
کارشناسان هواشناسی بین المللی متفقالقولند، که زمین در ماههای پیش رو گرمای بی سابقهای را تجربه میکند و سازمان ملل درباره جوشش جهانی هشدار میدهد و حالا یک پرسش؛ آیا زمین ذوب میشود؟
دیدارنیوزـ نسرین نیکنام: در هفتههای اخیر گرما در اکثر کشورهای دنیا خبر ساز شده و سازمان ملل علاوه بر اینکه مرداد ماه جاری را گرمترین ماه تاریخ اعلام کرده، درباره پدیدهای به نام جوشش جهانی هشدار میدهد. این موضوع را آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد با توجه به ثبت جولای به عنوان گرمترین ماه در تاریخ مطرح میکند.
محققان سازمان ملل معتقدند که دوران گرمایش جهانی به پایان رسیده و عصر جوشش جهانی فرا رسیده است. با توجه به اینکه در سه هفته اول جولای میانگین دمای جهانی بالاتر از هر دوره مقایسهای ثبت شده است، سازمان جهانی هواشناسی و سرویس تغییرات آبوهوایی اروپا اعلام کردند که جولای ۲۰۲۳ به احتمال قوی گرمترین ماه ثبت شده و بازگشت به دهه ۱۹۴۰ است.
گرمای شدید ناشی از گرمایش جهانی، طی این ماه دهها میلیون نفر را در بخشهایی از اروپا، آسیا و آمریکای شمالی تحت تاثیر قرار داده و با آتشسوزیهای شدیدی که در سراسر کانادا و بخشهایی از جنوب اروپا را سوزانده، همراه شده است.
یکی از مناطقی که آتش سوزی عجیبی را در چند روز اخیر تجربه کرد، منطقه "ایلیا" یونان بود که همچنان درگیر آتشسوزیهای جنگلی است، و استمرار آتش سوزی سبب شده که در پی آن برخی مناطق مسکونی تخلیه شدند. از سوی دیگر در جزیره "رودس" که از روز گذشته آتشسوزی آن تحت کنترل در آمده است، آتشنشانان در حالت آمادهباش قرار دارند. البته این تغییرات اقلیمی و عوارض ناشی از آن تنها مربوط به آمریکا و اروپا نبوده و نیست، قاره آسیا هم تجربههای مشابهی را پشت سر میگذارد.
البته در ایران ماجرای آتشسوزی جنگلها مربوط به امسال و گرم شدن هوا نبوده و نیست، زیرا بسیاری از کارشناسان محیط زیست آتش سوزی در جنگلهای کشور را ناشی از خطاهای انسانی میدانند، اما هفته گذشته بهزاد شریفی پور، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان گفت که پس از ۳ روز تلاش نیروهای امدادی و گروههای مردمی، آتشسوزی در جنگلهای مریوان مهار شد.
هر چند نیروهای امدادی و مردم تلاش زیادی برای خاموش کردن این آتش انجام دادند، اما در نهایت بیش از ۱۶۵ هکتار از اراضی جنگلی در ۶ نقطه مریوان سوخت و اتفاقهای مشابه به این هم دهها و بلکه صدها بار رخ داده و در نهایت چیزی که باقی میماند عدم شناسایی دلیل آتش سوزی و نابودی بخش عمدهای از جنگلها کشور است.
از طرف دیگر پکن شاهد یک رکورد چهار هفتهای بیش از ۳۵ درجه سانتیگراد بود و مقامات از سالمندان خواستند در خانه بمانند و از کودکان خواسته شد، زمان بازی در فضای باز را کوتاه کنند؛ و جالب است که بدانید آتشسوزیهای جنگلی در چندین کشور در سراسر منطقه مدیترانه بیداد کرد.
گرمای شدید و آتشسوزیهای ویرانگر که در ماه جولای در بخشهایی از نیمکره شمالی مشاهده شد، هشداری را درباره تأثیر آن بر سلامت، اکوسیستم و اقتصاد ایجاد کرده است و از طرفی سازمان جهانی هواشناسی (WMO) همزمان با گرمای سوزان، آن هم در اوج فصل گردشگری در تابستان اروپا اعلام کرد که موج گرما در نیمکره شمالی تشدید خواهد شد و علاوه بر آتش سوزی و از بین رفتن منابع طبیعی سلامت و جان انسانها هم به خطر میافتد تا جایی که سال گذشته در اروپا بیش از ۶۰ هزار نفر بر اثر موج گرما جان خود را از دست دادند.
حدود ۱.۲ درجه سانتیگراد گرمایش جهانی از اواخر دهه ۱۸۰۰، ناشی از سوزاندن سوختهای فسیلی، موجهای گرما را داغتر، طولانیتر و مکرر کرده همچنین باعث تشدید سایر شرایط شدید آبوهوایی مانند طوفان و سیل شده است.
از این رو دانشمندان میگویند که جهان باید خود را با گرما و سایر اثرات ناشی از انتشار گازهای گلخانهای وفق دهد و برای جلوگیری از بدتر شدن آن در آینده، باید در این دهه آلودگی کربن بهطور چشمگیری کاهش یابد.
سازمان ملل متحد پیشبینی میکند که این احتمال وجود دارد که دمای جهانی بهطور موقت ۱.۵ درجه سانتیگراد بالاتر از معیار پیش از صنعتی شدن حداقل برای یک سال از پنج سال آینده افزایش یابد.