به افسران و فرماندهان ارتش ابلاغ کرد. تمامی سربازان و افسران از ساختمان وزارت دفاع و ستاد مشترک ارتش سوریه خارج شدند و دو ساختمان تحویل مخالفان مسلح شد.
تلویزیون دولتی سوریه به کنترل نیرو‌های مخالف درآمد و سرنگون شدن حکومت قدرتمند شصت و دوساله حافظ اسد و پسرش بشار اسد با یک جمله کوتاه توسط گوینده اعلام شد؛ دیکتاتور سقوط کرد.
آزادی زندانیان سیاسی در سوریه توسط مردم و گروه‌های مسلح
در پی سقوط حکومت بشار اسد، مردم و نیرو‌های مسلح مخالف در‌های زندان‌های شهر‌های مختلف را گشودند و هزاران زندانی را از زندان‌ها آزاد کردند. در این میان چند زندانی که بخش بزرگی از عمر خود را در زندان گذرانده بودند مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت. از جمله پسربچه‌ای که در ۱۴ سالگی توسط حکومت حافظ اسد زندانی شده بود و اکنون در هفتاد و چهارسالگی از زندان آزاد شد.
همچنین یک خلبان پس از ۴۳ سال در سوریه توسط مردم آزاد شد. خلبان احمد رغید التتری که چهل و سه سال پیش از دستور هدف قرار دادن معترضان علیه حافظ اسد در شهر حماه سرپیچی کرده بود و در سن ۲۶ سالگی به زندان افتاده بود با سقوط بشار اسد آزاد شد. در آن اعتراضات ده‌ها هزار شهروند معترض در اثر بمباران جنگنده‌های حکومت حافظ اسد قتل‌عام شدند و اغلب نقاط شهر با خاک یکسان شد.
بشار اسد به روسیه پناهنده شد؟
شبکه یک تلویزیون روسیه به نقل از کرملین اعلام کرد که بشار اسد و خانواده‌اش در مسکو هستند. خبرگزاری تاس به نقل از یک منبع در کرملین اعلام کرد که بشار اسد و اعضای خانواده‌اش وارد مسکو شده‌اند و روسیه به دلایل انسان دوستانه به آنها حق پناهندگی داده است.
سرنوشت بشار اسد و خبر حضور او در روسیه بهانه گفت و گوی ما با عفیفه عابدی، تحلیلگر مسایل خاورمیانه شد. خانم عابدی به نظر شما حضور بشار اسد و خانواده اش در روسیه چه پیامی دارد؟
وزیر خارجه ترکیه: رژیم بشار اسد سقوط کرد و به ۱۴ سال بی‌ثباتی در سوریه پایان داده شد
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه پس از سقوط دولت بشار اسد طی اظهاراتی گفت که رژیم بشار اسد سقوط کرد و به ۱۴ سال بی‌ثباتی در سوریه پایان داده شد. وزیر خارجه ترکیه گفت سوریه وارد مرحله جدیدی شده است که ثبات و تمامیت ارضی آن را حفظ خواهد کرد باید با همه اقلیت‌ها در سوریه به طور یکسان و بدون تبعیض رفتار شود.
وی گفت باید تمامیت ارضی سوریه و نهاد‌های دولتی حفظ شود و ما از ثبات در آن حمایت خواهیم کرد همچنین آنکارا از رویکرد سازنده روسیه و ایران در قبال بحران سوریه قدردانی می‌کند.
بیانیه وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در مورد سقوط حکومت بشار اسد
وزارت امور خارجه با توجه به تحولات اخیر در سوریه، ضمن یادآوری موضع اصولی ایران مبنی بر احترام به وحدت، حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی سوریه، تاکید می‌کند که تعیین سرنوشت و تصمیم‌گیری در مورد آینده سوریه تنها بر عهده مردم این کشور، بدون مداخله مخرب یا تحمیل خارجی است. تحقق این مهم مستلزم پایان هرچه سریع‌تر درگیری‌های نظامی، ممانعت از اقدامات تروریستی و شروع گفتگو‌های ملی با مشارکت همه طیف‌های تشکیل دهنده جامعه سوریه جهت تشکیل حاکمیت فراگیر که نماینده همه مردم سوریه باشد، است.
