سلطنت طلبان ایرانی به اسرائیل نزدیک شده‌اند؛ زیرا در تلاش برای بازگرداندن پهلوی، اسرائیل را متحدی نزدیک می‌پندارند.
دیدارنیوز: این مطلب را با ترجمه اختصاصی دیدار بخوانید با این توضیح که لزوما مطالب درج شده در این مقاله مورد تایید دیدار نیست و تنها جهت اطلاع خوانندگان منتشر شده است.
منبع: الجزیره
نویسنده: سینا طوسی
مترجم: حمید رضا بابایی
میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا با حضور در خیابان‌ها، جنگ وحشیانه اسرائیل را علیه غزه – که ده‌ها هزار کشته برجا گذاشته است- محکوم کرده و خواستار صلح و عدالت شده‌اند. دراین میان محفلی عجیب به دفاع از اسرائیل پرداخته است: سلطنت طلبان ایرانی.
آن‌ها طرفداران رضا پهلوی هستند، فرزند محمد رضا پهلوی، آخرین شاه ایران که در انقلاب اسلامی سال ۱۹۷۹ سرنگون شد. سلطنت طلبان در تظاهرات خود، پرچم‌های قدیم ایرانی را در دست داشته و در حمایت از نخست وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، شعار سرمی‌دادند.
تقابل آن‌ها با معترضین طرفدار فلسطین، که آن‌ها را گروه‌های نیابتی دولت تهران می‌خوانند، بیانگر اختلاف شدید آن‌ها با افکار عمومی عمده در ایران است که به صورت تاریخی طرفدار آرمان فلسطین بوده‌اند.
با این حال، جنگ غزه واکنش‌های پیچیده را در ایران برانگیخته است، زیرا بسیار از ایرانی‌ها به سیاست‌های نامحبوب دولت در عرصه‌های خارجی و داخلی گرایش ندارند، سیاست‌هایی که مخالفت‌های فراوان را نیز درپی داشته است.
با این حال بسیاری از مخالفان و فعالان مدنی ایرانی تلاش می‌کنند برای همراهی با فلسطینی‌ها، در انتقاد خود از دولتشان توازن ایجاد کنند؛ لذا ائتلاف سلطنت طلبان با اسرائیل سوالاتی را درباره انگیزه آن‌ها برمی‌انگیزد و این که این اینها، نمایندگان چه میزان از مخالفان ایرانی هستند.
مخالفان ناکارآمد
جنبش مخالفان ایران از گروه‌های مختلف تشکیل شده است، نظیر جمهوری خواهان و سطلنت طلبان. اما تفاوت‌های ایدئولوژیک مانع از اتحاد آن‌ها شده و به بروز اختلافات شدید و تفرقه میان آن‌ها منجر شده است.
در دسامبر گذشته بسیاری از ایرانی‌ها، از این که جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی – فعال حقوق زنان و زندانی سیاسی ایرانی- تعلق گرفت، اظهار خرسندی فراوان کردند. دوقلو‌های محمدی، کیانا و علی همراه پدرشان تقی رحمانی، این جایزه را به نیابت از محمدی دریافت و هم‌زمان با ملکه سوئد نیز دیدار کردند، دیداری که با تمجدید از "شهامت و اقدامات" محمدی همراه بود.
اما پویشی برخط (آنلاین) علیه محمدی و خانواده‌اش شکل گرفت، آن هم از جانب حساب‌های متعدد کاربری در فضای مجازی که ظاهرا به سلطنت طلبان تعلق داشت.
آن‌ها اعتبار و مشروعیت محمدی را زیر سوال بردند و ادعا کردند پهلوی تنها رهبر واقعی تمام ایرانی‌ها است. در میان شعارهایشان این موارد به چشم می‌خورد: "نرگس محمدی نماینده ایرانی‌ها نیست" و "نماینده واقعی ما شاه رضا پهلوی است."
آن‌ها صفحات فضای مجازی را با تصاویر خاندان سلطنتی سوئد و کمیته جایزه صلح نوبل پُر کردند، و چنان سخنانی مطرح کردند که بخش نظردهی این صفحات به ناچار غیرفعال شد.
