یک هفته پس از درگذشت رئیس جمهور سابق، جریانات سیاسی ایران خود را آمادهی ورود به انتخاباتی غیرمنتظره میکنند.
دیدارنیوزـ مهرداد جهانگیری: اصولگرایان به دلیل فاصلهی کوتاه میان این رقابت و انتخابات مجلس اخیر، طبیعتا از آمادگی سختافزاری و ستادی بیشتری برخوردارند. به همین دلیل، از نخستین ساعات اعلام خبر سقوط بالگرد رئیس جمهور، چهرههای مختلف این جناح خود را آماده حضور در انتخابات کردهاند.
در طرف مقابل، اصلاحطلبان در حالی به استقبال هشتم تیر میروند که در دو انتخابات اخیر حضور معناداری در صحنه نداشته و بخش عمدهای از سازمان رأی آنان همچنان تمایلی به مشارکت در انتخابات ندارد.
بسیاری از فعالان ستادی اصلاحطلب معتقدند که هیچ نشانهای از تغییر فضای سیاسی کشور دیده نمیشود و در انتخابات پیش رو نیز همچون انتخابات ۱۴۰۰ امکان رقابت از آنان سلب خواهد شد؛ و با توجه به نتایج دو انتخابات ۹۲ و ۹۶ حاضر به حمایت از گزینهای تحمیلی نیز نیستند. بنابر این پرونده انتخابات هشتم تیر را نیز بازنشده، بسته میدانند!
در چنین شرایطی برخی رسانهها از احتمال نامزدی چهرههایی همچون عارف، پزشکیان، شریعتمداری و لاریجانی خبر دادند. نیاز به توضیح نیست که قطعا این گزینهها بر روی حمایت اصلاحطلبان، خصوصا رهبران آنان حسابی ویژه باز کردهاند.
در این دو سه روز، اما خبری منتشر شد که احتمالا بیش از همهی جامعه، همین چهار چهرهی فوق را بهتزده کرد و آن؛ دعوت سید محمد خاتمی از سید محمد صدر جهت حضور در انتخابات بود. سید محمد صدر نیز ضمن تأیید این خبر، تأکید کرد که هنوز به جمعبندی نهایی نرسیده است.
تأیید این خبر از سوی صدر، به این معناست که رهبر اصلاحات علیرغم تمایل همان نامزدهای چهارگانه (عارف، پرشکیان، لاریجانی و شریعتمداری) از گزینهای غیر از آنان خواسته تا وارد گود شود. به بیان بهتر؛ در صورت پذیرش دعوت آقای خاتمی از سوی صدر، چهار نامزد نامبرده، نهتنها بختی برای جلب حمایت رهبر اصلاحات ندارند، بلکه عملا در مقابل تصمیم او قرار خواهند گرفت. در حالی که حتی در انتخابات سال ۸۴، علیرغم حضور چهار نامزد منتسب به اصلاحطلبان، هیچکدام از آنان به دعوت خاتمی وارد گود نشده بودند؛ بنابراین اصرار آنان به ماندن تا روز آخر اگرچه تصمیمی نادرست بود، اما تمرد از پذیرش تصمیم رهبر اصلاحات نیز تلقی نمیشد. حتی در سال ۹۲ نیز اگرچه محمدرضا عارف تنها نامزد اصلاحطلب حاضر در انتخابات بود، اما کسی او را کاندیدای مورد نظر خاتمی نمیدانست.
تنها انتخاباتی که خاتمی پیش از شروع فرایند ثبت نام، کاندیدای مورد نظر خود را معرفی کرد، انتخابات پرماجرای ۸۸ بود که از ماهها پیش از آن گفته بود از بین او و میرحسین موسوی، یک تن نامزد خواهد شد و در صورت حضور مهندس موسوی، او به نفع موسوی کنار خواهد رفت. به عبارت دیگر؛ سید محمد خاتمی همچون انتخابات سال ۸۸، اینبار نیز پیش از رسیدن موعد ثبت نام از کاندیدایی مشخص حمایت کرده است.
در واقع خاتمی با این دعوت، با یک تیر چند هدف را نشانه رفته است. از سویی این پیام را به حامیان خود داده که نگران تکرار تجربهی ۹۲ نباشند و او دیگر حاضر به حمایت از نامزدی غیر اصلاحطلب نیست. در مقابل نیز به حکومت این پیام را منتقل میکند که با انتخاب یکی از اعضای اصلاحطلب مجمع تشخیص مصلحت نظام، قطعا بهدنبال تقابل با نظام نیست. مهمتر از اینها، اما پیام او خطاب به رأیدهندگانیست که از بحرانهای اقتصادی پیاپی در این سالها به تنگ آمده و به دنبال یافتن راهی برای بهبود اوضاع فعلی هستند.
ردمی خسته و ناامید از شنیدن اخبار پیاپی سواستفادههای کلان اقتصادی که به تجربه دریافتهاند یکی از ریشههای مشکلات آنان، نداشتن ارتباط مطلوب با دنیاست. حال او با انتخاب دیپلماتی پر سابقه، مبری از هر شائبهی اقتصادی، متمایل به عدالت اجتماعی، خوشنام و منتسب به خاندان ریشهدار صدر، گزینهای متناسب با بحرانهای کنونی جامعه را پیش روی آنان قرار میدهد.