پس از آنکه ریشی سوناک توانست کرسی نخست وزیری انگلستان را به دست بیاورد حالا بسیاری منتظر تاثیرات این انتخاب برای آینده بریتانیا هستند که در وضعیت مناسبی به سر نمی‌برد.
دیدارنیوز ـ سرویس بین‌الملل: این مطلب را با ترجمه اختصاصی دیدار بخوانید با این توضیح که لزوما مطالب درج شده در این مقاله مورد تایید دیدار نیست و تنها جهت اطلاع خوانندگان منتشر شده است.
منبع: سی ان ان
نویسنده: لوک مَک‌گی
مترجم: حمید رضا بابایی
راهیابی ریشی سوناک به دفتر نخست وزیری بریتانیا مسئله‌ای درخورِ توجه است. تنها ۷ هفته پیش بود که او در رقابت‌های درون حزبی از خانم لیز تراس شکست سختی خورد و از رهبری حزب محافظه‌کار بازماند.
سوناک اکنون که در انتخابات درون حزبی پیروز شده ـ مسئله‌ای که از خرابه‌های برجا مانده از نخست وزیری کوتاه تراس به خوبی آشکار بود- فقط باید شنونده سخنان چارلز سوم پادشاه بریتانیا باشد که در چند کیلومتری دفتر نخست وزیری اقامت دارد.
مردی که دو سال و نیم وزیر اقتصاد و دارایی بوریس جانسون بود و با استعفایش زمینه‌ساز سقوط دولت وی شد، اکنون قطعا موظف است به دادِ مردمی مصیبت زده برسد که دوران "فاجعه بار" نخست وزیری تراس را تجربه کرده اند.
او همین کار را خواهد کرد و بر اساس قانون باید چنین توقعی از وی داشت، آن هم از طریق اجرای طرح اقتصادی که هنگام رقابت‌های شکست خورده درون حزبی اش در چند ماه پیش ارائه کرده بود.
سوناک از طرح‌های تراس برای کاهش مالیات و هزینه‌کرد‌های روزانه از طریق استقراض انتقاد کرده و گفته بود این رویکرد به بروز آشفتگی اقتصادی منجر خواهد شد.
زمانی که دولت تراس طرح‌های خود را در قالب "بودجه‌های خُرد" اجرا کرد، ارزش پوند به کمترین میزان در چندین دهه گذشته رسید و بهای اوراق قرضه سقوط کرد و به این ترتیب هزینه استقراض افزایش چشمگیری یافت و بودجه مستمری بگیران در آستانه قطع شدن پیش رفت؛ تا ثابت شود پیش بینی سوناک درست بود.
همان طور که سوناک پیش‌بینی کرده بود، افزایش میزان بهره‌ها، هزینه بازپرداخت وام‌ها را بالا برد و وام دهندگان را بر آن داشت تا سریعا محصولات خود را از بازار خارج کنند، و این گونه بود که امید بسیاری از مالکان منازل یک شبه ویران شد.
تا پیش از به قدرت رسیدن تراس نیز، بریتانیا اعتبار خود را در عرصه‌های بین المللی بریتانیا از دست داده بود. رسوایی‌های پایان ناپذیر که سرانجام جانسون را مجبور کرد از قدرت کناره گیری کند، سبب شد ذهنیت رهبران جهان نسبت به بریتانیا منفی شود.
این بدان معنا نیست که بریتانیا در عرصه بین‌الملل مهره‌ای بی‌مصرف محسوب می‌شود، مثلا حمایت دولت لندن از اوکراین، ستایش دیگر رهبران غربی را برای بریتانیا و به ویژه جانسون به همراه داشته است.
جان بولتون مشاور سابق امنیت ملی آمریکا روز دوشنبه در مقاله‌ای در نشریه پولیتیکو نوشت: "بریتانیا قدرت مهم خارجی است که از اوکراین حمایت می‌کند. در دوران سه مهره مقتدر انگلیسی یعنی بوریس جانسونِ نخست وزیر، لیز تراس وزیر خارجه و بن والاس وزیر دفاع بریتانیا، لندن در اقتدار و رهبری سیاسی، پیشرو بود."
راهیابی سوناک به نخست وزیری را می‌توان مستقیما با هرج و مرج چند ماه اخیر مرتبط دانست. در دوران کرونا، از وی به عنوان مهره‌ای قابل اتکا برای مدیریت اقتصاد یاد می‌شد. در آن دوره بود که سوناک با صرف هزینه‌های فراوان، به یاری شهروندان و بخش‌های تجاری انگلیس شتافت و خانوارهای فراوانی را نجات داد. اکنون وظیفه او مشخص است: «برقراری آرامش».
سوناک وارث حزبی سیاسی شده که در سال‌های اخیر دچار چنددستگی فراوان شده است. حزب محافظه کار در سال ۲۰۲۲ را می‌توان مجموعه‌ای از اعضای جناح گرا و انشقاق یافته دانست که نه جانسون و نه تراس توانایی اداره آن را نداشتند.
این حزب درگیر مسائلی بسیار فراتر از چپ و راست شده است و سوناک احتمالا بیشترین مشکلات را با جناح پوپولیست طرفدار برگزیت در حزب خواهد داشت که سینه چاک جانسون بودند.