این پویش برخط علیه محمدی در دسامبر گذشته به اوج رسید، زمانی که یاسمین پهلوی، همسر رضا پهلوی، اعتبار نرگس محمدی را در اینستاگرام، زیرا سوال برد و گفت وی چگونه می‌تواند در زندان با آنجلینا جولی مصاحبه کند. منظور وی این بود که محمدی یک زندانی سیاسی واقعی نیست بلکه مهره دولت جمهوی اسلامی است.
این در حالی بود که محمدی آماده می‌شد تا در ۱۰ دسامبر جایزه صلح نوبل را دریافت کند.
همسر محمدی در یک رشته توییت توضیح داد که زندانیان سیاسی در ایران برای مکاتبه با دنیای خارج، چه روندی را باید طی کنند، روندی که به طعنه، سلطنت طلبان ایرانی هم در ایران آن را به کار می‌گیرند.
ریشه این خصومت، در اختلاف نظر‌های شدید سیاسی و ایدئولوژیک میان سلطنت طلبان و فعالان دمکراسی طلب نظیر نرگس محمدی قرار دارد. سطلنت طلبان که رضا پهلوی را ولیعهد و رهبر مخالفان می‌دانند، خواستار آن هستند که جنبش مخالفان، تحت رهبری او با هم متحد شوند. آن‌ها همچنین از رویکرد تندروانه آمریکا در قبال ایران از جمله افزایش دخالت در امور داخلی ایران و اِعمال تحریم‌های شدید علیه آن، حمایت می‌کنند.
محمدی، اما سابقه و دیدگاهی متفاوت دارد. وی بخشی از جنبش اصلاح طلب در ایران بود و درکنار اغلب اعضای جنبش مدنی و دمکراسی خواه ایران، از نامزد‌های معتدل و اصلاح طلب انتخاباتی نظیر حسن روحانی و میرحسین موسوی در انتخابات سال‌های گذشه حمایت کرده است.
وی همچنین با تحریم‌هایی که به اقتصاد ایران آسیب رسانده، مخالفت کرده است. محمدی در آوریل ۲۰۲۲ به واشنگتن پست گفته بود، تحریم‌ها "بیشتر از دولت، ملت ایران را از منظر اقتصادی تضعیف کرده" و "دولت ایران، افراد و گروه‌های تندرو در کشور را تقویت کرده... و این با دمکراسی در ایران در تضاد است."
این دیدگاه‌های متفاوت درباره ماهیت و آینده مخالفان ایرانی، به اختلاف شدید میان سلطنت طلبان و بسیاری دیگر از نیرو‌های مخالف منجر شده و با حملات برخط علیه محمدی، تشدید شده است.
در این میان، حملات یاسمین پهلوی به نرگس محمدی، یکی از چندین مورد خصومت‌های وی نسبت به کسانی است که با او دیدگاه‌های مخالف سیاسی دارند.
یاسمین پهلوی در اظهارنظر‌های جنجالی در رسانه‌های اجتماعی و نیزبیان مواضع قویا حمایت‌گرانه از اسرائیل، سابقه‌ای طولانی دارد. وی همچنین در جنگ اسرائیل علیه غزه، علنا از اسرائیل حمایت کرد. او در نوامبر گذشته در یک تجمع طرفداران اسرائیل در واشنگتن دی سی حضور یافت و پرچم اسرائیل را تکان می‌داد.
در حقیقت، از زمان آغاز جنگ غزه، جنبش سلطنت طلبان ایران از اسرائیل قویا در فضای برخط حمایت کرده و در تظاهرات متعدد به طرفداری از اسرائیل در آمریکا و اروپا نیز حضور یافته است. تاکتیک‌های آن‌ها که اغلب خصمانه است، بسیاری از فعالان طرفدار فلسطین را نگران کرده است. گروه‌های لابی‌گر طرفدار پهلوی در واشنگتن دی سی، نظیر اتحادیه ملی برای دمکراسی در ایران (UNFDI)، تلاش کرده‌اند فعالان حامی فلسطین را بترسانند، و به آن‌ها برچسب حمایت از گروه‌های تروریست فلسطینی زده‌اند.