در بیانیه وزارت امور خارجه همچنین آمده است در این وضعیت که سوریه در دوره‌ای خطیر از تاریخ خود قرار دارد، تأمین امنیت همه شهروندان سوری و اتباع سایر کشور‌ها و نیز حفظ حرمت اماکن مقدس مذهبی و همچنین حفاظت از اماکن دیپلماتیک و کنسولی وفق موازین حقوق بین‌الملل بسیار ضروری است. روابط دو ملت ایران و سوریه پیشینه‌ای دیرینه داشته و همواره دوستانه بوده است و انتظار می‌رود این روابط با رویکرد حکیمانه و دوراندیشانه دو کشور بر اساس علائق و منافع مشترک و عمل به تعهدات حقوقی بین‌المللی تداوم یابد.
واکنش وزیر امورخارجه به سرنگونی بشار اسد
عراقچی در گفتگوی ویژه خبری: به لحاظ میدانی از تحرکات اطلاع داشتیم و به دولت و ارتش سوریه هم منتقل کردیم
وزیر خارجه گفت: در رابطه با سوریه همه چیز روش بود و تحلیل‌ها از قبل این اتفاق را نشان می‌داد. یک طراحی پشت صحنه از طرف آمریکا و رژیم صهیونیستی وجود داشته است، اما ناتوانی ارتش سوریه و سرعت تحولات غیر منتظره بود عراقچی درباره تعامل جمهوری اسلامی با حاکمان جدید سوریه نیز گفت: تعامل ما با حاکمان جدید سوریه، به رفتار آنها بستگی دارد.
با توجه به اظهار نظر‌های وزیر امور خارجه کشور گفتگو می‌کنیم با عبدالرضا فرجی راد، سفیر پیشین ایران در نروژ. جناب فرجی راد به نظر شما این تحرکات میدانی که آقای عراقچی از آن صحبت می‌کنند از چه زمانی در سوریه شکل گرفته بود که منجر به سقوط دولت بشار اسد شد؟
پیشنهاد ترامپ به ترودو جدی شد؛ کانادا و مکزیک جزء ایالات آمریکا بشوند!
دونالد ترامپ در مصاحبه با NBC News گفت: ما سالانه بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار به کانادا یارانه می‌دهیم. ما به مکزیک ۳۰۰ میلیارد دلار یارانه می‌دهیم خب اگر می‌خواهیم به آنها کمک کنیم، بگذارید به یکی از ایالت‌های آمریکا تبدیل بشوند!
ترامپ خواستار آتش‌بس فوری در اوکراین شد
ترامپ در پیامی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «اسد رفته است و محافظش دیگر در سوریه حضور ندارد. روسیه به خاطر اوکراین علاقه‌ای به حضور در سوریه ندارد، چون نزدیک به ۶۰ هزار سرباز مسکو در جنگ کشته یا زخمی شده است. این جنگ هرگز نباید آغاز می‌شد.
ترامپ با اشاره به از دست دادن صد‌ها هزار سرباز و غیرنظامی اوکراینی از زمان آغاز جنگ تاکید کرد که زلنسکی نیز مایل به انجام یک معامله و توقف به ادامه رفتار جنون‌آمیز است.
رئیس جمهور منتخب آمریکا همچنین گفت: «آتش بس باید فورا برقرار و مذاکرات باید آغاز شود. اگر جنگ ادامه یابد خانواده‌های زیادی زندگی خود را از دست می‌دهند. جنگ اگر ادامه یابد، می‌تواند به چیزی بسیار بزرگ‌تر و بدتر تبدیل شود. من ولادیمیر را خوب می‌شناسم. این زمان او برای عمل است. چین می‌تواند کمک کند. دنیا منتظر است!»
معاون اجرایی رییس جمهور: شورای عالی فضای مجازی فعلا رفع فیلترینگ را به صلاح نمی‌داند
محمدجعفر قائم‌پناه، معاون امور اجرایی رئیس جمهور در خصوص فیلترینگ متذکر شد: ۶۰ درصد مردم با فیلترینگ مخالف هستند و البته هر ساله مردم ما ۲۰ همت صرف هزینه فیلترینگ می‌کنند. شورای فضای مجازی با ۱۵ عضو حقیقی فعلا رفع این فیلترینگ را به صلاح نمی‌دانند. ما باید این‌ها را قانع کنیم که فیلترینگ حتی امنیت کشور را هم به هم می‌ریزد، چرا که دشمنان با همین ابزار‌های فیلترینگ به اطلاعات مردم دست می‌یابند.
