حسن بهشتیپور، کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به تظاهرات خیابانی در گرجستان گفت: در اتحادیه اروپا و آمریکا هر شخص یا جناحی که با آنها هماهنگ نیست را به طرفداری از روسیه متهم میکنند؛ چراکه همین حالا اروپا با روسیه اختلاف دارند، اما گرجستان میگوید که به نفعمان نیست که با روسیه درگیر شویم.
دیدارنیوز: کارشناس مسائل بینالملل گفت: تظاهرات خیابانی در گرجستان عموماً یکی از ابزارهای فشار بر دولت است، اما این دفعه به دلیل موضع قدرتمند حزب حاکم بعید است که دولت سرنگون شود.
حسن بهشتیپور، کارشناس مسائل بینالملل در تشریح دلایل اعتراضات شهروندان گرجستان به قانون عوامل خارجی اظهار کرد: قبل از هر چیز باید توجه داشت که نخستوزیر گرجستان در واقع از سوی پارلمان این کشور انتخاب میشود که دارای قدرت بالایی است. در مقابل حزب رویای گرجستان که اکثریت پارلمان را در دست دارد به اصطلاح طرفدار رفع تنش با روسیه است؛ چراکه دولتهایی که از سال ۲۰۰۳ در گرجستان به قدرت رسیدند عمدتاً مخالف شدید روسیه بودند و اساساً این دولت با شعار عادیسازی روابط با روسیه به قدرت رسید و معتقدند به دلیل همسایگی با روسیه به عنوان کشور همسایه باید روابط خوبی با گرجستان داشته باشند. سوابق نخستوزیر فعلی گرجستان نشان میدهد که او اساساً روسهراس نیست، ولی چون به اصطلاح مخالف تنش در روابط با روسیه است، به حمایت از مسکو متهم شده است.
وی ادامه داد: توجه داشته باشید که ایراکلی کوباخیدزه، نخستوزیر فعلی گرجستان از حزب رویای گرجستان برآمده و موافق رابطه نزدیک با روسیه است و در عین حال با غرب هم رابطه نزدیک دارد، یعنی ضد غرب نیست. اینطور نیست که، چون او خواهان رابطه با روسها است پس به صورت علنی با غرب در تنش قرار دارد. او طرفدار اتحادیه اروپا به حساب میآید و حالا به دلیل تصویب قانونی که روسیه چند سال پیش با عنوان «قانون عوامل خارجی» اجرا کرده، مردم به خیابان ریختهاند. قانون مذکور میگوید اگر سازمانهای مردمنهاد یا گروههایی که کمکهای خارجی دریافت میکنند از یک مبلغ مشخصی بیشتر دریافت کنند باید حتماً این موضوع را به اطلاع دولت گرجستان برسانند و تحت نظارت دولت قرار بگیرد. اینکه چرا چنین اقدامی را انجام میدهند به این دلیل است که بر اساس تجربه گذشته، معمولاً کشورهای خارجی به خصوص اروپا و آمریکا از طریق این سازمانهای مردم نهاد نفوذ خود را گسترش میدهند و جریانسازی سیاسی خلق میکنند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: این جریانسازی در رسانهها خیلی نفوذ پیدا میکند و برای اینکه مانع این نفوذ شوند و بتوانند این روند را مدیریت کنند، اگر کمکهای خارجی بیشتر از یک رقم مشخص شود، باید حتماً تحت نظارت دولت قرار بگیرد. اینکه چرا در شرایط فعلی کشورهای غربی مخالف این قانون هستند در واقع به این دلیل است که این قانون محدودیت بیش از حد ایجاد میکند و همکاریهای کشورهای اروپایی و آمریکا را با سازمانهای مردمنهاد گرجستان که ابزارهای نفوذ غرب به حساب میآید را محدود میکند. توجه داشته باشید که روسها هم این اقدام را چند سال پیش با تصویب یک قانون عملیاتی کردند تا کمکهای خارجی ارائه شده به این سازمانهای مردم نهاد را رصد کند. این در حالیست که در پارلمان گرجستان احزابی وجود دارند که مخالف دولت و مخالف تصویب این قانون بوده و اکثریت آنها با حزب رویای گرجستان مخالف هستند.
وی افزود: نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که در گرجستان اصولاً تظاهرات در کف خیابان به عامل فشار علیه دولتها تبدیل شده است. مثلاً در سال ۲۰۰۳ که دولت ادوارد شوارد نادزه متهم به تقلب در انتخابات شد، تظاهرات خیابانی به رهبری طیف ساکاشویلی برگزار شد و در نهایت وی را سرنگون کردند که انقلاب گل رُز نام گرفت. به همین دلیل باید دانست که تغییر دولتها در گرجستان بر اساس همین تظاهرات خیابانی صورت گرفته، اما دولت فعلی محکم بر سر موضع خود ایستاده و کوتاه نیامده است. نکتهای که باید در نظر بگیریم این است که در خصوص این اصلاحاتی که انجام شده، به نوعی هم دولت فعلی و هم دولت قبلی در آن مشارکت داده شدهاند، ولی باید دانست که گرجستان امروز اصلاً قابل مقایسه با گرجستان سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰ نیست؛ یعنی وضعیت فساد، رشوهخواری و رشد اقتصادی خیلی بهتر از گذشته شده است.
بهشتیپور در پایان خاطرنشان کرد: وضعیت گرجستان فعلی از نظر آبرومندی و اعتبار بین کشورهای قفقاز خیلی بهتر از سایر کشورها است و از لحاظ اقتصادی وضعیت بهتری نسبت به آذربایجان و ارمنستان دارد؛ لذا تظاهرات عمدتاً به شیوههای سنتی در گرجستان برگزار شده تا نخستوزیر را مجبور کنند دست از تصویب نهایی این لایحه بردارد. دادهها نشان میدهد که قدرت و نفوذ حزب رویای گرجستان زیاد است و بعید میدانم که نخستوزیر با این تظاهرات خیابانی کنار برود و اگر این نظر درست باشد، پس بعید است که قانون مذکور هم تغییر پیدا کند، اما این قانون میتواند تعدیل شود. این در حالیست که در اتحادیه اروپا و آمریکا هر شخص یا جناحی که با آنها هماهنگ نیست را به طرفداری از روسیه متهم میکنند؛ چراکه همین حالا اروپا با روسیه اختلاف دارند، اما گرجستان میگوید که به نفعمان نیست که با روسیه درگیر شویم؛ به گونهای که گرجستان مرز مشترک با روسیه دارد و در سال ۲۰۰۸ جنگ مفصلی با مسکو داشتند که منجر به اشغال بخشهایی از این کشور شد، ولی هنوز اوستایای جنوبی و آبخازیا معتقد به استقلال از گرجستان هستند.