سلما شاه، مشاور پیشین محافظه کاران به سی ان ان گفت: "واقعیت این است که سخت‌ترین عناصر جناح راست طرفدار برگزیت احتمالا از هیچ کسی (در انتخابات درون حزبی) حمایت نکردند، زیرا می‌دانند نخست وزیر جدید، با مساله برگزیت جنجال فراوان خواهد داشت. یکی از مهمترین اولویت‌های سوناک، مذاکره درباره پروتوکل ایرلند شمالی (بخش اختلاف برانگیز برجا مانده از دوران پسابرگزیت) خواهد بود. اگر آن‌ها برنامه‌های مورد نظر خود را اجرا نکنند، برآشفته خواهند شد."
سوناک یا می‌تواند این افراد را نادیده بگیرد یا این که دلشان را به دست آورد اما در هر حال مفهوم آن، تحقیر فراوان خواهد بود.
شاه می‌افزاید: "سوناک می‌تواند تلاش کند مهره‌های این جناح از حزب خنثی شوند، افرادی که او را به خاطر "خیانت" به بوریس و یا اِعمال محدودیت‌های مالی - از طریق انتصاب کابیه‌ای که آن‌ها را ساکت کند - نخواهند بخشید. مفهوم بالقوه این مساله آن است که سوناک باید غرور را کنار بگذارد و برای بوریس یا لیز تراس کاری در نظر بگیرد."
اگر این گونه عمل نکند، جانسون در صورتی که حال و هوای انتقام داشته باشد، می‌تواند برای سوناک در مجلس دردسر ایجاد کند.
تیم بِیل، استاد علوم سیاسی در دانشگاه کویین ماری لندن می‌گوید: "سوناک احتمالا جانسون را در دولت قرار نخواهد داد و این یعنی مشکل آفرینی از جانب مجلس. حدس می‌زنم آن‌ها امیدوارند که او (جانسون) سمت خود را رها کرده، به دنبال کسب درآمد برود."
مدیریت حزب مسئله‌ای است که می‌تواند در آینده نزدیک خارج از اختیارات سوناک باشد. اما سیاست‌های اقتصادی و تعامل با شرکای بین المللی انگلیس از اختیارات قطعی او است.
بیل می‌افزاید: "او فردی با تجربه جهانی و خارج از امور سیاسی است که با شخصیت‌های بین‌المللی به عنوان وزیر دارایی تعامل داشته است. وی در بیان دیدگاه‌هایش تبحر دارد و می‌داند در زمینه اقتصاد، چه می‌گوید؛ لذا تصور می‌کنم به احتمال بسیار زیاد جامعه بین‌الملل از وی استقبال خواهد کرد، نه فقط به خاطر رفع مسائل اقتصادی که مشکلات سیاسی بریتانیا."
در شرایط مطلوب جهانی، سوناک ثبات اقتصادی و درپی آن ثبات سیاسی را برای انگلیس به ارمغان خواهد آورد. اما ناظران باتجربه در امور سیاسی بریتانیا می‌دانند که این دو مقوله همیشه با یکدیگر همراه نمی‌شوند.
ویکی پرایس، رئیس سابق سازمان خدمات اقتصادی بریتانیا می‌گوید: "او مجبور خواهد شد به دلیل تبعات ناشی از "بودجه خُرد" تراس، سیاست‌هایی را اجرا کند که از منظر سیاسی و به دلایل گوناگون، باب طبع گروه‌های مختلف نخواهد بود."
پرایس می‌افزاید این مساله می‌تواند به معنای سیاست‌های ریاضت اقتصادی باشد که هدف آن ایجاد توازن در سوابق مالی و مالیات بر شرکت‌های فعال در عرصه انرژی باشد. یعنی مخالفت با نظریه تراس در خصوص رفع محدودیت برای امتیازدهی به بانک ها. "وی باید در سیاست‌هایی توازن ایجاد کند که می‌تواند خشم نمایندگان محافظه‌کار را در قبال راهکار‌های عامه ناپسند علیه نخست وزیر، برانگیزد."
در این بین، نمایندگان و مشاوران محافظه کار ترکیبی از افراد آسوده‌خاطر، خشمگین، نگران و در برخی موارد شکست خورده هستند. عده‌ای تصور می‌کنند که مردم بیشتر طرفدار برقراری آرامش در این آشفته بازار سیاسی خواهند بود. خشم برخی دیگر نیز از این مسئله ناشی شده است که مردی با سرنگون کردن جانسون به قدرت رسیده است. برخی معتقدند سوناک موضعی بسیار ملایم در قبال برگزیت خواهد داشت و برخی دیگر نیز می‌گویند در انتخابات آینده، از همین حالا، بازنده اند.
روی کاغذ، دستکم دو سال تا انتخابات سراسری بعدی زمان باقی است. این زمان برای سوناک کافی است تا اوضاع را آرام کرده و محبوبیت نگران‌کننده محافظه‌کاران را به سطحی رقابتی‌تر برساند. ولی او باید حزبش را با خود همراه کند و اگر اوضاع چند هفته گذشته ادامه یابد، نخست وزیر جدید احتمالا رهبری دیگر برای محافظه کاران خواهد شد که مجبور است به جای رسیدگی به مشکلات گسترده فراروی کشور، وقت بیشتری را برای مدیریت سیاست داخلی حزب خود صرف کند.