اهمیت موضوع فیلترینگ و تصمیم شورای فضای مجازی دلیل گفت و گوی ما با احسان گل محمدی، فعال رسانه‌ای شد. آقای گل محمدی تحلیل شما از روندی که موضوع فیلترینگ تا به امروز داشته چیه؟
نخست وزیر اسراییل: سقوط اسد فرصت مهمی برای اسرائیل است
نتانیاهو در واکنش به سقوط بشار اسد گفت: به کنترل درآمدن سوریه توسط مخالفان مسلح یک روز به یاد ماندنی در تاریخ خاورمیانه است. اجازه نمی‌دهیم هیچ نیروی متخاصمی در مرز‌های ما مستقر شود. نتانیاهو گفت تحولات سوریه را به دقت رصد خواهیم کرد. برای حفاظت از مرز‌ها و تامین امنیت خود هر کاری لازم باشد انجام خواهیم داد. سقوط رژیم اسد فرصت‌های جدید و بسیار مهمی برای اسرائیل ایجاد می‌کند.
نتانیاهو فروپاشی توافق ۱۹۷۴ با سوریه را اعلام کرد
«بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر اسرائیل روز یکشنبه فروپاشی توافق «انفصال» سوریه و اسرائیل در سال ۱۹۷۴ در منطقه جولان را اعلام کرد. نتانیاهو رسما از دستور به ارتش اسرائیل برای اشغال بخش‌هایی از خاک سوریه که آن را منطقه حائل خواند، خبر داد. رسانه‌های اسرائیلی اعلام کردند که ارتش، منطقه حرمون را به اشغال خود درآورده است.
حملۀ اسرائیل به ۱۰۰ هدف در سوریه
شبکۀ ۱۴ اسرائیل خبر داد ده‌ها جنگندۀ اسرائیلی پس از سقوط بشار اسد به حدود ۱۰۰ هدف متعلق به ارتش سوریه از جمله سامانه‌های پدافند هوایی حمله کردند. بنا به گزارش تلویزیون اسرائیل کابینۀ نتانیاهو همچنین پیشروی چند کیلومتری ارتش در داخل منطقه حائل و پایگاه‌های دیده‌بانی در جولان را تصویب کرده است. بنا به این گزارش دولت اسراییل درحال بررسی گسترش سیطره ارتش بر مرز‌ها با سوریه برای ممانعت از رسیدن شورشیان به منطقه است.
برای آگاهی از نقش اسراییل در ماجرای سقوط بشار اسد گفتگو می‌کنیم با علی بیگدلی، کارشناس مسایل بین الملل. آقای بیگدلی با توجه به اظهار نظر‌های مقام‌های اسراییل و حتی حمله جنگنده‌های اسراییلی به ۱۰۰ هدف در سوریه فکر می‌کنید که اسراییل در اتفاق‌های سوریه نقشی داشته؟
دولت ملی انتقالی سوریه اولین بیانیه خود را منتشر کرد
در این بیانیه آمده است پس از سال‌های طولانی بی‌عدالتی، ظلم و ستم، اعلام می‌کنیم که رژیم بشار اسد سقوط کرده است. حفاظت از همه شهروندان و اموال آنها بدون توجه به وابستگی آنها. تلاش برای بازسازی دولت و نهاد‌های آن بر اساس آزادی و عدالت، تلاش برای دستیابی به آشتی ملی همه جانبه و بازگرداندن پناهندگان و آوارگان به خانه هایشان در امنیت و عزت و پاسخگو کردن همه کسانی که بر اساس قانون و عدالت مرتکب جنایت علیه مردم سوریه شده اند از مواردی است که در بیانیه دولت انتقالی سوریه بر آنها تاکید شده است.
در پایان این بیانیه آمده است تأکید می‌کنیم که سوریه جدید در انحصار هیچ‌کس نخواهد بود، بلکه سرزمینی برای همه خواهد بود.
سقوط حکومت سوریه بیانگر تضعیف جمهوری اسلامی ایران و روسیه است
مایا کالاس مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به تحولات سوریه گفت که «پایان دیکتاتوری اسد یک تحول مثبت و مورد انتظار است. همچنین بیانگر ضعیف‌شدن حامیان اسد، روسیه و ایران، است.» مایا کالاس افزود: «اولویت ما تامین امنیت در منطقه است. من با همه شرکای سازنده در سوریه و منطقه کار خواهم کرد.»
عوامل برنامه:
تهیه کننده و کاگردان: سهیل محمدیان
فیلمبردار: حسین بابازاده
اجرا: محمدرضا حیاتی
تدوین: نیکو مجدی
سردبیر: نسرین نیکنام
با تشکر از: علی بیگدلی، احسان گل‌محمدی، عبدالرضا فرجی‌راد و عفیفه عابدی کارشناسان این برنامه
