دیدارنیوز ـ تلسکوپ فضایی جیمز وب در طی چند ماه اخیر، موفق به شکار مجموعه‌ای زیبا از ستاره‌ها و کهکشان‌ها شده است. اکنون نیز با یک شاهکار باورنکردنی دیگر از این تلسکوپ روبرو هستیم. تلسکوپ جیمز وب، تصویر منحصر به فردی از ۱۷ حلقه گرفته است که ناسا آن را اثر انگشت می‌خواند. این تصویر علاوه بر زیبایی برای علم نجوم اهمیت بسیاری دارد.
تصویر تلسکوپ فضایی جیمز وب از اثر انگشت ستاره‌ها
حلقه‌های مه آلود در تصویر جدید تلسکوپ فضایی جیمز وب، حاصل دو ستاره هستند که در فاصله کمی بیشتر از ۵ هزار سال نوری از زمین قرار دارند. اساساً هر بار که جریان گاز درخشان ستاره‌ها در هم می‌آمیزند، حلقه‌ای غبارآلود شکل می‌گیرد. ناسا این حلقه‌ها را با عنوان “اثر انگشت” ستارگان نام می‌برد.
نکته‌ی جذاب در مورد این حلقه‌ها این است که به دانشمندان در محاسبه کردن گذر زمان کمک می‌کنند. هر یک از این ۱۷ حلقه نشان دهنده ملاقات ستارگان است، دقیقاً به همان گونه که هر حلقه درخت نشان دهنده یک سال از زندگی آن است.
شباهت حلقه‌های ستاره‌ای به داخل تنه درخت به ما یادآوری می‌کند که هر چیزی از دورترین ستاره‌ها گرفته تا سبزترین درختان، بخشی از جهان منسجم است.
رایان لائو (Ryan Lau) ستاره شناس و نویسنده اصلی این مطالعه در بیانیه‌ای گفت: ما در حال حاضر به بیش از یک قرن تولید گرد و غبار از این سیستم نگاه می‌کنیم. همچنین این تصویر نشان می‌دهد که تلسکوپ جیمز وب، چقدر حساس است.
به گفته لائو، پیش از تلسکوپ جیمز وب، ستاره شناسان با کمک تلسکوپ‌های زمینی می‌توانستند فقط دو حلقه غبار را ببینند؛ اما اکنون با کمک جیمز وب می‌توانند حداقل ۱۷ حلقه را مشاهده کنند.
دانشمندان معقتدند که ملاقات ستارگان تقریباً هر هشت سال یک بار اتفاق می‌افتد و هر بار که آن‌ها به یکدیگر نزدیک می‌شوند، یک حلقه جدید به وجود می‌آید. ناسا در یک توییت به این مسئله اشاره کرد که شما می‌توانید آن را از این لینک مشاهده کنید.
این یافته به کمک ابزار مادون قرمز میانی (MIRI) تلسکوپ فضایی جیمز وب ممکن شد. این ابزار بر نور ساطع شده از اجرام فضایی که در ناحیه فروسرخ میانی طیف الکترومغناطیسی یافت می‌شوند، متمرکز است. این بخش از تلسکوپ فضایی جیمز وب برای کشف اجسام سردتر، مانند حلقه‌های پیچ خورده ستاره‌ها مناسب است.
همچنین براساس گفته‌ی گروه تحقیقات، یک ستاره در این منظومه ستاره‌ای بسیار نادر است. این ستاره ولف – رایه ۱۴۰ (۱۴۰ Wolf-Rayet) نام دارد. ستاره دیگر یک ستاره نوع O است. این ستاره درواقع یک جسم بسیار داغ است که تشخیص آن نیز نسبتاً دشوار است.
ستارگان ولف-رایه برخلاف سایر ستارگان در طول زمان، مقدار باورنکردنی از جرم خود را از دست می‌دهند. همچنین این ستارگان جرم زیادی دارند. درواقع ستارگان ولف-رایه حداقل ۲۵ برابر خورشید جرم دارند. تصویر زیر اندازه نسبی خورشید (بالا سمت چپ) را در مقایسه با این دو ستاره نشان می‌دهد.
مقایسه اندازه خورشید و ستاره ولف رایه
به گفته ناسا، اساساً ستارگان فقط عنصر بسیار سبک هیدروژن را به بیرون پرتاب می‌کنند. اما درواقع عناصر سنگین ساطع شده توسط ولف-رایه در باد ستاره‌ای سرد می‌شوند؛ درنتیجه هنگام برخورد با نسیم ستاره دیگری فشرده می‌شوند و به طور بالقوه محیط مناسبی را برای شکل گیری ستاره‌های جدید ایجاد می‌کنند. حتی برخی از دانشمندان معتقدند که خورشید نیز از بقایای فشرده‌ی ولف-رایه شکل گرفته است.
تاکنون تنها حدود ۶۰۰ مورد از ستاره‌های ولف-رایه در کهکشان ما پیدا شده‌اند. براساس گفته‌های پاتریک موریس، اگرچه ستارگان ولف-رایه به علت کوتاهی عمر خود در کهکشان ما نادر هستند؛ اما این امکان وجود دارد که در طول تاریخ کهکشان قبل از منفجر شدن یا تشکیل دادن سیاهچاله‌ها، غبار زیادی تولید کرده باشند. پاتریک موریس می‌گوید: فکر می‌کنم با تلسکوپ فضایی جدید ناسا، چیز‌های بیشتری در مورد نحوه شکل دهی این ستاره‌ها به مواد بین ستاره‌ای و ایجاد ستاره‌های جدید در کهکشان‌ها یاد خواهیم گرفت.
