انتقال یورگن لوکادیا، مهاجم هلندی به پرسپولیس در رسانه‌ها بازتاب زیادی داشته و برخی را به یاد آری هان، مربی هلندی سرشناس انداخته که داستان حضورش در فدراسیون فوتبال با وانت یا بنز هنوز نقل محافل است!
دیدارنیوز: سه دهه پیش و قبل از حضور یورگن لوکادیا، یک هلندی پرآوازه و نامدار دیگر راهی فوتبال ایران شد و سرنوشت عجیبی برایش رقم خورد.
انتقال یورگن لوکادیا به پرسپولیس به‌قدری مهم بوده که بسیاری از نشریات بزرگ دنیای فوتبال این خبر را پوشش داده‌اند. پیش از او، ما واردات از فوتبال هلند به‌ندرت داشته‌ایم و این سرزمین در تاریخ فوتبال ایران تنها یک اسم بزرگ را در خاطر زنده می‌کند؛ خاطراتی عجیب و سر به مهر از آری هان، اسطوره فوتبال هلند در دهه ۷۰.
در تیر ماه سال ۷۲ بود که ناصر نوآموز از سمت رئیس فدراسیون فوتبال برکنار شد و غفوری فرد، رئیس سازمان تربیت بدنی تصمیم گرفت این پست مهم را به محمد صفی‌زاده واگذار کند. اما رئیس جدید فدراسیون رابطه چندان خوبی با علی پروین نداشت و به دنبال برکناری این سرمربی محبوب بود. عملکرد ضعیف تیم ملی ایران در مرحله مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۴ و شکست‌های تحقیرآمیز برابر عراق، کره جنوبی و عربستان، باعث شد علی پروین بعد از سپری کردن دورانی درخشان و فتح اولین قهرمانی فوتبال ایران در آسیا بعد از انقلاب در پکن، از روی نیمکت تیم ملی برکنار شود.
هواداران فوتبال در ایران علاقه زیادی به این سرمربی پرافتخار داشتند و برای گذر از نام او، نیاز به حضور چهره‌ای بزرگ و نامدار وجود داشت. پس در اوایل بهار سال ۷۳، صفی‌زاده تصمیم به مذاکره و توافق با آری هان، مرد بزرگ و پرافتخار فوتبال هلند گرفت. در ابتدا کسی باور نمی‌کرد در آن شرایط، ستاره هلند در دهه ۷۰ چنین پیشنهادی را قبول کند، اما بعد از چند روز آری هان برای مذاکره با فدراسیون به ایران سفر کرد.
اما دوباره تغییراتی در فدراسیون رخ داد و صفی‌زاده بعد از یک سال از سمت خود برکنار شد. تغییرات در راس سازمان و حضور هاشمی طبی به جای غفوری‌فرد باعث شد رئیس جدید تمایلی به ادامه همکاری با فدراسیون قبلی نداشته باشد و امیر عابدینی جوان جای صفی زاده را گرفت. در همین روز‌ها بود که شرایط برای آری هان به شکل عجیبی تغییر کرد. در خرداد ۷۳ و در شرایطی که این سرمربی هلندی فاصله‌ای تا قبول پیشنهاد ایران نداشت، به یکباره عابدینی رویکرد تازه‌ای را در پیش گرفت و تمایلی به همکاری با آری هان نشان نداد.
جالب اینجاست مذاکرات تا جایی پیش رفته بود که مشخص شد قرار است حسن روشن، محمد پنجعلی و ابراهیم قاسمپور روی نیمکت به‌عنوان دستیار آری هان حضور پیدا کنند. ستاره‌های بزرگ و محبوبی مانند سیروس قایقران، حمید درخشان و فرشاد پیوس برای بازگشت به تیم ملی ابراز آمادگی کردند و به نظر می‌رسید تحول بزرگی در انتظار فوتبال ایران است. اما عدم تمایل عابدینی به توافق با آری هان و استخدام استانکو، شرایط را تغییر داد.
جالب اینجاست در آن مقطع عنوان شد آری هان در دوران حضور صفی‌زاده با بنز تشریفاتی راهی فدراسیون شده و وقتی عابدینی آمده، او را با وانت برده‌اند که همین باعث دلخوری و فرار او از فوتبال ایران شده است. البته این در حقیقت شوخی ابراهیم افشار، نویسنده بزرگ ورزشی ایران با شرایط نابسامان فوتبال ایران در آن مقطع بوده است. ماجرای جابه‌جایی آری هان با وانت صحت داشته، اما عمدی در کار نبوده و آن روز ماشین فدراسیون خراب بوده است.