ائتلافات شکننده
محمد رضا پهلوی که تا سال ۱۹۷۹ بر ایران حکمرانی کرد، با اسرائیل روابطی گرم، اما پیچیده داشت. وی تلاش می‌کرد روابطش را با اسرائیل، از طریق تعامل با دنیای عرب متوازن کند. وی در حوزه‌های انرژی، امنیت و ثبات منطقه‌ای با اسرائیل همکاری می‌کرد و بار‌ها نیز از آرمان فلسطین و جنبش‌های اسلامی و غیرمتعهد اعلام حمایت کرده بود – گرچه هرگز تمام و کمال از آن‌ها حمایت نکرد و در جنگ سرد هم قاطعانه در اردوگاه آمریکا قرار داشت.
وی تلاش کرد گزینه‌های راهبردی و اهرم‌های فشارایران را در منطقه به حداکثر برساند و در عین حال به کشور نقش رهبری در خلیج فارس اعطا کند.
اما پسرش رضا پهلوی بسیار آشکارتر حامی اسرائیل بوده است و آن را شریکی مهم برای آرمان خود تلقی می‌کند. وی تبعات منطقه‌ای و داخلی را در خصوص این موضع نادیده گرفته است.
موضع آن‌ها در طرفداری از اسرائیل پس از سفر وی و همسرش به اسرائیل در آوریل ۲۰۲۳ بیشتر به چشم آمد و نقل محافل شد. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و گیلا گاملیل وزیر اطلاعاتش، از این زوج به گرمی استقبال و میزبانی کردند.
در مدت بازدید پهلوی و همسرش از اسرائیل، گاملیل در همه حال همراه آن‌ها بود و شاهزاده خودخوانده ایرانی در دیوار غربی (مقدس‌ترین مکان مذهبی یهودیان) دعا خواند و از حضور در مسجدالاقصی خودداری کرد.
به دنبال اعتراضات مرتبط با مرگ مهسا امینی در ایران، همسر رضا پهلوی تلاش کرد شعار اعتراضات را در اختیار خود بگیرد. مهسا امینی جوان کُردی بود که به دلیل رعایت نکردن حجاب اسلامی، به دست پلیس تهران دستگیر شد و در زندان درگذشت.
یاسمین پهلوی تصویری از یک سرباز زن اسرائیلی را در بیت‌المقدس شرقی – که تحت اشغال اسرائیل قرار دارد- منتشر کرده بود که زیر آن این کلمات به چشم می‌خورد: "زن، زندگی، آزادی! " این اقدام خشم معترضین طرفدار امینی را برانگیخت، زیرا نمی‌خواستند آرمانشان با اقدام اسرائیل در اشغال فلسطین و رفتار با فلسطینی‌ها آمیخته شود.
پهلوی دراین سفر، امیر اعتمادی مشاور رسمی خود، و سعید قاسمی‌نژاد از کارکنان بنیاد دفاع از دمکراسی – اندیشکده راست‌گرا و طرفدار اسرائیل مستقر در واشنگتن دی سی- را نیز همراه خود آورده بود.
این دو، چهره‌هایی جنجالی هستند که با دیدگاه‌های ضد فلسطینی و مواضع تندروانه خود علیه نظام سیاسی ایران شناخته می‌شوند و خواستار تحریم و حملات نظامی علیه ایران شده‌اند. آن‌ها حتی در توییت‌های خود، شعار "مرگ بر فلسطین" منتشر کرده‌اند. پهلوی در اسرائیل با مارک دوبویتس مدیر بنیاد دفاع از دمکراسی هم دیدارکرد و از آن زمان تاکنون رسانه‌ها و گروه‌های طرفدار اسرائیل در آمریکا، به تقدیر از وی پرداخته‌اند.
به نظر می‌رسد سلطنت طلبان ایرانی نقاط اشتراک چندانی با آرمان‌های مردم ایران ندارند؛ آن‌ها با تندروها و عناصر مداخله‌گر در اسرائیل و آمریکا هم آوا شده‌اند که به دنبال سرنگون کردن دولت ایران هستند، بدون آن که به عواقب انسانی و منطقه‌ای آن بیندیشند.
این امر سبب شده است سلطنت طلبان در میان مخالفان ایرانی، منزوی شوند. بسیاری از فعالان داخل ایران و خارج از آن که برای آرمان خود هزینه فراوان متحمل شده و جنبش‌های مردمی ایجاد کرده‌اند، سلطنت طلبان را نپذیرفته‌اند.
مثلا در ماه نوامبر، نُه زندانی برجسته سیاسی در ایران از پشت میله‌های زندان نامه‌ای منتشر و اقدام اسرائیل را در "کشتار جمعی مردم غزه" محکوم کردند و خواستار همبستگی با فلسطینی‌ها شدند.
در میان این افراد، انیشه اسدالهی فعال حقوق زنان؛ گلرخ ایرایی نویسنده و مدافع حقوق بشر گلرخ ایرایی؛ رضا شعبانی فعال کارگری و آرش جوهری روزنامه نگار حضور داشتند.
آن‌ها از افرادی که تحت لوای "زن، زندگی، آزادی، فقط به دنبال کسب حمایت اسرائیل و غرب بودند" انتقاد کردند و گفتند این افراد "در این جنگ فقط به آن‌ها خدمت می‌کنند."
در این نامه آمده است، "این افراد پس از نابودی ساختار جامعه در حملات نظامی غرب، عمدتا به دنبال سهم خود هستند، گویی از سرنوشت عراق و افغانستان در دو دهه گذشته، چیزی نیاموخته‌اند …".
سایر فعالان ایرانی هم نظیر رضا خندان همسر نسرین ستوده، وکیل و مخالف برجسته، همین دیدگاه را بیان کرده‌اند. وی در مصاحبه با سی ان ان در ماه می‌گذشته هشدار داد که رضا پهلوی و طرفدارانش تهدیدی علیه جنبش اعتراضی در ایران هستند. خندان آن‌ها را "فرصت طلبانی" خواند که از مردم ایران "جدا شده‌اند."
با تشدید جنگ غزه، نرگس محمدی هم مانند میلیون‌ها نفر از مردم در سراسر جهان خواستار آتش‌بس شد. همسرش نیز که یک فعال برجسته حقوق بشر است، همراه با بیش از ۶۰ نفر دیگر نامه‌ای را امضا کرد و هرگونه تلاشی را برای حمله به ایران، به بهانه این بحران، محکوم کرد.
در این نامه هشدار داده شده بود که جنگ ایران را نابود کرده، به مبارزه مردم برای دمکراسی آسیب خواهد رساند. در این نامه صراحتا از کسانی انتقاد شده است که با سوء استفاده از عبارت "بریدن سر مار"، بمب‌باران ایران را توجیه می‌کنند. NUFDI گروه طرفدار پهلوی و مستقر در واشنگتن دی سی، چنین رویکردی دارد.
دشمنِ دشمنم، دوست من نیست
بی‌میلی ظاهری سلطنت طلبان برای کنار آمدن با سایرین در جامعه پیچیده و متنوع ایران، و خودداری آن‌ها از پذیرش اعتقادات مختلف، در داخل و خارج از کشور، جذابیتی نداشته است.
جنبش رضا پهلوی با مخالفت گسترده مواجه شده است، حتی از جانب معترضان ایرانی در اعتراضات مرتبط با درگذشت مهسا امینی سایر منتقدین دولت و فعالان معتقدند حمایت اسرائیل و متحدان جناح راستی آن در آمریکا از سلطنت طلبان، به نفع آن‌ها نیست بلکه برایشان بارسنگینی است. چنین حمایتی سبب شده است نبودن مشروعیت و بی اعتباری سلطنت طلبان آشکار شود، و از طرفی بی‌اعتنایی آن‌ها به آمال دمکراسی طلبانه مردم ایران را نیز علنی کرده است.
صادق زیباکلام استاد سابق دانشگاه تهران درباره حمله سلطنت طلبان به نرگس محمدی در یک پست اینستاگرامی در ۲۵ سامبر نوشت: "نظریات سلطنت طلبان علیه محمدی، و تنفرشان نسبت به او، از استقلال فکری نرگس ناشی می‌شود. مساله حزن انگیزتر آن است افرادی که امروز قدرتی ندارند، نمی‌توانند دیگران را ببینند و رقبا را بپذیرند. آن‌ها اگر فردا به قدرت برسند، چگونه می‌توانند مدعی شوند که طرفدار "حکومت قانون"، "آزادی" و "دمکراسی" هستند؟ "
این میتوانست تیتر بهتری باشد.