این سرمربی هلندی نیز با وانت تدارکات حاضر در تمرین راهی هتل شده و در حقیقت عامل عدم توافق او با فدراسیون، عدم تمایل عابدینی به همکاری با آری هان بوده، نه ماجرای وانت. در ادامه هم که ناکامی استانکو در هیروشیما و آغاز رنسانس فوتبال ایران در زمستان سال ۷۴ با حضور محمد مایلی کهن؛ خداحافظی با ستاره‌های قدیمی و شروع درخشش نسل تاریخ ساز ۹۸.
نفس اسطوره هلندی، بیخ گوش علی پروین
عجیب نیست اگر سلطان، شب‌ها کابوس آری هان را ببیند. یک‌دهه بعد تاریخ به شکل عجیبی تکرار شد و باز هم برای گذر از نام علی پروین، آری هان به تهران سفر کرد. فصل فاجعه بار پرسپولیس در سال ۸۴، خداحافظی تاریخی سلطان بعد از شکست سنگین برابر فجر در دی ماه و بازگشت کوتاه مدت او، پایان همیشگی پروین روی نیمکت قرمزپوشان را رقم زد. باخت با سه گل در اصفهان برابر ذوب، محمد حسن انصاری‌فرد را به تصمیمش مصمم کرد و حکم برکناری محترمانه علی پروین در بهمن ۸۴ صادر شد.
البته انصاری‌فرد از همان ابتدا و بعد از برگزاری بازی تدراکاتی با بایرن مونیخ برای خداحافظی عابدزاده، مترصد فرصت برای برکناری سلطان بود و اختلاف آن‌ها به ۱۵ سال قبل و دوران حضور این مدیر در ترکیب پرسپولیس برمی‌گشت. پس دوباره داستان ۱۱ سال قبل تکرار شد و انصاری فرد برای هدایت پرسپولیس با آری هان به توافق رسید. برگزاری یک نشست خبری پرسر و صدا و باکلاس، خبر از تحولی بزرگ روی نیمکت این تیم می‌داد.
مرد موبور و جدی هلندی این بار بالاخره پیشنهاد کار در ایران را پذیرفت و پرسپولیس خیلی سریع زیر نظر او متحول شد. ارائه نمایشی برتر در دربی اواخر اسفند ۸۴ برابر تیم گردن کلفت قلعه نویی، هواداران پرسپولیس را امیدوار ساخت و از بهار سال بعد، تیم آری هان عملکرد فوق العاده‌ای ارائه داد.
رفقای سلطان مانند علی انصاریان، بهروز رهبری‌فرد، حامد کاویانپور و ... از نظر آری هان فضای تیم را به‌هم می‌زنند و با حکم او بعد از شکست در لیگ برابر ابومسلم، از پرسپولیس اخراج شدند. در ادامه و در جام دیگر شرایط تغییر کرد و برتری برابر ابومسلم، ملوان و نوژن با درخشش فراموش نشدنی مهرزاد معدنچی و احیای این بازیکن، باعث شد قرمزپوشان به فینال جام حذفی برسند.
اما اردوی تیم ملی برای جام جهانی ۲۰۰۶ باعث شد فینال این تورنمنت برابر سپاهان به بعد از جام جهانی و شهریور ۸۵ موکول شود. آری هان در تابستان به پرسپولیس بازگشت و حتی این تیم اردویی تدارکاتی در ایتالیا برگزار کرد و برابر لاتزیو هم به میدان رفت. اما آری هان به یکباره و بعد از ۱۷۸ روز، در ۱۹ مرداد ۸۵ با انصاری فرد و پرسپولیس قطع همکاری کرد و دومین دوره حضور او در ایران نیز اینگونه تلخ و عجیب تمام شد تا هدایت قرمزپوشان به مصطفی دنیزلی سپرده شود. نام مشهورترین هلندی تاریخ فوتبال ایران پیش از یورگن لوکادیا تنها یک خاطره را در ذهن متبادر می‌کند؛ مرد بزرگ موبور و چشم آبی تاریخ فوتبال اروپا- کسی که برای گذر از نام پرآوازه علی پروین لازمش داشتند.
